Giaùo Hoäi Hoa Kyø quyeát taâm coå vuõ hoaø giaûi vôùi Vieät Nam.
Tin Thaønh phoá Saøi Goøn, Vieät Nam (UCAN 7/09/99) Ñöùc Cha Joseph Anthony Fiorenza, giaùo phaän Galveston, chuû tòch Hoäi Ñoàng Coâng Giaùo Hoa Kyø (USCC), vaø laø tröôûng phaùi ñoaøn Giaùo Hoäi Hoa Kyø, ñaõ phaùt bieåu vôùi khoaûng 200 linh muïc, tu só vaø giaùo daân taïi toøa Toång Giaùm Muïc thaønh phoá Saøi Goøn ngaøy 1-09-99 raèng Giaùo Hoäi Hoa Kyø quyeát taâm coå voõ hoøa giaûi vaø lieân ñôùi giöõa nhaân daân vaø Giaùo Hoäi Vieät Nam vaø Hoa Kyø vaø raèng "chuùng toâi hoái tieác saâu saéc veà cuoäc chieán taøn khoác ñaõ gaây toån thöông naëng neà cho nhaân daân Vieät Nam." Ngaøi noùi: "Chuùng toâi ñaõ töï caûm nghieäm ñöôïc ñôøi soáng cuûa Giaùo Hoäi Vieät Nam."
Nhö chuùng ta ñaõ bieát, Ñöùc Cha Fiorenza daãn ñaàu phaùi ñoaøn Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Hoa Kyø (USCC) goàm taùm thaønh vieân ñeán thaêm Vieät Nam töø ngaøy 26-08-99 ñeán ngaøy 2-09-99. Ghi nhaän taát caû caùc thaønh vieân trong phaùi ñoaøn ñeàu yù thöùc veà nhöõng ñau khoå cuûa nhaân daân Vieät Nam trong nhieàu naêm, Ñöùc Cha Fiorenza nhaán maïnh raèng Giaùo Hoäi Hoa Kyø cam keát coå vuõ söï hoøa giaûi vaø tình ñoaøn keát giöõa nhaân daân hai nöôùc vaø tình lieân ñôùi giöõa hai Giaùo Hoäi. Ngaøi giaûi thích: "Chuùng ta ñeàu laø anh chò em trong Chuùa Gieâsu Kitoâ. Do ñoù khi ñeán thaêm moät Giaùo Hoäi anh em, chuùng toâi caûm thaáy nhö mình ñi thaêm chính gia ñình cuûa mình vaø raát vui khi ñöôïc hieåu bieát nhieàu hôn nöõa veà anh chò em cuûa chính mình."
Khi ñoaøn vieáng thaêm Haø Noäi ngaøy 29-08-99, Ñöùc Hoàng Y Phaoloâ Giuse Phaïm Ñình Tuïng, toång giaùo phaän Haø Noäi, ñaõ gôïi yù hai Giaùo Hoäi neân laáy ngaøy Chuû Nhaät thöù 22 trong muøa thöôøng nieân laøm moät ngaøy ñaëc bieät ñeå hai Giaùo Hoäi caàu nguyeän cho nhau.
Veà töông lai cuûa Giaùo Hoäi Vieät Nam, nhaø laõnh ñaïo Giaùo Hoäi Hoa Kyø cho raèng maëc duø coøn nhöõng haïn cheá do Nhaø Nöôùc aùp ñaët veà soá löôïng öùng sinh chuûng vieän vaø soá öùng vieân ñöôïc thuï phong linh muïc, caùc chuûng sinh taïi caùc ñaïi chuûng vieän Hueá, Haø Noäi vaø thaønh phoá Saøi Goøn laø moät daáu chæ hy voïng lôùn lao. Ghi nhaän söï beàn ñoã vaø kieân trì cuûa caùc linh muïc vaø caùc nöõ tu cao tuoåi cuõng nhö con soá tu só treû ngaøy caøng gia taêng trong caùc doøng tu, Ñöùc Cha Fiorenza noùi: "Nay loøng kieân trì cuûa anh chò em ñaõ sinh hoa keát traùi cho töông lai cuûa Giaùo Hoäi Vieät Nam." Trong soá nhöõng daáu chæ hy voïng khaùc, ngaøi keå ra soá caùc taân giaùm muïc môùi ñöôïc boå nhieäm, trieån voïng quan heä ngoaïi giao giöõa Vieät Nam vaø Toøa Thaùnh vaø vieäc caùc tín höõu giaùo daân ñang ñöôïc chuaån bò ñeå tham gia tích cöïc hôn vaø thöïc chaát hôn vaøo ñôøi soáng Giaùo Hoäi. Ngaøi noùi: "Toâi cuõng muoán nhieät lieät caûm ôn Nhaø Nöôùc Vieät Nam ñaõ chaáp thuaän chuyeán vieáng thaêm naøy." Phaùi ñoaøn ñaõ ñöôïc Phoù Thuû Töôùng Nguyeãn Taán Duõng tieáp ngaøy 28-08-99 taïi Haø Noäi. Phaùi ñoaøn cuõng ñaõ gaëp Ban Toân Giaùo cuûa Nhaø Nöôùc vaø UÛy Ban Nhaân Daân cuûa ba thaønh phoá nôi phaùi ñoaøn ñeán thaêm.
