Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home PageYou'll find enclosed a text which I wrote
concerning Andrew of Phu Yen (Thay giang Anre) and on the process, presently
in course, for his beatification. The text is written in Vietnamese. Cardinal
Tung of Hanoi has kindly granted me his permission to have it distributed
or published. The original text was in French.
I hope this text can be useful for all Vietnamese Catholic Communities.
It was written for them -- both inside the country and abroad.
Faithfully yours.
Linh Muc Duong Huu Nhan, O.M.I.
Ngöôøi Coâng giaùo Vieät Nam chuaån bò toå chöùc möøng vò töû ñaïo tieân khôûi cuûa mình: Anreâ Phuù Yeân.
Ñuùng vaøo luùc cuoäc hoïp Thöôïng hoäi ñoàng caùc Giaùm muïc veà AÙ Chaâu khai dieãn taïi Roâma, coù söï tham döï cuûa moät phaùi ñoaøn quan troïng ñaïi dieän cho Vieät Nam, thì moät söï kieän khaùc cuõng ñang ñöôïc chuaån bò. Söï kieän naày haún seõ ghi khaéc daáu aán laâu daøi trong ñôøi soáng cuûa daân Chuùa Vieät Nam trong cuõng nhö ngoaøi nöôùc. Thaät vaäy, coâng trình nghieân cöùu vaø söu taàm veà vuï aùn ngöôøi Toâi Tôù cuûa Chuùa laø Anreâ Phuù Yeân ñaõ hoaøn taát myõ maõn. Töø nay con ñöôøng ñaõ roäng môû Giaùo hoäi coù theå chính thöùc coâng nhaän caùi cheát vì ñaïo cuûa ngaøi vaø toân vinh ngaøi laø vò chaân phöôùc ñeå noi theo göông ngaøi vaø xin ngaøi hoã trôï.
Ngöôøi maø töø xöa ngöôøi ta quen goïi laø "Thaày giaûng Anreâ", sinh taïi tænh Phuù Yeân naêm 1625. Röûa toäi naêm 15 tuoåi, cuøng luùc vôùi baø meï goùa vaø caùc anh chò, do chính cha Ñaéc Loä (Alexandre de Rhodes). Luùc ñoù Anreâ ñaõ baét ñaàu hoïc chöõ nho.
Moät naêm sau, Anreâ xin ñöôïc thu nhaän vaøo nhoùm caùc thaày giaûng giaùo lyù do cha Ñaéc Loä môùi thaønh laäp. Vì tuoåi coøn treû, caàn phaûi ñöôïc hoaøn taát chöông trình ñaøo taïo, Anreâ ñöôïc göûi gaém cho vò quan thuoäc nhoùm thaày giaûng teân laø Inhaxioâ, moät ngöôøi ñöôïc vò thöøa sai tin caäy vaø laø truï coät cuûa coäng ñoàng coâng giaùo coøn non treû. Anreâ tieán trieån vöôït baäc trong vieäc hoïc caùc kinh saùch truyeàn thoáng, nhaát laø veà ñöùc tin Kitoâ giaùo, ñoàng thôøi ñaûm nhaän nhöõng coâng vieäc thaáp heøn nhaát ñeå phuïc vuï nhaø Chuùa vaø luyeän taäp coâng taùc giaûng daïy.
Nhoùm naày goàm khoaûng möôøi hai ngöôøi, coù caû ngöôøi lôùn laãn thanh thieáu nieân, ñöôïc cha Ñaéc Loä höôùng daãn. Nhoùm ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng ñaùng keå trong vieäc rao giaûng Tin Möøng; ñieàu naày ñaõ laøm naûy sinh ra loøng ñoá kî vaø tình traïng caêng thaúng trong trieàu ñình Chuùa Nguyeãn, cuõng nhö taïi xöù Quaûng Nam laø nôi coù trung taâm sinh hoaït truyeàn giaùo chính cuûa nhoùm. Vò quan traùch nhieäm chính quyeàn dinh Quaûng Nam theà seõ tieâu dieät Inhaxioâ, vaø ñaõ nhaän ñöôïc giaáy pheùp cho baét giam vaø keát aùn töû hình ngaøi. Theo keá hoaïch cuûa nhaø caàm quyeàn thì "ñaïo cuûa ngöôøi Boà ñaøo nha" chæ daønh rieâng cho ngöôøi ngoaïi quoác, vaø moïi vieäc truyeàn ñaïo cho ngöôøi Vieät Nam phaûi bò caám chæ.
