Vaên só Thornton Wilder ñaõ ñöôïc trao giaûi thöôûng Rewittzer, daønh cho nhöõng ngöôøi vieát tieåu thuyeát hay. Sau ñoù, OÂng ñaõ cho xuaát baûn moät tieåu thuyeát coù töïa ñeà laø Ngaøy Thöù Taùm, moâ taû cuoäc soáng cuûa moät gia ñình ñôn sô toát laønh, nhöng luoân luoân bò quaáy raày, chòu nhieàu thöû thaùch, ñau khoå, do bôûi nhöõng con ngöôøi xaáu, voâ löông taâm. Vaên só Wilder keát thuùc quyeån tieåu thuyeát maø khoâng ñöa ra moät phaùn quyeát naøo caû, gia ñình toát laønh tieáp tuïc chòu ñau khoå thöû thaùch, vaø nhöõng ngöôøi xaáu voâ löông taâm khoâng bò ai tröøng phaït caû. Tuy nhieân, moät chuùt nieàm hy voïng naøo ñoù toàn taïi, nôi gia ñình toát laønh gaëp khoå naïn, oâng ñaõ so saùnh cuoäc soáng ñaày gian nan thöû thaùch cuûa gia ñình ñôn sô ñoù nhö laø moät taám thaûm coù hai maët. Nhìn töø maët traùi, taám thaûm troâng thaät laø taàm thöôøng, khoâng coù gì thu huùt caû. Nhöng nhìn töø maët phaûi, taám thaûm troâng ñeïp voâ cuøng. Taát caû ñeàu tuøy thuoäc vaøo quan ñieåm quan saùt. Ñi xa hôn, vaên só Wilder nhaän ñònh raèng: nhìn töø quan ñieåm con ngöôøi traàn tuïc, cuoäc soáng gian nan thöû thaùch laø moät caùi gì khoâng ñaùng thöông chuùt naøo caû. Nhöng neáu nhìn töø Thieân Chuùa, noåi baát haïnh trong cuoäc soáng laïi choùi saùng thaät ñeïp.
Nhaän ñònh treân cuûa vaên só Wilder giuùp chuùng ta ñi vaøo chieàu saâu cuûa cuoäc gaëp gôõ giöõa hai ngöôøi muø vaø Chuùa Gieâsu nhö ñöôïc moâ taû nôi Phuùc AÂm theo thaùnh Mattheâu, chöông 9, caâu 27-31. Cuoäc soáng baát haïnh cuûa hai ngöôøi muø khoâng voâ nghóa chuùt naøo. Hai ngöôøi muø khoâng traùch moùc Thieân Chuùa, nhöng coù thaùi ñoä khieâm toán, kieân trì ñeán vôùi Chuùa. Nieàm tin khoâng bò daäp taét vì thöû thaùch muø loøa, nhöng aâm thaàm thoâi thuùc cho hoï ñeán vôùi Chuùa vaø khieâm toán naøi xin: Laïy Chuùa, laïy Con Vua Ñavít, xin thöông xoùt. Ñaây chuùng ta haõy cuøng nhau ñoïc laïi ñoaïn Tin Möøng hai ngöôøi muø gaëp Chuùa Gieâsu vaø ñöôïc Ngaøi laøm pheùp laï cho ñöôïc saùng maét theå xaùc cuõng nhö tinh thaàn, nhö sau:
Ñang khi Chuùa Gieâsu ra khoûi nôi ñoù, thì coù hai ngöôøi muø ñi theo keâu leân raèng: Laïy Con Vua Ñavít, xin thöông xoùt chuùng toâi. Khi Chuùa Gieâsu veà tôùi nhaø, thì hai ngöôøi muø aáy lieàn laïi gaàn. Chuùa noùi vôùi hoï: Caùc anh coù tin laø Toâi laøm ñöôïc ñieàu aáy khoâng? Hoï ñaùp: Thöa Ngaøi, chuùng toâi tin. Baáy giôø Chuùa sôø vaøo maét hoï vaø noùi: Caùc anh tin theá naøo, thì ñöôïc nhö vaäy. Maét hoï lieàn môû ra. Chuùa nghieâm gioïng baûo hoï: Coi chöøng, ñöøng cho ai bieát. Nhöng vöøa ra khoûi nôi ñoù, hoï ñaõ noùi veà Ngöôøi trong khaép caû vuøng.
