Back
to Radio Veritas Asia Home PageTHÔØI SÖÏ: Löôïc toùm baøi phoûng vaán cuûa Ñöùc Cha Khamse Vithavong, Giaùm Muïc ñaïi dieän Toâng Toøa Giaùo Phaän Vientiane, Laos.
Trong nhöõng ngaøy töø moàng 8 ñeán 13 thaùng 2/1999, caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác vaø Campuchia coù maët taïi Roma ñeå vieáng Toøa Thaùnh theo luaät ñònh. Caùc ngaøi ñaõ ñöôïc ÑTC tieáp chung hoâm thöù Naêm ngaøy 11 thaùng 2/1999. Ñoái vôùi caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác, thì ñaây laø laàn ñaàu tieân ñeán Roma sau hôn 40 naêm; vaø do ñoù ñaây coù theå ñöôïc coi nhö laø moät bieán coá khaùc thöôøng, neáu khoâng phaûi laø "moät pheùp laï. Trong baøi phoûng vaán daønh cho Haõng Thoâng Taán Fides hoâm thöù Tö 10.02/99, Ñöùc Cha Khamseù Vithavong, Giaùm Muïc ñaïi dieän Toâng Toøa Giaùo Phaän Vientiane cho bieát toång quaùt veà tình hình chính trò, toân giaùo taïi Laøo Quoác vaø nhöõng caûm töôûng soát deûo cuûa ngaøi veà vieäc ñöôïc ñeán Roma vaø veà cuoäc gaëp gôõ vôùi ÑTC.
Veà vieäc ñeán Roma, Ñöùc Cha Khamseù Vithavong noùi: "Beà ngoaøi, coù theå laø moät söï kieän chính trò. Nhöng ñoái vôùi chuùng toâi, nhöõng ngöôøi coù ñöùc tin, ñang hoaït ñoäng taïi xöù truyeàn giaùo (chuùng toâi taát caû laø nhöõng nhaø truyeàn giaùo taïi Laøo Quoác), ñeán ñaây ñeå noùi leân raèng: chuùng toâi cuõng laø chính Giaùo Hoäi. Chuùng toâi ñaïi dieän daân toäc chuùng toâi vaø chuùng toâi coù theå noùi raèng: chuùng toâi laø thaønh phaàn cuûa Giaùo Hoäi duy nhaát, thaùnh thieän, Coâng Giaùo vaø toâng truyeàn".
Veà caûm töôûng cuûa cuoäc gaëp gôõ vôùi ÑTC, Ñöùc Giaùm Muïc noùi: "Chuùng toâi ñaõ gaëp ÑTC: moät cuoäc gaëp gôõ nhieàu caûm ñoäng. Caûm ñoäng vì thaáy ÑTC mang taát caû gaùnh naëng cuûa theá giôùi. Nhö vaäy chuùng toâi hieåu raèng: Thieân Chuùa choïn nhöõng ngöôøi coù xöông thòt, ñeå thi haønh chöông trình cuûa Ngöôøi. Vaø Thieân Chuùa laøm caùc söï laï luøng vôùi söï yeáu heøn cuûa loaøi ngöôøi chuùng ta: nôi ÑTC toâi thaáy cuõng moät pheùp laï ñang xaåy ra trong Giaùo Hoäi chuùng toâi taïi Laøo Quoác".
Veà tình hình chính trò, töø khi Pathet Laøo leân naém chính quyeàn, Ñöùc Cha Khamseù Vithavong noùi caùch thaän troïng raèng: Coù moät söï côûi môû ít nhieàu veà kinh teá, nhöng treân bình dieän yù thöùc heä, xeùt cho cuøng vaãn nhö moät. Coù nhöõng nhaø thöông maïi ngoaïi quoác ñeán Laøo Quoác vaø ngöôøi daân Laøo coù theå ra ngoaïi quoác. Chính phuû thi haønh ñöôøng loái chính trò môùi, tìm caùch yù thöùc hoùa ngöôøi daân, nhöng hoï ñaõ quen soáng vôùi cheá ñoä naøy cuõng nhö vôùi caùc cheá ñoä khaùc. Hoï chæ caån soáng coøn laø ñuû. Nhöõng thay ñoåi veà kinh teá, vaên hoùa, giaùo duïc, y teá, xaõ hoäi... coù nhö vaäy, nhöng tieán böôùc cuõng coù, maø thoaùi lui cuõng coù. Ñoái vôùi ngöôøi daân Laøo vieäc chuyeån töø cheá ñoä quaân chuû sang chính phuû hieän nay laø moät cuoäc ñaûo loän. Nhöng xeùt cho cuøng, ngöôøi daân Laøo khoâng quan taâm ñeán cheá ñoä naøy hay cheá ñoä khaùc: ñoái vôùi hoï nhöõng vieäc thöôøng nhaët trong ñôøi soáng vaø vieäc soáng coøn, nhö tuùp leàu ôû, ñoàng luùa... laø ñieàu quan heä".
