Thoâng Baùo cuûa Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin löu yù caùc tín höõu veà nhöõng tö töôûng cuûa Linh Muïc Anthony de Mello.
Thöù Baûy vöøa qua, ngaøy 22 thaùng 8/1998, Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin ñaõ coâng boá Thoâng Baùo löu yù caùc tín höõu veà nhöõng tö töôûng cuûa linh muïc Doøng Teân ngöôøi AÁn Ñoä, cha Anthony de Mello. Thoâng Baùo ñaõ ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Joseph Ratzinger, toång tröôûng, vaø Ñöùc Toång Giaùm Muïc Bertone, Toång thö kyù, ñoàng kyù ngaøy 24 thaùng 6 vöøa qua (1998), ngaøy leã Sinh Nhaät Thaùnh Gioan Tieàn Hoâ. Trong baøi thôøi söï tröôùc ñaây, chuùng toâi ñaõ giôùi thieäu nhöõng ñieåm chính cuûa Thoâng Baùo naày. Hoâm nay, môøi quyù vò vaø caùc baïn cuøng ñoïc qua nguyeân vaên Thoâng Baùo nhö sau:
Linh muïc doøng teân ngöôøi Aán Ñoä, cha Anthony de Mello (1931-1987), raát ñöôïc bieát ñeán qua nhieàu taùc phaåm ñöôïc dòch ra caùc thöù tieáng phoå bieán taïi nhieàu quoác gia treân theá giôùi, maëc duø khoâng phaûi taát caû caùc aán baûn ñeàu ñöôïc cha ñoàng yù cho xuaát baûn. Nhöõng taùc phaåm cuûa Cha, gaàn nhö luoân luoân trong hình thöùc nhöõng caâu chuyeän ngaén, tích chöùa nhöõng yeáu toá coù giaù trò cuûa leõ khoân ngoan ñoâng phöông. Nhöõng yeáu toá naày coù theå giuùp ích trong vieäc laøm cho ngöôøi ta ñaït ñeán söï töï chuû, ñöôïc giaûi thoaùt khoûi nhöõng raøng buoäc vaø nhöõng taâm tình laøm cho con ngöôøi khoâng soáng töï do, vaø giuùp ñöông ñaàu moät caùch bình thaûn vôùi nhöõng thaêng traàm cuûa cuoäc soáng. Nhaát laø trong nhöõng taùc phaåm ñaàu tieân, cha de Mello, duø cho thaáy laø ñaõ chòu aûnh höôûng cuûa nhöõng doøng tö töôûng ñaïo ñöùc cuûa Phaät giaùo vaø Laõo giaùo, nhöng cha vaãn coøn ôû trong nhöõng ñöôøng neùt cuûa neàn tu ñöùc Kitoâ. Trong nhöõng taùc phaåm naày, cha baøn veà nhöõng loaïi caàu nguyeän khaùc nhau nhö: caàu xin cho mình, khaån caàu cho keû khaùc vaø chuùc tuïng Thieân Chuùa, cuõng nhö baøn veà vieäc chieâm ngaém nhöõng maàu nhieäm cuûa cuoäc ñôøi Chuùa Kitoâ, vaân vaân.
Tuy nhieân, trong vaøi ñoaïn cuûa nhöõng taùc phaåm ñaàu ñôøi naày, vaø nhieàu hôn trong nhöõng taùc phaåm cuoái ñôøi, nguôøi ta coù theå ghi nhaän cha töø töø ñi xa khoûi nhöõng noäi dung thieát yeáu cuûa Ñöùc Tin Kitoâ. Thay theá cho maïc khaûi ñöôïc thöïc hieän trong Chuùa Gieâsu Kitoâ, cha de Mello thay theá (maïc khaûi ñoù) baèng moät tröïc giaùc veà Thieân Chuùa khoâng coù hình theå, ñeán ñoä noùi veà Thieân Chuùa nhö laø moät caùi gì Troáng Khoâng thuaàn tuùy. Ñeå nhìn thaáy Thieân Chuùa, thì (theo cha) chæ caàn nhìn tröïc tieáp vaøo theá giôùi laø ñuû. Ngöôøi ta khoâng theå noùi gì veà Thieân Chuùa; söï hieåu bieát duy nhaát (veà Thieân Chuùa) laø khoâng bieát gì caû. Ñaët vaán ñeà veà söï hieän höõu cuûa Ngaøi laø moät vieäc laøm voâ nghóa. Chuû tröông voâ tri taän caên naày daãn ñöa ñeán söï choái boû vieäc Kinh Thaùnh coù tích chöùa nhöõng quaû quyeát coù giaù trò veà Thieân Chuùa. Nhöõng lôøi cuûa Kinh Thaùnh laø nhöõng chæ daãn ñeå giuùp cho moät ñieàu duy nhaát naày maø thoâi laø ñöa con ngöôøi ñeán söï im laëng. Nôi nhöõng ñoaïn saùch khaùc, phaùn ñoaùn (cuûa Cha de Mello) veà caùc Baûn Vaên thaùnh cuûa caùc Toân Giaùo, keå caû veà Kinh Thaùnh, laïi caøng nghieâm khaéc hôn nöõa; (Cha cho raèng) nhöõng baûn vaên ñoù ngaên caûn khoâng cho con ngöôøi soáng theo lyù leû thöôøng tình cuûa hoï vaø laøm cho hoï trôû neân muø quaùng vaø döõ tôïn. Caùc toân giaùo, keå caû Kitoâ giaùo, laø moät trong nhöõng trôû ngaïi chính khoâng cho con ngöôøi khaùm phaù ra söï thaät. Tuy nhieân, taùc giaû (cha de Mello) khoâng bao giôø ñònh nghóa söï thaät ñoù coù nhöõng noäi dung roõ raøng nhö theá naøo. Ñoái vôùi cha de Mello, vieäc nghó raèng Thieân Chuùa cuûa toân giaùo mình laø Thieân Chuùa duy nhaát chaân thaät, (vieäc nghó nhö vaäy) ñaõ laø coù thaùi ñoä quaù khích toân giaùo roài (fanaticism). "Thieân Chuùa" (theo cha de Mello) ñöôïc xem nhö laø moät thöïc theå bao quaùt vuõ truï (cosmic), môø aûo vaø coù maët khaép nôi; baûn tính ngoâi vò cuûa Thieân Chuùa khoâng ñöôïc bieát ñeán, vaø trong thöïc teá bò choái boû.
