Baøi phoûng vaán
Ñöùc Hoàng Y Phaoloâ Giuse Phaïm Ñình Tuïng
daønh cho Haõng Thoâng Taán Coâng Giaùo quoác teá Fides
veà tình hình Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Vieät Nam

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Baøi phoûng vaán Ñöùc Hoàng Y Phaoloâ Giuse Phaïm Ñình Tuïng daønh cho Haõng Thoâng Taán Coâng Giaùo quoác teá Fides veà tình hình Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Vieät Nam.

Ñöùc Hoàng Y Phaoloâ Giuse Phaïm Ñình Tuïng, Toång Giaùm Muïc Giaùo Phaän Haø Noäi, thuû ñoâ, vöøa möøng 50 naêm Kim Khaùnh Linh Muïc vaø leã Thöôïng Thoï 80 tuoåi. Hieän nay ngaøi laø chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam. Trong dòp leã kyû nieäm Chöùc Linh Muïc vaø Thöôïng Thoï, ÑTC vaø Ñöùc Hoàng Y Toång Tröôûng Boä Rao Giaûng Tin Möøng cho caùc daân toäc ñaõ göûi ñieän vaên chöùc möøng.

Trong dòp möøng hai bieán coá quan troïng naøy, Ñöùc Hoàng Y ñaõ daønh cho Haõng Thoâng Taán Fides cuoäc phoûng vaán veà moät soá vaán ñeà lieân heä ñeán Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Vieät Nam. Baøi phoûng vaán naøy ñaõ ñöôïc nhaät baùo Coâng Giaùo YÙ "Töông Lai" (Avvenire), soá ra ngaøy 28.07.1999, ñaêng laïi vaø bình luaän. Chuùng toâi xin löôïc thuaät baøi phoûng vaán naày.

Traû lôøi cho caâu hoûi veà nhöõng thay ñoåi trong xaõ hoäi vaø trong Giaùo Hoäi Vieät Nam, trong voøng Hai naêm qua, Ñöùc Hoàng Y ñaõ traû lôøi nhö sau:

"Coù nhieàu söï thay ñoåi, nhaát laø veà kinh teá; nhöõng thay ñoåi naøy cuõng aûnh höôûng caùch naøo ñoù treân coâng vieäc cuûa chuùng toâi, caùc Giaùm Muïc vaø Linh Muïc. Theo nguyeân taéc, nhöõng hoaït ñoäng toân giaùo "ñöôïc pheùp" trong ñòa haït thuoäc quyeàn cuûa moãi ngöôøi trong chuùng toâi, vôùi ñieàu kieän laø xin pheùp tröôùc vaø ñöôïc söï öng thuaän cuûa chính phuû. Nhöng trong thöïc haønh nhieàu vaán ñeà bò caûn trôû veà phía nhaø caàm quyeàn ñòa phöông. Saéc leänh môùi nhaèm ñeán vieäc qui ñònh caùc hoaït ñoäng toân giaùo taïi Vieät Nam khoâng ñem ñeán nhöõng môùi laï lôùn lao saùnh vôùi caùc baûn vaên cuõng veà vaán ñeà naøy ñaõ ñöôïc coâng boá tröôùc ñaây. Nhöng coù moät söï xaùc ñònh quan troïng lieân heä ñeán caùc taøi saûn cuûa Giaùo Hoäi ñaõ bò tòch thu hoaëc "ñöôïc taëng" cho Nhaø Nöôùc; nhöõng taøi saûn ñoù, nay bò coi nhö thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa Nhaø Nöôùc. Roài, trong moät soá khía caïnh, vieäc kieåm soaùt cuûa Nhaø Nöôùc ñöôïc coi nhö taêng cöôøng. Thí duï, theo saéc leänh môùi, Nhaø Nöôùc cho mình coù quyeàn chaám döùt caùc hoaït ñoäng cuûa moät Hoäi Doøng (congreùgation), neáu Nhaø Nöôùc nhaän ñònh raèng hoäi doøng naøy khoâng trung thaønh vôùi lyù töôûng cuûa ñôøi soáng.

Caâu hoûi thöù hai, lieân quan ñeán "nhöõng vaán ñeà truyeàn giaùo treân Queâ Höông Vieät Nam", ñaõ ñöôïc Ñöùc Hoàng Y traû lôøi nhö sau:

"Vaán ñeà gaây lo laéng cho toâi hôn caû laø vieäc thieáu thoán nhaân söï. Toång Giaùo Phaän Haø Noäi coù 400 ngaøn tín höõu Coâng Giaùo ñöôïc chia thaønh 130 giaùo xöù, caùch xa nhau töø 5 ñeán 20 caây soá, khoâng coù ñöôøng ñi noái tieáp deã daøng caùc giaùo xöù naày vôùi nhau. Vaø chuùng toâi chæ coù 40 Linh Muïc; nhö vaäy moãi Linh Muïc phaûi lo cho 10 ngaøn tín höõu, chöa keå ñeán vieäc caùc ngöôøi khoâng phaûi tín höõu Kitoâ, maø giaùo xöù phaûi rao giaûng Tin Möøng cho hoï... Trong luùc ñoù, Laïng Sôn laø moät giaùo phaän giaùp giôùi Trung Quoác, coù 5 ngaøn tín höõu, chia thaønh 16 giaùo xöù giöõa caùc mieàn nuùi, daân cö trong giaùo phaän goàm 80% thuoäc caùc chuûng toäc thieåu soá. Veà nhaân söï, Laïng Sôn chæ coù moät Linh Muïc 97 tuoåi vaø moät nöõ tu hôn 100 tuoåi. Ñoái vôùi Haø Noäi vaø Laïng Sôn, chuùng toâi caàn moät soá caùc giaùo lyù vieân nhieät thaønh vaø ñöôïc huaán luyeän chu ñaùo; taát caû nhöõng caùi naøy hieän nay chuùng toâi khoâng coù."

