Trích Taäp Truyeän Ngaén
Ñöôøng Veà Thöôïng Trí

Lm Nguyeãn Taàm Thöôøng, SJ
Trung Taâm Truyeàn Hình Quang Khaûi, Ñaøi Loan

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

CAØNH HOÀNG TREÂN ÑOÀI TUYEÁT

Moãi laàn ñoïc taäp hoà sô, quan toøa phaûi nheo maét khoù khaên duø coù kính laõo. Beân caïnh oâng coøn hai ngöôøi treû hôn, nhöng taàm ñoä cuõng ngoaøi boán möôi. Ngöôøi ngoài beân phaûi daùng ñieäu nhö coøn chöa quen vôùi loaïi aùo caùnh roäng cuûa luaät sö. OÂng ta trònh troïng ñeán noãi vuïng veà moãi khi keùo oáng tay roäng thuøng thình.

Phieân toøa hoâm nay khoâng coù gì haøo höùng, ngoaøi quan toøa, luaät sö buoäc toäi, choáng aùn, chæ coù daêm baåy ngöôøi ngoài ôû maáy gheá goã phía cuoái ñôïi xem phieân xöû. Vò chaùnh aùn môû hoà sô, hoûi bò caùo:

- OÂng bò toá caùo laø aên caép ñoà thaùnh cuûa ñeàn thôø. OÂng coù ñieàu gì muoán trình baøy khoâng?

- Thöa quan toøa toâi khoâng phaûi laø quaân gian phi.

Quan toøa quay ra phía keû toá caùo hoûi:

- Xin oâng keå laïi dieãn tieán cuûa söï vieäc.

Vò linh muïc tuoåi ñoä nguõ tuaàn böôùc ra giöõa, tay caàm moät taäp hoà sô. OÂng ñang ñònh môû ra ñoïc thì quan toøa yeâu caàu oâng gaäp taäp hoà sô laïi, chæ keå baèng trí nhôù. Vò linh muïc hôi aáp uùng moät chuùt, roài cuõng baét ñaàu:

- Thöa quan toøa, chính maét toâi khoâng troâng thaáy. Khi toâi tôùi thaùp chuoâng thì bò can ñaõ bò baét. Nhaân chöùng nhìn roõ söï vieäc laø oâng X. cuõng coù maët ñaây.

Vò linh muïc quay veà phía oâng X. ñang ngoài ôû haøng gheá thöù hai. Ngaøi chìa tay veà phía oâng X. ñeå cho quan toøa bieát, roài laïi tieáp tuïc trình baøy:

- Luùc ñoù khoaûng taùm giôø toái. Toâi ñang ôû treân gian cung thaùnh, saép söûa khoùa cöûa nhaø thôø, boãng nghe thaáy xoân xao ôû thaùp chuoâng. Toâi tôùi nôi thì thaáy oâng X. vaø bò caùo ñang giaèng co, lôùn tieáng vôùi nhau.

Quan toøa hoûi vò linh muïc:

- Vaäy ngaøi coù ñoàng quan ñieåm vôùi oâng X. laø bò caùo ñaây ñaõ döï ñònh aên caép quaû chuoâng?

Vò linh muïc löôõng löï roài ñaùp:

- Toâi nghó nhö vaäy! Thöa quan toøa, keå töø maáy thaùng nay nhieàu vuï maát caép ñaõ xaåy ra ôû nhaø xöù. Tuaàn tröôùc chuùng toâi cuõng môùi maát moät bình höông coå raát quyù.

Ngöôøi luaät sö bieän hoä cho bò can noùng naåy ñöùng daäy ñaùp traû:

- Xin loãi linh muïc, ñoù laø ñieàu voâ lí! Bò can chæ coù moät mình, vôùi thaân hình tieàu tuïy, oám yeáu nhö theá naøy laøm sao bò can coù theå aên caép ñöôïc quaû chuoâng naëng caû maáy traêm kí loâ!

Vò linh muïc chöa tìm ñöôïc caâu traû lôøi thích hôïp thì quan toøa ñaõ goõ chieác buùa xuoáng baøn ra hieäu cho luaät sö bieän hoä im laëng:

- Yeâu caàu luaät sö im ñeå beân coâng toá trình baøy.

Ngöôøi luaät sö treû ngoài xuoáng, töùc toái. Quan toøa ra hieäu cho linh muïc veà choã roài goïi oâng X.

- Coù phaûi oâng laø ngöôøi ñaõ baét quaû tang bò caùo ñaây?

- Thöa quan toøa, ñuùng theá!

- Xin oâng trình baøy söï vieäc, yeâu caàu oâng keå raønh maïch töøng chi tieát theo thöù töï thôøi gian töø ban ñaàu.

- Thöa quan toøa, khi toâi tôùi thaùp chuoâng thì troâng thaáy teân aên caép naøy ñang thaùo daây chuoâng. Haén mang theo moät con dao gaêm vaø moät tuùi vaûi ñoà ngheà ñuû caùc thöù kìm, buùa, chìa khoùa...

Vò quan toøa quay qua phía bò caùo hoûi:

- Ñieàu caùo treân ñaây coù ñuùng khoâng?

Bò caùo buoàn phieàn nhìn quan toøa, bình thaûn thöa:

- Thöa quan toøa khoâng! Toâi chæ coù con dao vaø tuùi vaûi, nhöng tuùi vaûi laø tuùi ñöïng quaàn aùo cuûa toâi, toâi khoâng coù kìm, buùa, vaø baát cöù chìa khoùa naøo. Toâi cuõng coù theâm moät khuùc daây theùp maø oâng X. ñaõ khoâng noùi tôùi. Toâi môùi leo leân gaàn tôùi saøn gaùc chuoâng, chöa tôùi nôi thì oâng X. ôû treân laàu chuoâng leo xuoáng roài oâng ñaïp toâi ngaõ töø caàu thang vaø ñoå toäi cho toâi aên caép, chöù khoâng phaûi laø oâng leo ôû döôùi leân nhö oâng vöøa trình baøy.

Quan toøa ghi cheùp roài quay veà phía linh muïc hoûi:

- Thöa linh muïc, ngaøi ñaõ veà xöù ñaïo ñöôïc bao laâu?

- Thöa quan toøa, möôøi hai naêm.

- Coù phaûi ngaøi laø ngöôøi xaây thaùp chuoâng khoâng?

- Khoâng phaûi toâi, nhöng toâi tu boå vaø söûa laïi laàu chuoâng haàu nhö hoaøn toaøn.

- Xin linh muïc taû cho chuùng toâi bieát veà laàu chuoâng nhö theá naøo.

- Thöa quan toøa, caû laàu chuoâng ñöôïc xaây noái lieàn vôùi nhaø thôø ôû caên cuoái cuøng. Muoán leân laàu chuoâng phaûi qua cöûa nhaø thôø, roài leân gaùc haùt cuûa ca ñoaøn. Töø gaùc haùt coù moät caàu thang goã nhoû, ñuû ñeå hai ngöôøi ñi, daãn leân thaùp chuoâng. Coøn laàu goã, nôi ñeå ñaët quaû chuoâng thì roäng baèng hai manh chieáu. Saøn cuûa laàu chuoâng laùt baèng goã thoâng. Ñuû laøm choã nguû cho chöøng daêm, ba ngöôøi. Muoán leo leân saøn chuoâng thì phaûi môû moät naép nhö naép haàm.

OÂng X. theâm vaøo:

- Vì theá laàu chuoâng coù theå laø choã nguû ñeâm cuûa boïn voâ gia cö!

