Back
to Radio Veritas Asia Home PageCha Anton Luli, linh muïc Doøng Teân, ngöôøi Albania, naïn nhaân cuûa cheá ñoä coäng saûn voâ thaàn, qua ñôøi.
Roma - 10.03.98, Cha Anton Luli, linh muïc Doøng Teân, ngöôøi Albania, haàu nhö suoát ñôøi trong tuø ñeå trung thaønh vôùi Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi, qua ñôøi ñeâm hoâm moàng 9.03.98, thoï 88 tuoåi, taïi moät trong caùc nhaø höu döôõng cuûa Doøng ôû Roma. Cha ñeán Roma môùi ñöôïc hai tuaàn leã nay, sau nhieàu naêm thi haønh chöùc vuï linh muïc taïi Albania. Ñôøi linh muïc cuûa Cha laø moät thôøi gian chòu nhöõng cuoäc baùch haïi döõ doäi cuûa cheá ñoä coäng saûn voâ thaàn, moät cheá ñoä, nay ñaõ ñi vaøo dó vaõng, moät cheá ñoä coi baát cöù ai maëc aùo doøng ñen laø thuø ñòch vaø phaûn caùch maïng.
Cha bò baét giöõ naêm 1947, luùc 37 tuoåi: 9 thaùng bò giam trong nhöõng ñieàu kieän heát söùc voâ nhaân ñaïo, bò ñaáu toá vaø sau ñoù bò aùn 7 naêm khoå sai.
Naêm 1954, moät thôøi kyø taïm yeân, cha ñöôïc trôû veà giaùo xöù vôùi caùc tín höõu. Sau ít naêm, chính phuù Tirana tuyeân boá cheá ñoä voâ thaàn vaø ghi ñieàu khoaûn xaùc nhaän voâ thaàn naày vaøo Hieán Phaùp quoác gia. Cha Luli laïi bò cöôûng baùch soáng baèng nhöõng coâng vieäc raát heøn haï, thi haønh chöùc vuï trong boùng toái.
Naêm 1979, cha bò baét giam laàn thöù hai vaø bò toá caùo veà toäi "tuyeân truyeàn khuynh ñaûo". Luùc ñoù cha ñaõ 70 tuoåi; cha bò xöû baén, nhöng giôø phuùt cuoái cuøng aùn töû hình ñöôïc ñoåi thaønh aùn tuø 25 naêm giam tuø ôû vaø 5 naêm quaûn thuùc taïi gia. Thôøi kyø ñau khoå naøy ñöôïc chaám döùt vaøo naêm 1989, do tình hình thay ñoåi taïi Trung-Ñoâng AÂu. Ñöôïc töï do trong moät Albania ñoåi môùi, cha Luli tieáp tuïc soáng vaø laøm vieäc cho caùc linh hoàn cho tôùi ít ngaøy tröôùc khi qua ñôøi. Leã an taùng ñöôïc cöû haønh saùng thö Tö 11.03.98 taïi nhaø thôø Chuùa Gieâsu cuûa Doøng Teân ôû trung taâm Roma vaø sau ñoù, thi haøi cha seõ ñöôïc chuyeån veà Albania ñeå an taùng taïi sinh quaùn.
Vaø sau ñaây laø chöùng taù cha ñeå laïi cho ngöôøi coøn soáng: "Trong nhöõng ñau khoå toâi ñaõ ñöôïc söï hieän dieän an uûi cuûa Chuùa Gieâsu, Linh Muïc Thöôïng Phaåm vaø ñôøi ñôøi; Ngaøi hieän dieän beân caïnh vaø trong con ngöøôøi toâi; nhieàu luùc vôùi moät söï naâng ñôõ maø toâi khoâng theå khoâng goïi laø "khaùc thöôøng, laï luøng", bieát bao nieàm an vui vaø bieát bao an uûi Chuùa thoâng ban cho toâi. Nhöng khoâng bao giôø toâi giöõ laïi trong mình söï giaän gheùt ñoái vôùi nhöõng ngöôøi, noùi theo loaøi ngöôøi, ñaõ töôùc loät söï soáng cuûa toâi. Sau khi ñöôïc töï do tình côø toâi gaëp treân ñöôøng moät trong caùc ngöôøi ñaáu toá toâi, toâi caûm thöông anh ta, toâi ñeán chaøo vaø oâm hoân anh ta".
Back
to Radio Veritas Asia Home Page