Vieäc Baéc Kinh khoâng cho pheùp Ñöùc Giaùo Hoaøng ñeán Hoàng Koâng gaây quan ngaïi trong xaõ hoäi.
Tin HOÀNG KOÂNG (UCAN 9/08/99) -- Tôø nhaät baùo Anh ngöõ haøng ñaàu cuûa Hoàng Koâng cho bieát vieäc Baéc Kinh khoâng cho pheùp Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñeán thaêm Hoàng Koâng ñaõ ñaët söï töï trò ñaëc bieät cuûa laõnh thoå naøy thaønh vaán ñeà vaø gaây neân nhöõng sôï haõi veà ñaøn aùp toân giaùo. Trong soá ra ngaøy 9/08/99, tôø "Böu Ñieän Hoa Nam buoåi saùng" (South China Morning Post) noùi raèng vieäc caám Ñöùc Giaùo Hoaøng ñeán thaêm Ñaëc Khu töï trò Hoàng Koâng cuûa Trung Quoác laø phöông caùch höõu hieäu nhaát maø Baéc Kinh ñaõ choïn ñeå cho thaáy raèng "lôøi höùa cho Hoàng Koâng töï trò chæ coù giaù trò cho hai naêm chöù khoâng phaûi 50 naêm." Nhaän ñònh raèng ngöôøi Coâng Giaùo taïi Hoa Luïc khoâng ñöôïc pheùp nhìn nhaän Ñöùc Giaùo Hoaøng laø vò thuû lónh cuûa Giaùo Hoäi, nhaät baùo noùi raèng ngöôøi Coâng Giaùo ñòa phöông hy voïng qua chuyeán thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, hoï coù theå "chöùng minh cho Baéc Kinh thaáy vieäc hoï gaén boù vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo La Maõ veà moïi phöông dieän khoâng ñoái laäp vôùi loøng yeâu nöôùc hay söï trung thaønh veà maët chính trò." Baøi xaõ luaän noùi theâm raèng quyeát ñònh töø choái cuûa Baéc Kinh laøm gia taêng noãi lo sôï nôi ngöôøi Coâng Giaùo Hoàng Koâng raèng tình traïng ñaøn aùp toân giaùo ñang gia taêng taïi Hoa Luïc vaø coù theå lan sang laõnh thoå Hoàng Koâng. Tôø baùo nhaän ñònh vieäc Ñöùc Giaùo Hoaøng coù ñeán thaêm Hoàng Koâng hay khoâng chæ "laø vaán ñeà neân ñeå cho chính quyeàn ñaëc khu Hoàng Koâng quyeát ñònh", vì vaán ñeà naøy khoâng lieân quan gì ñeán lôïi ích quoác phoøng, an ninh hoaëc ngoaïi giao. Tôø baùo tröng daãn lyù do duy nhaát cuûa leänh caám laø do Vatican tieáp tuïc quan heä ngoaïi giao vôùi Ñaøi Loan. Nhöng tôø baùo cuõng chæ ra raèng quan heä naøy "döïa treân nhöõng yeáu toá toân giaùo chöù khoâng phaûi chính trò." Tôø baùo cuõng tröng daãn laäp tröôøng meàm deûo cuûa Toøa Thaùnh veà vaán ñeà naøy laø seõ chaám döùt quan heä chính thöùc vôùi Ñaøi Baéc, neáu Baéc Kinh cho pheùp Toøa Thaùnh boå nhieäm caùc Giaùm Muïc taïi Trung Quoác. Tôø baùo nhaän xeùt raèng: khi töø choái cho pheùp Vatican boå nhieäm caùc Giaùm Muïc taïi Trung Quoác, Baéc Kinh khoâng cho pheùp "ñieàu maø caùc nöôùc ñoäc taøi nhö Cuba vaø caùc chính phuû chuyeân cheá nhö Vieät Nam cho pheùp." Theo caùc quan saùt vieân, Hoàng Koâng ñaõ ñöôïc xem nhö moät chaëng döøng chaân trong chuyeán ñi Chaâu AÙ cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng vaøo cuoái naêm nay ñeå giôùi thieäu toâng huaán chính thöùc keát thuùc khoùa hoïp ñaëc bieät naêm 1998 cuûa Thöôïng Hoài Ñoàng Giaùm Muïc AÙ Chaâu. Tuy nhieân, ngaøy 6/07/99, moät phaùt ngoân vieân cuûa Boä Ngoaïi Giao Trung Quoác noùi vôùi haõng tin Coâng Giaùo AÙ Chaâu raèng "vì Toøa Thaùnh duy trì caùi goïi laø quan heä ngoaïi giao vôùi Ñaøi Loan, neân roõ raøng chuyeán thaêm Hoàng Koâng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng laø chöa thích hôïp." Moät ngaøy tröôùc ñoù, Ñöùc Giaùm Muïc phoù Joseph Zen Zi-kiun, giaùo phaän Hoàng Koâng, noùi vôùi UCA News raèng Ñöùc Giaùo Hoaøng khoâng theå ñeán Hoàng Koâng trong chuyeán ñi Chaâu AÙ. Moät baûn tin treân tôø "Böu Ñieän Hoa Nam buoåi saùng" ra ngaøy 9/08/99 cho bieát vieäc Baéc Kinh khoâng cho pheùp Ñöùc Giaùo Hoaøng ñeán Hoàng Koâng laø laàn thöù hai trong nhöõng thaùng gaàn ñaây maø Giaùo Hoäi can döï vaøo moät vaán ñeà coù tính traéc nghieäm ñoái vôùi chính saùch "moät quoác gia, hai cheá ñoä" maø Trung Quoác muoán vaø cam keát thöïc hieän taïi Hoàng Koâng.