OÂng ta ngöøng noùi tröôùc khi quan toøa ñaäp buùa ra leänh cho oâng khoâng ñöôïc noùi khi chöa coù pheùp. Vò quan toøa quay laïi hoûi bò can:

- OÂng leân thaùp chuoâng laøm gì vaøo giöõa ñeâm toái nhö vaäy?

-Thöa quan toøa, caû caâu chuyeän thì daøi doøng, quan toøa coù theå cho toâi trình baøy heát?

Vò quan toøa ñeå xeä caëp kính laõo, nheo maét nhìn phaïm nhaân töø ñaàu ñeán chaân nhö muoán luïc loïi trong con ngöôøi naøy nhöõng ñieàu kì dò. Ngaàn ngöø. OÂng ra leänh:

- Haõy trình baøy ñaàu ñuoâi:

- Thöa quan toøa, ngaøy coøn beù toâi laø caäu nhoû chieàu naøo cuõng giaät chuoâng. Tieáng chuoâng ñaõ laø moät phaàn ñôøi cuûa toâi. Tieáng chuoâng ñaõ thaám vaøo troïn veïn hoàn xaùc toâi. Nhöõng buoåi chieàu khoâng coù tieáng chuoâng caàu nguyeän toâi thaáy khaéc khoaûi, ñôøi toâi nhö thieáu vaéng moät caùi gì gaàn guõi vaø linh thieâng laém. Toâi yeâu nhöõng laàu chuoâng. Toâi yeâu nhöõng tieáng chuoâng ñoàng. Giaõ töø tuoåi thô, toâi phieâu baït khaép neûo ñöôøng nhöng bao giôø cuõng nhôù veà laàu chuoâng xöa. Coù nhöõng chieàu toâi thöôøng leûn leân laàu chuoâng nguû qua ñeâm khi toâi ñi ñöôøng. Laàu chuoâng laø nôi toâi truù möa, laàu chuoâng che toâi khoûi naéng. Khi coøn nhoû thì laàu chuoâng laø nôi tuoåi thô noâ ñuøa. Lôùn leân, khi ñuû tuoåi khoân thì laàu chuoâng vaãn nhaéc nhôû toâi veà tieáng goïi cuûa Thöôïng Ñeá treân cao. Trong nhöõng ngaøy phieâu baït, toâi ñaõ döøng laïi bieát bao nhieâu laàu chuoâng vaø toâi ñaõ ñaùnh boùng khoâng bieát bao nhieâu quaû chuoâng ñoàng bò möa naéng laøm seùt hoen ræ. Khi toâi qua ñaây vaøo moät buoåi chieàu, toâi cuõng öôùc mong ñöôïc nghe tieáng chuoâng, nhöng chieàu qua, khoâng gian laëng leõ hiu haét. Toâi khoâng hieåu vì sao khoâng ai giaät chuoâng. Toâi ñaõ leo leân laàu goã vaø thaáy giaây chuoâng ñaõ bò ñöùt, quaû chuoâng ñaõ bò maïng nheän chaêng kín. Quaû chuoâng ñaõ bò laõng queân töø laâu ngaøy. Toâi thaáy xoùt xa cho Thöôïng Ñeá treân thaäp giaù. Ngaøi chaúng coù ai chuyeän troø, chæ coù moãi tieáng chuoâng maø nay laàu chuoâng cuõng im vaéng. Vì theá toâi ñaõ tìm khuùc giaây theùp naøy ñeå mong tìm caùch noái laïi giaây chuoâng xöa.

Lôøi noùi cuûa gaõ bò can chæ lôùn ñuû ñeå moïi ngöôøi nghe. Gaõ oám yeáu. Troâng beân ngoaøi khoâng ai coù theå nghó laø haén laïi coù nhöõng tö töôûng laï luøng nhö theá. OÂng giaø ngoài ôû haøng gheá cuoái cuøng, hai tay caàm gaäy tre run run, xuùc ñoäng vì taâm söï cuûa bò can. Gaõ luaät sö nhìn lô ñaõng qua cöûa soå. Vò linh muïc cuùi ñaàu traàm tö khoâng noùi gì. OÂng chaùnh aùn ra hieäu cho moïi ngöôøi chuù yù, boû chieác kính laõo xuoáng baøn, oâng nhìn taát caû moïi ngöôøi hoûi:

- OÂng ta bò caùo laø aên troäm. Nhöng chæ coù moät nhaân chöùng laø oâng X. coøn ai bieát gì nöõa khoâng?

OÂng X. möøng nhö baét ñöôïc cô may hieám coù ñeå voäi keát toäi gaõ ñaøn oâng ñang ñöùng lo xo treân kia cho xong chuyeän. Vöøa chôït ñònh giô tay minh xaùc laø coøn moät nhaân chöùng nöõa, nghó sao oâng laïi döøng laïi. Sau ñoù oâng môùi hoái haän ñaõ hôi quaù voäi vaøng vôùi yù nghó ñieân roà aáy. OÂng giöõ kín nhaân chöùng thöù hai naøy khoâng heà noùi cho ai hay trong suoát ñôøi oâng.

Nhôù laïi ñeâm ñoù, khi gaõ toäi nhaân tôùi gaàn saøn chuoâng thì oâng X. ôû treân ñi xuoáng môû naép vaùn vaø gaõ nghe coù gioïng noùi phuï nöõ treân gaùc chuoâng. Nhö theá, ngoaøi oâng X. coøn nhaân vaät thöù hai. Nhöng nhaân vaät naøy khoâng heà xuaát hieän cho duø sau khi oâng X. ñaõ tuùm coå aùo haén la loái vaø vò linh muïc ñaõ ñeán.

Im laëng nhö tôø. Vò quan toøa daùo daùc nhìn khaép phoøng, goõ chieác buùa goã xuoáng baøn keát luaän:

- Khoâng haún laø ñuû ñieàu kieän ñeå buoäc toäi bò caùo aên caép chuoâng. Nhöng cuõng khoâng ñuû chöùng côù ñeå chöùng toû bò caùo laø ngöôøi ngay. Döïa vaøo lôøi khai cuûa linh muïc, nhaø thôø ñaõ bò maát caép nhieàu laàn trong nhöõng tuaàn leã vöøa qua. Bò can laø ngöôøi "phieâu baït" nhö lôøi töï thuù. Xeùt theo luaät phaùp vaø bò can ñaõ xaùc nhaän laø ñaõ leûn leân laàu chuoâng hai laàn vaøo ñeâm khuya. Xaâm phaïm giaùo ñöôøng trong ñeâm vaéng khoâng coù pheùp cuûa linh muïc quaûn nhieäm laø ñieàu phaïm phaùp. Quan toøa xin keát thuùc: Ba naêm caûi hoùa!

Tieáng buùa khoâ khan ñaäp xuoáng baøn khoâng gaây noåi tieáng ñoäng. Rieâng oâng giaø döï kieán, chaäm raõi cuùi tìm caây gaäy tre, moø töøng böôùc chaäm ra cöûa, aùnh saùng chieáu roõ hai gioït leä coøn ñoïng treân goø maù nhaên nheo.

