Back
to Radio Veritas Asia Home PageTHÔØI SÖÏ: Phaûn öùng baùo chí veà dieãn vaên ÑTC Gioan Phaoloâ II veà tình hình theá giôùi trong naêm 1998, ñoïc tröôùc Ngoaïi Giao Ñoaøn caïnh Toøa Thaùnh saùng thöù Hai 11.01.99.
Baùo chí xuaát baûn taïi YÙ saùng thöù Ba 12.01.99 ñeàu löu yù ñeán dieãn vaên quan troïng ÑTC Gioan Phaoloâ II ñoïc tröôùc Ngoaïi Giao Ñoaøn caïnh Toøa Thaùnh trong dòp Ñaàu Naêm Môùi veà tình hình theá giôùi trong naêm 1998.
Nhaät Baùo Coâng Giaùo Töông Lai (Avvenire) cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Italia, ñaõ daønh moät baøi bình luaän nôi trang nhaát vaø taát caû trang hai vaø nöûa trang ba cho baøi dieãn vaên.
Treân trang hai, tôø baùo Coâng Giaùo ñaêng ba baøi: moät baøi phoûng vaán cuûa Giaùo Sö Buonomo, Ñaïi Hoïc Lateranense, vôùi tít lôùn caû trang: "Toân giaùo, vieäc khoan dung khoâng ñuû. Baøi dieãn vaên cuûa ÑTC ñoïc cho caùc vò ñaïi söù laø moät lôøi keâu goïi löông taâm moïi ngöôøi, lôøi keâu goïi naøy göûi caû cho Taây Phöông nöõa; nhö vaäy Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñöa ra moät baøi hoïc cho caû theá giôùi, ñoù laø: "Khi chæ moäât maø thoâi trong caùc quyeàn caên baûn cuûa con ngöôøi bò vi phaïm, thì tröôùc hay sau gì caùc quyeàn khaùc cuõng seõ bò vi phaïm".
Giaùo sö Buonomo giaûi thích: "ÑTC nhaéc laïi cho moïi ngöôøi raèng: quyeàn töï do toân giaùo nhö moät quyeàn caên baûn cuûa moïi quyeàn khaùc. Chaâu AÂu naøy sai laàm. Chaâu AÂu naøy haõnh dieän veà ñoàng tieàn duy nhaát, nhöng Chaâu naøy laïi ñi ñeán choã giôùi haïn toân giaùo vaøo moät söï vieäc hoaøn toaøn tö rieâng, giôùi haïn vaøo khu vöïc phuïng töï maø thoâi. Vaø toâi coù theå quaû quyeát: vieäc giôùi haïn naøy ñöa ñeán vieäc coi toân giaùo laø moät hieän töôïng vaên hoùa, nhö nhieàu hieän töôïng khaùc. ÑTC caûnh tænh Chaâu AÂu vì ñang coi troïng vaán ñeà kinh teá, vaø haõnh dieän veà ñoàng tieàn chung, ñoàng "Euro" duy nhaát. Dó nhieân ñaây laø moät böôùc tieán ñeán Chaâu AÂu thoáng nhaát. Khoâng ai phuû nhaän ñieåm tích cöïc naøy; nhöng thoáng nhaát kinh teá, chính trò maø thoâi khoâng ñuû vaø seõ khoâng beàn bæ, bôûi vì Chaâu AÂu khoâng coi troïng vaán ñeà con ngöôøi. Traùi laïi ÑTC nhaéc laïi raèng: neàn taûng cuûa phaåm giaù con ngöôøi, khoâng phaûi laø phaåm giaù tröøu töôïng, maø cuï theå ñöôïc theå hieän trong quyeàn soáng, quyeàn coù vieäc laøm, quyeàn gia ñình, quyeàn töï do toân giaùo".
Trong baøi hai: nhaät baùo Coâng Giaùo Töông Lai nhaéc laïi nhöõng daáu hieäu hy voïng cuûa naêm 1998 ñöôïc ÑTC nhaéc ñeán trong dieãn vaên:
1. Thoûa öôùc Belfast
veà hoøa bình giöõa caùc ngöôøi
Coâng Giaùo vaø Tin Laønh.
2. Tieàn teä thoáng nhaát Chaâu Aâu,
nhöng ñoàng tieàn naày chæ môùi
ñöôïc chaáp nhaän trong 11 nöôùc
maø thoâi.
3. Mieàn Basco cuûa Taây Ban Nha: phe chuû tröông
khuûng boá nhö duïng cuï tranh ñaáu,
ñôn phöông ñình chieán vaø
saün saøng ñoái thoaïi vôùi
chính phuû Madrid.
4. Ecuador vaø Peruø hai quoác gia chò em ñaõ
ñi ñeán thoûa öôùc hoøa
bình veà bieân giôùi, traùnh khoûi
chieán tranh taïi Chaâu Myõ Latinh.
Baøi ba ñaêng baûn dòch baèng tieáng YÙ baøi dieãn vaên cuûa ÑTC. Nguyeân vaên baèng tieáng Phaùp laø tieáng Ngoaïi Giao cuûa Toøa Thaùnh.
Treân trang ba, Avvenire vieát vôùi tít côõ böï: "Moät traät töï môùi theo Ñöùc Wojtyla". Treân tít naøy, tôø baùo Coâng Giaùo vieát: "Trong dieãn vaên truyeàn thoáng ñoïc hoâm thöù Hai 11 thaùng Gieâng 1999, cho caùc vò ñaïi söù caïnh Vatican, ñaïi dieän 169 quoác gia coù quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh, Ñöùc Gioan Phaoloâ II laïi moät laàn nöõa leân tieáng beânh vöïc caùc daân toäc, baèng vieäc neâu leân nhöõng vuï tranh chaáp chöa ñöôïc giaûi quyeát, baét ñaàu töø Chaâu Phi". Nhaät Baùo Töông Lai coøn vieát theâm nhö sau: "ÑTC noùi vôùi caùc nhaø ngoaïi giao: caàn laäp laïi quyeàn cuûa con ngöôøi, khôûi söï töø neàn ñaïo ñöùc luaân lyù".
