Back
to Radio Veritas Asia Home PageVeà Lôøi keâu goïi cuûa ÑTC haõy thieát laäp laïi hoøa bình cho Angola.
Trong buoåi ñoïc kinh Truyeàn Tin Tröa Chuùa Nhaät 22.08.99 ôû Traïi Heø Castelgandolfo, moät laàn nöõa ÑTC keâu goïi hoøa bình cho Angola. Ngaøi noùi: Nhöõng tin töùc moãi ngaøy moät gaây lo laéng hôn ñeán töø Angola; taïi ñaây, moät trong caùc côn khuûng hoaûng traàm troïng hôn caû cuûa Luïc Ñòa Chaâu Phi ñang taøn phaù, vì cuoäc tranh chaáp huynh ñeäï töông taøn, vaø söï khinh mieät phaåm giaù con ngöôøi. Tính ích kyû cuûa nhöõng ngöôøi naøy lieân keát vôùi tö lôïi cuûa nhöõng ngöôøi khaùc, ñang ñöa quoác gia naøy ñeán côn haáp hoái daàn daàn vaø khaéc nghieät. Trong söï lo laéng muïc vuï lieân læ, caùc Giaùm Muïc Angola trong nhöõng ngaøy naøy ñaõ leân tieáng yeâu caàu giuùp ñôõ; ñoù laø lôøi yeâu caàu cuûa nhöõng ngöôøi heøn yeáu vaø khoâng ñöôïc ai beânh vöïc. Chuùng ta haõy caàu xin Ñöùc Maria, Nöõ Vöông Hoøa Bình, xin Meï laøm naåy sinh nôi moãi moät ngöôøi thieän chí söï can ñaûm cuûa hoøa bình vaø laøm phaùt sinh nôi Coäng Ñoàng quoác teá moät söï gia taêng theâm tình lieân ñôùi, ñeå coå voõ vieäc taùi sinh nieàm hy voïng vaø baûo ñaûm cho caùc daân toäc naøy ñöôïc höôûng moät neàn hoøa bình vaø söï coâng lyù, ñöôïc mong öôùc töø bao naêm qua.
Trong lôøi keâu goïi hoøa bình cho Angola, ÑTC nhaéc ñeán söï lo laéng lieân læ cuûa caùc Giaùm Muïc nöôùc naøy veà tình hình bi ñaùt hieän nay; Caùc Giaùm Muïc Angola ñaõ leân tieáng yeâu caàu caùc phe tranh chaáp haõy chaám döùt caùc vuï baïo haønh; ñoàng thôøi caùc ngaøi cuõng keâu goïi coäng ñoàng quoác teá cöùu trôï nhaân ñaïo khaån caáp cho ngöôøi daân ñang phaûi soáng trong taøn phaù cuûa chieán tranh vaø trong ñe ñoïa cuûa naïn ñoùi.
Hoïp nhau trong nhöõng ngaøy cöû haønh Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå cuûa Toång Giaùo Phaän Lubango, töø 20 ñeán 25 thaùng 7/1999 vöøa qua, caùc Giaùm Muïc Angola göûi moät söù ñieäp cho Nhaø Caàm Quyeàn quoác gia vaø cho caùc Toå Chöùc Quoác Teá, vôùi töïa ñeà laø: "Chuùng ta haõy cöùu vôùt ngöôøi daân Angola. Caùc Giaùm Muïc tha thieát keâu goïi môû nhöõng con ñöôøng tieáp teá vieän trôï nhaân ñaïo cho caùc naïn nhaân cuûa chieán cuoäc vaø cuûa naïn ñoùi, ñeå hoï ñöôïc soáng xöùng ñaùng con caùi cuûa Thieân Chuùa. Caùc ngaøi vieát nhö sau:
Thöa Anh Em, nhöõng ngöôøi ñang gaây chieán tranh, xin haõy laéng nghe tieáng cuûa Ngöôøi Cha treân trôøi. Haõy chaám döùt cuoäc taøn saùt ngöôøi daân Angola; haõy chaám döùt moät chieán tranh saùt nhaân hai laàn: baèng vuõ khí vaø baèng naïn ñoùi khoå.
Sau 17 naêm noäi chieán, nhôø trung gian cuûa nhieàu toå chöùc vaø cuûa caùc quoác gia, hai phe tranh chaáp ñaõ ñi ñeán moät thoûa öôùc chaám ñöùt cuoäc noäi chieán. Nhöng roài töø moät naêm nay, caùc vuï baïo haønh giöõa hai phe laïi buøng noå caùch döõ doäi . Vì vaäy caùc Giaùm Muïc ñaõ vieát trong söù ñieäp nhö sau: Ngoaøi vieäc taøn saùt böøa baõi ngöôøi daân voâ toäi, cuoäc chieán naøy coøn phaù huûy nhöõng taøi saûn caàn thieát cho söï soáng coøn cuûa ngöôøi daân.
