Toøa Thaùnh coâng boá
chính thöùc coâng nhaän vieäc töû ñaïo
cuûa Thaày Giaûng Andre Phuù Yeân

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Vatican - Ngaøy thöù Naêm 27/01/2000, Tröôùc söï hieän dieän cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jose Saraiva Martins, boä tröôûng boä Phong Thaùnh ñaõ chính thöùc coâng boá coâng nhaän moät pheùp laï ñaõ ñöôïc thöïc hieän do söï can thieäp cuûa Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Gioan 23. Boä Phong Thaùnh ñaõ coâng boá 11 saéc leänh môùi veà caùc vò seõ ñöôïc phong thaùnh vaø phong chaân phöôùc. Trong caùc saéc trình leân Ñöùc Thaùnh Cha do Boä Phong Thaùnh thænh nguyeän goàm 10 vuï nhö sau: 1 vuï xin Phong Thaùnh cho Chaân Phöôùc Caterina Maria Drexel cuûa Hoa Kyø - 6 vuï xin Phong Chaân Phöôùc - 3 vò ñöôïc chính thöùc coâng boá laø ñaõ Töû vì Ñaïo trong ñoù coù Thaày Giaûng Andreâ Phuù Yeân, vò töû ñaïo ñaàu tieân cuûa Giaùo Hoäi Vieät Nam - vaø moät vò khaùc ñöôïc coâng nhaän laø coù ñôøi soáng nhaân ñöùc phi thöôøng. Söï coâng boá naøy ñaùp öùng ñieàu kieän cuoái cuøng ñeå ñöôïc toân vinh phong thaùnh. Leã phong thaùnh ñöôïc döï truø dieãn ra ngaøy 3/9/2000.

 Thaày Giaûng Anreâ Phuù Yeân laø ai?

 Ngöôøi maø töø xöa ngöôøi ta quen goïi laø "Thaày giaûng Anreâ", sinh taïi tænh Phuù Yeân naêm 1625. Röûa toäi naêm 15 tuoåi, cuøng luùc vôùi baø meï goùa vaø caùc anh chò, do chính cha Ñaéc Loä (Alexandre de Rhodes). Luùc ñoù Anreâ ñaõ baét ñaàu hoïc chöõ nho.

 Moät naêm sau, Anreâ xin ñöôïc thu nhaän vaøo nhoùm caùc thaày giaûng giaùo lyù do cha Ñaéc Loä môùi thaønh laäp. Vì tuoåi coøn treû, caàn phaûi ñöôïc hoaøn taát chöông trình ñaøo taïo, Anreâ ñöôïc göûi gaém cho vò quan thuoäc nhoùm thaày giaûng teân laø Inhaxioâ, moät ngöôøi ñöôïc vò thöøa sai tin caäy vaø laø truï coät cuûa coäng ñoàng coâng giaùo coøn non treû. Anreâ tieán trieån vöôït baäc trong vieäc hoïc caùc kinh saùch truyeàn thoáng, nhaát laø veà ñöùc tin Kitoâ giaùo, ñoàng thôøi ñaûm nhaän nhöõng coâng vieäc thaáp heøn nhaát ñeå phuïc vuï nhaø Chuùa vaø luyeän taäp coâng taùc giaûng daïy.

 Nhoùm naày goàm khoaûng möôøi hai ngöôøi, coù caû ngöôøi lôùn laãn thanh thieáu nieân, ñöôïc cha Ñaéc Loä höôùng daãn. Nhoùm ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng ñaùng keå trong vieäc rao giaûng Tin Möøng; ñieàu naày ñaõ laøm naûy sinh ra loøng ñoá kî vaø tình traïng caêng thaúng trong trieàu ñình Chuùa Nguyeãn, cuõng nhö taïi xöù Quaûng Nam laø nôi coù trung taâm sinh hoaït truyeàn giaùo chính cuûa nhoùm. Vò quan traùch nhieäm chính quyeàn dinh Quaûng Nam theà seõ tieâu dieät Inhaxioâ, vaø ñaõ nhaän ñöôïc giaáy pheùp cho baét giam vaø keát aùn töû hình ngaøi. Theo keá hoaïch cuûa nhaø caàm quyeàn thì "ñaïo cuûa ngöôøi Boà ñaøo nha" chæ daønh rieâng cho ngöôøi ngoaïi quoác, vaø moïi vieäc truyeàn ñaïo cho ngöôøi Vieät Nam phaûi bò caám chæ.

 Inhaxioâ vaéng maët khi lính ñeán tìm baét ngaøi; thaày Anreâ treû tuoåi luùc aáy ñang ôû nhaø moät mình, vaø thaày ñaõ tình nguyeän naïp mình theá choã cho ngöôøi anh caû cuûa mình. Tröôùc toøa aùn cuûa quan ñaàu tænh Quaûng Nam, Anreâ ñaõ tuyeân xöng ñöùc tin moät caùch phi thöôøng, khoâng giaây phuùt naøo nao nuùng: "Öôùc chi toâi coù ñöôïc ngaøn maïng soáng cuûa toâi ñeå hieán daâng taát caû cho Chuùa haàu ñeàn ñaùp ôn Ngaøi". Bò keát aùn, Anreâ chôø ñôïi caùi cheát moät caùch raát bình thaûn, loøng ñaày haân hoan, chæ xin moïi ngöôøi caàu nguyeän cho thaày, ñeå thaày ñöôïc "...giöõ nghóa cuøng ñöùc Chuùa Gieâsu cho ñeán heát hôi, cho ñeán bloïn [troïn] ñôøi". Anreâ cheát do nhieàu nhaùt daùo ñaâm roài bò chaët ñaàu, mieäng khoâng ngôùt keâu teân Gieâsu. Ngaøy aáy laø ngaøy 26 thaùng baûy naêm 1644. Anreâ vöøa ñöôïc 19 tuoåi. Ñaéc Loä ôû beân caïnh thaày. Ñöùng vaây quanh Anreâ coøn coù nhieàu tín höõu coâng giaùo Vieät Nam vaø ngoaïi quoác, cuõng nhö ñoâng ñaûo ñoàng baøo ngoaøi coâng giaùo; moïi ngöôøi raát xuùc ñoäng tröôùc söï tuyeân xöng ñöùc tin cuûa thaày. Göông töû ñaïo cuûa thaày laäp töùc noåi danh, vaø qua nhöõng lôøi chöùng vaø töôøng thuaät, ñaõ lan truyeàn ra ñeán nhieàu nöôùc taän Roâma. Toaø Giaùm muïc AÙo Moân (Macao), nôi coù raát nhieàu nhaân chöùng sinh soáng, ñaõ ñoùn nhaän thi haøi thaày heát söùc troïng theå, vaø toå chöùc ngay trong thaùng 12 naêm aáy hoà sô xin phong chaân phöôùc cho Anreâ. Chính hoà sô naày ngaøy nay ñaõ cung caáp cô sôû lòch söû chuû yeáu giuùp Giaùo Hoäi coù theå caên cöù vaøo ñeå phaùn quyeát.
 
 

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page