Inhaxioâ vaéng maët khi lính ñeán tìm baét ngaøi; thaày Anreâ treû tuoåi luùc aáy ñang ôû nhaø moät mình, vaø thaày ñaõ tình nguyeän naïp mình theá choã cho ngöôøi anh caû cuûa mình. Tröôùc toøa aùn cuûa quan ñaàu tænh Quaûng Nam, Anreâ ñaõ tuyeân xöng ñöùc tin moät caùch phi thöôøng, khoâng giaây phuùt naøo nao nuùng: "Öôùc chi toâi coù ñöôïc ngaøn maïng soáng cuûa toâi ñeå hieán daâng taát caû cho Chuùa haàu ñeàn ñaùp ôn Ngaøi". Bò keát aùn, Anreâ chôø ñôïi caùi cheát moät caùch raát bình thaûn, loøng ñaày haân hoan, chæ xin moïi ngöôøi caàu nguyeän cho thaày, ñeå thaày ñöôïc "...giöõ nghóa cuøng ñöùc Chuùa Gieâsu cho ñeán heát hôi, cho ñeán bloïn [troïn] ñôøi". Anreâ cheát do nhieàu nhaùt daùo ñaâm roài bò chaët ñaàu, mieäng khoâng ngôùt keâu teân Gieâsu. Ngaøy aáy laø ngaøy 26 thaùng baûy naêm 1644. Anreâ vöøa ñöôïc 19 tuoåi. Ñaéc Loä ôû beân caïnh thaày. Ñöùng vaây quanh Anreâ coøn coù nhieàu tín höõu coâng giaùo Vieät Nam vaø ngoaïi quoác, cuõng nhö ñoâng ñaûo ñoàng baøo ngoaøi coâng giaùo; moïi ngöôøi raát xuùc ñoäng tröôùc söï tuyeân xöng ñöùc tin cuûa thaày. Göông töû ñaïo cuûa thaày laäp töùc noåi danh, vaø qua nhöõng lôøi chöùng vaø töôøng thuaät, ñaõ lan truyeàn ra ñeán nhieàu nöôùc taän Roâma. Toaø Giaùm muïc AÙo Moân (Macao), nôi coù raát nhieàu nhaân chöùng sinh soáng, ñaõ ñoùn nhaän thi haøi thaày heát söùc troïng theå, vaø toå chöùc ngay trong thaùng 12 naêm aáy hoà sô xin phong chaân phöôùc cho Anreâ. Chính hoà sô naày ngaøy nay ñaõ cung caáp cô sôû lòch söû chuû yeáu giuùp Giaùo Hoäi coù theå caên cöù vaøo ñeå phaùn quyeát.
Ñoù laø moät nhaän ñònh baøi baùc chuùng ta ñaõ töøng ñöôïc nghe. Vieät Nam ñaõ coù 117 vò töû ñaïo ñaõ ñöôïc phong hieån thaùnh, trong ñoù coù 96 vò laø ngöôøi baûn xöù. Nhö vaäy thì naøo coù gì hôn neáu coù theâm vaøo moät ngöôøi thöù 118, hoaëc moät ngöôøi thöù 97? Quan ñieåm aáy, theo chuùng toâi, laø quaù thieån caän. Thaät vaäy, Anreâ Phuù Yeân khoâng phaûi laø ngöôøi thöù 118, nhöng chính laø ngöôøi tieân khôûi, vaø laø ngöôøi anh ñaàu cuûa taát caû. Ngöôøi ta seõ nghó gì veà moät gia ñình Vieät Nam, khi maø ngöôøi anh caû bò boû queân, bò xem nhö khoâng quan troïng, vaø khoâng ñöôïc ñaët di aûnh leân treân baøn thôø toå tieân? Con ñöôøng heïp, khoù khaên, gian khoå ñeå neân thaùnh cuûa ngöôøi Vieät Nam, chính Anreâ laø ngöôøi ñi tieân phong. Neáu khoâng coù aân suûng ñaëc bieät, duy nhaát, cuûa Thieân Chuùa, thaày haún ñaõ khoâng böôùc ñi ñöôïc treân con ñöôøng aáy. Chuùng ta laø ai maø coù theå nhaém maét laøm ngô tröôùc maàu nhieäm aáy?
