Vatican - 14.6.2000 - Moïi ngöôøi coøn nhôù: Ngaøy 13 thaùng 6 naêm 2000, taïi Fatima, trong dòp toân phong hai em Phanxicoâ vaø Giaxinta, leân baäc Chaân phöôùc, vaøo cuoái thaùnh leã, ÑHY Angelo Sodano, nhaân danh ÑTC, ñaõ tieát loä phaàn thöù ba cuûa Bí Maät Fatima. Bí maät ñaõ ñöôïc Ñöùc Trinh Nöõ Maria baùo cho Chò Lucia, nay ñaõ 93 tuoåi, hieän soáng trong Tu vieän Carmelo ôû Coimbra, khoâng xa Fatima. Bí maät naøy laø: Moät vò giaùm muïc maëc aùo traéng tieán ñeán thaäp giaù bò ngaû guïc döôùi laèn ñaïn baén vaøo ngaøi. Vò giaùm muïc bò ñoå maùu ñaây laø chính Ñöùc Gioan Phaoloâ II. Vuï möu saùt xaåy ra ngaøy 13 thaùng 5 naêm 1981, nhaèm chính ngaøy Ñöùc Trinh Nöõ hieän ra laàn thöù nhaát 13.5.1917, vôùi ba em muïc ñoàng: Lucia dos Santos, 10 tuoåi, Phanxicoâ Marto, 9 tuoåi vaø Giaxinta Marto, 7 tuoåi, taïi thung luõng Cova da Iria, keá beân Fatima.

 Ngaøy 13.6.2000, sau ñuùng moät thaùng tieát loä phaàn thöù ba cuûa Bí maät Fatima, anh Alì Agca, ngöôøi ñaõ xaû suùng vaøo Ñöùc Gioan Phaoloâ II, sau 19 naêm bò giam tuø, ñöôïc Toång thoáng coäng hoøa YÙ, oâng Carlo Arzeglio Ciampi, aân xaù vaø giaûi veà Thoå nhó kyø, theo lôøi thænh caàu cuûa Chính phuû nöôùc naøy.

 Taïi sao quyeàn aân xaù cho Ali Agca laïi do Chính phuû YÙ maø khoâng do Vatican?
Theo hoøa öôùc 1929 vaø Hoøa öôùc ñöôïc tu chính naêm 1984 giöõa Toøa Thaùnh vaø Coäng hoøa YÙ, caùc toäi phaïm taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ, tuy thuoäc laõnh thoå Vatican, ñeàu ñöôïc trao laïi cho Nhaø Caàm quyeàn YÙ. Dó nhieân Nhaø Caàm quyeàn YÙ haønh ñoäng do lôøi yeâu caàu cuûa Vatican.

 Ngay sau vuï möu saùt, luùc ñieàu trò taïi Beänh vieän Gemelli, ÑTC ñaõ tha thöù cho ngöôøi möu saùt mình. Sau ñoù, ngaøy 27.12.1983, ngaøi ñaõ ñích thaân ñeán thaêm anh Ali Agca trong tuø ôû Roma vaø moät laàn nöõa nhaéc laïi lôøi tha thöù. Ngoaøi ra, ñaõ hai laàn Vatican toû yù muoán leân Nhaø Caàm quyeàn YÙ , xin aân xaù cho toäi nhaân naøy, caùch rieâng trong Naêm Ñaïi Toaøn xaù, theo ñuùng tinh thaàn cuûa Naêm Thaùnh: Naêm tha thöù vaø Hoøa giaûi.

 Sau ñaây laø thoâng caùo chính thöùc cuûa Vatican veà vieäc aân xaù cho Ali Agca, ñaõ ñöôïc Tieán só Navarro Valls, Giaùm ñoác Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh cho phoå bieán:

 "Toøa Thaùnh ñaõ nhaän ñöôïc tin vôùi söï haøi loøng veà vieäc ban aân xaù cho Ali Agca do Toång thoáng Coäng hoøa YÙ, oâng Carlo Arzeglio Ciampi" - Thoâng caùo vieát tieáp: "Nhö moïi ngöôøi ñaõ roõ: Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ laäp töùc tha thöù cho ngöôøi möu saùt mình. Ñaõ töø laâu, ÑTC ñaõ thoâng baùo cho Nhaø Caàm quyeàn YÙ bieát raèng: Ngaøi raát uûng hoä moät cöû chæ khoan hoàng, theo nhö luaät phaùp cuûa Nhaø Nöôùc YÙ. Söï öôùc muoán naøy môùi ñaây laïi ñöôïc nhaéc laïi moät laàn nöõa". Thoâng caùo keát thuùc: "Vieäc ban aân xaù, ñeán trong luùc cöû haønh Ñaïi Toaøn xaù, laïi gia taêng hôn nöõa söï haøi loøng rieâng cuûa ÑTC".

