Baøi Löôïc thuaät 1
Leã Giaùng Sinh 1998
treân khaép theá giôùi

Prepared for internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Leã Giaùng Sinh treân khaép theá giôùi.

Betlem - 26.12.98 - Ngoaøi Roma, tröôùc heát phaûi noùi ñeán leã Giaùng Sinh taïi Betlem, nôi caùch ñaây hai ngaøn naêm, Chuùa Gieâsu ñaõ giaùng sinh taïi nôi suùc vaät qua ñeâm. Taïi ñaây, Ñöùc Cha Michel Sabbah, Giaùo Chuû caùc tín höõu thuoäc leã nghi Latinh, ñaõ cöû haønh long troïng thaùnh leã Nöûa ñeâm vaø ñöôïc ñaøi truyeàn hình Telepace loan ñi caùc nôi. Tham döï thaùnh leã nöûa ñeâm coù oâng chuû tòch Arafat vaø phu nhaân, cuøng vôùi caùc nhaø caàm quyeàn Palestine. Nhieàu tín höõu Hoài Giaùo cuõng tham döï ngaøy leã troïng naøy vôùi caùc tín höõu Coâng Giaùo. Sau thaùnh leã, coù baén phaùo boâng.

Trong caùc lôøi caàu nguyeän giaùo daân, coù lôøi caàu cho caùc tuø nhaân hieän coøn bò giam giöõ taïi Israel. Giaûng trong thaùnh leã, Ñöùc Giaùo Chuû Sabbah nhaéc ñeán daân toäc Irak, hieän vaãn coøn laø naïn nhaân cuûa leänh caám vaän quoác teá, sau nhöõng vuï taán coâng oà aït vöøa qua cuûa caùc maùy bay Hoa Kyø vaø Anh Quoác.

Hoâm ngaøy 26.12.98, phoùng vieân töø Betlem göûi veà ñaøi Vatican baûn tin sau ñaây: "Caùc thieân thaàn ñaõ haùt leân taïi Betlem: Gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus. Vinh danh Thieân Chuùa treân trôøi cao vaø bình an döôùi theá cho loaøi ngöôøi. Phoùng vieân chuù giaûi: Ñaây laø Gloria ñaàu tieân haùt leân kính Thieân Chuùa. Neáu vinh danh thöïc söï ñöôïc daâng leân Thieân Chuùa, thì luùc ñoù cuõng coù bình an döôùi ñaát naøy cho caùc ngöôøi thieän chí. Vaø vinh danh chæ coù theå haùt leân kính Thieân Chuùa, khi maø taát caû moïi ngöôøi, lôùn beù, giaø treû, maïnh yeáu, seõ nhaän ra raèng moãi moät con ngöôøi laø moät phaàn cuûa vinh danh Thieân Chuùa".

Bình an cuûa Thieân Chuùa ñöôïc öôùc mong hôn caû taïi Chaâu Phi, nôi ñaây chieán tranh vaãn tieáp dieãn vaø caûnh ngheøo khoå moãi ngaøy moãi lan roäng. Bình an ñöôïc khao khaùt hôn caû trong luùc naøy coù leõ laø Angola, moät quoác gia bò xaâu xeù bôûi cuoäc noäi chieán töø nhieàu naêm, xem ra moät thôøi kyø ñaõ chaám döùt, nhöng nay laïi buøng noå, gieo cheát choùc vaø taøn phaù cho bieát bao ngöôøi daân voâ toäi töø 20 naêm nay. Hang ñaù maø hôn 2 trieäu daân di taûn chôø ñôïi ñeå traùnh khoûi bom ñaïn, laø caùc haàm truù aån, vaø traùnh khoûi cheát ñoùi, laø thöïc phaåm. Theo ñaøi truyeàn hình cuûa chính phuû Luanda (thuû doâ Angola) , thì trong ngaøy leã Giaùng Sinh coù 35 ngöôøi cheát vaø 65 ngöôøi bò thöông vì cuoäc giao tranh giöõa löïc löôïng chính phuû vaø quaân khaùng chieán Unita.

Nguôøi daân Sierra-Leone cuõng ñang chôø ñôïi ñöôïc höôûng bình an, nôi ñaây, theo caùc nguoàn tin cuûa Taây Phöông, caùc cuoäc giao tranh giöõa quaân chính phuû vaø phe noåi loaïn chöa bao giôø döõ doäi nhö vaäy.