Hieän nay, ngöôøi anh caû cuûa nhöõng ngöôøi Vieät Nam ñaõ ñöôïc phong thaùnh töû ñaïo laø Vinxenteâ Lieâm, cheát naêm 1773. Thaùnh Lieâm laø moät khuoân maët lôùn, ñaày ñuû nhaân ñöùc ñeå cho chuùng ta hoïc taäp. Nhöng ngaøi ñaõ ñi du hoïc trong nhieàu naêm ôû nöôùc ngoaøi, vaø ngaøi laø moät linh muïc. Ñòa vò cuûa vò "töû ñaïo tieân khôûi" phaûi thuoäc veà Anreâ, cheát 129 naêm tröôùc thaùnh Lieâm, vôùi loøng can cöôøng khoâng keùm. Hôn nöõa, Anreâ laø moät ngöôøi con cuûa ñaát nöôùc, mang trong mình 100% neàn vaên hoùa cuûa ñaát nöôùc; thaày laø moät giaùo daân coâng giaùo. Vì theá, chaéc haún Anreâ laø tieâu bieåu tröïc tieáp hôn cho khoái ña soá voâ danh cuûa nhöõng ngöôøi coâng giaùo Vieät Nam, nhaát laø nhöõng ngöôøi thuoäc nhöõng theá heä ñaàu tieân, nhôø vaøo söï khoân ngoan vaø tính kieân cöôøng hoï ñaõ khaùm phaù ra phöông caùch Vieät Nam ñeå soáng ñaïo.
Ñoái chieáu vôùi phaàn lôùn caùc vò töû ñaïo ñöôïc toân phong naêm 1988, Anreâ bieåu hieän moät kinh nghieäm ñaëc saéc vaø coù theå laø soáng ñoäng hôn cho ngaøy nay, do boái caûnh lòch söû hoaøn toaøn khaùc bieät. Nhöõng theá heä coâng giaùo tieân khôûi ñöôïc sinh ra trong boái caûnh cuûa moät nöôùc Vieät Nam hoaøn toaøn ñoäc laäp ñoái vôùi caùc theá löïc phöông Taây, khoâng bao giôø Boà ñaøo nha, laø nöôùc ñaõ göûi ñi caùc nhaø thöøa sai, ñaõ can thieäp vaøo coâng vieäc cuûa Vieät Nam baèng baát cöù caùch naøo, duø laø ñeå beânh vöïc cho ngöôøi coâng giaùo.
Nhöõng ñoàng baøo khoâng coâng giaùo, ñaïi ña soá ñaõ toû ra heát söùc ngöôõng moä ñoái vôùi chaøng trai treû coù loøng can ñaûm baát khuaát naày. Hoï caûm nhaän ñöôïc nôi Anreâ tình thöông maø thaày ñaõ ñem ñeán cho taát caû nhöõng ngöôøi ñoàng höông cuûa thaày, moät söï vieäc maø nhöõng nhaân chöùng ñaõ noùi ñeán, vaø hoï ñaõ ñaùp laïi tình thöông ñoái vôùi thaày. Ñoù laø moät saéc thaùi khaù ñoäc ñaùo trong caùi cheát cuûa Anreâ. Ñeán theá kyû 18 vaø 19 thì caùc tình huoáng vaø taâm traïng ñaõ bieán chuyeån.
Caàn phaûi noùi theâm moät ñieåm choùt. Lòch söû rao giaûng Tin Möøng ôû Vieät Nam ñaõ ghi laïi nhieàu cuoäc caïnh tranh vaø caêng thaúng ngay caû trong noäi boä cuûa coäng ñoàng coâng giaùo. Trong thôøi ñaïi cuûa Anreâ, ngöôïc laïi, theo taát caû caùc chöùng côù vaø nhöõng taøi lieäu, ngöôøi coâng giaùo yeâu thöông nhau nhö anh em, ñeán ñoä luùc baáy giôø ngöôøi ta goïi ñaïo coâng giaùo laø "ñaïo cuûa nhöõng ngöôøi yeâu thöông laãn nhau". Anreâ phaûi laáy laïi ñòa vò cuûa mình, ñòa vò tieân khôûi, trong baûng danh saùch caùc thaùnh cuûa nöôùc Vieät Nam, vaø cuõng ñeå laøm chöùng cho thôøi ñaïi hoaøng kim cuûa coäng ñoàng coâng giaùo; chính ñoù laø nguoàn ñích thöïc maø ngöôøi coâng giaùo thôøi nay ñöôïc môøi goïi trôû veà.
