Cuoäc hoïp baùo
cuûa Ñöùc Cha Carlos Belo
Giaùm Quaûn Toâng Toøa Giaùo Phaän Dili
thuoäc mieàn Ñoâng Timor

Prepared for internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Cuoäc hoïp baùo cuûa Ñöùc Cha Carlos Belo, Giaùm Quaûn Toâng Toøa Giaùo Phaän Dili, thuoäc mieàn Ñoâng Timor.

Vatican - 14.09.99 - Sau cuoäc gaëp gôõ hai tieáng ñoàng hoà vôùi ÑTC tröa thöù Hai 13.09.99 taïi Castelgandolfo, saùng thöù Ba Ñöùc Cha Carlos Belo, Giaùm Quaûn Toâng Toøa giaùo phaän Dili thuoäc mieàn Ñoâng Timor, chuû toïa cuoäc hoïp baùo taïi Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh keá beân Ñaïi Loä Hoøa Giaûi.

Trong cuoäc hoïp baùo, Ñöùc Cha Belo nhaéc laïi cuoäc gaëp gôõ vôùi ÑTC hoâm tröôùc. Ngaøi noùi: Mieàn Ñoâng Timor caàn ñeán söï can thieäp quoác teá. Nhaát laø caùc ngöôøi ñaõ bò cöôõng eùp boû ñaát nöôùc ra ñi, nôi maø hoï ñaõ choïn moät caùch hoaøn toaøn daân chuû neàn ñoäc laäp. Vì theá, Ñöùc Giaùm Muïc ñaõ xin ÑTC can thieäp vôùi Toång Thoáng Hoa Kyø. Lôøi thænh caàu ñaõ ñöôïc ÑTC chaáp nhaän, nhöng ÑTC höùa seõ can thieäp qua ñöôøng loái ngoaïi giao, nghóa laø qua Phuû Quoác Vuï Khanh. Sau cuoäc gaëp gôõ vôùi ÑTC, saùng thöù Ba 14/09/99, Ñöùc Cha Belo gaëp giôùi baùo chí quoác teá. Ñaây laø moät trong caùc cuoâïc hoïp baùo quan troïng ñöôïc caùc kyù giaû ñeán töø khaép nôi theo doõi vôùi nhieàu haêng say. Ñöùc Cha Belo keå ra nhöõng öu tieân, nhöõng khaån caáp ñoái vôùi ñaûo Timor hieän nay. Ngaøi boû ra ñi "caùch kyø cuïc", ñeå thoâng tin cho Toøa Thaùnh, sau vuï buøng noå nhöõng baïo ñoäng veà phía daân quaân thieân Indonesia choáng laïi nhöõng keát quaû cuûa cuoäc tröng caàu daân yù ngaøy 30 thaùng 8/1999 vöøa qua, uûng hoä neàn ñoäc laäp. Ñöùc Cha keå laïi: ÑTC caûm ñoäng luùc ngaøi gaëp toâi taïi Catelgandolfo. Ngaøi chaêm chuù nghe veà tình hình cuûa Timor, veà ngöôøi daân, veà coäng ñoàng Coâng Giaùo. Ñaùp laïi caâu hoûi cuûa ÑTC: Toøa Thaùnh coù theå laøm gì, toâi ñaõ thöa laïi nhö sau: "Caàn phaûi noùi vôùi Toång Thoáng Clinton ñeå khôûi söï ngay vieäc phaùi löïc löôïng hoøa bình quoác teá ñeán nhanh choùng heát söùc taïi Timor. Ñaây chaéc chaén laø vieäc khaån caáp ñaàu tieân ñeå tìm caùch cöùu vôùt ngöôøi daân troán ra ñi. Nhöng sau doù, coøn coù moät khaån caáp khaùc: caàn phaûi tìm caùch laøm cho caùc toå chöùc nhaân ñaïo ñeán Timor, vì ngöôøi daân caàn ñeán thöïc phaåm, thuoác men. Nhöõng thænh caàu cuûa toâi ñaõ ñöôïc ÑTC chaáp nhaän caùch noàng nhieät.

Theo Ñöùc Giaùm Muïc, Lieân Hieäp Quoác vaø Hoa Kyø phaûi trôû neân nhöõng ñoäng cô loâi keùo tình lieân ñôùi quoác teá, tröôùc khi bình thöôøng hoùa tình hình chính trò cuûa ñaûo Timor. Ñöùc Cha Belo ñaõ khoâng ngaàn ngaïi leân tieáng nhieàu laàn toá caùo söï ñoàng loõa cuûa Löïc Löôïng Quaân Ñoäi Indonesia cuøng vôùi daân quaân, ñaõ gaây neân nhöõng vuï saùt haïi taïi Timor. Ngaøi quaû quyeát: Vieäc baõi boû baèng vuõ löïc lôøi yeâu caàu ñoäc laäp ñöôïc ngöôøi daân Timor bieåu loä, (vieäc laøm ñoù) ñaõ ñöôïc chöông trình hoùa. Vaø vôùi vieäc baõi boø naøy, caû vieäc baõi boû tieáng noùi "raày raø" cuûa Giaùo Hoäi ñòa phöông vaø cuûa Giaùm Muïc cuûa Giaùo Hoäi naøy, ngöôøi chuû choát xaùc tín tranh ñaáu cho hoøa bình vaø ñöôïc caáp giaûi thöôûng Nobel veà hoøa bình naêm 1986. Ñöùc Cha noùi tieáp: "Giaùo Hoäi Coâng Giaùo cho tôùi luùc naøy laø löïc löôïng tinh thaàn naâng ñôõ ngöôøi daân. Giaùo Hoäi laø tieáng noùi cuûa taát caû ngöôøi daân Timor ñaõ khoâng theå noùi leân tieáng noùi cuûa mình caùch töï do. Roài coøn vaán ñeà Giaûi Thöôûng Nobel veà hoøa bình ñaõ ñöôïc trao cho Ngaøi, Ñöùc Cha cho bieát laø: nhöõng ngöôøi Indonesia coù lieân heä trong vaán ñeà Ñoâng Timor ñaõ khoâng bao giôø chaáp nhaän ñieàu naày. Ñoái vôùi hoï, ñaây laø moät caùi vaû maët giaùn tieáp. Vì theá taán coâng vaøo ngaøi, ñoù laø ñeå baùo oaùn choáng laïi nhöõng gì ngaøi ñaõ laøm cho Ñoâng Timor. Khi chuùng toâi ra khoûi nhaø, bò daân quaân nhaém ñeán, toâi thaáy roõ coù coâng an Indonesia baûo veä vaø chæ huy caùc haønh ñoäng cuûa daân quaân. Löïc luôïng an ninh khoâng ñeán taïi choã ñeå baûo veä ngöôøi daân. Vì theá toâi phaûi noùi leân raèng: ñaõ coù moät keá hoaïch, ñöôïc nghieân cöùu vaø ñöôïc chöông trình hoùa, ñeå boùp cheát cuoäc khaùng chieán cuûa caùc ngöôøi tranh ñaáu cho ñoäc laäp vaø cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, tieáng noùi cuûa ngöôøi daân khoâng coù tieáng noùi.


Back to Radio Veritas Asia Home Page