* * *

3 NAÊM SAU

Ngoaøi ba möôi tuoåi ñôøi, ba naêm tuoåi tuø. Ba naêm tuø khoâng phaûi laø thôøi gian quaù daøi. Nhöng caùi coâ ñôn cuûa cuoäc ñôøi bò xeùt ñoaùn baát coâng. Caùi xoùt xa cho söï thaät thaát baïi tröôùc söùc maïnh cuûa boùng toái. Caùi vaéng laëng cuûa laàu chuoâng laø thao thöùc trong loøng haén, ñaõ laøm haén caèn coãi. Roài nöõa, choàng theâm leân maûnh ñôøi ñoäc haønh: Caùi giaø nua mang uùa maàu thaát voïng. Vaãn daùng ngöôøi dong doûng cao. Ñoâi maét vaãn ñaëc bieät. Nhöõng suy tö thaàm laëng döôøng nhö saâu hôn. Trong ñoâi maét aáy noãi buoàn thaát voïng lôùn hôn noãi buoàn oaùn traùch. Noãi buoàn thao thöùc chìm laéng xuoáng hôn noãi buoàn bò keát aùn. Haén xaùch tuùi vaûi löõng thöõng xuoáng ñoài. Ñi ñöôïc moät quaõng, haén quay laïi nhìn khu nhaø tuø chieàu nay môùi ñöôïc phoùng thích. Daãu sao, ñaáy cuõng laø ngoâi tröôøng cho chaøng hieåu thaân phaän laøm ngöôøi. Gôûi gaém laïi nôi aáy nhöõng thaùng ngaøy caûm nhaän boùng toái coù söùc maïnh trong cuoäc ñôøi. Vaø coù thöïc söï aùnh saùng coâng lí laø höông thôm coù theå bay ngöôïc chieàu gioù?

Ra tuø vaøo muøa xuaân. Trôøi gioù maùt. Caûnh vaät thieân nhieân cho haén theâm söùc soáng, voã veà haén baèng lôøi höùa hi voïng, an uûi haén baèng mô öôùc ngoït cuûa töông lai. Chieác tuùi treân vai. Böôùc chaân ngaäp ngöøng. Ñi maø chöa bieát veà ñaâu. Raûi raùc ñaây ñoù, ñaøn boø beùo toát ñang gaëm coû treân ven ñoài. Nhöõng chuøm daâu ñoû ñang muøa chín tôùi naèm phôi mình döôùi naéng aám. Chaøng thaáy ngoaøi nhaø tuø, vuõ truï vaãn ñeïp, vaãn tha thieát laém. Nhöõng caùnh nhaïn ñang baâng khuaâng buoâng caùnh muoán laøm quen nhau treân baàu trôøi bình yeân. Theá giôùi ñeïp quaù. Theá giôùi maø Thöôïng Ñeá ñaõ laøm cho coû hoa ñoàng noäi ñeïp hôn aùo luïa, gaám voùc cuûa Salomon. Vuõ truï maø Thöôïng Ñeá ñaõ lo chaêm soùc ñeå chim muoâng khoûi lo laéng kieám aên haàu coù thì giôø ca hoùt veùo von. Chaøng ngöôùc maét nhìn trôøi cao tin töôûng, caùm ôn Thöôïng Ñeá. Moät nieàm vui nhoû nôû trong tim gaõ tuø nhaân môùi ñöôïc vaøo ñôøi laàn thöù hai.

Caëm cuïi böôùc veà phoá döôùi thung luõng, treân ñöôøng ñi, maáy baùc noâng phu nheã nhaõi moà hoâi chaøo haén nhöõng lôøi chaøo thaân tình. Hoï cho haén nhöõng traùi döa chín thôm muøi maät ong. Caùnh ñoàng bình yeân. Chaøng muoán döøng chaân nôi ñaây laäp nghieäp nhöng nhôù laïi lôøi cha cuûa chaøng caên daën. Phaûi ñi. Phaûi luoân luoân laø töø giaõ. Haén ngaàn ngaïi nghó ñeán nhöõng tình thaân quen thuoäc treân ñöôøng ñôøi. Haén ñöôïc nhaän lôøi chaøo nhöng phaûi queân ngay sau ñoù. Haén phaûi leân ñöôøng böôùc tôùi chöù khoâng ñöôïc döøng chaân löu luyeán. Ñieàu aáy ñoâi khi laøm haén thaáy leû loi.

Töøng ñoáng rôm coøn thôm muøi luùa môùi gaët naèm raûi raùc khaép caùnh ñoàng. Maáy chuù beâ nhoû chaïy tung taêng beân vuù meï caêng troøn baàu söõa. Daêm ba coâ gaùi gaùnh nhöõng gaùnh bí ngoâ vaøng roä leân ñöôøng veà. Nhöõng môù toùc ñen ñôn giaûn luùc laéc sau chieác coå traéng noõn naø, bòn ròn moà hoâi. Nhöõng ñoâi maét bình an, trong saùng nhö maàu trôøi trao cho chaøng caûm xuùc baâng khuaâng. Buoåi chieàu ra tuø cuûa haén hoâm nay raát ñeïp. Chaøng nghó veà töông lai vôùi moät nieàm vui kín ñaùo mang maàu hi voïng mòn maøng.

Nöûa ngaøy môùi veà tôùi phoá. Chung quanh töôøng ñaù ñaõ nôû muøa hoa leo tím. Ngoài treân bôø ñaù cuûa ngoâi nhaø thôø coå nghæ chaân. Chaøng ñaõ boû laïi caùnh ñoàng ñaèng sau löng. Taâm trí chaøng vaãn chan chöùa nhöõng nuï cöôøi gioøn giaõ, lôøi noùi chaân tình cuûa maáy baùc nhaø noâng. Ñoái vôùi chaøng döôøng nhö chæ coù nhöõng ngöôøi nhaø queâ laø meán chaøng. Töø ngaøy chaøng boû laøng queâ nhoû ra ñi, chaøng ñaõ gaëp bieát bao mieät thò, khoù khaên, nhöng chöa laàn naøo nhöõng khoù khaên aáy ñeán töø nhöõng baøn tay chæ bieát vui beân vöôøn ñaát. Nghó laïi maáy naêm veà tröôùc, buoåi tröa tröôùc maët quan toøa, keû keát aùn chaøng toaøn laø nhöõng ngöôøi coù ñòa vò, coù chöùc saéc trong xaõ hoäi, trong giaùo xöù. Nhôù veà ñoù, thoaùng noãi khoå ñau daâng veà.

Ngoâi nhaø thôø hieàn hoøa nhö boùng maùt cho keû meät vì ñöôøng xa coù choã nghæ chaân. Maàu reâu xanh ñaäm phuû theo nhöõng veát nöùt treân töôøng xi maêng giaø. Nhìn ngoâi nhaø thôø, ngaém nhöõng boâng hoa nhoû, chaøng giô tay vuoát bôø ñaù reâu maùt laïnh. Coõi loøng cung kính nhö thoang thoaûng thaáy muøi höông traàm ñang kính daâng trong ñeàn thôø. Ñaõ maáy naêm nay chaøng xa vaéng muøi höông quen thuoäc aáy. Ñaõ maáy naêm nay khoâng ngaøy naøo maø chaøng khoâng nghó ñeán nhöõng haøng neán traéng chaùy lung linh treân baøn thaùnh. Giôø naøy, boài hoài sung söôùng. Tröôùc maët chaøng, nhaø thôø ñaây, trong aáy coù muøi höông, coù neán saùng. Ngöôøi thanh nieân tìm loái vaøo. Chaøng laïi maân meâ vuoát töøng phieán ñaù maùt röôïi cuûa töôøng ñeàn thaùnh. Luùc vöøa xoay oå khoùa, cuõng laø luùc chaøng voäi ruït tay veà. Lôøi cuûa oâng quan toøa naêm xöa vaãn coøn aùm aûnh: Xaâm phaïm nhaø thôø khoâng coù pheùp cuûa cha xöù quaûn nhieäm laø baát hôïp phaùp! Chaøng ñöùng ngaàn ngaïi. Töï nghó, bieát ñaâu chaúng laïi phaûi vaøo tuø laàn nöõa. Ñöùng nhìn nhaø thôø, chaøng ngoù thaùp chuoâng cao, nuoái tieác, khoâng daùm tìm loái vaøo. Buoàn baõ ñi veà phía phoá.

