Soá ngöôøi Vieät coøn löu truù ôû Philippines
ñaêng kyù nguyeän voïng maëc duø coøn löôõng löï

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Soá ngöôøi Vieät coøn löu truù ôû Philippines ñaêng kyù nguyeän voïng maëc duø coøn löôõng löï.

Tin MANILA (UCAN 1/07/99) -- Moät quan chöùc chính phuû cho bieát thôøi haïn ñaêng kyù daønh cho nhöõng ngöôøi Vieät coøn löu truù ôû Philippines (RVN) ñaõ chaám döùt ngaøy 15-06-99 vôùi soá ngöôøi ñöôïc mong ñôïi noäp ñôn vôùi nhieàu nguyeän voïng khaùc nhau ñeå giaûi quyeát tình traïng cuûa hoï. Maricel Cariaso, nhaân vieân xaõ hoäi laøm vieäc vôùi UÛy Ban Lieân Boä veà ngöôøi Vieät coøn löu truù, noùi vôùi UCA News ngaøy 30-06-99 raèng con soá chính xaùc nhöõng ngöôøi ñaêng kyù ñöôïc giöõ bí maät, nhöng "con soá naøy khoâng nhieàu hoaëc ít hôn con soá chuùng toâi mong ñôïi." Cariaso cho bieát theâm tieåu ban ñaõ tieáp nhaän ñôn xin cuûa ngöôøi Vieät coøn löu truù töø ngaøy 1-05-99 ñeán 15-06-99 ñeå xin töï nguyeän hoài höông veà Vieät Nam hoaëc xin thöôøng truù taïi Philippines, hoaëc ñònh cö taïi Hoa Kyø hay moät nöôùc thöù ba. Lynn Nunez, phoù giaùm ñoác Trung Taâm Hoã Trôï Di Daân (CAPD) cuûa Giaùo Hoäi, noùi raèng coù 1,605 ngöôøi Vieät coøn löu truù taïi Philippines vaøo thaùng 11-1998, nhöng keå töø ñoù moät soá ngöôøi ñaõ trôû veà Vieät Nam.

UÛy ban Lieân Boä do Toång Thoáng Joseph Estrada laäp ra thaùng 12-1998 goàm coù ñaïi dieän cuûa Sôû Nhaäp Cö, Boä Tö Phaùp (DOJ), Boä An Sinh Xaõ Hoäi vaø Phaùt Trieån (DSWD), Boä Thöông Maïi vaø Coâng Nghieäp, Vaên Phoøng cuûa Toång Thoáng. Moät ngöôøi Vieät coøn löu truù xin giaáu teân noùi vôùi UCA News raèng moät soá ngöôøi Vieät ñaõ toû ra phaân vaân veà thuû tuïc ñaêng kyù, bôûi hoï khoâng coù thoâng tin veà caùc tieâu chuaån ñöôïc höôûng theo töøng nguyeän voïng. Ngöôøi naøy noùi: "Vì khoâng coù luaät cho pheùp ngöôøi ngoaïi quoác thöôøng truù, neân raát ít cô may ñeå ñöôïc thöôøng truù." Nhöõng ngöôøi Vieät coøn löu truù khaùc cho bieát hoï sôï raèng nhöõng thoâng tin maø hoï cung caáp coù theå ñöôïc söû duïng ñeå truïc xuaát chính hoï hay ñoàng baøo cuûa hoï. Ngöôøi Vieät noùi treân cho bieát: "Neáu chuùng toâi ñaêng kyù vaø chính phuû xeùt xem coù bao nhieâu ngöôøi trong chuùng toâi coù theå ñuû tö caùch, hoï coù theå khuyeân chuùng toâi töï nguyeän hoài höông vaø neáu chuùng toâi khoâng chaáp nhaän hoài höông, chuùng toâi coù theå bò xem laø ngöôøi ngoaïi quoác cö truù baát hôïp phaùp ôû ñaây." Luaät phaùp Philippines cho pheùp ngöôøi Vieät coøn löu truù ñöôïc thöôøng truù neáu hoï keát hoân vôùi coâng daân Philippines.

