Back
to Radio Veritas Asia Home PageThaùnh leã ñaëc bieät töôûng nieäm cuoäc thaûm saùt taïi Dili.
(AFP, Reuter 10/11/98) - Ñoâng Timor (Dili) - Thöù Naêm 12/11/98 laø ngaøy töôûng nieäm laàn thöù 7 cuoäc thaûm saùt taïi Dili vaø giaùo hoäi Coâng Giaùo Ñoâng Timor seõ cöû haønh thaùnh leã ñaëc bieät taïi caùc giaùo xöù ñeå töôûng nhôù caùc naïn nhaân.
Vuï thaûm saùt Dili xaûy ra ngaøy 12/11/1991 khi quaân ñoäi Indonesia noå suùng vaøo ñoaøn ngöôøi treân ñöôøng tôùi nghóa trang an taùng moät thieáu nieân bò binh só Indonesia baén cheát moät tuaàn tröôùc ñoù. Khoâng ai bieát roõ coù bao nhieâu ngöôøi bò thieät maïng trong vuï thaûm saùt naøy. Moät uûy ban ñieàu tra cuûa chính phuû Indonesia noùi coù 50 ngöôøi cheát, 90 ngöôøi bò maát tích vaø 91 ngöôøi bò thöông, trong khi giaùo hoäi Coâng Giaùo Ñoâng Timor noùi soá ngöôøi cheát leân tôùi 200 vaø khoaûng 100 ngöôøi khaùc bò thöông. Thöù Ba hoâm 9/11/98, Ñöùc Cha Carlos Ximenes Belo, giaùm quaûn toâng toøa Ñoâng Timor, yeâu caàu thaân nhaân cuûa caùc naïn nhaân töôûng nhôù bieán coá ñau buoàn naøy baèng caùch tham döï caùc thaùnh leã ñaëc bieät. Hoï coù theå noäp teân cuûa con em mình bò cheát trong vuï thaûm saùt ñeå moïi ngöôøi coù theå caàu nguyeän cho ngöôøi quaù coá. Tuy nhieân vò giaùm quaûn toâng toøa Dili cuõng gôïi yù laø giaùo hoäi Coâng Giaùo seõ khoâng chòu traùch nhieäm veà baát cöù sinh hoaït naøo khaùc nhö bieåu tình ñeå töôûng nhôù cuoäc thaûm saùt naøy.
Caùc sinh vieân Ñoâng Timor döï tính seõ toå chöùc moät cuoäc bieåu tình oân hoøa taïi Dili ñeå töôûng nhôù caùc naïn nhaân. Moät sinh vieân thuoäc phong traøo tranh ñaáu ñoøi ñoäc laäp cho Ñoâng Timor ñaõ baøy toû caûm nghó nhö sau: "Coù theå noùi ñaây laø laàn ñaàu tieân moät cuoäc mit ting treân ñöôøng phoá ñöôïc toå chöùc ñeå kyû nieäm cuoäc thaûm saùt taïi nghóa trang Sta. Cruz ôû Dili, nhôø cuoäc caûi toå chính trò ñang dieãn ra taïi Indonesia. Trong quaù khöù chuùng toâi khoâng daùm toå chöùc bieåu tình vì lyù do an ninh". Veà phaàn mình, oâng Tono Suratman, tö leänh quaân ñoäi Indonesia taïi Ñoâng Timor ñaõ noùi nhö sau: "Chuùng toâi bieát tröôùc seõ coù nhöõng sinh hoaït ñeå töôûng nieäm vuï thaûm saùt, nhöng hy voïng seõ khoâng coù haønh ñoäng khieâu khích hay gaây roái traät töï naøo töø phía ngöôøi Ñoâng Timor. Ñieàu naøy tuøy thuoäc nôi caùc sinh vieân. Mieãn sao cuoäc dieãn haønh cuûa caùc sinh vieân khoâng quaáy roái ngöôøi khaùc, baèng khoâng chuùng toâi buoäc phaûi coù bieän phaùp".
Naêm nay daân cö taïi thuû phuû Dili caûm thaáy tình hình bôùt caêng thaúng hôn so vôùi nhöõng naêm tröôùc khi ngaøy töôûng nieäm bieán coá vuï thaûm saùt ñang gaàn keà. Tuy nhieân Ñöùc Cha Belo, vöøa môùi ñi thaêm moät soá tænh thuoäc mieàn Ñoâng cuûa Ñoâng Timor trôû veà vaø ngaøi ghi nhaän laø hoaït ñoäng cuûa quaân ñoäi Indonesia taïi nhöõng vuøng naøy ñang gia taêng. Ñöùc Cha cho bieát nhö sau: "Toâi vöøa töø mieàn Ñoâng veà vaø toâi thaáy treân ñöôøng coù raát nhieàu traïm gaùc cuûa binh só Indonesia ñöôïc döïng leân. Toâi cuõng nhaän ñöôïc baùo caùo veà tình traïng töông töï xaûy ra taïi caùc khu vöïc thuoäc mieàn Nam vaø mieàn Taây cuûa Ñoâng Timor. Jakarta noùi laø soá binh só truù ñoùng treân laõnh thoå naøy ñaõ giaûm bôùt nhöng laïi coù quaù nhieàu traïm kieåm soaùt. Caàn phaûi coù moät nhoùm ñieàu tra ñoäc laäp ñeå tìm hieåu veà söï kieän naøy". Vò giaùm quaûn toâng toøa Dili khoâng giaûi thích theâm.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page