 Thöïc ra tin aân xaù cho Ali Agca laø moät tin soâi boûng, nhöng cuõng laø moät tin ñaõ ñöôïc chôø ñôïi. Chính Luaät sö cuûa Ali Agca, baø Marina Magistrelli, ñaõ loan baùo. Sau ñoù tin naøy ñöôïc xaùc nhaän baèng moät thoâng caùo chính thöùc vaén taét, nhöng yù nghóa cuûa Boä Tö Phaùp Coäng hoøa YÙ. Thoâng caùo vieát: "Theo lôøi ñeà nghò cuûa Boä Tröôûng Boä Tö Phaùp, Toång thoáng Coäng hoøa, oâng Carlo Arzeglio Ciampi, hoâm nay (13.6.2000), ñaõ ban aân xaù cho Ali Agca". Vaø sau ñaây laø lôøi giaûi thích cuûa thoâng caùo: "Nhö moïi ngöôøi nhôù laïi: Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ coâng khai bieåu loä söï tha thöù cuûa ngaøi cho ngöôøi möu saùt". Trong nhöõng ngaøy vöøa qua, ñöôïc Boä tröôûng Fassino tham khaûo yù kieán, Toøa Thaùnh ñaõ xaùc nhaän söï uûng hoä cuûa mình ñoái vôùi cöû chæ khoan hoàng".

 Ñöôïc baùo chí phoûng vaán: vôùi vieäc ra ñi cuûa Ali Agca khoûi nöôùc YÙ thì vieäc ñieàu tra ñeå bieát roõ nhöõng ngöôøi chuû choát cuûa vuï aâm möu, seõ bò ñình chæ, Tieán só Navarro Valls traû lôøi: "Toâi thieát nghó: öu tieân neàn taûng trong luùc naøy ôû taïi cöû chæ khoan hoàng".

 Ali Agca tuyeân boá: Ñoái vôùi toâi thöïc laø moät giaác mô. Toâi khoâng theå tin ñöôïc seõ coù nhö vaäy. Toâi xin caûm ôn ÑTC, caûm ôn Vatican, caûm ôn Toång thoáng Coäng hoøa YÙ". Roài anh noùi ñeán töông lai cuûa mình: "Moät khi ñaõ traû nôï xong ñoái vôùi luaät phaùp cuûa Thoå nhó kyø (toäi saùt haïi kyù giaû Abdi Ipekci, ngaøy 01.2.1979), toâi muoán ruùt lui khoûi moïi tieáng ñoäng ñaõ theo doõi cuoäc ñôøi toâi. Toâi muoán tìm soáng taïi moät mieàn nhoû beù cuûa Thoå nhó kyø.

 Baø luaät sö Marina Magistrelli cuõng baøy toû söï haøi loøng cuûa mình. Baø noùi: Vieäc giaûi phoùng Ali Agca laø moät haønh ñoäng cuûa phaùp luaät vaø cuõng laø moät haønh ñoäng cuûa tình nhaân ñaïo. Toâi nghó raèng: söï aùm aûnh cuûa vuï xeùt xöû naøy ñaõ chaám döùt". Baø giaûi thích: "Ñaây laø moät haønh ñoäng cuûa coâng lyù, vì sau 19 naêm, ñaõ ñeán luùc coù moät cöû chæ khoan hoàng, moät cöû chæ maø chuùng toâi ñaõ hoaït ñoäng trong nhieàu naêm. Nhöng ñaây cuõng laø moät haønh ñoäng veà nhaân ñaïo, bôûi vì quyeát ñònh cuûa Toång thoáng cuõng quan taâm ñeán khía caïnh nhaân ñaïo lieân keát vôùi söï kieän naøy".

 Ñôn xin aân xaù laàn thöù nhaát ñöôïc ñeä trình thaùng 2 naêm 1987, do chính baø meï cuûa Ali Agca, nhöng bò baùc boû. Thaùng 10 cuõng naêm 1987, moät ñôn khaùc xin "baùn töï do" cuõng bò baùc boû. Ngaøy 23.9.1996, chính Ali Agca xin aân xaù hay ít ra ñöôïc tieáp tuïc aùn phaït taïi Thoå nhó kyø. Luùc ñoù, Toång thoáng Oscar Luigi Scalfaro vaø Boä tröôûng Tö Phaùp Diliberto cuõng ñoàng yù. Nhöng luoân luoân gaëp caûn trôû. Luaät sö cuûa Ali Agca ñaõ xin Quoác hoäi can thieäp ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà lieân heä ñeán chính trò trong vuï raéc roái naøy. Sau hai thaùng, Ali Agca ñöôïc aân xaù vaø ra khoûi nhaø giam, leân ñöôøng trôû veà Thoå nhó kyø vaø chòu giam tuø ôû Istanbul, veà toäi gieát moät kyù giaû, nhö chuùng toâi nhaéc treân ñaây.
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page