THÔØI SÖÏ: Nhaän ñònh veà bieán coá caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác ñeán Roma vieáng Toøa Thaùnh (Ad Limina).
Vieäc caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác ñeán Roma vieáng Toøa Thaùnh khoâng theå khoâng gaây ngaïc nhieân nôi nhieàu ngöôøi. Nhieàu caâu hoûi ñaõ ñöôïc ñaët ra nhö: Taïi Laøo Quoác Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaãn toàn taïi hay sao? Taïi Laøo Quoác coøn coù caùc Giaùm Muïc aø? Nhöõng caâu hoûi nhö vaäy khoâng phaûi voâ lyù. Töø laâu nay, khoâng nhöõng chæ Giaùo Hoäi Coâng Giaùo taïi Laøo Quoác, maø chính Laøo Quoác ñaõ khoâng ñöôïc theá giôùi löu yù tôùi.
Taïi Laøo Quoác Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaãn soáng vaø ñang tieán vaøo moät Muøa Xuaân töôi ñeïp, sau nhöõng naêm bò thöû thaùch. Taïi ñaây, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñöôïc chia thaønh boán Giaùo Phaän Toâng Toøa,vì Haøng Giaùo Phaåm chöa ñöôïc thaønh laäp. Caùc vò Giaùm Muïc coi soùc caùc Giaùo Phaän laø nhöõng Giaùm Muïc hieäu toøa, khoâng phaûi laø Giaùm Muïc chính toøa. Boán Giaùo Phaän Toâng Toøa taïi Laøo Quoác laø: Vientiane, Luang Prabang, Pakseù vaø Savannakhet. Caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác cuøng vôùi caùc Giaùm Muïc Kampuchia hoïp laïi laøm thaønh moät Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc. Caùc Giaùm Muïc caû hai nöôùc seõ ñöôïc ÑTC tieáp töø moàng 8 ñeán 13 thaùng 2/1999 naøy taïi Vatican. Ñaây laø laàn thöù nhaát sau 40 naêm caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác ñöôïc ñeán Roma ñeå vieáng Toøa Thaùnh, theo nhö giaùo luaät aán ñònh. Chuyeán vieáng thaêm naày cho chuùng ta thaáy raèng: sau nhöõng naêm bòï baùch haïi, Giaùo Hoäi taïi Laøo Quoác ñang böôùc vaøo giai ñoaïn phuïc sinh. Nhieàu coäng ñoàng tín höõu, trong nhöõng naêm khoù khaên, khoâng coù linh muïc, khoâng coù thaùnh leã, khoâng coù caùc Bí Tích, vaãn giöõ ñöôïc ñöùc tin. Coù nhöõng nôi toaøn xaõ xin trôû laïi ñaïo Coâng Giaùo, maø khoâng bao giôø ñöôïc tieáp xuùc vôùi moät linh muïc hay moät nhaø truyeàn giaùo naøo caû. Coù moät soá coäng ñoàng thuoäc chuûng toäc Khmu xin ñöôïc cöû haønh thaùnh leã baèng thöù tieáng cuûa hoï vaø hoï ñang phieân dòch caùc baûn vaên phuïng vuï ñeå xin chaáp thuaän. Chuùa Thaùnh Thaàn luoân luoân hoaït ñoäng trong Giaùo Hoäi, trong baát cöù hoaøn caûnh naøo, caùch rieâng trong nhöõng thôøi kyø raát khoù khaên. Chính Ngöôøi ñoùng vai troø chuû ñoäng. Chính Ngöôøi thoåi gioù maùt vaøo nhöõng nôi naøo Ngöôøi muoán. Con ngöôøi chæ laø duïng cuï, khoâng phaûi laø chuû ñoäng trong vieäc laøm cho trôû laïi vaø thaùnh hoùa caùc linh hoàn.