Trong baøi, tôø baùo Coâng Giaùo vieát: Khoâng neân chæ ñoïc baøi dieãn vaên naøy nhö moät baûn thoáng keâ veà caùc ñieåm tieâu cöïc vaø tích cöïc. Dieãn vaên naøy laøm cho Coäng Ñoàng Quoác Teá suy tö veà moät ñoøi hoûi, gioáng nhö moät vieäc "taùi laäp" caùc moái quan quan heä giöõa caùc daân toäc, vì ÑTC quaû quyeát raèng: "luaät quoác teá khoâng theå vaø khoâng ñöôïc trôû thaønh luaät cuûa keû maïnh hay luaät cuûa ña soá ñôn giaûn cuûa caùc nöôùc, cuõng khoâng theå laø luaät cuûa moät toå chöùc quoác teá, nhöng laø luaät phuø hôïp vôùi caùc nguyeân taéc cuûa luaät töï nhieân vaø cuûa luaät luaân lyù".
Nhaät Baùo Il Tempo (Thôøi Baùo) ñaõ ñaêng vaø bình luaän baøi dieãn vaên cuûa ÑTC cho ngoaïi giao ñoaøn caïnh Toøa Thaùnh, nôi trang daønh cho muïc Vaên Hoùa - vôùi tít lôùn chieám caû trang: "Traùi ñaát naøy khoâng theã queân Thieân Chuùa ñöôïc", tôø baùo Roma ñaõ nhaän ñònh nhö sau: "Hoâm qua (11/01/99) ÑTC ñaõ phaùc hoïa tình hình theá giôùi tröôùc 169 vò ñaïi söù". Trong baøi daøi, baùo naøy vieát: "Duø cao nieân vaø meät moûi, vò Giaùo Hoaøng baát khuaát naøy ñi moät voøng theá giôùi vaø ñaây laø laàn thöù ba trong thaùng Gieâng 1999 naøy ngaøi leân tieáng beânh vöïc con ngöôøi nam, nöõ bò chaø ñaïp, bò xuùc phaïm trong quyeàn hoøa bình, quyeàn töï do cuûa hoï. Moãi laàn, ngaøi leân tieáng maïnh theâm: trong söù ñieäp ngaøy ñaàu naêm veà ngaøy hoøa bình, roài ngaøy moàng 3/01/99 trong giôø ñoïc Kinh Truyeàn Tin vaø ngaøy hoâm qua (11/01/99), trong khi laøm baûn thoáng keâ veà theá giôùi...".
Baøi baùo vieát tieáp: "Vaø ñaây laø laàn thöù nhaát Taây Phöông bò ñöa vaøo trong ñieåm tieâu cöïc. Thuyeát baát khaû tri coá chaáp, chuû tröông trí tueä con ngöôøi khoâng theå bieát ñöôïc nhöõng caùi tuyeät ñoái, vaø coù khuynh höôùng giôùi haïn Giaùo Hoäi vaøo khu vöïc phuïng töï maø thoâi, baèng vieäc khoâng chaáp nhaän hay khoù chaáp nhaän giaùo huaán coâng coäng cuûa Giaùo Hoäi".
Baøi baùo cuõng nhaán maïnh ñeán ñieåm ñöôïc Ñöùc Gioan Phaoloâ II löu yù caùch rieâng: Vaán ñeà töï do toân giaùo. Ngaøi noùi: Taïi AÙ Chaâu, nhaø thôø bò phaù huûy, nhaân söï toân giaùo bò xöû taøn nhaãn, nhieàu khi bò saùt haïi nöõa. - Roài taïi caùc mieàn khaùc, nôi Hoài Giaùo chieám ña soá, ngöôøi ta phaûi than phieàn veà nhöõng kyø thò traàm troïng ñoái vôùi caùc tín höõu cuûa caùc toân giaùo khaùc. Roài coøn coù nôi, vieäc phuïng töïï Kitoâ hoaøn toaøn bò caám vaø vieäc giöõ cuoán Kinh Thaùnh bò coi laø moät toäi aùc. ÑTC quaû quyeát: Töông lai cuûa xaõ hoäi seõ tuøy thuoäc vaøo nhöõng moái lieân heä khoâng theå boû qua ñöôïc giöõa Thieân Chuùa vaø Traùi Ñaát naøy".
Tôø Corriere della sera, xuaát baûn taïi Milano, vieát nôi trang 15, trang daønh cho caùc bieán coá ngoaïi quoác: "Ñöùc Gioan Phaoloâ II: Chieán tranh khoâng giaûi quyeát, nhöng gaây neân söï traàm troïng taïi mieàn vuïng Vònh Ba Tö". Côn khuûng hoaûng Irak moät laàn nöõa cho thaáy chieán tranh khoâng giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà: "chieán tranh gaây neân nhieàu phöùc taïp vaø haäu quaû bi thaûm cuûa chieán tranh ñeø naëng treân ngöôøi daân". Baùo naøy vieát: Ñaây laø nhöõng lôøi Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi leân trong baøi dieãn vaên ñoïc cho Ngoaïi Giao Ñoaøn, trong cuoäc gaëp gôõ chuùc möøng Naêm Môùi 1999.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page