Back
to Radio Veritas Asia Home PageCuoäc gaëp gôõ caùc Giaùo Sö vaø Khoa Hoïc Gia taïi tröôøng Ñaïi Hoïc Copernicus ôû Torun, chieàu thöù Hai 7/06/99.
Rôøi Bydgoszcz, ÑTC ñeán Torun. Taïi ñaây coù tröôøng Ñaïi Hoïc Nicolas Copernicus. Torun hieän laø trung taâm cuûa kieán thöùc ôû Ba Lan vaø cuõng laø sinh quaùn cuûa nhaø Thieân Vaên thuoäc theá kyû thöù 16, Nicolas Copernicus. Nicolas Copernicus laø nhaø khoa hoïc ñaàu tieân ñaõ khaùm phaù ra ñònh lyù: Traùi Ñaát Xoay Quanh Maët Trôøi. Ñònh lyù naøy ñi ngöôïc laïi vôùi ñònh lyù cuûa thôøi ñoù cho raèng traùi ñaát laø trung taâm cuûa vuõ truï. Vaøo thôøi aáy, Nicolas Copernicus ñaõ vieát moät böùc thö cho Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phaoloâ III ñeå xin ngaøi pheâ chuaån ñònh lyù môùi, nhöng laù thö ñaõ khoâng ñöôïc Toaø Thaùnh traû lôøi. Naêm 1616, Toaø Thaùnh ñaõ ra leänh caám luaän ñeà khoa hoïc cuûa Copernicus coù teân laø: "Veà Söï Di Chuyeån cuûa Caùc Thieân Theå", vaø taøi lieäu naøy tieáp tuïc bò caám cho ñeán naêm 1822. Copernicus ñaõ do döï tröôùc khi cho in taäp taøi lieäu naøy vaø phaûi ñôïi tôùi chín naêm tröôùc khi vieát thö cho Ñöùc Coá Giaùo Hoaøng Phaoloâ III. Laù thö coù ñoaïn vieát nhö sau: "Kính thöa ÑTC, toâi nghó raèng, coù moät vaøi caù nhaân, sau khi ñoïc taøi lieäu naøy cuûa toâi veà söï di chuyeån cuûa caùc thieân theå, seõ ñoøi mang toâi ra tröøng phaït". Nhaân chuyeán vieáng thaêm laàn naøy cuûa ÑTC taïi Torun, baùo chí ñòa phöông ñaõ trích thuaät lôøi cuûa oâng Andrzej Jamiolkowski, giaùm ñoác tröôøng Ñaïi Hoïc Copernicus nhö sau: "Chuùng toâi caûm thaáy raèng chuùng toâi laø nhöõng ngöôøi thöøa keá cuûa Copernicus. Coù leõ giôø ñaây ÑTC seõ traû lôøi laø thö naøy. Ñeå ñöôïc traû lôøi moät laù thö sau 456 naêm cuõng laø moät ñieàu toát".
Trong baûn töôøng thuaät göûi ñi töø Torun hoâm thöù Hai 7/06/99, haõng tin Reuters cho bieát, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ töø choái lôøi yeâu caàu xin ngaøi traû lôøi laù thö cuûa Copernicus. Maëc duø khoâng coâng khai giaûi toäi cho Nicolas Copernicus veà vieäc khaùm phaù ra moät ñònh lyù, luùc ñaàu bò coi nhö laø ñieàu sai laàm, nhöng sau ñoù, ñaõ ñöôïc Giaùo Hoäi Coâng Giaùo nhìn nhaän töø nhieàu theá kyû tröôùc, nhöng trong baøi dieãn vaên cuûa ngaøi ñoïc tröôùc khoaûng 1,000 caùc nhaø khoa hoïc vaø giaùo sö coù maët taïi thính ñöôøng cuûa tröôøng Ñaïi Hoïc hoâm thöù Hai 7/06/99, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ ñeà caäp tôùi söï hieåu laàm cuûa nhieàu ngöôøi ñoái vôùi khaùm phaù cuûa Copernicus, khi ngaøi cho raèng: nhieàu ngöôøi ñaõ coi söï khaùm phaù naøy nhö laø moät cô hoäi ñeå ñaët lyù trí (reason) vaøo theá choáng ñoái vôùi ñöùc tin (faith). Vaø ÑTC khaúng ñònh: Chia reõ ñöùc tin vôùi lyù trí laø moät thaûm hoïa to lôùn cuûa nhaân loaïi.