Taïi Coäng Hoøa Daân Chuû Congo (cöïu Zaire) chuû tòch Nhaø Nöôùc, vaø caû caùc laõnh tuï cuûa phe ñoái laäp ñaõ ñöôïc ñaïi taù Gehdaffi Chuû tòch Lybie, tieáp kieán. OÂng muoán ñöùng ra laøm trung gian giaûng hoøa. Taïi caùc mieàn Hoà Lôùn, Leã Giaùng Sinh khoâng ñöôïc möøng trong baàu khí bình thaûn. Sau ñaây laø baûn tin ñöôïc göûi töø mieàn naøy veà Ñaøi Vatican:

"Leã Giaùng Sinh laø moät leã troïng mang yù nghóa saâu xa naøy, laø nhaéc laïi cho caùc tín höõu Kitoâ chaân lyù cao caû veà Maàu Nhieäm Nhaäp Theå cuûa Con Thieân Chuùa, moät leã chöùa chan hy voïng nhaát laø cho nhöõng ai soáng ôû mieàn nam baùn caàu naøy trong moät tình traïng khoù khaên; mieàn khoù khaên naøy phaûi laø mieàn caùc Hoà Lôùn; ñaây laø moät thöïc taïi phuõ phaøng cuûa Chaâu Phi: Dó nhieân Rwanda, Burundi vaø Coäng Hoøa Daân Chuû Congo laø nhöõng quoác gia bò thöû thaùch hôn caû trong luùc naøy vaø töø nhieàu naêm. Rwanda vaø Burundi laø hai quoác gia bò xaâu xeù bôûi nhöõng cuoäc tranh chaáp chuûng toäc, nhöng cuõng bôûi nhöõng quyeàn lôïi thaàm kín cuûa nhöõng nöôùc ngoaøi. Cöïu Zaire, saân khaáu cuûa cuoäc noäi chieán, nhöng raát coù theå bieán thaønh moät chieán tranh mieàn giöõa löïc löôïng cuûa hai phe vuõ trang: löïc löôïng chính phuû vaø löïc löôïng phieán quaân cuûa lieân hieäp daân chuû Congo trong ñoù coù taùm löïc löôïng ngoaïi quoác giuùp ñôõ.

Ñaëc phaùi vieân noùi tieáp: moät nhaø truyeàn giaùo ôû mieàn ñoâng Congo, bình luaän trong Ñeâm Leã Giaùng Sinh nhö sau: Giaùo hoäi soáng nieàm hy voïng trong söï yù thöùc raèng: thôøi giôø luùc naøy ñaây chaéc chaén laø thôøi giôø cuûa lòch söû cöùu roãi, trong ñoù thaûm kòch truøng hôïp vôùi yù chí muoán soáng. Taïi chính Congo, nhieàu gíao xöù bò giaûi toûa vaø caùc nhaø truyeàn giaùo cuõng ra ñi ñeå soáng beân caïnh ngöôøi daân ñau khoå. Moät chöùng taù can ñaûm, nhaát laø moät Leã Giaùng Sinh ngheøo naøn, moät Leã Giaùng Sinh thaät ñuùng tinh thaàn Phuùc AÂm.

Moät leã Giaùng Sinh thaät ñuùng tinh thaàn Phuùc AÂm cuõng ñöôïc thaáy taïi mieàn Trung Myõ Chaâu, naïn nhaân cuûa vuï taøn phaù kinh khuûng do traän baõo Mitch. Moät trieäu ngöôøi taïi Nicaragua, Honduras, El Salvador vaø Guatemala möøng leã Giaùng Sinh trong ñau khoå, trong sôï haõi veà töông lai, trong lo laéng veà beänh taät. Töøng trieäu goùi quaø taëng ñeán töø khaép theá giôùi nhö daáu hieäu cuûa tình lieân ñôùi, tình yeâu thöông, xoa dòu phaàn naøo nhöõng veát thöông saâu ñaëm cuûa caùc ngöôøi soáng soùt.

Taïi Thaønh phoá Mexico, giaûng trong thaùnh leã Nöûa Ñeâm, Ñöùc Hoàng Y Noberto Rivera, Toång Giaùm Muïc Meâhicoâ, ñaõ keâu goïi ngöôøi daân Mexico haõy ñoaøn keát ñeå baûo veä vaø phoå bieán coâng bình xaõ hoäi, bò chaø ñaïp bôûi moät soá luaät leä ñang taùc ñoäng voâ nhaân ñaïo hoùa con ngöôøi vaø bôûi nhöõng löïa choïn sai laàm veà kinh teá. Vieäc chuaån bò ñoùn tieáp ÑTC vieáng thaêm vaøo cuoái thaùng Gieâng naêm 1999, ñöôïc coi nhö laø hoaøn taát. Ñöùc Hoàng Y Toång Giaùm Muïc keâu goïi haõy chaën ñöùng vieäc gia taêng caûnh ngheøo khoå theå xaùc vaø tính thaàn, chaën ñöùng söï sa ñoïa luaân lyù vaø xaõ hoäi vaø nhöõng baïo ñoäng.

