Ñieåm baùo ngaøy thöù Ba 8/06/99 veà chuyeán vieáng thaêm muïc vuï cuûa ÑTC taïi Ba Lan.
Baùo chí quoác teá chuù yù nhieàu ñeán chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi Queâ höông cuûa ngaøi. Söï löu yù naøy coù theå giaûi thích vì nhieàu lyù do. Sau 10 naêm thoaùt khoûi cheá ñoä coäng saûn, ngöôøi ta muoán bieát Ba Lan ngaøy nay nhö theá naøo.
Caùch ñaây ñuùng 20 naêm, vaøo naêm 1979, Ñöùc Gioan Phaoloâ II trôû veà Queâ Höông laàn thöù nhaát: Ba Lan coøn döôùi cheá ñoä coäng saûn. Vaø sau ñoù 4 naêm, töùc naêm 1983, ngaøi trôû laïi laàn thöù hai, cheá ñoä coäng saûn vaãn caàm quyeàn; roài laàn thöù ba, naêm 1987, cheá ñoä chính trò taïi Ba Lan vaãn khoâng thay ñoåi. Ñoù laø nhöõng chuyeán vieáng thaêm raát khoù khaên. Thöïc söï Nhaø Caàm quyeàn coäng saûn mieãn cöôõng phaûi chaáp nhöõng chuyeán vieáng thaêm naøy, vì khoâng theå naøo khoâng cho pheùp moät vò Giaùo Hoaøng tieân khôûi cuûa Ba Lan vaø cuûa daân toäc Slavoâ trôû laïi vieáng thaêm Queâ Höông. Tuy haõnh dieän veà ngöôøi ñoàng höông, Nhaø Caàm quyeàn coäng saûn raát lo ngaïi: ñaây coù theå laø moät ñe doïa lôùn cho cheá ñoä. Vaø thaät söï, nhöõng chuyeán vieáng naøy ñaõ thay ñoåi haún tình hình chính trò khoâng nhöõng taïi Ba Lan, nhöng coøn taïi taát caû caùc nöôùc Trung-Ñoâng AÂu soáng döôùi cheá ñoä coäng saûn, keå caû Lieân Xoâ huøng cöôøng. Vuï möu saùt Ñöùc Gioan Phaoloâ II xaåy ra ngaøy 13.05.1981 taïi Quaûng Tröôøng Thaùnh Pheâroâ minh chöùng noãi lo laéng cuûa nhöõng ngöôøi thuø ñòch Giaùo Hoäi vaø lo sôï Vò Giaùo Hoaøng ñeán töø moät quoác gia coäng saûn.
Theo nhaän xeùt cuûa Ñöùc Cha Libera, Toång Thö Kyù Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ba Lan, tuyeân boá trong baøi phoûng vaán daønh cho Nhaät Baùo Coâng Giaùo YÙ "Töông Lai" (Avvenire) soá ra ngaøy 08.06.99, thì taïi Ba Lan, tình hình xaáu hôn caû, nay ñöôïc coi nhö laø ñaõ qua. Nhöõng caêng thaúng giöõa Giaùo hoäi vaø Nhaø Nöôùc nay cuõng ñaõ laéng dòu, nhaát laø töø luùc thoûa öôùc (Concordat) giöõa Toøa Thaùnh vaø Coäng Hoøa Ba Lan ñaõ ñöôïc Quoác Hoäi duyeät y, sau 4 naêm gaëp nhieàu khoù khaên do bôûi Quoác Hoäi goàm ña soá nhöõng cöïu ñaûng vieân coäng saûn. Vaãn theo Ñöùc Cha Toång Thö Kyù, thì chính ÑTC ñaõ muoán chuyeán vieáng thaêm laâu daøi naøy, duø meät nhoïc vaø naëng neà ñoái vôùi tuoåi cuûa ngaøi.