Caùc vò chuû chaên nhaéc laïi lôøi keâu goïi cuûa Ñöùc Phaoloâ VI (1963-1978) vaø cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II: "Ñöøng bao giôø gaây neân chieán tranh nöõa". Caùc Giaùm Muïc nhaán maïnh: Cuøng vôùi chieán tranh treân khaép laõnh thoå Angola, phaùt xuaát nhöõng toäi aùc, nhöõng vuï cöôùp boùc, nhöõng toå chöùc baêng ñaûng, nhöõng vuï oanh taïc, phaùo kích vaøo caû caùc ñòa ñieåm daân söï... gaây neân bieát bao lo sôï vaø taøn phaù cho ngöôøi daân laønh khoâng ñöôïc baûo veä. Ñöùng tröôùc nhöõng baïo haønh naøy, löông taâm con ngöôøi vaø quoác teá khoâng theå khoâng leân aùn. Caùc ngaøi ñöa ra nhöõng lôøi raát thaúng ngaët ñoái vôùi nhöõng ngöôøi gaây neân vaø nuoâi döôõng chieán tranh, nhö sau: "Ñoái vôùi hoï, ñaây chæ laø "moät dòp" ñeå höôûng lôïi, laøm giaàu treân xöông maùu, treân cheát choùc, treân ñoùi khoå cuûa ngöôøi anh chò em mình".
Giaùo Hoäi taïi Angola tieáp tuïc laøm taát caû nhöõng gì coù theå - qua Hoäi Caritas - ñeå giaûm bôùt vaø giuùp ñôõ caùc naïn nhaân cuûa chieán cuoäc. Theo caùc Giaùm Muïc Angola, coâng vieäc cöùu trôï vaø hoaït ñoäng cho hoøa bình phaûi ñöôïc xuùc tieán töùc khaéc. Caàn phaûi cung caáp vieän trôï cho baát cöù nôi naøo ngöôøi daân ñang caàn ñeán. Coâng vieäc hoaït ñoäng cho hoøa bình phaûi ñöôïc lan roäng treân toaøn laõnh thoå. Khoâng coù hoøa bình, vieäc cöùu trôï nhaân ñaïo cuõng seõ bò beá taéc. Coäng ñoàng quoác teá, caùch rieâng caùc sieâu cöôøng quoác thì chia hai, nhoùm uûng hoä phe naøy, nhoùm naâng ñôõ phe kia, trong cuoäc noäi chieán naøy, vôùi muïc ñích truïc lôïi: khai thaùc moû kim cöông hay daàu hoûa. Caùc Giaùm Muïc xin hoï haõy thay ñoåi, haõy mang ñeán thöïc phaåm vaø nhöõng phöông tieän giuùp cho vieäc phaùt trieån Angola, thay vì cung caáp vuõ khí gaây neân taøn phaù, ñoùi khoå vaø cheát choùc trong daân.
Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå Giaùo phaän Lubango ñöôïc beá maïc Chuùa Nhaät 25 thaùng 7 baèng thaùnh leã ñoàng teá troïng theå do Ñöùc Hoàng Y Alexandro do Nascimento, Toång Giaùm Muïc giaùo phaän Luanda, chuû söï. Ñeà taøi cuûa Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå laø "Chuùa Gieâsu, Baùnh ban söï soáng. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Aldo Cavalli, söù thaàn Toøa Thaùnh taïi Angola tuyeân boá: Bieán coá Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå cuûa Toång Giaùo Phaän Lubango laø moät bieán coá cuûa ñöùc tin, cuûa tình yeâu thöông vaø cuûa hy voïng cho Giaùo Hoäi taïi Angola, duø gaëp nhieàu khoù khaên vaø ñang phaûi soáng trong ñau khoå. Trong moät boái caûnh bi ñaùt, Ñaïi Hoäi Thaùnh Theå naøy laø moät cô hoäi lôùn lao veà hy voïng cho Daân Chuùa taïi Angola trong luùc chôø ñôïi caùc cuoäc cöû haønh cuûa Ñaïi Toaøn Xaù naêm 2000.
Angola laø moät trong caùc nöôùc meânh moâng nhaát taïi Chaâu Phi, roäng hôn moär trieäu caây soá vuoâng, töùc gaáp 4 laàn Vieät Nam, nhöng daân soá laïi thöa thôùt: chæ khoaûng 11 trieäu röôûi. Amgola ñöôïc Ñoäc Laäp khoûi quyeàn thoáng trò Boà Ñaøo Nha töø naêm 1975. Nhöng ngöôøi daân Angola haàu nhö luoân luoân soáng trong chieán tranh giöõa hai phe tranh chaáp. Phe chính phuû do Phong Traøo nhaân daân giaûi phoùng Angola, naém quyeàn, vaø do oâng Joseù Eduardo dos Santos laõnh ñaïo; phe naày thieân taû vaø ñöôïc Cuba phaùi quaân ñoäi ñeán giuùp ñôõ caùch rieâng trong nhöõng naêm tröôùc khi cheá ñoä coäng saûn Lieân Xoâ suïp ñoå. Coøn phe khaùng chieán UNITA, töùc "Lieân Hieäp Tranh Ñaáu cho söï Ñoäc Laäp Hoaøn Toaøn cuûa Angola, thì do oâng Janas Savimbi, laõnh ñaïo; phe naày laïi ñöôïc Nam Phi uûng hoä.
Ñöôïc bieát: Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Angola ñöôïc chia thaønh ba Giaùo Tænh: Giaùo Tænh Huambo, vôùi 3 giaùo phaän phuï thuoäc - Giaùo Tænh Luanda thuû ñoâ, vôùi 7 giaùo phaän phuï thuoäc; vaø Giaùo Tænh Lubango, vôùi 2 giaùo phaän phuï thuoäc. Soá ngöôøi Coâng Giaùo chieám 65%; Tin Laønh: 20% vaø caùc toân giaùo ñòa phöông: 10%. ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ vieáng thaêm muïc vuï Angola vaøo thaùng 6 naêm 1992, nhaân dòp möøng kyû nieäm 500 naêm rao giaûng Tin Möøng taïi ñaây.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page