Trôû sang tình hình hình Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Laøo Quoác, Ñöùc Giaùm Muïc noùi daøi hôn vaø ñaïi yù nhö sau: Töø naêm 1975, caùc nhaø truyeàn giaùo ngoaïi quoác phaûi ra ñi, Giaùo Hoäi ôû trong tình traïng suy yeáu: khoâng coù giaùm muïc, caùc linh muïc ít oûi. Taát caû chuùng toâi ñaët caâu hoûi: coù theå tìm ra moät muïc vuï môùi khoâng? Vôùi raát nhieàu khoù khaên, chuùng toâi ñaõ tìm ra, nhöng laø moät muïc vuï cuûa soáng coøn: theo göông caùc nhaø truyeàn giaùo cuûa moät theá kyû nay, con soá ít linh muïc coøn laïi toå chöùc vieáng thaêm caùc coäng ñoàng raûi raéc trong caû nöôùc, baèng vieäc cöû haønh Leã Giaùng Sinh hay Leã Phuïc Sinh. Trong moät naêm moãi coäng ñoaøn nhaän ñöôïc khoaûng 10 laàn vieáng thaêm. Ñaây cuõng laø thôøi gian thanh loïc. Tröôùc naêm 1975, chuùng toâi coù nhieàu cô sôû thôøi danh; sau ñoù khoâng coøn gì nöõa. Hoaøn caûnh naøy thuùc ñaåy chuùng toâi soáng muïc vuï cuûa söï hieän dieän: thaùnh leã, daïy giaùo lyù, soáng traø troän vôùi ngöôøi daân. Moät ñaøng soáng trong ngheøo khoù, nhöng ñaøng khaùc söï ngheøo khoù naày laø moät söï giaøu coù. Vieäc khan hieám linh muïc naøy ñaõ laø cô hoäi toát ñeå giaùo daân laõnh nhaän traùch nhieäm nhieàu hôn. Dó nhieân caàn phaûi giuùp hoï tröôûng thaønh veà ñöùc tin vaø hieåu bieát ñöùc tin. Khi khoâng coøn linh muïc, caùc nhaø truyeàn giaùo, cô caáu, thöïc phaåm... ngöôøi daân trôû laïi theo Chuùa Kitoâ, khoâng phaûi vì lôïi loäc vaät chaát naøo caû.
Ñöôïc hoûi: Giaùo Hoäi Laøo Quoác, ngheøo naøn nhö vaäy, coù theå hieán daâng moät caùi gì ñoù cho Giaùo Hoäi hoaøn caâu khoâng? - Ñöùc Cha Khamse Vithavong traû lôøi: Toâi khoâng muoán töï cao, töï phuï: chuùng toâi khoâng phaûi laø moät Giaùo Hoäi tröôûng thaønh hay trai treû, chuùng toâi coøn laø giaùo hoäi treû thô, caàn söï chaêm soùc vaø chuùng toâi nhaän laõnh söï chaêm soùc qua con ngöôøi, qua caùc theå cheá. Ñieàu naøy laøm cho chuùng toâi caûm thaáy chuùng toâi thuoäc veà moät thaân theå. Taïi Vientiane, toâi thöôøng cöû haønh thaùnh leã cho caùc coäng ñoàng ngöôøi ngoaïi quoác laøm vieäc taïi ñaây. Hoï noùi tieáng Phaùp, tieáng Anh, coù khi cho caû ngöôøi Indonesia nöõa. Taát caû caùc nhöõng ngöôøi baïn naøy ñeàu hieåu raèng: vieäc cöû haønh thaùnh leã cuûa chuùng toâi raát soáng ñoäng. Coù maáy ngöôøi UÙc Chaâu ñeán caûm ôn toâi veà ñieàu naøy. Ñaây laø Giaùo Hoäi taïi Laøo, Giaùo Hoäi treû thô, nhö ñöùa beù vöøa ñöôïc cöùu vôùt khoûi chìm trong nöôùc.