Haøng me xaùm naëng cuûa moät buoåi chieàu heát naéng. Nöûa ngaøy ñöôøng. Chieác tuùi treân vai laøm chaøng moûi, nhöng vui moãi khi nghó ñeán tình ngöôøi maø chaøng ñaõ baét gaëp treân caùnh ñoàng. Ñi qua moät quaõng ñoàng thoâi maø chaøng ñöôïc bieát bao thöông meán. OÅ baùnh coøn thôm muøi môùi nöôùng. Hoï ñaõ cho chaøng töøng chuøm daâu chín ñoû. Nhöõng cuû khoai nöôùng coøn thôm muøi tro. Chieác baùnh vöông maàu laù goùi. Ñang nghó tôùi nieàm vui aáy, chaøng chaïnh loøng troâng thaáy ngöôøi ñaøn baø aên xin.

Hình aûnh ngöôøi ñaøn baø im laëng nhö moät böùc tranh tónh vaät. Laëng leõ. Chaúng thieáu ñöôïc nhöõng thua thieät trong cuoäc soáng. Ñôøi laøm sao vaéng boùng ñöôïc nöôùc maét. Coù keû giaàu, phaûi coù ngöôøi ngheøo. Cuoäc ñôøi laø vaäy. Nhöng baát haïnh cho ai rôi trong doøng ñôøi heùo caïn aáy. Coù chuû oâng, phaûi coù toâi nôï. Vaãn bieát maàu saéc naøo cuõng caàn cho böùc tranh hoaøn haûo. Vaãn hay chaúng theå loaïi tröø caùi maàu xaùm laëng leõ khoûi caûnh bình minh huy hoaøng. Chính caùi laëng leõ cuûa noù laøm röïc theâm caùi neùt vaøng. Chính caùi haåm hiu mang soá phaän xaùm ngaét aáy laøm cho maàu bình minh töôi röïc. Nhöng coù bao giôø caùi maàu röïc rôõ cuûa bình minh kia bieát caùi maûng maàu toái taêm aáy chính laïi laø vuøng ñaát caàn thieát cho mình nöông töïa? Cuoäc ñôøi laø theá. Baát haïnh chen giöõa hoan laïc. Ñau khoå tìm loái ngoi leân ñeå cho haïnh phuùc saùng giaù. Chaøng ñöùng nhìn ngöôøi ñaøn baø aên xin.

Ngöôøi ñaøn baø nhaên maët thaûm thieát. Baø caáu ñöùa beù maét coøn ñoû hoe, ñöùa beù khoùc reù vì ñau. Nhaët nhöõng ñoàng tieàn saùng nhö baïc daét vaøo chieác bao caøi ôû vaønh quaàn roài laïi ngoài nhìn lô ñaõng, thaûn nhieân. Moãi luùc coù ngöôøi tôùi, baø nhaên nhoù ra veû ngheøo ñoùi, ñöùa beù laïi khoùc theùt leân vì bò baø laáy chieác keïp toùc nghieán vaøo baép chaân ñaõ tím baàm ñeå gôïi loøng traéc aån cuûa keû qua ñöôøng. Thaèng beù voâ toäi trôû neân naïn nhaân cuûa moät keû laøm tieàn. Chaøng thaáy baø chaúng coù taät nguyeàn gì. Tuùi tieàn baø giaáu ôû ñaâu? Nghó ñeán loøng ngöôøi, chaøng thaát voïng, chaùn ngaùn boû ñi.

Chaøng vaøo phoá, ñi voøng quanh khaép caû. Töø khu naøy lang thang sang khu khaùc. Röïc rôõ ñeøn maàu, taáp naäp ngöôøi qua laïi. Haøng ñeøn doïi leân nhöõng sôïi giaây chuyeàn vaøng laøm saùng moät vuoâng cöûa. Treân neàn nhung ñen, nhöõng chieác nhaãn kim cöông gaëp aùnh ñieän loùe leân saùng ngôøi. Ngöôøi chen ngöôøi taáp naäp. Hoï oâm nhau ñi treân phoá. Nhöõng ñoâi tình nhaân treû ñi tìm beán mô. Hôi cafeù ñöôïm noùng laøm chaøng theøm nghæ chaân.

Giaàu sang cuûa phoá thò ñaõ ñöa chaøng vaøo moät theá giôùi quaù laïc loõng, ñôn coâi. Trong ñaùm ñoâng aáy, ôû moät væa heø, chaøng söõng sôø ngoù ngöôøi ñaøn baø ñang oâm chaët chieác boùp da raèn ri nhö da raén. Baø ñang xoùc nhöõng con luùc laéc treân maët taám vaûi lôùn. Chung quanh baø, keû ngoài, ngöôøi ñöùng. Hoï ñang saùt phaït nhau baèng nhöõng canh baïc tham lam. Ngöôøi chuû soøng chính laø ngöôøi ñaøn baø ngoài aên xin ôû goùc phoá hoài ban toái. Chieác noát ruoài treân ngoùn tay caùi. Khoâng theå laàm.

Ra khoûi khuùc ñöôøng nhoän nhòp chaøng tìm moät gheá ñaù coâng vieân ngoài nghæ. Cuoäc ñôøi nhö moät voøng troøn, ñi maõi khoâng coù loái ra. Quyeàn löïc, giaàu sang, ngheøo khoå, gian doái, yeâu thöông, haän thuø, taát caû quay voøng, dính laãn vaøo nhau. Nhöõng böôùc chaân long ñong hoái haû. Nhöõng doøng leä trong ñeâm. Nhöõng tính toaùn meät nhöø. Nhöõng baøn tay chai cöùng vì lao taùc. Thôû daøi. Chaøng thaáy nhö con ngöôøi ñang lao ñao vaát vaû quaù maø vaãn khoâng gaëp caùi maø hoï kieám tìm. Hoï khoå sôû xaây nhöõng böùc töôøng thaønh cao roài than khoùc laø khoâng coù aùnh saùng. Hoï taát töôûi ñi giaønh giaät söï an nhaøn baèng voäi vaõ, ñeå roài caøng voäi vaõ, an nhaøn caøng muø xa.

Haïnh phuùc? Söï cheát? Taát caû laïi ñöa chaøng vaøo caâu hoûi cuõ kó nhöng vaãn raát khoù traû lôøi: Ñaâu laø yù nghóa cuoäc soáng? Treân gheá ñaù coâng vieân maùt laïnh, chaøng khoâng bieát nhaân loaïi ñaùng thöông hay ñaùng traùch. Nghó ñeán coâng vieäc cuûa chaøng, chaøng baét ñaàu nguyeän caàu:

- Laïy Cha, tay con ngaén quaù maø cuoäc ñôøi thì nhö Cha bieát ñoù, bao la, phöùc taïp, ngoån ngang nhöõng boùng toái, con khoâng bieát phaûi laøm gì, khôûi ñaàu töø ñaâu. Con khoâng bieát roài ngaøy mai ra sao.