Ñöùc oâng ngöôøi Vieät Pietro Nguyeãn Vaên Taøi, giaùm ñoác chöông trình cuûa ñaøi Veritas AÙ Chaâu, noùi raèng hình thöùc ñaêng kyù chuû yeáu ñöôïc coi nhö moät cuoäc khaûo saùt cuûa chính phuû ñeå bieát xem coù bao nhieâu ngöôøi Vieät coøn löu truù muoán chuyeån ñeán moät nöôùc khaùc. Ngaøi noùi vôùi UCA News raèng vieäc truïc xuaát ngöôøi Vieät coøn löu truù laø moät "khaû naêng coøn xa" vaø khoâng coù lyù do gì ñeå truïc xuaát nhöõng ngöôøi Vieät coù maët taïi Philippines "vì nhöõng lyù do ñaëc bieät." Theo Ñöùc oâng Taøi, Baûn Ghi Nhôù naêm 1996 giöõa Boä An Sinh Xaõ Hoäi vaø Phaùt Trieån vaø Trung Taâm Hoã Trôï Di Daân vaãn ñöôïc coi laø cô sôû phaùp lyù cho vieäc ngöôøi Vieät coøn löu truù ôû laïi Philippines, cho ñeán khi Quoác Hoäi coù quyeát ñònh veà giaûi phaùp chung cuoäc cho soá ngöôøi Vieät coøn löu truù. Ngaøi noùi raèng nhöõng ñaïi dieän cho ngöôøi Vieät coøn löu truù ñaõ neâu nhöõng caâu hoûi veà caùc chi tieát cuûa vieäc ñaêng kyù trong cuoäc tham khaûo yù kieán ngaøy 21-05-99 vôùi nhieàu quan chöùc cuûa Boä Tö phaùp vaø Boä An Sinh Xaõ Hoäi vaø Phaùt Trieån, nhöng vaãn chöa coù nhöõng ñieàu kieän roõ raøng naøo cho vieäc taùi ñònh cö hoaëc thöôøng truù. Ñôn ñaêng kyù daøi 9 trang baèng tieáng Anh vôùi phaàn dòch tieáng Vieät cuûa töøng muïc nhaèm thu thaäp döõ lieäu veà lyù lòch caù nhaân, tieàn aùn tieàn söï, khaû naêng, nguyeän voïng cö truù vaø quaù trình tham gia coäng ñoàng taïi Philippines. Soá ngöôøi Vieät coøn löu truù cho bieát phaàn ñaêng kyù xin ñöôïc thöôøng truù laø phaàn khoù ghi nhaát. Phaàn naøy coù nhöõng caâu hoûi lieân quan tôùi quan ñieåm veà chuûng toäc, toân giaùo, quoác tòch, chính kieán, nguoàn thu nhaäp, söùc khoûe, tieàn söû gian laän hay khai gian vaø tình traïng taâm lyù keå caû tình traïng roái loaïn tình duïc, nghieän ma tuùy vaø nghieän röôïu. Ñöùc oâng Taøi noùi raèng ngaøi tin moät soá ngöôøi Vieät coøn löu truù caûm thaáy lo laéng do kinh nghieäm ñaõ bò xeáp loaïi vaø ñaõ bò caùc cô quan thanh loïc tröôùc ñaây cuûa Lieân Hieäp Quoác "tuyeân boá khoâng phaûi laø daân tò naïn maø laø di daân vì lyù do kinh teá", khieán cho hoï phaûi tieáp tuïc löu truù ôû Philippines. Ngaøi noùi: "Giaûi phaùp cho hoï laø hoài höông, xin nhaäp cö vaøo moät nöôùc khaùc hoaëc vaãn ôû laïi ñaây, neáu nhö hoï khoâng ñöôïc chaáp nhaän." Vaøo thaùng 3/1999, UÛy Ban Ngoaïi Giao cuûa Quoác Hoäi ñaõ nghe moät nghò quyeát do daân bieåu Roilo Golez cuûa Paranaque trình baøy nhaèm uûng hoä quy cheá thöôøng truù daønh cho ngöôøi Vieät coøn löu truù vaø con caùi cuûa hoï sinh ra taïi Philippines. Golez vaø nhöõng vò uûng hoä taïi Quoác Hoäi coøn ñeà nghò chaám döùt vieäc cöôõng böùc hoài höông vaø keâu goïi Boä Ngoaïi Giao vaø caùc cô quan cuûa chính phuû tìm kieám moät giaûi phaùp nhaân ñaïo hôn vaø laâu beàn hôn cho vaán ñeà ngöôøi Vieät coøn löu truù.


Back to Radio Veritas Asia Home Page