Ñöùc cha Fiorenza noùi vôùi UCA News raèng keát quaû caùc chuyeán thaêm taïi caùc toång giaùo Haø Noäi, Hueá, thaønh phoá Saøi Goøn, theo lôøi môøi cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam, laø "raát tích cöïc."
Moät vò laõnh ñaïo cuûa Giaùo Hoäi Vieät Nam ñaõ noùi vôùi UCA News ngaøy 1-09-99: "Chuyeán thaêm cuûa phaùi ñoaøn Giaùo Hoäi Hoa Kyø taïi Vieät Nam laø raát thaønh coâng, maëc duø vì lyù do thôøi gian ñoaøn ñaõ khoâng theå ñeán thaêm caùc vuøng noâng thoân laø nôi deã nhaän ra tình traïng ngheøo ñoùi."
Moät thaønh vieân cuûa phaùi ñoaøn, Ñöùc Cha John. H. Ricard, giaùo phaän Pensacola-Tallahassee, chuû tòch cuûa CRS phaùt bieåu vôùi khoaûng 200 linh muïc, tu só vaø giaùo daân taïi toøa Toång Giaùm Muïc thaønh phoá Saøi Goøn ngaøy 1-09-99 raèng "töø nay trôû ñi, söï giuùp ñôõ cuûa CRS daønh cho Vieät Nam seõ ñöôïc tieán haønh theo nhöõng nguyeân taéc höôùng daãn môùi." Ñöùc Cha Ricard giaûi thích tieáp nhö sau: "Tröôùc tieân, do boái caûnh chính trò-xaõ hoäi ñaëc bieät cuûa Vieät Nam vaø quy cheá hieän nay cuûa moái quan heä giöõa CRS vôùi Nhaø Nöôùc Vieät Nam, caùc chöông trình seõ ñöôïc tieán haønh moät caùch chaäm raõi vaø coù tính toaùn kyõ löôõng." Ngaøi cho bieát trong quaù khöù phaàn lôùn vieän trôï cuûa CRS laø nhaän töø chính phuû Hoa Kyø, nhöng ngaøy nay "CRS phaûi troâng caäy vaøo loøng haûo taâm cuûa nhaân daân Myõ, trong ñoù coù ngöôøi Coâng Giaùo, thaønh phaàn uûng hoä chính cho chuùng toâi." Ñöùc Cha Ricard noùi raèng trong boái caûnh moái quan heä gaàn ñaây ñöôïc caûi thieän hôn giöõa hai quoác gia, "CRS coù khaû naêng môû roäng hoaït ñoäng vaø vieän trôï vöôït ra khoûi phaïm vi Haø Noäi ra caùc tænh khaùc." Ngaøi cho bieát theâm CRS seõ trieån khai moät keá hoaïch chieán löôïc "lieân quan tôùi caùc vaán ñeà coâng lyù vaø hoøa bình" döïa treân söï hieåu bieát vaø vieãn caûnh nhöõng thöïc teá taïi Vieät Nam. Ñöùc cha cuõng giaûi thích raèng CRS ñaõ coù theå taùi laäp vaên phoøng taïi Vieät Nam caùch nay vaøi naêm trong khuoân khoå luaät phaùp cuûa Nhaø Nöôùc Vieät Nam. Ngaøi cuõng noùi raèng Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II vaãn luoân nhaéc nhôû ngöôøi Coâng Giaùo taïi Hoa Kyø veà boån phaän giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo treân khaép theá giôùi. Ngaøi daãn lôøi Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi: "Ngöôøi Coâng Giaùo Hoa Kyø ñöôïc Thieân Chuùa chuùc phuùc raát nhieàu. Neáu anh chò em nhaän ñöôïc nhieàu hôn, anh chò em phaûi cho ñi nhieàu hôn."