Chuyeán vieáng thaêm ñöôïc löu yù caùch rieâng, vì nhieàu ngöôøi coi nhö "chuyeán vieáng thaêm sau cuøng", "moät chuyeán vieáng thaêm di chuùc". Tröôùc dö luaän naøy, Ñöùc Cha Libera nhaän xeùt nhö sau: "Xeùt theo loaøi ngöôøi, thì coù theå noùi ñaây laø chuyeán vieáng thaêm sau cuøng cuûa ÑTC taïi Ba Lan"; nhöng ngaøi theâm ngay raèng: "Toâi khoâng muoán vaø khoâng daùm ñaët giôùi haïn cho vieäc Quan Phoøng cuûa Thieân Chuùa. Toâi nghó: Chaéc chaén ÑTC ñaõ muoán vieáng thaêm taát caû caùc giaùo phaän Ba Lan. Laàn naøy ngaøi vieáng thaêm caùc giaùo phaän tröôùc ñaây chöa ñöôïc vieáng thaêm. Roài ñaây cuõng laø moät chuyeán vieáng thaêm nhôù laïi chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân naêm 1979, caùch ñaây 20 naêm". Nhaéc laïi lôøi Ñöùc Cha Libera, chuùng toâi nhôù ñeán caâu traû lôøi caùch ñaây hai ngaøy cuûa moät thieáu nöõ cho phoùng vieân baùo chí hoûi coâ: Ñaây coù phaûi laø chuyeán vieáng thaêm cuoái cuøng taïi Ba Lan khoâng? Phaûi, nhöng laø chuyeán cuoái cuøng cuûa theá kyû 20, chôù khoâng phaûi cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi Ñöùc Gioan Phaoloâ Ñeä Nhò taïi Ba Lan. Caâu traû lôøi thaät khoân ngoan: Tuông lai khoâng ôû trong tay con ngöôøi. Caâu traû lôøi töông töï nhö caâu noùi cuûa Ñöùc Cha Libera: Toâi khoâng muoán vaø khoâng daùm ñaët giôùi haïn cho Vieäc Quan Phoøng cuûa Thieân Chuùa.
Sau ñaây laø dö luaän cuûa moät soá baùo quoác teá veà chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi Ba Lan:
Nhaät baùo "Coäng Hoøa" (La Repubblica) coù khuynh höôùng thieân taû, moät trong caùc baùo lôùn cuûa YÙ, ñaõ vieát nhö sau: Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm ñeå nhôù laïi dó vaõng. Daân chuùng voã tay hoan hoâ, moãi khi Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhaéc ñeán coâng ñoaøn Lieân Ñôùi (Solidarnosc) vaø Böùc Töôøng Berlin suïp ñoå. Baùo naøy bình luaän: Ñöùc Gioan Phaoloâ II muoán nhaéc laïi lòch söû ñeå daãn ñöa caùc ngöôøi ñoàng höông cuûa ngaøi vaøo Ngaøn Naêm Thöù Ba.
Nhaät baùo "Giaûi Phoùng" (Liberazione) cuûa Ñaûng Coäng Saûn YÙ, thì vieát: Ñöùc Gioan Phaoloâ II löu yù nhieàu ñeán giôùi treû. Ñaây laø moät ñieåm raát quan troïng: lôøi môøi goïi giôùi treû höôùng veà caùc giaù trò cao quí. Caàn phaûi ñaët chuyeán vieáng thaêm naøy vaøo boái caûnh cuûa Ñaïi Toaøn Xaù vaø nhaát laø vaøo boái caûnh cuûa Khoùa Hoïp khoaùng ñaïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi veà Chaâu AÂu vaøo thaùng 10/1999 tôùi ñaây. Trong hai boái caûnh naøy, Giaùo Hoäi nhìn veà töông lai. Baùo naøy quaû quyeát: Daân chuùng tuoán ra caùc ngaû ñöôøng vaø tuï hoïp ñoâng ñaûo taïi caùc nôi ñeå gaëp gôõ vaø cöû haønh caùc leã nghi toân giaùo vôùi Ñöùc Gioan Phaoloâ II laø daáu chæ roõ raøng cho bieát raèng: hoï chaáp nhaän giaùo huaán vaø chöông trình cuûa ÑTC.
Nhaät baùo "Hieäp Nhaát" (L’Unita) cô quan cuûa Ñaûng Daân Chuû thieân taû (cöïu coäng saûn YÙ) ñaõ vieát nhö sau: ÑTC ñeán thaêm ñeå chæ veõ cho Queâ Höông Ba Lan moät vieãn töôïng veà phaùt trieån trong töông lai. Ngaøi ñeán khoâng phaûi chæ ñeå nhôù laïi 20 naêm vöøa qua cuûa lòch söû Ba Lan, nhöng coøn ñeán ñeå chæ veõ moät vieãn töôïng cho Queâ Höông trong khung caûnh cuûa Chaâu AÂu môùi hieän ñang ñöôïc xaây döïng".