Thaùi ñoä cuûa hai ngöôøi muø ñaùng neâu göông cho chuùng ta. Nhö ñaõ gôïi yù treân ñaây, qua quyeån tieåu thuyeát "Ngaøy Thöù Taùm" cuûa vaên só Wilder, hai ngöôøi muø ñaõ khoâng ñeå cho beänh taät theå xaùc, khoâng ñeå cho gian nan thöû thaùch, laáy maát ñi nieàm tin cuûa hoï, ngöôïc laïi, chuùng laø dòp thoâi thuùc hoï khieâm toán ñeán vôùi Chuùa vaø khaån xin: laïy Chuùa, xin thöông xoùt chuùng con. Chuùng ta cuøng ñöôïc môøi goïi caàu nguyeän vôùi lôøi khaån xin naày, vaøo khôûi ñaàu vieäc cöû haønh bí tích Thaùnh Theå, khôûi ñaàu cuûa cuoäc gaëp gôõ cuûa chuùng ta vôùi Chuùa Gieâsu: Xin Chuùa thöông xoùt chuùng con. Chuùng ta ñoïc ba laàn: Xin Chuùa thöông xoùt chuùng con. Nhöng taâm tình chuùng ta luùc ñoù nhö theá naøo? Chuùng ta coù thaät söï yù thöùc mình caàn ñeán loøng nhaân töø thöông xoùt cuûa Chuùa hay khoâng? Hay chæ laø ñoùng kòch ngoaøi moâi mieäng? Yeáu toá thöù hai trong thaùi ñoä cuûa hai ngöôøi muø ñeán gaëp Chuùa Gieâsu, laø loøng kieân trì cuûa hoï. Hoï gaëp Chuùa Gieâsu khi Ngaøi ñi ngang qua. Vaø Chuùa ñaõ khoâng ñaùp laïi, khoâng phaûn öùng gì tröôùc lôøi keâu xin cuûa hai ngöôøi luùc ñoù. Chuùa tieáp tuïc cuoäc haønh trình. Hai ngöôøi muø phaûi kieân trì ñi theo, vaø theo Chuùa cho ñeán luùc Chuùa döøng laïi. Phuùc AÂm keå laø cho ñeán luùc Chuùa vaøo nhaø roài, hai ngöôøi muø coøn theo vaø ñeán vôùi Chuùa, chöa boû cuoäc vì söï thinh laëng cuûa Chuùa. Nieàm tin cuûa hoï vaãn coøn ñoù, maëc cho thöû thaùch coù theå gia taêng theâm, nhaát laø khi Chuùa coøn im laëng chöa traû lôøi. Söï im laëng vaø thôøi gian troâi qua laø yeáu toá giuùp thanh luyeän vaø bieán ñoåi. Vaøo khôûi ñaàu cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa, hai ngöôøi muø coøn nghó ñeán mình nhieàu hôn: lôøi caàu xin cuûa hoï laø: Xin Chuùa thöông xoùt chuùng toâi. Hoï coøn bò aùm aûnh vôùi hoaøn caûnh baát haïnh cuûa mình. Nhöng khi Chuùa ñaùp laïi, môû ñaàu cuoäc ñoái thoaïi, thì Chuùa ñaõ höôùng daãn hoï vöôït qua moät thay ñoåi quan troïng. Hoï khoâng coøn höôùng veà mình nöõa, maø höôùng veà Chuùa. Chuùa hoûi: Caùc anh coù tin Ta laøm ñöôïc vieäc aáy khoâng? Coù tin vaøo Ta hay khoâng? Vaø hai ngöôøi muø ñaõ saün saøng, ñaõ ñöôïc bieán ñoåi, vaø tuyeân xöng ñöùc tin vaøo Chuùa. Ñöùc Tin chuùng ta caàn vöôït qua ñöôïc nhöõng thöû thaùch, vaø caàn ñöôïc tröôûng thaønh höôùng veà Chuùa hoaøn toaøn. Hai ngöôøi muø ñöôïc saùng maét theå xaùc, nhöng nhaát laø ñöôïc saùng maét tinh thaàn, ñeå coù theå daâng lôøi chuùc tuïng kyø coâng Chuùa ñaõ thöïc hieän. Chuùa khoâng phaûi chæ laø Ngöôøi laøm pheùp laï, nhöng laø Ñaáng cöùu roãi ñaùng toân thôø.
Laïy Chuùa, xin ñöøng ñeå con maát Ñöùc Tin vì nhöõng gian nan thöû thaùch Chuùa cho pheùp xaûy ra trong ñôøi soáng. Xin thöông höôùng daãn con veà vôùi Chuùa, vaø tröôûng thaønh trong Ñöùc Tin. Amen.