- Con cöù laøm theo söùc con. Haït gioáng con ñang coù treân tay haõy gieo xuoáng. Ai laø ngöôøi töôùi, ai nhoå coû, ai laø ngöôøi laøm cho noù neân xanh töôi, ai seõ gaët, ñoù laø vieäc cuûa Cha.

- Vaâng, con xin laøm theo yù Cha.

- Cuoäc ñôøi bao la thì con ñöøng bao giôø xaây ñaép cho rieâng tö nhöng haõy mieät maøi ñi maõi. Cuoäc ñôøi phöùc taïp, con haõy giöõ traùi tim ñôn sô. Cuoäc ñôøi ngoån ngang, con haõy soáng trong söï thaät. Cuoäc ñôøi ñaày boùng toái, con haõy thaép leân moät que dieâm.

- Vaâng, con xin laøm theo yù Cha. Nhöng döôøng nhö chaúng coù keát quaû. Cha baûo nôi naøo coù chia li thì haõy ñem noái chaép vaù laïi. Nôi naøo coù tang toùc thì ñem uûi an. Nhöng Cha thaáy ñoù, luùc con noái laïi giaây chuoâng laø luùc con bò keát aùn aên troäm. Luùc con ñònh chia sôùt nhoïc nhaèn vôùi ngöôøi ñaøn baø aên xin laø luùc con khaùm phaù ra tuùi baïc vaø loøng ích kæ nhoû nhen. Ñaâu laø söï thaät soi cho con ñi haû Cha?

- Con khoâng ñi tìm söï thaät. Söï thaät ôû trong con vaø con ñeán ñeå laøm chöùng cho söï thaät. Con ñem söï thaät cho ñôøi. Vì theá, nôi naøo coù gian doái, Cha gôûi con tôùi. Nôi naøo coù keát aùn baát coâng, Cha baûo con ñeán.

Ngöôøi thanh nieân ngoài yeân traàm maëc. Lôøi noùi trong hoàn thao thöùc, thaêm thaúm saâu. Nheï nhaøng nhö moät lôøi môøi, thaùch ñoá nhö moät leänh truyeàn. Phaûi ñi. Phaûi ñeán. Ñaáy laø yù nghóa ñôøi chaøng. Moät thoaùng laïi hieän veà trong trí nhôù. Nhaø tuø, voøng saét, quan toøa. Chaøng bieát gian doái, baát coâng coù söùc maïnh cuûa noù, keû daùm ñöông ñaàu vôùi baát coâng laø keû phaûi can ñaûm chaáp nhaän tuø ñaày, khoå ñau. Chaøng laïi nghó tôùi thaân mình. Moät thoaùng lo aâu ngaàn ngaïi löôùt qua nhö lôøi noùi kheõ cho chaøng hay ñôøi chaøng seõ coøn nhieàu gioâng toá phuõ phaøng vì chaøng daùm soáng cho söï thaät. YÙ nghó aáy laøm chaøng traàm neùt baên khoaên. Nhöng chaøng ñöùng daäy, xaùch theo tuùi vaûi, noùi vôùi loøng mình:

- Thöùc aên cuûa ta laø laøm theo Ñaáng ñaõ sai ta.

Ngöôøi ñaøn baø beân kia ñöôøng troâng thaáy chaøng, voäi rôøi heø phoá, baêng qua loä, böôùc qua haøng raøo coâng vieân, ñeán tröôùc maët chaøng:

- OÂng coù löûa khoâng, cho toâi xin moài löûa?

Ngöôøi phuï nöõ vöøa noùi vöøa ñöa ñieáu thuoác leân moâi. Moùng tay naøng daøi, sôn maàu huyeát duï. Caëp moâi ñoû moïng, möôùt laùnh nhö naøng vöøa môùi thoa son xong. Chaøng ñöa tay leân tuùi aùo ngöïc:

-Xin loãi coâ, toâi khoâng coù baät löûa.

Ngöôøi ñaøn baø nhö chôø ñôïi theâm nhöng haén chæ noùi coù theá. Naøng toû veû thaát voïng, hôi böïc mình, nhöng ngöôøi ñaøn baø kieân nhaãn theâm. Baây giôø naøng ñöùng saùt beân haén. Gaõ boái roái vì muøi nöôùc hoa laøm chaøng xao xuyeán. Vaø döôøng nhö ngöïc ngöôøi ñaøn baø cuõng vöøa chaïm vaøo da thòt chaøng. Döôùi vuøng saùng môø cuûa ngoïn ñeøn neùon ôû goùc coâng vieân cho chaøng thaáy chieác nuùt aùo ngöïc cuûa ngöôøi ñaøn baø ñaõ môû roäng. Da thòt naøng caêng troøn, môøi moïc. Chaøng chöa bieát phaûn öùng laøm sao, ngöôøi ñaøn baø ñeán saùt chaøng theâm nöõa. Chieác quaàn boù cheõn, muøi nöôùc hoa ñaåy ñöa ngöôøi ñaøn baø vaøo daùng daáp caùm doã. Gioïng noùi phuï nöõ ñuoåi ñi caùi im laëng ngaäp ngöøng:

- Naêm möôi ñoàng?

Haén khoâng hieåu gì. Ngöôøi ñaøn baø noùi thaúng:

- Naêm möôi ñoàng moät ñeâm!

Naøng ñôïi chôø phaûn öùng cuûa gaõ. Haén coù hieåu yù? Haén nghe khoâng roõ? Im laëng. Haén khoâng daùm hoûi laïi. Ngöôøi ñaøn baø chæ tay vaøo tuùi vaûi haén ñang ñeo, hoûi thaêm roài baûo chaøng:

- Baùn cho toâi ít daâu vaø maáy traùi döa ñi, bao nhieâu?

Haén khoâng bieát phaûi traû lôøi theá naøo. Cuoäc gaëp gôõ baát ngôø. Chaøng coù bao giôø mua baùn ñaâu maø bieát giaù caû. Ñaõ maáy naêm trong tuø, chaøng chaúng bieát gì ngoaøi xaõ hoäi. Chaøng nghó thaàm, môùi töø chieàu ñeán giôø maø ñaõ gaëp bao nhieâu chuyeän baát ngôø. Chaøng cuùi môû chieác tuùi thì ngöôøi ñaøn baø ñaët tay leân vai ra hieäu cho chaøng haõy ñem tuùi vaûi ra choã coù aùnh saùng. Haén xaùch tuùi vaûi theo sau ngöôøi ñaøn baø. Nhöng hoï ñaõ khoâng döøng laïi ôû ngoïn ñeøn nôi ñaàu coâng vieân. Hoï tieáp tuïc ñi vôùi nhau doïc daãy phoá. Hoï noùi chuyeän vôùi nhau nhieàu hôn. Ñaõ coù moät caùnh cöûa naøo ñoù môû ngoõ cho nhöõng caâu chuyeän coù loái ñi veà. Khi chaøng bieát ñöôïc naøng laø moät gaùi ñeâm ñang tìm khaùch, vaø ngöôøi khaùch haøng naøng ñang muoán nguû ñeâm nay laïi laø chính chaøng, chaøng caûm thaáy lo aâu hoài hoäp, nhöng cuõng coù phieâu löu. Chaøng chöa bao giôø gaàn guõi ñaøn baø, ñeâm nay laø ñeâm ñaàu tieân chaøng ngöûi thaáy muøi nöôùc hoa ngay beân, da thòt caêng ñaày tröôùc maët, Chaøng boái roái, vaø roài töï nhuû chaéc chaén phaàn thaéng seõ veà chaøng. Chaøng nhôù laïi lôøi noùi ban naãy khi chaøng caàu nguyeän:

- Nôi naøo coù boùng toái thì con haõy ñoát leân moät que dieâm.