Töôûng cuõng neân nhaéc laïi raèng, moät trong nhöõng ñieàu maø ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ laøm lieàn sau khi leân ngoâi Giaùo Hoaøng, laø khôûi ñaàu tieán trình thaåm ñònh laïi nhöõng sai laàm cuûa Giaùo Hoäi. Tieán trình naøy daãn tôùi vieäc chính thöùc phuïc hoài danh döï cho nhaø thieân vaên Galileo daïo naêm 1992. Vì quaûng baù ñònh lyù traùi ñaát xoay quanh maët trôøi cuûa Copernicus, oâng Galileo ñaõ bò Toaø Ñieàu Tra thôøi Trung Coå xöû toäi. Linh Muïc Feliks Kiryk, Giaùm Ñoác tröôøng Ñaïi Hoïc Jagiellonian ôû Cracow, mieàn nam Ba Lan, ñaõ ñöa ra nhaän xeùt nhö sau: "Toâi nghó ÑTC Gioan Phaoloâ II khoâng muoán ñeà caäp tôùi cuoán saùch cuûa Copernicus, bôûi vì Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coi ñaây laø moät vaán ñeà ñaõ keát thuùc. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñaõ coù theå ñoái phoù vôùi nhöõng vaán ñeà to lôùn hôn, chaúng haïn nhö thuyeát tieán hoaù cuûa Charles Darwin". (Reuters 7/06/99)
Trôû laïi vôùi baøi dieãn vaên cuûa ÑTC vôùi caùc nhaø Khoa Hoïc vaø Giaùo Sö, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ leân tieáng caûnh caùo hoï veà nhöõng haäu quaû cuûa vieäc laøm xaùo troän thieân nhieân vaø moâi sinh. Ngaøi noùi nhö sau: "Moät soá tieán boä Khoa Hoïc, cuøng moät luùc, ñeàu laø nguoàn cuûa söï quyeán ruõ (fascination) vaø lo sôï (fear). Nhöõng phaùt trieån cuõng nhö nhöõng tieán boä vöôït böïc cuûa khoa hoïc vaø kyõ thuaät ñaët ra cho chuùng ta nhöõng caâu hoûi veà taàm giôùi haïn cuûa caùc cuoäc thí nghieäm, veà yù nghóa vaø höôùng ñi cuûa nhöõng tieán boä kyõ thuaät ñoù, vaø veà söï can thieäp cuûa con ngöôøi vaøo thieân nhieân". Sau cuøng, ÑTC nhaéc nhôû caùc nhaø Khoa Hoïc veà traùch nhieäm cuï theå cuûa hoï tìm ra söï thaät. Vaø nhöõng vaán ñeà chính lieân quan tôùi traùch nhieäm ñoù trong thôøi ñaïi ngaøy nay laø: chuû thuyeát hoaøi nghi (scopticism), chuû nghóa baát khaû tri (agnosticism), chuû thuyeát töông ñoái (relativism) vaø chuû thuyeát hö voâ (nihilism). (AFP 7/06/99)
Coù theå noùi, chuû ñeà cuûa caùc baøi dieãn vaên cuûa ÑTC hoâm thöù Hai 7/06/99 laø lôøi keâu goïi nhaân loaïi khoâng neân tuyeät voïng tröôùc nhöõng thaûm hoïa cuûa theá kyû 20, nhöng haõy böôùc vaøo thieân nieân kyû môùi vôùi nhöõng baøi hoïc ñau thöông cuûa quaù khöù laøm kim chæ nam. Chuû ñeà naøy ñöôïc noùi leân qua lôøi keâu goïi cuûa ÑTC nhö sau: "Ngaøy hoâm nay, theá giôùi caàn hy voïng vaø ñang ñi tìm hy voïng. Tuy nhieân, chaúng leõ naøo chuùng ta laïi ñeå cho lòch söû ñau thöông cuûa theá kyû naøy, vôùi nhöõng chieán tranh, caùc yù thöùc heä ñoäc taøi chuyeân cheá vôùi nhöõng traïi taäp trung, nhöõng gulags, laøm cho chuùng ta deã daøng bò khuaát phuïc tröôùc caùm doã cuûa söï maát can ñaûm vaø tuyeät voïng hay chaêng. Ñeå khaùm phaù ra hy voïng, chuùng ta haõy höôùng taàm nhìn cuûa chuùng ta leân cao, giöõa luùc theá giôùi ñang chuaån bò böôùc qua ngöôõng cöûa cuûa moät thieân nieân kyû môùi". (Reuters 7/06/99)
Back
to Radio Veritas Asia Home Page