Back
to Radio Veritas Asia Home PageGiaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Caêm Boát.
Trong chuyeán vieáng thaêm Toøa Thaùnh (Ad Limina) vöøa qua cuûa Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Caêmpuchia vaø Laøo, Ñöùc Cha Yves Ramousse, Giaùm Muïc ñaïi dieän Toâng Toøa Giaùo Phaän Pnom Penh, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Caêmboát vaø Laøo, ñaõ töôøng trình leân ÑTC tình hình Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Caêmpuchia, moät Giaùo Hoäi beù nhoû vaø ít ñöôïc bieát ñeán.
Theo baûn töôøng trình cuûa Ñöùc Cha Yves Ramousse, hieän nay daân cö Caêmphuchia khoaûng möôøi moät trieäu röôûi (11,426,000). Coäng ñoàng Coâng Giaùo chæ coù 20 ngaøn, töùc 0,2% saùnh vôùi daân soá toaøn quoác. Cho ñeán naêm 1970, haàu heát caùc ngöôøi Coâng Giaùo taïi Caêmpuchia laø ngöôøi Vieät Nam sang ñònh cö. Sau ñoù, vì tình hình caêng thaúng giöõa Vieät Nam vaø Caêmpuchia, caùc ngöôøi Vieät Nam phaûi hoài höông; vaø do ñoù soá ngöôøi Coâng Giaùo bò giaûm bôùt raát nhieàu; nhöng traùi laïi coäng ñoàng Coâng Giaùo nhoû beù ngöôøi Caêmpuchia coù cô hoäi trôû neân Kmer hôn.
Trong khoaûng thôøi gian 15 naêm caùc tín höõu Kitoâ taïi Caêm Boát soáng khoâng coù Linh Muïc vaø Nöõ Tu naøo giuùp ñôõ caû. Döôùi cheá ñoä cuûa Pon Pot, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo nhö bò hoaøn toaøn bò tieâu dieät. Maõi tôùi naêm 1989, caùc Linh Muïc vaø Nöõ Tu ngoaïi quoác baét ñaàu ñeán Caêm Boát, khoâng phaûi nhö nhöõng nhaø truyeàn giaùo, maø nhö laø nhöõng ngöôøi hoaït ñoäng xaõ hoäi, hoaëc giaùo sö, hoaëc chuyeân nghieäp. Hoäi töø thieän Caritas Quoác Teá vaø 15 toå chöùc khoâng chính phuû theo tinh thaàn Coâng Giaùo giöõ moät vai troø quan troïng trong nhöõng hoaøn caûnh khaùc thöôøng cuûa Caêm Boát. Tình hình thay ñoåi daàn daàn.
Hieän nay taïi Caêm Boát coù 30 Linh Muïc, thuoäc 15 quoác tòch khaùc nhau, trong soá naøy chæ coù moät vò laø ngöôøi baûn xöù. Söï goùp coâng cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo ngoaïi quoác laø böôùc ñaàu ñeå Giaùo Hoäi taïi ñaây phaùt trieån vaø daàn daàn ñi ñeán vieäc ñaøo taïo haøng giaùo só baûn xöù. Naêm 1990, Hieán Phaùp Caêmpuchia coâng nhaän töï do toân giaùo. Caêmpuchia ñaõ thieát laäp quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh. Vaø sau ñoù, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Caêmpuchia ñöôïc coâng nhaän laø moät phaùp nhaân.
Veà caùc Nöõ Tu cuõng vaäy, haàu heát ñeán töø caùc nöôùc ngoaøi. Nöõ Tu baûn xöù hieän chæ coù 12 vò maø thoâi. Giaùo Hoäi Caêmpuchia öôùc mong coù caùc Nöõ Tu chieâm nieäm, nhöng trong luùc naøy chöa theå ñöôïc. Hy voïng trong töông lai gaàn ñaây, caùc Nöõ Tu chieäm nieäm coù theå laäp nhaø taïi Caêmpuchia ñeå caàu nguyeän cho coâng vieäc muïc vuï vaø truyeàn giaùo.