Khi noùi ñeán lòch söû khôûi coâng xaây döïng Giaùo Hoäi taïi Vieät Nam, ngöôøi ta coù thoùi quen ñöa ra moät vaøi nhaân vaät lòch söû lôùn, ñaëc bieät laø nhaân vaät Ñaéc Loä. Ñieàu naày khoâng coù gì caàn phaûi caûi chính. Nhöng lòch söû cuûa Anreâ coøn chöùng toû raèng Giaùo Hoäi cuõng ñaõ ñöôïc xaây ñaép nhôø vaøo nhöõng noã löïc cuûa soá ñoâng giaùo daân Vieät Nam thuoäc nhöõng theá heä ñaàu tieân. ÔÛ vaøo thôøi cuûa Anreâ, thöøa sai chæ thænh thoaûng môùi coù theå ñeán, vaø khoâng theå soáng thöôøng xuyeân ôû trong nöôùc. Chính vì lyù do naày maø nhöõng thaày giaûng phaûi leân phieân thay theá hoï.
Anreâ laø tieâu bieåu cho taát caû nhöõng thöøa sai Vieät Nam voâ danh naày, laø nhöõng anh huøng trong cuoäc soáng tröôùc khi toû ra anh huøng trong khi cheát. Ngöôøi ta khoâng theå khoâng nghó raèng chính hoï laø nhöõng thöøa sai thöïc söï, vì chæ coù hoï môùi ñuû söùc baûo ñaûm cho söï lieân tuïc vaø söï tieán trieån cuûa coäng ñoàng coâng giaùo. Thöû hoûi tình traïng naày khoâng phaûi laø gioáng nhö tình traïng ngaøy nay taïi nhieàu nôi maø söï lui tôùi cuûa linh muïc bò haïn cheá ñoù sao? Chính ôû ñieåm naày maø Anreâ laø moät göông maãu cuûa ñôøi soáng coâng giaùo raát thích hôïp cho thôøi nay. Thöïc theá, thaät khoù maø choïn Ñaéc Loä laøm göông maãu ñeå noi theo, neáu khoâng muoán noùi laø moät caùch giaùn tieáp. Ngaøi ñaïi dieän cho moät thôøi ñaïi veû vang, nhöng ñaõ qua, cuûa söù maïng truyeàn giaùo. Nhöng thôøi ñaïi cuûa Anreâ, thôøi ñaïi naày, khoâng bao giôø laø khoâng coù.
Laø moät tín ñoà coâng giaùo göông maãu, Anreâ neâu göông veà nhieàu maët. Chính thaày ñaõ tuyeân boá vôùi quan toøa raèng thaày ôû vôùi vò thöøa sai "ñeå coù dòp hoïc hoûi vaø tìm hieåu cho thaáu ñaùo ñöùc tin Kitoâ giaùo cuûa mình". Taát caû nhöõng ngoân töø keå laïi veà thaày chöùng toû thaày ñaõ ñaït ñeán moät trình ñoä cao thaâm trong söï hieåu bieát vaø thöïc haønh ñôøi soáng coâng giaùo. Thaày ñaõ toùm goïn trong moät caâu: "Ñi theo Thaày Gieâsu cuûa toâi cho ñeán cheát".