Ñeâm nay chaøng ñaõ gaëp boùng toái. Thaàm nghó nhaát ñònh chaøng phaûi ñem taâm hoàn naøng veà vôùi aùnh saùng. Chaøng seõ ñoát leân moät que dieâm. YÙ nghó aáy cho chaøng can ñaûm, bình tónh theo naøng veà caên gaùc troï.

* * *

Vò chaùnh aùn hoûi bò can:

- OÂng coù quaû bò baét trong ñeâm ngaøy moàng 5 thaùng 4 ôû caên nhaø soá 103 khoâng?

- Thöa quan toøa ñuùng.

- OÂng ñeán ñoù laøm gì?

- Toâi ñeán ñeå thaép leân moät aùnh löûa trong boùng ñeâm.

ÔÛ moät goùc noï ngöôøi ñaøn baø beùo phò vöøa cöôøi ngaët ngheõo vöøa lôùn tieáng trong gioïng noùi pha troø:

- OÂng aáy laø thaùnh ñaáy!

Moïi ngöôøi cöôøi oà. Rieâng ngöôøi phuï nöõ bò keát aùn laø gaùi ñieám cuùi ñaàu khoùc. Vò quan toøa hoûi naøng:

- Coøn coâ, coâ muoán noùi gì khoâng?

Ngöôøi ñaøn baø töùc giaän, khoâng ngaàn ngaïi nhìn thaúng vaøo oâng chaùnh aùn traû lôøi:

- Bieát bao nhieâu ngöôøi ñaøn oâng ñaõ ñeán vôùi toâi, trí thöùc coù, ñaïo maïo coù, hoï laø nhöõng keû keát aùn toâi ban ngaøy nhöng laïi caàn toâi ban ñeâm...

Ngöôøi ñaøn baø coøn ñang noùi thì coù tieáng ñaäp baøn phaûn ñoái cuûa ngöôøi ñaøn oâng phía sau. OÂng chaùnh aùn ñaäp chieác buùa goã ra leänh cho taát caû giöõ traät töï. Maët oâng ñoû nhö gaác, töùc toái vì caâu noùi cuûa ngöôøi ñaøn baø, nhö oâng thaáy trong soá nhöõng ngöôøi ñaøn oâng maø baø aùm chæ ñaõ coù caû oâng:

- Yeâu caàu baø chæ traû lôøi vaøo caâu hoûi. Baø coù muoán khieáu naïi gì khoâng?

Ngöôøi ñaøn baø chæ tay veà phía gaõ ñaøn oâng noùi:

- Toâi khoâng khieáu naïi gì cho toâi, nhöng rieâng ngöôøi naøy thì voâ toäi. OÂng khoâng tìm toâi nhö nhieàu ngöôøi ñaøn oâng khaùc, nhöng toâi tìm oâng. OÂng ngheøo. OÂng chæ coù moät taâm hoàn laø giaøu coù. OÂng ñaõ ñoát leân moät que dieâm trong boùng ñeâm. OÂng chæ cho toâi con ñöôøng veà nhaø cuõ maø toâi ñaõ boû ñi. OÂng chính laø ñaáng thaùnh nhö lôøi caùc ngöôøi vöøa noùi!

Caû phoøng xöû aùn laïi phaù leân cöôøi. Vò quan toøa khoâng ñaäp buùa nöõa nhöng ñôïi cho moïi ngöôøi cöôøi xong, oâng môû taäp hoà sô roài tuyeân boá vaén goïn:

- Taát caû ñaõ roõ. Nhöõng muïn gheû treân da thòt xaõ hoäi phaûi ñöôïc caét ñöùt!

Caû phoøng xöû im laëng vì gioïng noùi cöùng raén vaø böïc töùc cuûa oâng. Ngöôøi ñaøn oâng bò keát aùn ñöùng xuoâi tay nhôù laïi lôøi töø trôøi cao ñaõ noùi vôùi haén trong khi caàu nguyeän:

- Nôi naøo coù ngoån ngang thì con haõy soáng trong söï thaät. Nôi naøo phöùc taïp thì con haõy giöõ traùi tim ñôn sô. Nôi naøo coù gian doái thì Cha goïi con tôùi. Nôi naøo coù baát coâng thì Cha baûo con ñeán.

Chaøng cuùi ñaàu chaáp nhaän taát caû. Rieâng ngöôøi ñaøn baø bò keát toäi laø ñieám oâm maët khoùc nöùc nôû. Naøng khoâng sôï haõi cho ñôøi naøng nhöng naøng thöông ngöôøi ñaøn oâng voâ toäi ñang ñöùng tröôùc maët naøng. Chính naøng laø ngöôøi hieåu roõ ñaâu laø söï thaät, ñaâu laø coâng lí cuûa xaõ hoäi. Caû phoøng xöû ñoâng ngöôøi nhöng chæ coù hai keû bò keát aùn laø bieát söï thaät vaø cuøng ñau khoå cho söï thaät.

SAU NHÖÕNG NGAØY TUØ

Taát caû traéng baùt ngaùt. Tuyeát phuû kín caùnh ñoàng. Haøng taùo ñöùng trô caønh khoâ khaúng khiu. Gioù aøo aøo nhö muoán xoâ ngaõ teân tuø. Haén oâm tuùi vaûi vaøo ngöïc, ñöùng nhìn caùnh ñoàng tuyeát laïnh maø thaáy coâ ñôn veà meânh moâng.

Haén ñaõ ñöôïc thaû tuø sôùm hôn baûn aùn cay nghieät vì söùc khoûe hao moøn. Ñaõ nhieàu ñeâm haén muoán taét thôû vì côn ho. Vaøo nhöõng thaùng gaàn ñaây söùc khoûe cuûa haén giaûm suùt moät caùch thaûm haïi. Gioù reùt veà töøng côn. Haén ñi khoâng vöõng. Maët hoác haùc, chæ coøn ñoâi maét vaãn huyeàn nhieäm.

Ra tuø laàn naøy khaùc vôùi nhöõng naêm veà tröôùc. Baây giôø laø muøa ñoâng baêng giaù. Chaøng xieâu veïo caàm cöï vôùi nhöõng côn gioù voâ tình nghieät ngaõ. Thænh thoaûng haén laïi ngoài xuoáng oâm ngöïc ho. Moãi luùc gioù moät nhieàu. Döôøng nhö coù moät traän baõo ôû ñaâu ñoù. Haén tìm loái xuoáng ñoài nhöng taát caû moïi loái moøn ñaõ bò tuyeát phuû kín. Haén chæ coøn caên cöù vaøo nhöõng haøng caây beân ñöôøng maø phoûng ñoaùn loái ñi. Haén nhôù laïi kì ra tuø laàn tröôùc coù haøng caây anh ñaøo, nhöng hoâm nay ñaõ bieán maát. Chuùng ñaõ bò chaët töø thuôû naøo? Gioù laät ngöôïc taám vaûi khoaùc, chaøng phaûi ngoài xuoáng traùnh gioù. Ñi ñaâu baây giôø? Chaøng thaáy vuõ truï maø Thöôïng Ñeá ñaõ döïng neân lôùn quaù, nhöng chaøng khoâng coù choã nghæ chaân. Chaøng thaáy Thöôïng Ñeá ñaõ trang ñieåm vuõ truï baèng vaøng baïc chaâu baùu maø chaøng thì khoâng coù böõa aên chieàu nay.