Trong moät thö muïc vuï ñeà ngaøy 6/06/99, Ñöùc Hoàng Y Gioan Baotixita Hoà Chaán Trung, giaùo phaän Hoàng Koâng, ñaõ chæ trích chính quyeàn Ñaëc Khu töï trò Hoàng Koâng laø ñaõ tìm caùch "giaûi thích laïi" Luaät Cô Baûn, töùc Hieán Phaùp nhoû cuûa Hoàng Koâng, theo höôùng ñi ngöôïc laïi phaùn quyeát cuûa Toøa AÙn Toái Cao Hoàng Koâng laø cho pheùp nhöõng ngöôøi con cuûa cö daân Hoàng Koâng sinh taïi Hoa Luïc ñöôïc ñoaøn tuï vôùi cha meï chuùng. Ñöùc Hoàng Y laäp luaän raèng moät söï "giaûi thích laïi" nhö theá coù theå gaây toån haïi cho cheá ñoä luaät phaùp cuûa Ñaëc Khu Hoàng Koâng. Moät ngöôøi Coâng Giaùo teân laø Lam, 76 tuoåi, noùi vôùi UCA News ngaøy 9/08/99: "Thaät thaát voïng khoâng chæ cho chuùng toâi laø ngöôøi Coâng Giaùo noùi rieâng, maø coøn cho cö daân Hoàng Koâng noùi chung, vì söï laãn loän giöõa chính trò vaø toân giaùo seõ gaây toån haïi to lôùn cho neàn töï trò cuûa Hoàng Koâng." OÂng Lam, moät giaùo daân ñaõ tham döï thaùnh leã do Ñöùc Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI cöû haønh ngaøy 4-12-1970, khi ngaøi döøng chaân ôû Hoàng Koâng, noùi raèng tình traïng caêng thaúng hieän nay giöõa Ñaøi Loan vaø Hoa Luïc khoâng ñöôïc aûnh höôûng tôùi chuyeán thaêm cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, vì chuyeán ñi naøy laø moät vaán ñeà toân giaùo. Theo daân bieåu Coâng Giaùo Andrew Cheng Kar-Foo, vieäc khoâng cho pheùp Ñöùc Giaùo Hoaøng ñeán Hoàng Koâng laø "vaät teá thaàn" do tình traïng caêng thaúng giöõa Baéc Kinh vaø Ñaøi Loan.
OÂng Chang Hsin, nhaø nghieân cöùu laõo thaønh taïi Vieän Nghieân Cöùu Chaâu AÙ- Thaùi Bình Döông thuoäc Ñaïi Hoïc Hoàng Koâng, giaûi thích vôùi UCA News vaøo thaùng 5/1999 raèng khoâng neân ñaët vaán ñeà phaùp lyù cho chuyeán thaêm Hoàng Koâng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng. OÂng Chang, moät chuyeân gia veà vaán ñeà hieán phaùp Trung Quoác, neâu ra raèng ñaõ coù nhöõng quan chöùc thuoäc nhieàu quoác gia khoâng coù quan heä ngoaïi giao vôùi Baéc Kinh ñeán thaêm Trung Quoác. OÂng cho bieát Nam Phi vaø Haøn Quoác ñeàu coù ñaïi dieän taïi thuû ñoâ cuûa Trung Quoác trong khi caùc nöôùc naøy vaãn duy trì quan heä vôùi chính phuû Ñaøi Baéc.