Thaùnh leã ñaàu tieân trong chuyeán vieáng thaêm Balan cuûa ÑTC, taïi SOPOT vaøo chieàu thöù Baûy 5/06/99.
Trong baøi töôøng thuaät naày, chuùng toâi xin keå laïi bieán coá quan troïng ngay töø chieàu thöù Baûy 5/06/99, ngaøy ñaàu tieân taïi BaLan: ñoù laø Thaùnh Leã ÑTC cöû haønh taïi thò traán nhoû naèm beân caïnh Thaønh Phoá GDANSK, laø thò traán SOPOT, ñeå möøng kính 1,000 naêm phong Thaùnh cho Thaùnh Adalberto. Thaùnh Nhaân chòu cheát töû ñaïo taïi Gdansk, naêm 997, vaø hai naêm sau, töùc vaøo naêm 999, thaùnh nhaân ñöôïc phong thaùnh. Theo caùc phoùng vieân baùo chí, thì soá tín höõu tham döï thaùnh leã naày leân ñeán hôn nöûa trieäu (töø 500 ngaøn ñeán 800 ngaøn). Caùc baùo chí xuaát baûn saùng Chuùa Nhaät muøng 6 thaùng 6/1999 thì chuù troïng ñeán khía caïnh chính trò cuûa bieán coá. Phaàn ÑTC thì trong baøi giaûng Thaùnh Leã, Ngaøi ñaõ nhaán maïnh ñeán khía caïnh ñaïo ñöùc tinh thaàn hôn. Ngaøi ñaõ so saùnh cuoäc töû ñaïo cuûa thaùnh Adalberto nhö laø "haït gioáng phuùc aâm ñöôïc gieo vaøo loøng ñaát, cheát ñi, roài troå sinh hoa traùi phong phuù". ÑTC noùi nhö sau:
"Sau moät ngaøn naêm chia caùch chuùng ta vôùi caùi cheát Töû Ñaïo cuûa thaùnh nhaân, chuùng ta yù thöùc nhieàu hôn raèng maùu cuûa vò Töû Ñaïo naày, ñaõ ñoå ra trong vuøng ñaát naày caùch ñaây 10 theá kyû, ñaõ goùp phaàn thieát yeáu cho coâng cuoäc rao giaûng Phuùc AÂm, cho ñôøi soáng ñöùc tin, cho ñôøi soáng môùi. Ngaøy hoâm nay, chuùng ta caàn phaûi heát söùc soáng theo maãu göông cuûa Ngaøi hoaøn toaøn taän hieán cho Thieân Chuùa vaø cho vieäc phoå bieán Phuùc AÂm. Chöùng taù cuûa ngaøi trong vieäc phuïc vuï vaø trong loøng haêng say laøm vieäc toâng ñoà ñöôïc aên reã saâu xa trong ñöùc tin vaø trong tình yeâu thöông ñoái vôùi Chuùa Kitoâ."
Döïa vaøo maãu göông cuûa Thaùnh Adalbertoâ, ÑTC môøi goïi caùc tín höõu ñoàng höông cuûa ngaøi haõy soáng troïn veïn ôn goïi Kitoâ: "haõy trôû neân troïn laønh, nhö Thieân Chuùa Cha treân trôøi laø Ñaáng troïn laønh" (Mt 5,4), haõy trôû neân troïn laønh theo maãu möïc cuûa Thieân Chuùa. Ñoù laø trôû neân coù traøn ñaày tình yeâu thöông, nhö Thieân Chuùa, Ñaáng laøm cho maët trôøi moïc leân cho ngöôøi laønh cuõng nhö keû döõ (Mt 5,45). ÑTC ñaõ khuyeân moät caùch thieát thöïc nhö sau:
"Anh chò em thaân meán, ñöøng ñeå cho taâm hoàn anh chò em bò khieáp sôï "trong moïi söï bôûi nhöõng keû choáng laïi anh chò em" nhö thaùnh Phaoloâ toâng ñoà ñaõ khuyeân chuùng ta nôi thô Philipheâ 1,20-30, (ñöôïc trích laïi trong baøi ñoïc I cuûa thaùnh leã). Ñöøng ñeå cho mình bò aûnh höôûng bôûi nhöõng keû muoán laáy toäi loãi laøm nhö laø con ñöôøng daån ñeán haïnh phuùc. Ñaây laø moät cuoäc chieán ñaáu choáng laïi nhöõng toäi loãi cuûa chính baûn thaân vaø nhaát laø nhöõng toäi loãi choáng laïi tình thöông: nhöõng toäi loãi naày coù theå maëc laáy nhöõng chieàu kích gaây nguy haïi trong sinh hoaït xaõ hoäi. Con ngöôøi khoâng bao giôø soáng haïnh phuùc, khi laøm haïi keû khaùc, huûy dieät töï do cuûa hoï, chaø ñaïp phaåm giaù cuûa daân chuùng vaø vun troàng tinh thaàn ích kyû. Nieàm haïnh phuùc cuûa chuùng ta laø anh chò em chuùng ta, maø Thieân Chuùa ñaõ trao ban cho chuùng ta, vaø giao phoù cho chuùng ta chaêm soùc; vaø qua anh chò em, nieàm haïnh phuùc chuùng ta laø chính Thieân Chuùa. Bôûi vì "ai soáng yeâu thöông, thì keû aáy ñöôïc sinh ra bôûi Thieân Chuùa vaø bieát Thieân Chuùa, bôûi vì Thieân Chuùa laø Tình Yeâu" (I jn 4,7).Toâi noùi vôùi anh chò em ñieàu naày, taïi nôi ñaây, nôi vuøng ñaát cuûa Gdansk, nôi ñaõ chöùng kieán nhöõng tranh ñaáu bi thaûm cho söï töï do cuûa ñaát nöôùc BaLan vaø cho caên cöôùc Kitoâ cuûa ngöôøi daân BaLan".