Kenneth Hackett, giaùm ñoác ñieàu haønh cuûa CRS, noùi raèng ngoaøi vieäc cöùu trôï, CRS coøn giuùp coå vuõ söï hoøa giaûi vaø tình lieân ñôùi giöõa ngöôøi daân cuûa hai nöôùc. OÂng noùi raèng moät ñoäng thaùi nhö theá laøm nhaèm giuùp coâng chuùng Hoa Kyø hieåu roõ hôn veà caùc thöïc taïi cuûa Vieät Nam ngaøy nay. OÂng giaûi thích: "Noùi moät caùch cuï theå hôn, seõ coù nhöõng trao ñoåi veà nhaân söï vaø kinh nghieäm giöõa hai beân." OÂng noùi vôùi UCA News raèng moät trong caùc chöông trình lôùn hieän nay cuûa CRS taïi Vieät Nam laø coå vuõ loái laøm aên nhoû, phoûng theo moâ hình Ngaân Haøng Grameen cuûa Bangladesh qua ñoù ngöôøi ngheøo ôû noâng thoân ñöôïc caáp nhöõng khoaûn tín duïng nhoû. OÂng noùi: "Ñaây laø moät trong nhöõng caùch toát nhaát ñeå giuùp ngöôøi ngheøo töï löïc caùnh sinh." OÂng noùi theâm caàn phaûi coù thay ñoåi veà thaùi ñoä, vì "Giaùo Hoäi phaàn naøo vaãn coøn thaùi ñoä ban ôn khi giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo." OÂng noùi: "Neáu ngöôøi Coâng Giaùo ñöôïc töï do hôn trong vieäc tham gia vaøo xaõ hoäi, toâi tin chaéc raèng Giaùo Hoäi seõ ñoùng goùp ñöôïc nhieàu hôn nöõa." Theo Danh Baï nieân khoùa 1998-1999 cuûa caùc toå chöùc phi chính phuû nöôùc ngoaøi (NGO) taïi Vieät Nam, CRS ñaõ hoã trôï caùc saùng kieán phaùt trieån vaø cöùu trôï khaån caáp cuûa caùc ñoái taùc ñòa phöông ôû caáp xaõ vaø caáp huyeän. Nhöõng öu tieân hieän nay trong chöông trình cuûa CRS laø tín duïng noâng thoân vaø tieát kieäm, an sinh xaõ hoäi, ñoái phoù vaø cöùu trôï trong tröôøng hôïp coù thieân tai, vôùi ngaân saùch haøng naêm trung bình khoaûng 800,000 Myõ kim. Theo quy ñònh ba caáp cuûa Nhaø Nöôùc Vieät Nam veà caùc toå chöùc phi chính phuû, nhöõng toå chöùc coù quy cheá cao nhaát coù theå môû vaên phoøng ñaïi dieän, trong khi caùc toå chöùc coù quy cheá thaáp hôn coù theå môû vaên phoøng döï aùn, hoaëc thaáp hôn nöõa chæ ñöôïc pheùp thaêm doø khaû naêng hoaït ñoäng taïi Vieät Nam.
Khi ñöôïc hoûi lieäu Giaùo Hoäi Hoa Kyø seõ laøm gì ñeå giuùp ñôõ caùc naïn nhaân chaát ñoäc maøu da cam, oâng Thomas Quigley, coá vaán chính saùch veà Chaâu AÙ vuï cuûa Hoäi Ñoàng Coâng Giaùo Hoa Kyø (USCC), noùi vôùi UCA News ngaøy 1-09-99 raèng Giaùo Hoäi Hoa Kyø khoâng chuû tröông theo laäp tröôøng veà moät chính saùch boài thöôøng tröïc tieáp. Chaát ñoäc maøu da cam laø chaát khai quang ñaõ ñöôïc quaân ñoäi Hoa Kyø raûi treân nhieàu vuøng ôû Vieät Nam trong cuoäc chieán tranh Myõ-Vieät Nam, maø haäu quaû laø nhöõng haøi nhi quaùi thai. OÂng Quigley cho bieát Giaùo Hoäi Hoa Kyø seõ bieän hoä vaø vaän ñoäng cho nhöõng vaán ñeà haäu hoøa giaûi giöõa chính phuû hai nöôùc cuõng nhö vôùi nhaân daân Hoa Kyø, nhaát laø ñeå theá heä treû bieát côûi môû hôn vôùi vaán ñeà hoøa giaûi vaø lieân ñôùi thöïc söï.