Sang caâu hoûi thöù ba, lieân quan ñeán khoù khaên gaëp phaûi trong vieäc ñeà cöû ngöôøi thay theá cho ngaøi, thì Ñöùc Hoàng Y ñaõ traû lôøi nhö sau:

"Theo giaùo luaät, toâi ñaõ quaù tuoåi hoài höu roài; toâi ñaõ xin töø chöùc vaø toâi ñaõ ñeà nghò moät öùng cöû vieân thay theá. Coù nhöõng cuoäc ñieàu ñình giöõa Toøa Thaùnh vaø Chính Phuû veà vaán ñeà naøy. Chuùng toâi hy voïng seõ ñi ñeán keát quaû toát ñeïp. Ngöôøi ta noùi nhieàu veà söï öôùc mong cuûa ngöôøi Vieät Nam ñöôïc môøi ÑTC ñeán Ñeàn Thaùnh Ñöùc Meï Lavang cuûa chuùng toâi vaø cuõng noùi nhieàu veà vieäc coù theå thieát laäp quan heä ngoaïi giao giöõa Vatican vaø Vieät Nam. Ngöôøi Vieät Nam, laø tín höõu Kitoâ hay khoâng phaûi tín höõu Kitoâ, taát caû ñeàu tha thieát öôùc muoán chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC. Chuyeán vieáng thaêm naøy seõ coù theå naâng cao uy tín cuûa Vieät Nam tröôùc dö luaän quoác teá. Theo söï öôùc mong naøy, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc ñaõ xin chính phuû ñöôïc pheùp môøi Ñöùc Gioan Phaoloâ II. Sau hai thaùng chôø ñôïi, Vaên Phoøng Toân Giaùo vuï ñaõ chuyeån ñeán cho chuùng toâi phuùc ñaùp cuûa Thuû Töôùng nhö sau: theo nguyeân taéc, chính phuû chaáp nhaän söï coù theå cuûa chuyeán vieáng thaêm, nhöng chính phuû öôùc muoán raèng chuyeán vieáng thaêm lieân keát vôùi vieäc khôûi ñaàu caùc quan heä ngoaïi giao giöõa Vatican vaø Vieät Nam. Nhöng trong luùc naøy quan heä ngoaïi giao chöa coù."

Ñoù laø noäi dung chính baøi phoûng vaán Ñöùc Hoàng Y Phaoloâ Giuse Phaïm Ñình Tuïng, do haõng tin Fides cuûa boä Truyeàn Giaùo thöïc hieän. Khi ñaêng laïi baøi phoûng vaán treân, nhaät baùo Töông Lai coù theâm vaøi lôøi bình luaän nhö sau:

"Chuùng ta ñang ôû vaøo luùc tan tuyeát ñeå tieán ñeán Muøa Xuaân töôi saùng hay vaãn coøn trong muøa ñoâng giaù laïnh? Ñoái vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Vieät Nam - moät Giaùo Hoäi ñaày söùc soáng, ngöôøi ta chöa thaáy ñöôïc loái thoaùt ra khoûi con ñöôøng haàm, cho duø töø 10 naêm nay coù nhöõng cuoäc ñaøm phaùn giöõa chính phuû Vieät Nam vaø Toøa Thaùnh; nhöõng cuoäc ñaøm phaùn naøy ñaõ thöïc hieän ñöôïc nhöõng böôùc tieán raát ñaùng keå; vieäc thieát laäp quan heä ngoaïi giao giöõa Vieät Nam vaø Toøa Thaùnh cuõng ñöôïc nghó ñeán. Duø vaäy, Giaùo Hoäi Vieät Nam vaãn coøn chòu söï kieåm soaùt gaét gao cuûa Nhaø Nöôùc. Vaø söï kieåm soaùt naày ñöôïc taêng cöôøng bôûi saéc leänh môùi ñaây veà caùc toân giaùo. Ñaây laø saéc leänh qui ñònh caùc hoaït ñoäng toân giaùo; nhöõng qui ñònh naøy gaây neân khoù khaên cho söï töï do hoaït ñoäng cuûa caùc Giaùm Muïc; vieäc boå nhieäm caùc ngaøi ñaõ bò nhaø caàm quyeàn ñaët ra nhöõng ñieàu kieän. Taát caû ñeàu ñöôïc töï do, mieãn laø khoâng hoaït ñoäng traùi nghòch vôùi ñöôøng loái chính trò vaø luaät phaùp Nhaø Nöôùc.


Back to Radio Veritas Asia Home Page