Trong khung caûnh naày, ÑTC nhaéc ñeán vai troø lòch söû cuûa Coâng Ñoaøn Lieân Ñôùi nhö sau: "Coâng Ñoaøn Lieân Ñôùi ñaõ môû nhöõng caùnh cöûa cuûa töï do cho caùc quoác gia bò ñeø beïp laøm noâ leä bôûi heä thoáng ñoäc taøi toaøn trò, ñaõ phaù ñoå böùc töôøng Berlin vaø goùp phaàn vaøo vieäc thoáng nhaát AÂu Chaâu tieáp sau nhöõng chia reõ do Ñeä Nhò Theá Chieán gaây ra. Chuùng ta khoâng bao giôø ñöôïc pheùp boû queân ñieàu naày. Bieán coá naày laø phaàn gia taøi quoác gia chuùng ta. Luùc ñoùù, toâi ñaõ nghe anh chò em noùi taïi Gdansk naày nhö sau: "Khoâng coù töï do, neáu khoâng coù Lieân Ñôùi". Ngaøy hoâm nay, chuùng ta caàn phaûi noùi nhö sau: "Khoâng coù Lieân Ñôùi, neáu khoâng coù Tình Yeâu". Thaät vaäy, khoâng coù haïnh phuùc, khoâng coù töông lai cho caù nhaân cuõng nhö cho quoác gia, neáu khoâng coù tình yeâu thöông, neáu khoâng coù tình yeâu thöông, moät tình yeâu thöông coù söùc tha thöù, nhöng khoâng boû queân, moät tình thöông nhaïy caûm vôùi nhöõng baát haïnh ñau buoàn cuûa keû khaùc, moät tình yeâu thöông khoâng nhaèm möu tìm lôïi loäc cho rieâng mình nhöng bieát möu caàu ñieàu toát cho keû khaùc, moät tình yeâu thöông luoân luoân saún saøng giuùp ñôõ, voâ vò lôïi vaø saün saøng cho ñi moät caùch quaûng ñaïi. Nhö theá, chuùng ta ñöôïc môøi goïi xaây döïng töông lai döïa treân tình thöông ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø ñoái vôùi anh chò em, vöøa thieát laäp neàn vaên minh cuûa tình thöông. Ngaøy hoâm nay, theá giôùi vaø BaLan caàn ñeán nhöõng con ngöôøi coù taâm hoàn cao thöôïng bieát phuïc vuï vôùi söï khieâm toán vaø tình thöông, nhöõng con ngöôøi bieát chuùc phuùc chôù khoâng nguyeàn ruûa. Khoâng theå naøo xaây döïng töông lai maø khoâng coù lieân heä ñeán nguoàn maïch cuûa tình thöông laø Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ yeâu thöông theá gian ñeán ñoä trao ban Con Moät mình cho theágian, ngoõ haàu ai tin vaøo Con, seõ khoâng cheát, nhöng ñöôïc soáng ñôøi ñôøi" (Gn 3,16). Chuùa Gieâsu Kitoâ laø Ñaáng maïc khaûi tình yeâu thöông cho con ngöôøi, vöøa ñoàng thôøi bieåu loä cho con ngöôøi bieát ôn goïi cao caû cuûa hoï".
Ñoù laø nhöõng lôøi ñaày yù nghóa, ÑTC ngoû vôùi coâng ñoaøn tín höõu trong Thaùnh Leã chieàu thöù Baûy 5/06/99, taïi thò traán SOPOT, beân caïnh thaønh phôù GDANSK. Haõng thoâng taán Reuters ñaõ ghi nhaän laø ÑTC ñaõ toû ra xuùc ñoäng nhaát laø tröôùc thaùi ñoä noàng nhieät cuûa caùc baïn treû BaLan hieän dieän trong Thaùnh Leã. Vaøo luùc keát thuùc cuoäc gaëp gôõ, hoï ñaõ reo hoø hoan hoâ ngaøi vaø caát haùt ñieäp khuùc "Chuùng con yeâu meán Ngaøi. Haõy ôû laïi ñaây vôùi chuùng con". ÑTC ñaõ vui veõ öùng khaåu ñaùp laïi: "Cha ñaõ noùi laø khoâng theå naøo laøm cho giôùi treû chuùng con giöõ im laëng ñöôïc."
Chuùng toâi seõ töôøng thuaät tieáp nhöõng bieán coá cuûa ngaøy Chuùa Nhaät 6/06/99 trong chöông trình keá tieáp.