Ñöùc Toång Giaùm muïc Theodore E. McCarrick, toång giaùo phaän Newark, phaùt bieåu taïi Toøa Toång Giaùm Muïc thaønh phoá Saøi Goøn ngaøy 1-09-99 raèng giôùi treû taïi Vieät Nam thôøi haäu chieán cuõng gaëp phaøi nhöõng thaùch ñoá nhö giôùi treû taïi Hoa Kyø, ñoù laø tieàn baïc vaø danh voïng. Ngaøi noùi vôùi khoaûng 200 linh muïc, tu só vaø giaùo daân: "Nhieàu ngöôøi treû ngaøy nay nghó raèng hoï seõ khoâng phaûi laøm gì ñeå coù moïi thöù maø hoï muoán coù, vaø hoï khoâng coù moät khaùi nieäm gì loøng quaûng ñaïi, nhaân aùi vaø traùch nhieäm." Ngaøi ghi nhaän nhaän thöùc xaõ hoäi nôi giôùi treû Hoa Kyø laø thaáp vaø hoï ngaïi daán thaân. Ngaøi cho bieát theâm keát cuïc cuûa 50% caùc caëp vôï choàng ôû Hoa Kyø laø ly dò. Ngaøi noùi roõ raèng "giôí treû khoâng coù loãi trong vieäc naøy... maø laø do taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa cuûa neàn vaên hoùa quaù dung tuùng vaø cuûa caùc phöông tieän truyeàn thoâng voâ traùch nhieäm."
Ñöùc Cha Joseph Anthony Fiorenza, giaùo phaän Galveston-Houston, chuû tòch Hoäi Ñoàng Coâng Giaùo Hoa Kyø (USCC) vaø laø tröôûng phaùi ñoaøn, noùi raèng 1/3 trong soá 60,000 ngöôøi Vieät trong giaùo phaän cuûa ngaøi laø ngöôøi Coâng Giaùo. Ngaøi noùi ñuøa: "Coù 44 linh muïc goác Vieät Nam vaø 1/3 soá chuûng sinh cuûa giaùo phaän laø ngöôøi Vieät... Neáu khoâng coù nhöõng linh muïc ngöôøi Vieät nhö vaäy, toâi khoâng bieát laøm theá naøo ñeå quaûn trò giaùo phaän moät caùch höõu hieäu ñöôïc." Ghi nhaän con soá ñoâng ñaûo caùc nöõ tu Coâng Giaùo taïi toång giaùo phaän thaønh phoá Saøi Goøn do Ñöùc Toång Giaùm Muïc Gioan Baotixita Phaïm Minh Maãn tröng daãn, vò laõnh ñaïo Giaùo Hoäi Hoa Kyø noùi vôùi cöû toïa Vieät Nam: "Anh chò em ñöôïc chuùc phuùc raát nhieàu." Ngaøi giaûi thích: "Giaùo phaän cuûa toâi coù 1,3 trieäu ngöôøi Coâng Giaùo, 400 linh muïc vaø 600 nöõ tu, nhöng taïi toång giaùo phaän naøy, anh chò em chæ coù 500,000 tín höõu, nhöng coù gaàn baèng soá linh muïc taïi giaùo phaän cuûa toâi." Ñöùc cha Fiorenza noùi vôùi UCA News ngaøy 1-09-99 raèng: keát quaû chuyeán thaêm ñöôïc Nhaø Nöôùc Vieät Nam chaáp thuaän vaø giuùp ñôõ laø "raát tích cöïc."
Moät nguoàn tin Giaùo Hoäi ñòa phöông cho bieát maëc duø phaùi ñoaøn Giaùo Hoäi Hoa Kyø ñaùnh giaù cao thaùi ñoä hoã trôï cuûa Nhaø Nöôùc Vieät Nam ñoái vôùi chuyeán vieáng thaêm, nhöng phaùi ñoaøn mong muoán Giaùo Hoäi Vieät Nam seõ ñöôïc töï do hôn trong vieäc thu nhaän öùng sinh chuûng vieän, phong chöùc linh muïc vaø tham gia hoaït ñoäng xaõ hoäi hôn. Phaùi ñoaøn cuõng öôùc mong Toøa Thaùnh seõ ñöôïc töï do hôn trong vieäc boå nhieäm caùc giaùm muïc cho Giaùo Hoäi ñòa phöông vaø sôùm laäp quan heä ngoaïi giao vôùi Vieät Nam, cuõng nhö Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II coù theå vieáng thaêm "moät ñaát nöôùc xinh ñeïp maø chuùng toâi may maén ñöôïc vieáng thaêm."
Ñöùc Cha Batoâloâmeâoâ Nguyeãn Sôn Laâm, giaùo phaän Thanh Hoùa, toång thö kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam, cho bieát: "Ñaây laø laàn ñaàu tieân maø moät phaùi ñoaøn chính thöùc cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø ñeán thaêm Vieät Nam." Caùc nguoàn tin cuûa Giaùo Hoäi cho bieát moät phaùi ñoaøn chính thöùc cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Phaùp ñaõ thaêm Vieät Nam caùch nay vaøi naêm, vaø döï kieán moät phaùi ñoaøn cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia seõ ñeán thaêm Vieät Nam trong moät töông lai gaàn.