Trong hoaøn caûnh thieáu thoán nhaân söï, coâng vieäc chuaån bò thanh nieân leân chöùc Linh Muïc laø öu tieân tuyeät ñoái cuûa caùc Giaùm Muïc. Trong caùc traïi di cö tò naïn cuûa ngöôøi Caêmpuchia, naêm 1983, Boä Truyeàn Giaùo ñaõ cho thaønh laäp Vaên Phoøng Toâng Ñoà cho caùc ngöôøi di cö tò naïn ngöôøi Campuchia ñeå lo muïc vuï vaø coå voõ caùc ôn keâu goïi. Coâng vieäc cuûa Vaên Phoøng khoâng ñem laïi keát quaû, vì soá ngöôøi Coâng Giaùo quaù ít vaø cuõng vì thieáu nhaân söï hoaït ñoäng trong caùc traïi. Daàn daàn, tình hình thay ñoåi, nhieàu ngöôøi tò naïn taïi bieân giôùi Thaùi Lan-Caêmpuchia trôû veà xöù sôû. Töø naêm 1993, coâng vieäc huaán luyeän chuûng sinh ñöôïc toå chöùc ngay trong nöôùc vaø baèng tieáng baûn xöù. Hieän nay coù 8 chuûng sinh ñang ñöôïc chuaån bò ñeå leân chöùc Linh Muïc.
Veà Coäng Ñoàng Daân Chuùa: phaûi thaønh thöïc thuù nhaän raèng: trong 15 naêm bò baùch haïi, caùc tín höõu khoâng laõnh nhaän ñöôïc moät söï huaán luyeän toân giaùo naøo caû. Nhieàu treû em khoâng ñöôïc röûa toäi. Coâng vieäc huaán luyeän nay phaûi baét ñaàu töø caùc ngöôøi lôùn. Trong quaù khöù, vieäc ngöôøi daân Caêmpuchia (95% theo Phaät Giaùo) trôû laïi Ñaïo Coâng Giaùo laø moät hieän töôïng hoïa hieám. Traùi laïi, sau nhöõng vuï baùch haïi vaø nhöõng naêm taøn phaù cuûa chieán tranh, coù töøng traêm ngöôøi ñi tìm Thieân Chuùa. Chöùng taù veà ñöùc aùi voâ vò lôïi cuûa caùc tín höõu Kitoâ, cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo, caùc Nöõ Tu, caùc thieän nguyeän vieân... thöôøng laø lyù do thuùc ñaåy trôû laïi Ñaïo Coâng Giaùo. Nhieàu thanh nieân, sau nhöõng kinh nghieäm ñau thöông, ñaõ ñi tìm nhöõng giaù trò cao quí laøm ñieåm töïa cho ñôøi soáng. Nhöng nguyeân nhaân chính cuûa vieäc trôû laïi vaãn laø taùc ñoäng ngaám ngaàm cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaø cuõng do maùu cuûa nhieàu vò Töû Ñaïo ñaõ ñoå ra trong thôøi kyø giaùo hoäi bò baùch haïi, nhaát laø do cheá ñoä cuûa Pon Pot. Trong baûn töôøng trình, Ñöùc Cha Yves Ramousse cho bieát raèng: Cheá ñoä Kmers ñoû ñaõ saùt haïi tôùi moät phaàn tö daân cö Caêmpuchia. Cuoäc chieán cuûa thaäp nieân 80 ñaõ laøm cho khoaûng 800 ngaøn ngöôøi ñi tò naïn, töøng traêm ngaøn phuï nöõ goùa buïa, treû em moà coâi. Trong soá naøy caàn phaûi theâm khoaûng 30 ngaøn taøn taät, naïn nhaân cuûa caùc loaïi mìn gieát ngöôøi, raûi raéc khaép nôi trong nöôùc. Trong nhöõng côn baõo taùp naøy, caùc tín höõu Kitoâ bò phaân taùn, caùc Nhaø Thôø bò phaù bình ñòa, caùc Linh Muïc bò saùt haïi vaø trong 15 naêm caùc moân ñeä Chuùa Kitoâ khoâng ñöôïc töï do phuïng töï.
Ñöùc Cha Yves Ramousse ñaõ keát luaän nhö sau: Caêmpuchia choãi daäy moät caùch can ñaûm töø moät tình hình khoù khaên: xaõ hoäi bò tan raõ, thieáu thoán taøi saûn, thieáu khaû naêng chuyeân moân vaø thieáu nhöõng haï taàng cô sôû. Ngoaøi vieäc caàn phaûi taùi thieát nhöõng taøn phaù cuûa quaù khöù, coøn caàn phaûi ñem laïi moät töông lai cho Ñaát Nöôùc. Caùc tín höõu Coâng Giaùo tin raèng: giaù chuoäc laïi töï do phaûi trôû thaønh coâng vieäc hoøa giaûi vaø phuïc vuï. Ñieàu öôùc mong ñaàu tieân cuûa hoï laø laøm cho Giaùo Hoäi coù moät "boä maët Caêmpuchia", "nhaäp theå vaøo neàn vaên hoùa daân toäc", ñeå phuïc vuï ngöôøi daân taïi Caêmpuchia.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page