Anreâ coøn laø moät göông maãu coù tính caùch roäng lôùn hôn nöõa. Thaày cheát coù nhöõng ngöôøi coâng giaùo thuoäc nhieàu nöôùc vaây quanh, taát caû ñeàu moät loøng ngöôõng moä vaø toân kính thaày. Thi haøi thaày ñeán Macao ñaõ ñem laïi cho thaønh phoá naày moät söï hoaø giaûi roäng raõi, trong luùc taïi ñaây ñang coù nhöõng tranh caõi ñau buoàn töøng chia reõ tín höõu coâng giaùo töø nhieàu naêm qua. Nhö theá, chaøng tuoåi treû Anreâ khoâng theå bieåu hieän cho söï bình an vaø söï hoøa hôïp maø chuùng ta haèng caàu mong coù ñöôïc trong Giaùo Hoäi vaø giöõa nhieàu daân toäc soáng treân ñòa caàu ñoù sao?
Khi Anreâ bò giam, nhöõng ngöôøi ñeán thaêm quaù xuùc ñoäng, xin thaày caàu nguyeän cho hoï, Anreâ traû lôøi hoï raèng chính thaày laø ngöôøi toäi loãi ñaùng thöông, vaø leõ ra hoï phaûi caàu nguyeän cho thaày, ñeå thaày ñöôïc trung thaønh cho ñeán cuøng. Ñöùc khieâm toán saâu thaúm naày coù theå noùi ñöôïc laø soá meänh cuûa Anreâ. Soá meänh naày chaéc cuõng ñaõ ñeo theo vuï aùn cuûa thaày khieán phaûi tuït laïi ñaèng sau vuï aùn cuûa caùc vò töû ñaïo khaùc cuûa thôøi raát gaàn ñaây hôn...
Ngay töø naêm Anreâ vöøa qua ñôøi, ngöôøi ta ñaõ haêm hôû tieán haønh ngay hoà sô xin phong chaân phöôùc. Nhöng chaúng may dieãn tieán coâng vieäc vöôùng maéc vaøo nhöõng caïm baãy cuûa lòch söû. Vaøo naêm 1649, vuï aùn ñaõ ñeán Roâma, vaø ñaõ ñöôïc Thaùnh Boä Truyeàn Baù Ñöùc Tin ñöùng ra baûo trôï. Nhöng luaät Giaùo Hoäi qui ñònh phaûi coù moät baûn ñieàu tra thöù hai, tieân lieäu vieäc thaåm cöùu caùc nhaân chöùng, hình nhö chuû yeáu phaûi laø ngöôøi Vieät Nam, veà nhöõng caâu hoûi do Toøa Thaùnh ñaët ra. Do nhöõng cuoäc baùch haïi, neân phuùc trình thöù hai naày ñaõ khoâng bao giôø ñöôïc keát thuùc. Luùc baáy giôø chæ nghe ñöôïc ôû moät nhaân chöùng: chính con trai cuûa ngöôøi ñöùng ñaàu coäng ñoaøn coâng giaùo, cuøng bò giam vôùi Anreâ, nhöng ñaõ ñöôïc aân xaù vì ñaõ 73 tuoåi.
Cuõng phaûi noùi theâm raèng, moät maët caùc nhaân chöùng tröïc tieáp laàn löôït maát ñi, maët khaùc coäng ñoàng coâng giaùo Vieät Nam thì bò xaâu xeù bôûi nhöõng chia reõ traàm troïng do ñoù maø nguyeän voïng cuûa daân Chuùa muoán toân vinh töû ñaïo cho Anreâ dó nhieân cuõng bôùt phaàn tha thieát... Vuï aùn Anreâ ñöôïc xuùc tieán taïi Roâma do caùc cha Doøng Teân, Doøng cuûa cha Ñaéc Loä. Vaø ruûi thay, vaøo thôøi kyø ñoù, caùc cha Doøng Teân ôû Vieät Nam bò pheâ bình nghieâm khaéc taïi Roâma, thaäm chí bò leân aùn veà nhieàu vieäc, trong ñoù coù vaán ñeà "leã nghi Trung hoa". Do ñoù khoâng coøn ai soát saéng beânh vöïc cho vuï aùn do caùc cha naày trình leân, daãu Anreâ khoâng coù ñieåm naøo ñaùng cheâ traùch, thaày ñaõ cheát veõ vang tröôùc khi xaûy ra taát caû nhöõng khoù khaên naày.
