Back
to Radio Veritas Asia Home PageThôøi Söï: Laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh veà cuoäc chieán giöõa Irak vaø Hoa Kyø.
Thaùng Gieâng naêm 1991, chieán tranh buøng noå giöõa khoái Taây Phöông do Hoa Kyø caàm ñaàu vaø Irak. Caùc löïc löôïng Taây Phöông cuøng vôùi caùc löïc löôïng huøng haäu cuûa Hoa Kyø ñaõ taán coâng oà aït Irak, ñeå tröøng phaït Saddam Hussein ñaõ xua quaân chieám Kwait. Kwait moät quoác gia nhoû beù vuøng Vònh Batö, nhöng laïi raát phong phuù veà daàu hoûa vaø laø ñòa ñieåm chieán löôïc quan troïng ñeå kieåm soaùt vuøng Vònh Batö vaø Trung Ñoâng, vaø laø vöïa daàu hoûa, raát caàn thieát cho vieäc phaùt trieån kyõ ngheä vaø cho ñôøi soáng theá giôùi hieän nay. Sau chieán tranh chôùp nhoaùng vôùi nhöõng loaïi vuõ khí heát söùc toái taân chöa töøng coù, maø ngöôøi ta goïi laø "vuõ khí thoâng minh", Toå chöùc Lieân Hieäp Quoác, döôùi söï thuùc ñaåy cuûa Hoa Kyø, thaønh laäp UÛy Ban kieåm soaùt Vuõ Khí Irak, luùc ñoù bò toá caùo veà toäi saûn xuaát vaø tích tröõ nhöõng loaïi vuõ khí raát nguy hieåm, nguy hieåm hôn caû vuõ khí nguyeân töû: ñoù laø loaïi vuõ khí vi truøng, coù theå tieâu dieät taát caû nhaân loaïi, hay ít ra moät phaàn lôùn nhaân loaïi. Vì theá caàn phaûi kieåm soaùt vaø tröøng phaït baèng leänh caám vaän kinh teá. Trong taùm naêm bò phong toûa, daàu hoûa cuûa Irak, thöù daàu toát hôn daàu cuûa caùc nöôùc khaùc, khoâng ñöôïc baùn ra ngoaøi, hay chæ ñöôïc baùn moät phaàn nhoû maø thoâi, cheá ñoäc cuûa OÂng Saddam Hussein vaãn toàn taïi vaø vaãn huøng maïnh veà phöông dieän quaân söï. Leänh caám vaän chæ thieät haïi vaø gaây ngheøo khoå, cheát choùc cho ngöôøi daân voâ toäi maø thoâi, nhaát laø caùc treû em vaø ngöôøi giaø caû.
Ngay luùc chieán tranh buøng noå, vaøo naêm 1991, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ leân tieáng nhaéc laïi raèng: Chieán tranh khoâng giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà tranh chaáp treân theá giôùi naøy, traùi laïi gaây neân nhieàu vaán ñeà môùi. Thöïc nhö vaäy. Sau taùm naêm, tröôùc leã Giaùng Sinh naêm vöøa qua 1998, Hoa Kyø vaø Anh Quoác laïi taán coâng oà aït Irak, do quyeát ñònh rieâng, chôù khoâng do leänh cuûa Hoäi Ñoàng Baûo An Lieân Hieäp Quoác, cuõng khoâng coù söï tham döï cuûa caùc ñoàng minh Taây Phöông nhö laàn tröôùc. Trong naêm quoác gia thaønh vieân cuûa Hoäi Ñoàng Baûo An coù quyeàn "veto, phuû quyeát", thì Phaùp, Nga, Trung Quoác phaûn ñoái vieäc taán coâng cuûa Hoa Kyø vaø Anh Quoác. Vuï taán coâng naøy cuõng khoâng giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà Irak. OÂng Saddam Hussein ñöôïc söï uûng hoä cuûa toaøn daân Irak, cuûa Nga vaø moät soá Quoác Gia Hoài Giaùo. OÂng ñe doïa taán coâng chieám laïi Kwait. OÂng ra leänh cho phi coâng bay treân khoâng phaän bò caám vaø xaû suùng vaøo baát cöù maùy bay naøo cuûa Hoa Kyø vaø Anh Quoác vi phaïm khoâng phaän naøy. Phi cô cuûa hai quoác gia Hoa Kyø vaø Anh Quoác laïi tröøng phaït Saddam Hussein baèng vieäc phoùng hoûa tieãn vaøo caùc caên cöù quaân söï cuûa Irak.
Luùc Hoa Kyø vaø Anh Quoác taán coâng Irak, baát chaáp luaät leä vaø quyeát nghò cuûa Lieân Hieäp Quoác, oâng Toång Thö Kyù Kofi Annan ñaõ phaûi than phieàn: "Ñaây laø ngaøy buoàn tuûi cho Lieân Hieäp Quoác". Buoàn tuûi cho Lieân Hieäp Quoác khoâng ñöôïc coi troïng, vì luaät leä quoác teá khoâng ñöôïc ñeám xæa ñeán, vì lyù keû maïnh vaãn thaéng, nhaát laø vì Lieân Hieäp Quoác khoâng coù thöïc quyeàn, khoâng coù uy tín ñeå ngaên caûn vaø tröøng phaït nhöõng quoác gia hoäi vieân ngoan coá.