Nhaät baùo Ñöùc "Coäng Ñoaøn Frankfurt" (Frankfurter Allgemeine) cuõng nhaän xeùt töông töï nhö maáy nhaät baùo YÙ: "Moät lôøi môøi goïi nhìn veà töông lai". Chuyeán vieáng thaêm naøy dó nhieân nhìn veà quaù khöù, nhöng thöïc söï höôùng veà töông lai nhieàu hôn".
"Ngaøi laø ngöôøi ñem ñeán nieàm hy voïng". Ñaây laø töïa lôùn cuûa nhaät baùo Ñöùc "Theá Giôùi" (Die Welt). Ngöôøi daân tuoán ñeán saân ñua ngöïa ñeå döï thaùnh leã vôùi Ñöùc Gioan Phaoloâ II ngay töø ngaøy thöù nhaát. Hoï coi ngaøi laø ngöôøi ñoàng höông troåi vöôït hôn caû cuûa theá kyû naøy. Vaø theo cuoäc thaêm doø daân yù do tôø Die Welt thöïc hieän, thì chuyeán vieáng thaêm laàn naøy ñöôïc coi laø bieán coá quan troïng hôn caû cuûa thôøi ñaïi sau cuøng naøy. Tôø baùo Ñöùc raát löu yù ñeán giôùi treû phaát côø, reo hoø: "Haõy ôû laïi vôùi chuùng con". Hoï tin töôûng vaøo ngaøi vaø vaøo söù meänh laõnh ñaïo tinh thaàn cuûa ngaøi.
Nhaät baùo ABC (moät trong caùc baùo lôùn cuûa Taây Ban Nha) thì ñaõ vieát vôùi töïa lôùn nhö sau: ÑTC khuyeân caùc ngöôøi Ba Lan ñöøng queân ñi nguoàn goác thieâng lieâng cuûa mình". Tôø baùo cuûa Madrid nhaéc laïi chuyeán vieáng thaêm naêm 1979, sau ñoù khôûi söï cuoäc caùch maïng cuûa Phong Traøo Lieân Ñôùi (Solidarnosc), roài ñeán vieäc suïp ñoå cuûa Böùc Töôøng Berlin vaø nhöõng phaùt trieån raát ñaùng keå cuûa Ba Lan tieáp sau ñoù. Laàn naøy, ngay töø saân bay, ngaøi nhaéc ñeán nhöõng phaùt trieån veà chính trò, xaõ hoäi, kinh teá; nhöng ngay sau ñoù, ngaøi nhaéc luoân raèng: ñöøng queân ñi nguoàn goác thieâng lieâng cuûa mình. Nhaät baùo Taây Ban Nha cuõng ñaëc bieät nhaán maïnh ñeán söï haêng say cuûa ngöôøi daân trong vieäc tieáp ñoùn, chaøo möøng, theo doõi vaø laéng nghe Ñöùc Gioan Phaoloâ II.
Nhaät baùo Coâng Giaùo YÙ "Töông Lai" (Avvenire) soá ra ngaøy 08.06.99 daønh nhieàu baøi nôi trang hai vaø trang ba cho chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC. Baøi thöù nhaát nôi trang hai ñaêng baøi phoûng vaán cuûa Ñöùc Cha Libera, Toång Thö Kyù cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Ba Lan. Theo Ñöùc Giaùm Muïc, thì Giaùo Hoäi Ba Lan ñaõ vöôït qua ñöôïc nhöõng thöû thaùch cuûa nhöõng naêm 1990 (lieàn sau khi cheá ñoä coäng saûn suïp ñoå) . Ngaøy nay baàu khí bình thaûn hôn vaø nhöõng caêng thaúng khoâng coøn nöõa. Vaø Giaùo hoäi ñaõ laøm moät cuoäc kieåm thaûo. Baøi hai cuõng ôû treân trang hai daønh cho cuoäc gaëp gôõ giöõa ÑTC vaø giôùi trí thöùc vaø Ñaïi Hoïc ôû Torun. Baøi baùo nhaéc laïi lôøi ÑTC noùi vôùi giôùi trí thöùc vaø ñaïi hoïc Ba Lan (khoaûng 700 vò tham döï cuoäc gaëp gôõ hoâm chieàu thöù Hai, muøng 7 thaùng 6/1999, taïi Ñaïi Hoïc Torun) "Caàn phaûi coù ñoái thoaïi giöõa Ñöùc Tin vaø Lyù Trí. Con ngöôøi ngaøy nay sôï haõi nhöõng saûn phaåm do trí tueä thoâng minh vaø töï do cuûa mình vaø luoân luoân caûm thaáy mình bò ñe ñoïa, bò nguy hieåm".