Moät môùi laï trong dòp leã Giaùng Sinh naêm nay ôû mieàn Trung Myõ Chaâu laø Cuba. Sau chuyeán vieáng thaêm lòch söû cuûa ÑTC caùch ñaây 11 thaùng, Cuba trôû laïi möøng leã Giaùng Sinh, bò huûy boû caùch ñaây 30 naêm. Caùc coâng sôû, caùc tröôøng töø tieåu hoïc ñeán ñaïi hoïc ñeàu ñoùng cöûa. Nhöng ñieåm ñaùng löu yù hôn caû laø söù ñieäp Giaùng Sinh daøi 15 phuùt cuûa Ñöùc Hoàng Y Jaime Ortega, Toång Giaùm Muïc Giaùo Phaän La Havana, ñoïc treân Ñaøi Phaùt Thanh Nhaø Nöôùc "Radio musical nacional". Ñöùc Hoàng Y môøi goïi taùi rao giaûng Tin Möøng vaø khuyeân khoâng neân tuïc hoùa Leã Giaùng Sinh baèng cheá ñoä tieâu thuï, baèng vieäc truïc lôïi vaät chaát. Ngaøi noùi: "Leã Giaùng Sinh trôû laïi vôùi chuùng ta: vieäc Chuùa sinh ra khoâng phaûi laø dòp giaûi trí choùng qua beân ngoaøi, nhöng laø lyù do cho vieäc suy tö, ñeå con ngöôøi trôû neân toát laønh hôn".

Ñaëc phaùi vieân töø Trung Myõ Chaâu göûi veà Ñaøi Vatican baûn tin sau ñaây:

"Sau leã Nöûa Ñeâm, ngöôøi daân Cuba ñöôïc nghe söù ñieäp cuûa Ñöùc Hoàng Y Toång Giaùm Muïc La Havana, söù ñieäp hoøa bình vaø hoøa giaûi. Ñöùc Toång Giaùm Muïc noùi: "Thaùch ñoá cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Cuba laø khôûi söï vieäc taùi rao giaûng Tin Möøng trong caû Ñaûo". Ñaëc phaùi vieân noùi tieáp: Ngoaøi thaùnh leã trong nhaø thôø chính toøa vaø trong taát caû caùc nhaø thôø treân toaøn laõnh thoå Cuba, thaùnh leã coøn ñöôïc cöû haønh taïi nhieàu nhaø tö vôùi pheùp cuûa Toøa Giaùm Muïc. Thí duï taïi khu phoá Alamar, nôi coù tôùi hôn 100 ngaøn ngöôøi, nhöng khoâng coù nhaø thôø naøo caû. Nhaéc laïi nhaø aùi quoác Cuba, oâng Joseù Marti, Ñöùc Hoàng Y noùi trong phaàn keát thuùc söù ñieäp truyeàn thanh nhö sau: "Con ngöôøi ñaõ cheát moät ngaøy kia treân thaùnh giaù. Con ngöôøi phaûi hoïc cho bieát cheát haèng ngaøy treân thaùnh giaù".

Trôû laïi Leã Giaùng Sinh taïi mieàn Trung Myõ Chaâu, naïn nhaân cuûa traän baõo Mitch: Leã Giaùng Sinh ñöôïc cöû haønh trong caùc nhaø thôø, treân caùc ñöôøng phoá vaø trong gia ñình. Taïi Honduras, moät trong caùc quoác gia bò taøn phaù naëng neà hôn caû, caùc giaùm muïc phoå bieán moät söù ñieäp chung cho caùc tín höõu vaø caû nhaø caàm quyeàn nöõa, baèng vieäc khuyeán khích haêng say hoaït ñoäng ñeå xaây döïng moät xaõ hoäi coâng bình hôn, trong luùc ñoù, ñoäi quaân caùc ngöôøi töï nguyeän phaùt quaø sinh nhaät cho caùc treû em. Taïi Nicaragua, traùi laïi, ñaëc ñieåm cuûa Leã Giaùng Sinh laø söï hieän dieän tay naém tay giöõa caùc binh só Sandino, binh só Hoa Kyø vaø caùc baùc só Cuba daán thaân trong vieäc taùi thieát Ñaát Nöôùc vaø trong vieäc cöùu trôï ngöôøi daân. Ñöùc Hoàng Y Miguel Obando Bravo, Toång Giaùm Muïc Managua (thuû ñoâ Nicaragua), ñaõ cöû haønh thaùnh leã Nöûa ñeâm cho caùc binh só vaø baùc só naøy. Moät baàu khí hoøa bình vaø hoøa giaûi giöõa caùc ngöôøi tröôùc ñaây thuø ñòch nhau. Moät ôn lôùn lao cuûa Leã Giaùng Sinh: leã cuûa hoøa bình, cuûa tình huynh ñeä, cuûa tình thöông, cuûa hieäp nhaát.

Taïi San Joseù, thuû ñoâ Coäng Hoøa Costa Rica, coù cuoäc dieãn haønh cuûa moät ñoaøn xe ñöôïc tröng ñeøn goùp vui cho daân chuùng trong ngaøy Leã vaø sau cuøng taïi El Salvador, OÂng Armando Calderon Sol, Toång Thoáng, ñích thaân phaùt quaø cho caùc treû em thuoäc 260 xaõ bò naïn baõo Mitch.


Ñöùc Thaùnh Cha cöû haønh Thaùnh Leã Giaùng Sinh 1998


Back to Radio Veritas Asia Home Page