Ñoàng yù vôùi oâng Toång Thö Kyù Lieân Hieäp Quoác, Ñöùc Hoàng Y Angelo Sodano tuyeân boá vôùi baùo chí nhö sau:
"Coù moät khía caïnh maø ít ngöôøi löu yù tôùi, ñoù laø vieäc duøng hai bieän phaùp khaùc nhau. Coù nhöõng quyeát ñònh cuûa Lieân Hieäp Quoác, aùp duïng vôùi ngöôøi naøy, nhöng laïi khoâng aùp duïng vôùi ngöôøi khaùc". Ñöùc Hoàng Y toá caùo haønh ñoäng baát coâng vaø yeâu caàu chaám döùt ngay caùc haønh ñoäng quaân söï choáng Irak. Ngaøi tuyeân boá: "Khoâng ai öa thích chieán tranh. Vì theá chuùng toâi phaûi hoaït ñoäng cho Hoøa Bình. Giôø ñaây chuùng toâi chôø ñôïi chieán tranh chaám döùt: ñaây laø öôùc mong cuûa chuùng toâi vaø coâng vieäc laøm cuûa chuùng toâi ñang thöïc hieän trong luùc naøy vôùi söùc heøn yeáu cuûa chuùng toâi". Ñöoïc hoûi: chieán tranh Hoa Kyø vaø Anh Quoác choáng Irak coù phaûi laø chieán tranh xaâm laêng hay khoâng, nhö lôøi cuûa Phaùt Ngoân Vieân Toøa Thaùnh, tieán só Navarro Walls ñaõ duøng trong thoâng caùo luùc xaåy ra chieán tranh, thì Ñöùc Sodano traû lôøi thaúng thaén raèng: "Hoaëc laø chieán tranh töï veä, hoaëc laø chieán tranh xaâm laêng, khoâng coù chieán tranh naøo khaùc ôû giöõa hai chieán tranh naøy". Roài ngaøi noùi tieáp nhö sau: "Toâi xin ñeå caùc nhaø chính trò vaø söû gia traû lôøi, nhöng trong giaùo lyù xaõ hoäi Coâng Giaùo coù nguyeân taéc giôùi haïn toái ña vieäc xöû duïng vuõ löïc: chæ trong tröôøng hôïp khaån caáp cuûa vieäc töï veä maø thoâi."
Nhaät baùo Quan Saùt Vieân Roma ñaõ leân tieáng nhö sau: "Khoâng theå laõnh ñaïm vaø thuï ñoäng trong khi taïi Irak caùc beänh vieän cuõng bò truùng hoûa tieån, thöù hoûa tieån ñöôïc goïi laø "hoûa tieån thoâng minh". Ngaøy nay caàn coù nhöõng böôùc tieán vaø nhöõng cöû chæ cuï theå, ñeå giaûi quyeát côn khuûng hoaûng môùi taïi Irak, hôn laø nhöõng vuï taán coâng cuûa Hoa Kyø vaø Anh Quoác". Nhaät baùo keát thuùc baèng tröng laïi lôøi Ñöùc Gioan Phaoloâ II vieát trong söù ñieäp Hoøa Bình ñaàu naêm 1999: "Ñaây laø thì giôø cuûa caùc nhaø chính trò can ñaûm: caùc ngaøi haõy can ñaûm tieáp tuïc ñoái thoaïi hoøa bình, caû nhöõng luùc tình hình xem ra khoâng coøn coù hy voïng giaûi quyeát".
Nhaät baùo Töông Lai thì vieát nhö sau: Giaùo Hoäi leân tieáng vì Giaùo Hoäi khoâng phaûi laø Taây Phöông, cuõng khoâng phaûi Ñoâng Phöông. Giaùo Hoäi khoâng phaûi laø ngöôøi hieáu chieán cuõng khoâng phaûi laø ngöôøi chuû baïi, khoâng thieân höõu, cuõng khoâng thieân taû. Giaùo Hoäi laø hoaøn vuõ vaø vì theá Giaùo Hoäi quan taâm ñeán con ngöôøi, moãi moät con ngöôøi, moãi moät daân toäc, taát caû caùc daân toäc baát cöù ôû goùc trôøi naøo. Giaùo Hoäi beânh vöïc caùc quyeàn vaø phaåm giaù con ngöôøi khi bò vi phaïm, baát cöù do phía naøo. Giaùo Hoäi yeâu caàu chaám döùt chieán tranh, moïi cuoäc chieán tranh, vì chieán tranh laø caên côù gaây neân cheát choùc, taøn phaù, ngheøo khoå, vì chieán tranh khoâng giaûi quyeát vaán ñeà, traùi laïi gaây theâm vaán ñeà vaø laøm cho cuoäc chung soáng hoøa bình trôû neân khoù khaên. Nhaät Baùo Töông Lai keát thuùc nhö sau: Sau hai ngaøn naêm, chuùng ta phaûi thay ñoåi caâu noùi cuûa ngöôøi Roma xöa kia raèng: "Neáu muoán Hoøa Bình, haõy chuaån bò Chieán Tranh", thaønh caâu noùi khaùc raèng: "Neáu muoán Hoøa Bình, phaûi chuaån bò cho Hoøa Bình".
Back
to Radio Veritas Asia Home Page