Vaøo cuoái theá kyû 19, vaø moät laàn nöõa, trong thôøi gian hoïp Coâng ñoàng Vaticanoâ II, vuï aùn ñöoïc xuùc tieán trôû laïi. Nhöng luùc baáy giôø laïi coù quyeát ñònh phaûi coù nhöõng cuoäc söu tra thaät chính xaùc vaø laâu daøi. Nhöõng coâng vieäc naày ñaõ khoâng hoaøn taát, bôûi leõ nhöõng söû gia ñöôïc chæ ñònh ñaõ cheát hoaëc ñaõ gaëp trôû ngaïi. Ñeán naêm 1996, vuï aùn ñaõ ñöôïc môû laïi: moät uûy ban söû gia môùi ñaõ ñöôïc chæ ñònh, vaø cuoái cuøng thì caùc coâng vieäc nghieân cöùu cuûa hoï ñaõ ñaït ñöôïc keát quaû theo yù nguyeän. Baáy giôø Toøa Thaùnh giao cho moät chuyeân gia ñeå soaïn thaûo baûn töôøng trình daøi chính thöùc, ñeå ñöôïc Thaùnh Boä Phong Thaùnh sôùm cöùu xeùt, moät baûn töôøng trình raát thuaän lôïi.
Phaûi tin raèng Thieân Chuùa ñaõ daønh ñeå cho theá heä chuùng ta ñöôïc nhaän thaáy roõ raøng söï cao caû cuûa vò töû ñaïo tieân khôûi cuûa Vieät Nam vaø daïy chuùng ta phaûi hoïc hoûi vôùi ngaøi. Ngaøi ñaõ ñöôïc goïi ñeå neân maãu möïc cho taát caû nhöõng ai ngaøy nay ñang daán thaân vaøo coâng vieäc laøm chöùng Tin Möøng, vaø caùch rieâng cho giôùi treû coâng giaùo Vieät Nam. Dieãn tieán chaäm treã cuûa hoà sô xin toân vinh chaân phöôùc thaày Anreâ qua nhieàu theá kyû laøm cho chuùng ta tin raèng ñoù coù theå laø do thaùnh yù cuûa Thieân Chuùa.
Tuy nhieân, tröôùc khi toân vinh thaày Anreâ Phuù Yeân leân treân caùc baøn thôø, coøn moät chaëng ñöôøng nöõa phaûi vöôït qua, chaéc chaén laø ngaén hôn chaëng ñöôøng tröôùc. Coâng trình nghieân cöùu lòch söû thöïc hieän theo lôøi yeâu caàu cuûa caùc giaùm muïc Vieät Nam seõ ñöôïc nghieân cöùu vaø thaåm ñònh bôûi moät uûy ban söû gia do Toaø Thaùnh chæ ñònh: bôûi leõ, Giaùo hoäi khoâng muoán keå vaøo soá caùc thaùnh, nhöõng ngöôøi, duø cho xöùng ñaùng, moät khi nhöõng hoaøn caûnh (chaúng haïn nhö veà maët chính trò) cuûa ñôøi soáng vaø cuûa caùi cheát cuûa caùc vò naày chöa ñöôïc laøm saùng toû.
Sau ñoù, moät uûy ban caùc nhaø thaàn hoïc cuõng do Toaø Thaùnh chæ ñònh, seõ xem xeùt giaù trò laøm chöùng ñöùc tin nôi caùi cheát cuûa thaày Anreâ, vaø seõ phaùn quyeát xem thaày coù thöïc söï laø moät vò töû ñaïo khoâng, nghóa laø moät ngöôøi bò xöû töû do söï thuø gheùt ñöùc tin vaø ñaõ chaáp nhaän caùi cheát vì loøng meán Chuùa vaø yeâu thöông anh em mình.
Neáu söï phaùn quyeát cuûa hai uûy ban ñaàu thuaän lôïi thì ñeán löôït moät uûy ban thöù ba, goàm caùc hoàng y, seõ laøm moät phuùc trình cho Ñöùc Giaùo Hoaøng veà hoaøn caûnh thích hôïp ñeå phong chaân phöôùc. Ñöùc Giaùo Hoaøng seõ laáy quyeát ñònh toái haäu vaø tuyeân boá thaày Anreâ laø vò chaân phöôùc. Sau cuoäc toân vinh chaân phöôùc, neáu coù ñöôïc moät pheùp laï nhôø söï caàu baøu cuûa thaày vaø ñöôïc coâng nhaän thì thaày Anreâ coù theå ñöôïc ñeà nghò tröïc tieáp toân phong hieãn thaùnh, nhö 117 vò töû ñaïo khaùc ñaõ böôùc theo con ñöôøng cuûa thaày.