Veà vieäc caùc ngöôøi ngoaøi trôû laïi Ñaïo Coâng Giaùo, Ñöùc Giaùm Muïc Vientiane cho bieát: Chính chuùng toâi cuõng töï hoûi: Caùi gì thuùc ñaåy ngöôøi daân Laøo trôû laïi Ñaïo Coâng Giaùo. Phaàn lôùn nhöõng ngöôøi trôû laïi laø nhöõng ngöôøi thôø Thaàn Linh. Moät trong caùc lyù do khieán hoï muoán boû Ñaïo thôø Thaàn Linh vì quaù dò ñoan vaø toán keùm. Neáu ñau oám phaûi ñi tìm vò ñaïo tröôûng. Vò naøy truyeàn phaûi mua saém con vaät hay söï khaùc ñeå teá thaàn; vieäc chaïy chöõa qua toán keùm.... Töø vieäc boû ñaïo Thaàn Linh ñeán vieäc tin kính Chuùa laø moät böôùc khaù daøi. Nhieàu luùc hoï töôûng linh muïc cuõng laø nhöõng vò ñaïo tröôûng cuûa Thaàn Linh; coù luùc hoï thôø caû Thaàn Linh, caû Chuùa Gieâsu. Tieác thay, vì chuùng toâi ít oûi, khoâng ñuû nhaân söï ñeå chuaån bò ñaày ñuû hôn töøng ngaøn ngöôøi taân toøng. Chính toâi cuõng theo doõi moät soá gia ñình taïi caùc xaõ khaùc nhau, nhöng chuùng toâi khoâng theå theo doõi taát caû ñöôïc.
Caàn phaûi nhaéc laïi raèng: trong vieäc trôû laïi naøy coù caû baøn tay cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Chính chuùng toâi ngaïc nhieân veà coâng vieäc cuûa Ngöôøi vaø chuùng toâi nhaãn naïi chôø ñôïi hoaøn taát coâng vieäc cuûa Ngöôøi. Daàu coù nhöõng ñe doïa, nhöõng aùp löïc, nhöõng ngöôøi trôû laïi naøy hay nhöõng ngöôøi taân toøng naøy ñaõ ñöôïc vuõng chaéc trong ñöùc tin.
Söù Ñieäp cuûa Ñöùc Cha Khamseù Vithavong muoán göûi tôùi caùc Giaùo Hoäi Taây Phöông laø: Taïi Laøo Quoác Chuùa Gieâsu coøn chöa ñöôïc bieát ñeán nhieàu. Caû taïi Taây Phöông cuõng ñang xaåy ra nhö vaäy. Vaäy caùc Giaùo Hoäi Taây Phöông seõ coù theå giuùp chuùng toâi trong vieäc rao giaûng Chuùa ñöôïc khoâng? Coù leõ ñöôïc, nhöng caàn phaûi tìm kieám caån thaän. Trong nhöõng naêm 1950, caùc nhaø truyeàn giaùo ñeán Laøo Quoác, taát caû ñeàu laø nhö loø löûa vaø laø ngoïn löûa, ñoái vôùi Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø Giaùo Hoäi. Ngaøy nay chuùng toâi khoâng coù nöõa: chuùng toâi khoâng coù caùc nhaø truyeàn giaùo ngoaïi quoác nöõa vaø chuùng toâi cuõng khoâng coù caùc nhaø truyeàn giaùo rao giaûng nhö loø löûa, nhö ngoïn löûa nöõa. Ñieàu quan troïng laø caùc nhaø truyeàn giaùo phaûi laø nhöõng chöùng nhaân cuûa Chuùa Kitoâ, bieát yeâu thöông caùc ngöôøi chung quanh mình. Caùc nhaø truyeàn giaùo nhö vaäy caàn phaûi tìm caùch raát caån thaän. Giaùo Hoäi Taây Phöông ñem ñeán cho chuùng toâi nhieàu hoaït ñoäng, nhöng chuùng toâi caàn ñeán moät chieàu kích suy nieäm: chieàu kích naøy phaûi thaám nhaäp vaøo taát caû caùc coâng vieäc, cô caáu cuûa chuùng toâi".
Back
to Radio Veritas Asia Home Page