101 Caâu Hoûi Vaø Giaûi Ñaùp Veà

Caùi Cheát Vaø Söï Soáng Vónh Haèng

by Rev. Peter Phan Dinh Cho, Warren Blanding Professor

The Catholic University Of America

Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Chöông II

Caùnh Chung Trong Kinh Thaùnh

Ngaøy Taän Theá Hieåu Theo Kinh Thaùnh

Caâu Hoûi 17: Caùc taùc phaåm khaûi huyeàn ñoù coù nhöõng ñaëc ñieåm naøo?

Giaûi Ñaùp 17:

Ñeå traû lôøi caâu hoûi naøy cho oån thoûa, ñieàu quan troïng laø, nhö chuùng ta ñaõ noùi trong chöông tröôùc, löu yù ñeán boái caûnh lòch söû trong ñoù caùc baûn vaên aáy ñöôïc bieân soaïn, chöùc naêng noù ñöôïc giao phaûi chu toaøn, vaø ngoân ngöõ noù duøng ñeå dieãn ñaït noäi dung. Maëc duø khoâng phaûi taát caû vaên chöông khaûi huyeàn ñeàu phaùt sinh töø moät traøo löu duy nhaát, caøng khoâng phaûi töø moät phe nhoùm nhoû, nhöng noùi chung phaàn lôùn caùc taùc phaåm khaûi huyeàn ñaõ ñöôïc vieát trong tình hình khuûng hoaûng vaø vong baûn ñuû daïng. Ñoù laø tình hình maát ñoäc laäp quoác gia, coâ theá coâ thaân trong xaõ hoäi, bò ngöôïc ñaõi caû veà maët toân giaùo laãn chính trò, do moät quyeàn löïc ngoaïi xaâm, ví duï aùch thoáng trò cuûa nhaø Seleucos, ñaëc bieät cuûa Antiochos IV Epiphane.

Coù moät chöùc naêng chuû yeáu cuûa vaên chöông khaûi huyeàn laø khích leä nhöõng ai bò caùc cô cheá caàm quyeàn cuûa theá gian naøy gheùt boû vaø aùp böùc vì nieàm tin toân giaùo cuûa mình, vaø cam ñoan vôùi hoï raèng Thieân Chuùa cuoái cuøng seõ minh oan cho hoï vaø cöùu thoaùt hoï. Chöùc naêng aáy ñöôïc chu toaøn baèng caùch höôùng caùi nhìn cuûa ñaùm daân khoán ñoán khoûi caûnh laàm than hieän taïi maø taäp trung söï chuù yù cuûa hoï vaøo coõi thieân ñaøng vaø cöùu caùnh töông lai. Moät chöùc naêng khaùc nöõa coù theå chæ ñôn giaûn laø phaùt huy moät theá giôùi quan ñaëc bieät vaø khuyeán khích ngöôøi ta suy nghó vaø haønh ñoäng cho phuø hôïp vôùi theá giôùi quan aáy.

Nhö coù theå ñoaùn ñöôïc, ngoân ngöõ vaên chöông khaûi huyeàn raát giaøu töôûng töôïng, thaäm chí mang tính quaùi dò nöõa. Phaàn nhieàu caùc taùc phaåm aáy ñöôïc vieát döôùi nhöõng buùt danh, ñöa ra traêm ngaøn thò kieán, nhöõng cuoäc du haønh treân thieân giôùi, nhöõng saùch bí maät vaø thieân thaàn maëc khaûi, ñeå chuyeån ñaït thoâng ñieäp cuûa mình. John J. Collins ñaõ choïn ra hai ñaëc ñieåm cuûa ngoân ngöõ naøy. Tröôùc heát, noù khoâng coù tính taû chaân maø laø dieãn caûm: "Ngoân ngöõ caùc taùc phaåm khaûi huyeàn khoâng coù tính taû chaân, theo kieåu ngoân ngöõ baùo chí, nhöng laø ngoân ngöõ dieãn caûm cuûa thi ca, vaän duïng bieåu töôïng vaø hình töôïng ñeå noùi leân moät caûm nghó hay caûm giaùc veà theá giôùi. Giaù trò beàn laâu cuûa noù khoâng naèm ôû nhöõng caùi töôûng laø thoâng maø noù ñöa ra veà vuõ truï hoïc hoaëc lòch söû töông lai, nhöng laø ôû vieäc noù khaúng ñònh coù moät theá giôùi sieâu phaøm" (The Apocalyptic Imagination, 214). Do ñoù, duøng caùc baûn vaên khaûi huyeàn ñeå phaùc hoïa moät caûnh töôïng ngaøy taän theá, hay ñeå moâ taû nhöõng chuyeän seõ xaûy ra trong theá giôùi beân kia, laø sai.

Thöù ñeán, ngoân ngöõ khaûi huyeàn khoâng nhöõng coù tính dieãn caûm maø coøn laø daán thaân nöõa, nghóa laø noù thöïc tieån vaø tieán tôùi haønh ñoäng. Noù thuùc giuïc ñoäc giaû uûng hoä moät theá giôùi quan ñoøi hoûi phaûi söûa ñoåi thaùi ñoä vaø coù nhöõng haønh ñoäng thích hôïp: "Ñieàu naøy töông ñaéc hôn nhieàu vôùi khuynh höôùng thöïc tieãn cuûa thaàn hoïc giaûi phoùng, moät thaàn hoïc khoâng daán böôùc vaøo vieäc theo ñuoåi chaân lyù khaùch quan nhöng vaøo löïc naêng ñoäng cuûa ñoäng cô vaø vieäc naém chính quyeàn" (The Apocalyptic Imagination, 215). Noùi theo ngoân ngöõ thoâng thích luaän ñaõ baøn ôû caâu hoûi 7, thì vaên chöông khaûi huyeàn khoâng nhöõng caàn ñeán khoa chuù giaûi söû hoïc vaø pheâ bình vaên hoïc, maø coøn ñeán khoa thoâng thích hieän sinh nöõa. 

Nguyeân Taùc Anh Ngöõ "Responses to 101 Questions on Death And Eternal Life"

(Paulist Press, New York, 1998) cuûa Linh Muïc Peter Phan Ñình Cho

Baûn Dòch Vieät Ngöõ Cuûa M.A. Nguyeãn Thò Sang, CND

ñaõ ñöôïc xuaát baûn bôûi Nhaø Xuaát Baûn University Press, naêm 2000

(C) Copyright 2000 - Taùc Giaû Giöõ Baûn Quyeàn

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page