Trôøi caøng veà toái gioù caøng laïnh. Ñi ñöôïc moät quaõng xa, ñeán gaàn ngoïn ñoài naêm xöa maø baùc noâng phu ñaõ cho chaøng baùnh vaø daâu thôm thì trôøi chuyeån maây, tuyeát rôi. Chaøng nhôù veà nhöõng kæ nieäm naêm xöa ôû khuùc ñöôøng naøy maø muoán öùa leä. Giôø naøy caùc baùc noâng phu ôû ñaâu? Tuyeát rôi raát nhanh. Coá gaéng böôùc voäi. Ñaõ thaáy aùnh ñeøn phoá xa tít döôùi thung luõng. Chaøng nhôù tôùi ngoâi nhaø thôø ñaõ ngoài nghæ naêm xöa. Chaøng thaàm nghó seõ coá gaéng veà tôùi nôi ñeå xin moät choã troï ñeâm nay. Treân ñoài tuyeát laïnh maø nhöõng töôûng töôïng ra muøi höông traàm noàng aám cuûa nhaø thôø, loøng chaøng nheï nôû moät an uûi eâm ñeàm.

Nhöng chaøng ñaõ chaúng bao giôø tôùi nôi. Tuyeát rôi daày hôn, nhanh hôn. Moãi luùc tuyeát moät phuû kín theâm caùnh ñoàng ñaõ traéng laïnh. Treân ngoïn ñoài, moät ñoáng tuyeát nhoû noåi baät leân cao phuû kín teân tuø nhaân xaáu soá. Haén ñaõ ngaõ cheát vì ñoùi trong trôøi tuyeát laïnh.

* * *

Xeá chieàu, maët trôøi muø môø trong söông. Töø döôùi thung luõng ñi leân, ngöôøi ta thaáy moät boùng ngöôøi trong chieác aùo khoaùc maøu ñen. Ñaàu, coå choaøng khaên kín mít. Caùnh ñoàng traéng nhö moät bieån muoái. Raûi raùc ñaây ñoù nhöõng buïi caây nhoû ñöùng chô vô. Haøng taùo ôû ven ñöôøng caøng veà chieàu caøng ñen saãm. Côn baõo tuyeát ñaõ döùt töø maáy hoâm nay. Gioù thoåi bay nhöõng haït tuyeát ñoïng treân caønh, baây giôø chæ coøn nhöõng caønh caây trô troïi, ñen ñuûi, thænh thoaûng rung rinh khi con gioù ñeán.

Khi ñi tôùi ngoïn ñoài, ngöôøi ñaøn oâng ngoù veà phía ñoài tuyeát. OÂng taàn ngaàn ñi chaäm laïi roài baêng qua ruoäng luùa bò tuyeát phuû ngaäp, ñi daàn leân goø tuyeát cao. Tuyeát phuû mòn maøng nhö moät baõi caùt ñoàng trinh. Böôùc ñi cuûa ngöôøi ñaøn oâng in töøng veát chaân thaønh moät veät ngoaèn ngoeøo daøi. Khi tôùi gaàn ñoài tuyeát thì oâng khoâng theå hoà nghi ñöôïc nöõa. Tröôùc maët oâng laø cuïm hoa hoàng!

Vì sao laïi coù caây hoàng giöõa muøa ñoâng baêng giaù? Ñaây coù phaûi laø caây hoàng thaät? Ngaïc nhieân quaù ñoãi. OÂng cuùi xuoáng, ngoài saùt beân caây hoàng. Maøu laù xanh ngaùt thænh thoaûng rung leân theo nhòp gioù ñaåy. Moät boâng hoàng lôùn baèng traùi cam, ñoû thaãm. Caùnh hoàng möôùt nhö nhung. Söông öôùt coøn long lanh treân nhöõng caùnh hoàng meàm. Ngöôøi ñaøn oâng ñöùng ngoù söõng sôø. OÂng laïi thaéc maéc moät mình. Giöõa ñoài tuyeát laïnh sao laïi coù caønh hoàng? Taát caû caây coái ñeàu ruõ baõ cheát khoâ sao laïi coù caây hoàng xanh töôi? Caû röøng caây ñöùng thua traän muøa ñoâng sao laïi coù caønh hoàng thaûn nhieân? Ngöôøi ñaøn oâng giô tay vuoát nhöõng caùnh hoàng xinh. Moät côn gioù nheï, caùnh hoàng lao chao nghieâng ngaû. Ngöôøi ñaøn oâng vôùi tay ñôõ, che cho boâng hoàng. Caùnh gai nhoïn laøm tay oâng röôùm maùu, baáy giôø oâng môùi nhaän thaáy moät ñieàu khaùc laï: Nhöõng muõi gai nhoïn. Gai cuûa caây hoàng naøy khoâng gioáng nhöõng loaïi hoàng khaùc. Ngöôøi ñaøn oâng nhìn kó hôn vì chöa bao giôø thaáy nhöõng chieác gai laï nhö theá. Noù daøi gaáp ba, boán laán gai hoàng thöôøng vaø nhoïn hoaét nhö löôõi dao saéc beùn.

Ngöôøi ñaøn oâng baên khoaên laï luøng vì caây hoàng ngoaïi leä trong muøa ñoâng, nhöng khoâng bieát giaûi thích ra sao. OÂng ñònh haùi boâng hoa nhöng roài laïi ñoåi yù. Gaït tuyeát ôû goác hoàng, oâng tìm caùch böùng caû cuïm hoàng veà nhaø troàng. Gaït ñöôïc moät môù tuyeát, oâng thaáy soàn soät cuûa moùng tay caøo treân neàn vaûi. OÂng bôùi maïnh hôn, leï hôn, thay vì ñaát ñen, döôùi lôùp tuyeát phuû laø moät taám vaûi maøu vaøng ngaø. Vöøa ngaïc nhieân vöøa hoài hoäp, oâng tieáp tuïc laàn theo chieàu vaûi maø caøo tuyeát. Ñöôïc moät luùc, loù ra moät khoaûng vaûi lôùn. OÂng caàm mieáng vaûi keùo maïnh. Tuyeát bay muø mòt. OÂng hoaûng hoát giaät baén ngöôøi: Moät ñoâi chaân! OÂng voäi vaøng lui veà phía sau. Roõ raøng moät ñoâi chaân ngöôøi! OÂng quay maët nhìn chung quanh nhö muoán caàu cöùu nhöng caùnh ñoàng vaãn hoang vu vaéng laëng. Cheânh cheách veà phía taây, maët trôøi muø ñaëc trong söông aåm.

Ngöôøi ñaøn oâng thaùo chieác tuùi vaûi ñeo ôû vai ñeå xuoáng beân caïnh. Ñoù laø chieác tuùi da maøu ñen coù in hình thaùnh giaù maï vaøng. Tuùi da nhaéc nhôû oâng ñeán moät söù maïng thieâng lieâng. OÂng laïi ngoù quanh nhö mong coù ngöôøi ñang ñi ñöôøng ñeå oâng bôùt leû loi, sôï haõi. Coù theå ñaây laø naïn nhaân cuûa baõo tuyeát? Coù theå bò cöôùp ñaùnh? Coøn nhieàu caùi coù theå khaùc ñaët ra trong ñaàu oâng. Coù theå hoï ñaõ cheát? Coù theå coøn soáng? Neáu coøn soáng thì oâng phaûi laøm gì? Caâu hoûi laøm ngöôøi ñaøm oâng lieân töôûng ñeán tuùi da beân caïnh coù in hình thaùnh giaù ôû ngoaøi. Döôøng nhö caây thaùnh giaù aáy cho oâng theâm can ñaûm ñeå bôùi naïn nhaân ra khoûi tuyeát.