Taát caû nhöõng cuoäc vaän ñoäng naày coù theå maát nhieàu thôøi gian, thoâng thöôøng thì trong nhieàu naêm, bôûi vì Giaùo Hoäi laøm naûy sinh nhieàu hoa quaû thaùnh thieän vaø hieän nay coøn nhieàu tröôøng hôïp ñang chôø ñôïi. Nhöng neáu Ñöùc Giaùo Hoaøng muoán thì moïi vieäc coù theå tieán haønh mau hôn. Chuùng ta coù quyeàn hy voïng Anreâ seõ ñöôïc phong chaân phöôùc trong naêm ñaïi Toaøn Xaù 2000. Ñoù laø ñieàu ñaõ ñöôïc coâng khai baøy toû tröôùc phaùi ñoaøn caùc giaùm muïc Vieät Nam vaø cöû toïa caùc linh muïc, tu só nam nöõ taïi Roâma trong thaùnh leã troïng theå ngaøy 26 thaùng 4 naêm 1998.
Vaø ñeán ñaây, caùc giaùm muïc Vieät Nam baét ñaàu öôùc mô. Ñöùc Giaùo Hoaøng thích cöû haønh leã phong chaân phöôùc taïi caùc nöôùc maø ngaøi thaêm vieáng. Duø neáu ngaøi khoâng theå thaêm vieáng Vieät Nam trong töông lai gaàn, thì chaéc chaén ngaøi cuõng coù theå phaùi moät Ñaëc söù ñaïi dieän cho ngaøi, ñeå cho ngaøy ñaïi leã möøng Anreâ ñöôïc cöû haønh heát söùc troïng theå nhö moïi ngöôøi mong öôùc, trong ñaát nöôùc maø thaày ñaõ soáng, vaø ngay taïi vuøng ñaát maø thaày ñaõ hy sinh tính maïng, tröôùc söï hieän dieän ñaày haân hoan cuûa ñoâng ñaûo tín höõu coâng giaùo Vieät Nam.
Caùc giaùm muïc Vieät Nam, trong khi chuaån bò tham döï cuoäc hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng veà Chaâu AÙ, ñaõ caàu xin cho Giaùo Hoäi cuûa caùc ngaøi quay trôû veà nguoàn. Ñieàu naày cuõng coù nghóa laø ngöôøi ta phaûi hoïc hoûi thôøi kyø ñaàu tieân cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng ôû Vieät Nam. Nhö vaäy, vieäc phong chaân phöôùc cho thaày Anreâ seõ ñeán ñuùng luùc: noù seõ taïo cô hoäi cho moïi ngöôøi nhaän bieát roõ raøng hôn nhöõng theá heä ñaàu tieân cuûa ngöôøi coâng giaùo Vieät Nam, vaø bieát noi göông hoï nhieàu hôn.
Anreâ chaéc chaén seõ gaây ñöôïc nguoàn caûm höùng cho ñoàng baøo cuûa mình veà moät söï ñoåi môùi thaät söï trong ñôøi soáng taâm linh vaø söï can caûm trong vieäc laøm chöùng nhaân trong nhöõng tình huoáng khoù khaên maø hoï ñang traûi qua. Khi thaày giaûng treû tuoåi naày hy sinh maïng soáng taïi Quaûng Nam, thì ñôøi soáng coâng giaùo coøn khoù khaên hôn nhieàu. Nhöng thaày ñaõ bieát ñi cho ñeán cuøng theo söï xaùc tín cuûa mình, trong nieàm haân hoan vaø söï can ñaûm. Thaày laø ngöôøi anh caû cuûa moïi ngöôøi. Ngay töø baây giôø, chuùng ta haõy cung kính daønh cho thaày moät choã xöùng ñaùng trong traùi tim cuûa chuùng ta, vaø ñöøng ngaïi keâu caàu vôùi thaày nhö laø vò boån maïng cuûa chuùng ta.
(Hoà Ngoïc Taâm chuyeån qua Vieät ngöõ töø baûn tieáng Phaùp)
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page