Nôi trang ba, baøi thöù nhaát coù töïa lôùn chieám troïn caû trang: "Hoøa bình coù theå ñöôïc vaø laø nghóa vuï cuûa moïi ngöôøi". Taïi Torun, nhaân leã nghi Phong Chaân Phöôùc cuûa Cha Wincenty Frelichowski, cheát taïi Dachau, naêm 1945, luùc môùi coù 32 tuoåi, thôøi Ñöùc Quoác Xaõ, moät laàn nöõa ÑTC keâu goïi hoøa bình cho mieàn Balcan vaø taïi nhieàu nôi treân theá giôùi. Ngaøi noùi: "Bieát bao maùu voâ toäi ñoå ra taïi Kosovo". Baøi baùo nhaéc laïi lôøi tuyeân boá cuûa Phaùt Ngoân Vieân Toøa Thaùnh, Tieán Só Navarro Valls, thuoäc ñoaøn tuøy tuøng cuûa ÑTC taïi Ba Lan, noùi raèng: "ÑTC lo laéng nhieàu; ngaøi caàu nguyeän lieân læ cho coâng vieäc giaûng hoøa. Tö töôûng ñaàu tieân cuûa ngaøi laø höôùng ñeán nhöõng ñau khoå cuûa caùc ngöôøi tò naïn". Nhaéc ñeán cuoäc ñaøm phaùn hieän ñang dieãn ra, phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh noùi: "Chuùng ta hy voïng laø taát caû chaáp nhaän nhöõng thoûa hieäp ñaõ ñöôïc ñöa ra tröôùc ñaây".
Baøi thöù hai nôi trang ba coù töïa ñeà: "Moät haït gioáng bôûi ñaát caùc Vò Töû Ñaïo". Baøi baùo nhaéc ñeán baøi giaûng cuûa ÑTC trong leã Phong Chaân Phöôùc cuûa Cha Wincenty Frelichowski: "Cuoäc baùch haïi vaø nhöõng hy sinh: ñeà taøi chính cuûa hai baøi giaûng ngaøy thöù Hai (7.06.99) taïi Pelplin (nôi Quaân Ñoäi Ñöùc Quoác Xaõ saùt haïi caùc Linh Muïc) vaø taïi Torun. Cuõng trong dòp naøy, ÑTC nhaéc ñeán hy sinh cuûa Cha Kolbe (bò cheá ñoä Ñöùc Quoác Xaõ gieát, ñaõ ñöôïc phong Hieån Thaùnh) vaø Cha Popieluszko (bò cheá ñoä coäng saûn Ba Lan baét coùc vaø gieát cheát thaùng 10 naêm 1984). Vieäc laøm aùn phong Chaân phöôùc cho cha Popieluskp ñang tieán haønh. Baøi baùo nhaéc laïi lôøi ÑTC: "Theá giôùi caàn ñeán nhöõng ngöôøi ñieân roà naøy cuûa Thieân Chuùa; nhöõng ngöôøi khoâng luøi böôùc tröôùc baát cöù moät hy sinh naøo.
Baøi thöù ba loan tin coù 700 thanh nieân nam nöõ Nga, ñeán töø thaønh phoá Kaliningrad, caùch thaønh phoá Torun cuûa Ba Lan khoaûng 50 caây soá, do Ñöùc Toång Giaùm Muïc Tadeusz Kondrusiewicz, Giaùm Quaûn Toâng Toøa Moscowa vaø mieàn Nga Chaâu AÂu, höôùng daãn ñeán döï leã Phong Chaân Phöôùc vaø ñeå ñöôïc gaëp ÑTC. Trong dòp naøy, Ñöùc Toång Giaùm Muïc tuyeân boá vôùi giôùi baùo chí nhö sau: Taát caû chuùng toâi ñeàu nghó ñeán moät luùc naøo ñoù ÑTC seõ ñeán vieáng thaêm Nga, vaø ñaët chaân leân Quaûng Tröôøng Ñoû, vaø ñeán vieáng thaêm San Pietroburgo. Luùc naøy ñaây hy voïng trôû neân maïnh meõ hôn sau chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Rumani, moät trong caùc bieán coá ñaïi keát lôùn hôn caû cuûa theá kyû 20 naøy.