Hai tay laïnh coùng, oâng ruùt chieác khaên ñang ñeo ôû coå cuoán laáy baøn tay phaûi ñeå laøm chieác gaêng tay cho ñôõ laïnh. Baáy giôø môùi loù ra coå aùo doøng ñen coù chieác collar maøu traéng. OÂng laø moät linh muïc ñang treân ñöôøng ñi laøm vieäc muïc vuï. Naïn nhaân naèm co quaép nhöng ngöôøi vaãn coøn meàm. Linh muïc bôùi saïch tuyeát treân maët naïn nhaân thì oâng nhaên maët nghó ngôïi. Treân khuoân maët nhö coù neùt quen thuoäc maø vò linh muïc hình nhö coù gaëp naïn nhaân ôû ñaâu ñoù. Coù theå laø boä raâu? Coù theå laø maùi toùc? Hay laø soáng muõi? Linh muïc coá moi moùc trong caùi trí nhôù baét ñaàu giaø nua theo tuoåi taùc. Ñoâi maét naïn nhaân nhaém nghieàn nhö ñang nguû say. Caøng nhìn kó, linh muïc caøng theâm xaùc tín laø ñaõ gaëp naïn nhaân roài. Ngaøi xaùc ñònh nhöng vaãn coøn mô hoà, laõng ñaõng chöa tìm ñöôïc moät chöùng côù roõ raøng. Ñang coá gaéng luïc loïi caùc ngaên tuû cuûa trí nhôù, ngaøi laïi nhìn thaáy moät ñaàu mieáng vaûi khaùc nöõa nhoâ leân khoûi tuyeát ôû caùch ñoù khoâng xa, chöøng vaøi böôùc chaân. Vò linh muïc keùo maïnh mieáng vaûi, caû chieác tuùi baät leân. Ngaøi ngoù ñaêm ñaêm vaøo chieác aùo choaøng lôùn maø naïn nhaân ñang maëc. Maøu vaûi cuûa chieác tuùi vaø cuûa chieác aùo khoaùc gioáng y nhö nhau. Theâm moät tia saùng soi vaøo vuøng toái cuûa trí nhôù, quay ngöôïc thôøi gian veà khoaûng 7 naêm tröôùc ñaây. Chính chieác aùo naøy, gaõ ñaøn oâng ñaõ maëc, vôùi tuùi vaûi naøy haén ñaõ xaùch theo ñöùng tröôùc toøa aùn khi bò toá caùo laø aên caép quaû chuoâng cuûa nhaø thôø. Linh muïc nhìn kó hôn vaøo khuoân maët naïn nhaân vaø caøng nhìn kó ngaøi caøng thaáy ñieàu ñoù ñuùng. Chính naïn nhaân laø keû aên caép quaû chuoâng cuûa giaùo xöù, naêm naøo!

Naïn nhaân coøn meàm nhöng khoâng coøn daáu hieäu cuûa söï soáng. Linh muïc ngaàn ngaïi laáy chieác tuùi da ñen, môû naép tìm cuoán kinh vaø loï daàu thaùnh, thöù daàu ñeå xöùc cho beänh nhaân. Bieát ñaâu naïn nhaân chöa cheát haún, nghó theá, ngaøi môû moät cuoán saùch nhoû, tìm lôøi kinh nguyeän cho keû ñang haáp hoái roài ñoïc:

- Laïy Chuùa, xin xoùt thöông toâi tôù Chuùa ñaây, vì loøng nhaân töø, xin Chuùa ban ôn trôï giuùp ñeå ngöôøi toâi tôù Chuùa ñöôïc maïnh söùc trung thaønh vôùi Chuùa ñeán cuøng. Xin daáu thaùnh cuûa Ngöôøi laø aân suûng xoùa heát toäi khieân...

Linh muïc vöøa ñoïc vöøa xöùc daàu leân traùn naïn nhaân. Treân vöøng traùn, khi linh muïc veùn môù toùc leân cao, ngaøi thaáy nhöõng veát seïo ñaõ laønh laâu ngaøy nhöng coøn troâng roõ nhö nhöõng veát gai nhoïn ñaâm chaèng chòt. Luùc xöùc daàu vaøo loøng baøn tay naïn nhaân, ngaøi thaáy baøn tay meàm nhö ngöôøi coøn soáng duø laø giöõa trôøi tuyeát giaù baêng. ÔÛ loøng baøn tay öng öûng ñoû roài maùu töø töø rôùt xuoáng neàn tuyeát traéng tinh. Loøng baøn tay môû ra moät loã bò ñaâm thaät lôùn nhö daáu bò ñoùng ñinh. Linh muïc ngôõ raèng naïn nhaân ñaõ bò keû cöôùp ñaùnh. Theá nhöng coøn daáu ñinh ôû baøn tay thì sao? Neáu bò cöôùp gieát thì sao laïi ñeå laïi chieác tuùi? Naïn nhaân ñaõ bò tuyeát phuû sao vaãn coøn maùu töôi ñoû? Maø nhöõng gì ñöïng trong tuùi vaûi kia? Linh muïc laïi baét ñaàu baên khoaên, linh tính baùo cho ngaøi bieát moät söï gì khaùc thöôøng, nhöng ngaøi khoâng theå xaùc ñònh ñöôïc.

Linh muïc ñoå taát caû moïi thöù trong chieác tuùi vaûi xuoáng tuyeát. Moät môù quaàn aùo cuõ. Taát caû chæ coù theá. Chính nhöõng quaàn aùo maø ngaøi ñaõ nhìn thaáy maáy naêm tröôùc ñaây khi quan toøa ra leänh cho haén laáy ra khoûi chieác tuùi trong ngaøy haén bò xöû aùn. Linh muïc luïc loïi kó nhöng khoâng coù gì. Rieâng coù moät goùi nhoû, boïc kính caån baèng mieáng vaûi maøu ñoû thaãm. Khi môû xong lôùp vaûi sau cuøng, linh muïc thaát voïng, ñaây khoâng phaûi laø goùi tieàn hay noät thöù gì quyù maø chæ laø cuoán saùch cuõ. Ñoù laø cuoán Thaùnh Kinh, bìa da bò cong vaø raùch, nhöõng meùp trang nhaøu naùt vì bò môû quaù nhieàu laàn. Vò linh muïc môû qua, môû laïi nhöng cuõng chaúng coù moät thöù giaáy tôø gì noùi cho roõ naïn nhaân laø ai.

Rieâng ôû trang ñaàu tieân, khi linh muïc môû tôø bìa, ôû goùc phaûi, phía treân cao coù maáy chöõ vieát nhö hoïc sinh vaãn ñeà teân vaøo goùc saùch ñeå bieát saùch naøo laø cuûa ai. Neùt chöõ khoâng ñeïp, neùt möïc cuõng nhoøe, phaûi nhìn kó ngöôøi ta môùi coù theå ñoïc ñöôïc: Gieâsu, Nazareth.

Lôøi cuoái

Trích Taäp Truyeän Ngaén "ÑÖÔØNG VEÀ THÖÔÏNG TRÍ" cuûa taùc giaû Nguyeãn Taàm Thöôøng
Coù baùn taïi caùc nhaø saùch, giaù baùn: USD $15.00

(*) Ñoùn xem kyø tôùi: Caây Hoa Lan

(C) Copyright 1997. Taùc giaû giöõ baûn quyeàn.

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page