Cha Anthony de Mello cho thaáy coù moät söï kính troïng ñoái vôùi Chuùa Gieâsu vaø cha tuyeân boá mình laø moân ñeä cuûa Chuùa. Nhöng Cha xem Chuùa Gieâsu nhö laø moät vò Thaày ngang haøng vôùi nhöõng vò Thaày khaùc. Moät khaùc bieät duy nhaát giöõa Chuùa Gieâsu vaø nhöõng keû khaùc heä taïi ôû choå Chuùa Gieâsu laø keû ‘"coù yù thöùc" vaø töï do troïn ñaày, trong khi nhöõng keû khaùc thì khoâng ñöôïc nhö vaäy. Chuùa Gieâsu khoâng ñöôïc nhìn nhaän nhö laø Con Thieân Chuùa. Theâm nöõa, nhöõng laäp tröôøng cuûa taùc giaû (cha de Mello) veà vaän meänh cuoái cuøng cuûa con ngöôøi, laøm ta theâm söï ngôõ ngaøng. Coù choå (trong taùc phaåm), cha de Mello noùi veà moät söï "tan raõ" trong Thieân Chuùa voâ ngaû, gioáng nhö muoái bò tan trong nöôùc. Trong nhieàu dòp, caâu hoûi veà vaän meänh con ngöôøi sau khi cheát bò (cha) tuyeân boá nhö laø caâu hoûi voâ nghóa khoâng quan troïng gì caû; chæ coù cuoäc soáng hieän taïi laø ñaùng quan taâm. Vaø ñoái vôùi cuoäc soáng naày, xeùt vì ñieàu xaáu chæ laø söï doát naùt, neân khoâng coù nhöõng ñònh luaät khaùch quan cho luaân lyù. Toát vaø Xaáu chæ thuaàn tuùy laø nhöõng ñaùnh giaù trong taâm trí ñöôïc aùp ñaët treân thöïc taïi. Nhö haäu quaû cuûa nhöõng gì ñaõ ñöôïc trình baøy (veà laäp tröôøng nhö vaäy cuûa Cha de Mello), ngöôøi ta coù theå hieåu ñöôïc taïi sao, theo cha de Mello, baát cöù nieàm tin hay vieäc tuyeân xöng ñöùc tin naøo vaøo Thieân Chuùa hay vaøo Chuùa Kitoâ, ñeàu khoâng laøm gì khaùc hôn laø gaây caûn trôû con ngöôøi ñeán vôùi söï thaät. Khi laøm cho Lôøi Chuùa trong Kinh Thaùnh trôû thaønh nhö ñoái töôïng ñeå toân kính, thì Giaùo Hoäi cuoái cuøng ñi ñeán vieäc xua ñuoåi Thieân Chuùa ra khoûi ñeàn thôø. Vaø do ñoù, Giaùo Hoäi maát ñi quyeàn giaûng daïy nhaân danh Chuùa Kitoâ.
Vôùi Thoâng Baùo naày, nhaèm baûo veä ñieàu thieän haûo cho tín höõu, Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin tuyeân boá raèng nhöõng quaû quyeát (trong caùc taùc phaåm cuûa Cha de Mello) nhö ñöôïc neâu ra ôû treân, khoâng phuø hôïp vôùi Ñöùc Tin Coâng Giaùo vaø coù theå gaây thieät haïi traàm troïng.
Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II, trong laàn tieáp kieán daønh cho Ñöùc Hoàng Y Toång Tröôûng kyù teân duôùi ñaây, ñaõ pheâ chuaån Thoâng Baùo naày, laø Thoâng Baùo ñaõ ñöôïc chaáp nhaän trong buoåi Hoïp thoâng thöôøng cuûa Boä; vaø ÑTC ñaõ truyeàn coâng boá Thoâng Baùo naày.
Roma, töø Boä Giaùo
Lyù Ñöùc Tin,
ngaøy 24 thaùng 6 naêm 1998,
Leã Sinh Nhaät Thaùnh Gioan Tieàn Hoâ.
(Kyù teân)
Hoàng Y Joseph Ratzinger, toång tröôûng
Tarcisio Bertone, Toång Giaùm Muïc, Toång
Thö Kyù.
Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán, ñi ñoâi vôùi Thoâng Baùo treân, Boä Giaùo Lyù Ñöùc Tin cuõng ñaõ gôûi keøm theo moät GHI CHUÙ GIAÛI THÍCH (Explanatory Note) trong ñoù coù trích daãn nhöõng ñoaïn saùch cuûa Cha Anthony de Mello coù tích chöùa nhöõng sai laàm ñöôïc nhaéc ñeán trong Thoâng Baùo. Chuùng toâi seõ chuyeån dòch nhöõng GHI CHUÙ GIAÛI THÍCH naày trong baøi saép tôùi.