Vaøo ñaàu theá kyû 20, soá caùc ngöôøi laõnh bí tích Röûa Toäi taïi Laøo Quoác khoaûng 10 ngaøn. Naêm 1973, leân tôùi 45 ngaøn. Ngaøy nay, sau hôn 20 naêm baùch haïi (tuy khoâng döõ doäi nhö taïi maáy nöôùc laùng gieàng) con soá caùc tín höõu Kitoâ (Coâng Giaùo, Tin Laønh) leân tôùi 60 ngaøn, trong ñoù coù 36 ngaøn ngöôøi Coâng Giaùo (chieám khoaûng 0,6% daân soá toaøn quoác), döôùi söï höôùng daãn thieâng lieâng cuûa boán vò Giaùm Muïc, 17 Linh Muïc, 100 Giaùo Lyù Vieân vaø cuõng khoaûng 100 Nöõ Tu. Chuyeán vieáng thaêm Toøa Thaùnh cuûa caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác laø moät bieán coá quan troïng vaø coù theå laø moät böôùc quaët môùi. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Luigi Bressan, Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Thaùi Lan, vaø Campuchia, Singapor, Brunei, kieâm Khaâm Söù Toøa Thaùnh taïi Laøo Quoác (vì Laøo Quoác chöa coù quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh) tuyeân boá vôùi Haõng Thoâng Taán quoác teá Fides raèng: "Ñoái vôùi caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác, chuyeán vieáng thaêm naày noùi leân söï hieäp thoâng vôùi ÑTC, vôùi Giaùo Hoäi hoaøn caàu vaø giöõa caùc ngaøi vôùi nhau. Ñaây laø moät ôn lôùn lao cho caùc ngaøi vaø cho Giaùo Hoäi taïi Laøo Quoác, ñang tieán treân con ñöôøng phuïc höng vaø phaùt trieån". Ñöùc Toång Giaùm Muïc Bressan noùi theâm: "Chuyeán vieáng thaêm naøy coøn haøn gaén veát thöông cuûa söï xa caùch töø laâu naêm, coâ laäp, vì hoaøn caûnh gaây neân, giöõa Giaùo Hoäi taïi Laøo Quoác vaø caùc Giaùo Hoäi khaùc trong mieàn naøy, cuõng nhö giöõa Toøa Thaùnh vaø Laøo Quoác. Caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác ñeán Roma, cuøng vôùi caùc Giaùm Muïc Kampuchia, vì caùc vò chuû chaên caû hai quoác gia hoïp thaønh moät Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc. Traùi laïi caùc Nöõ Tu Laøo Quoác laïi thuoäc Hoäi Ñoàng caùc Tu Só taïi Thaùi Lan". Ñöùc Söù Thaàn cho bieát theâm: Hieän nay caùc Nhaø Truyeàn Giaùo ngoaïi quoác chöa ñöôïc pheùp ôû laïi laøm vieäc, nhöng caùc ngaøi coù theå vieáng thaêm Laøo Quoác. Moät Linh Muïc ngöôøi Thaùi Lan hieän ñang laøm muïc vuï cho caùc ngöôøi Laøo tò naïn taïi mieàn Baéc. Caùc Nöõ Tu Laøo ñang theo caùc lôùp Y Taù taïi Thaùi Lan. Chuûng vieän Laøo Quoác, chuûng vieän duy nhaát môùi ñöôïc thaønh laäp taïi Thakhek, nhaän ñöôïc caùc taøi lieäu huaán luyeän vaø caùc giaùo sö töø caùc chuûng vieän Thaùi Lan. Caùc ôn keâu goïi cuûa ñôøi soáng taän hieán cuõng gia taêng. Moät nöõ giaùo daân, soáng ñôøi taän hieán, ngöôøi YÙ, ñaõ laøm vieäc taïi Laøo Quoác töø naêm 1967 ñeán 1975, vaãn tieáp tuïc theo doõi caùc bieán coá taïi Laøo Quoác, vaø ñaõ tuyeân boá nhö sau: Moät Muøa Xuaân laï luøng cuûa ñöùc tin hieän ñang phaùt trieån taïi nöôùc naøy.
Trong 15 naêm qua, Toøa Söù Thaàn taïi Thaùi Lan vaãn tieáp tuïc coå voõ caùc döï aùn khaån caáp vaø caùc coâng vieäc töø thieän xaõ hoäi, trò giaù hôn moät trieäu Myõ Kim, ñeå giuùp ñôõ ngöôøi daân Laøo Quoác. Caùc Hoäi Giaùo Hoaøng truyeàn giaùo göûi vieän trôï ñeå giuùp ñôõ vieäc huaán luyeän caùc nöõ tu vaø caùc chuûng sinh. Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc YÙ coi vieäc giuùp ñôõ daân Laøo phaùt trieån laø moät trong caùc öu tieân.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Marcello Zago, Toång Thö Kyù Boä Phuùc AÂm Hoùa caùc daân toäc, ñaõ ñeán truyeàn giaùo taïi Laøo Quoác töø naêm 1959 ñeán 1974; Ngaøi heát söùc vui möøng vaø chôø ñôïi ñoùn tieáp caùc Giaùm Muïc Laøo Quoác, maø ngaøi quen bieát tröôùc ñaây. Trong caùc kyû nieäm ñaùng ghi nhôù cuûa ngaøi taïi Laøo Quoác, Ñöùc Cha Zago nhaéc ñeán cuoäc gaëp gôõ thaân maät vaø côûi môû vôùi caùc vò laõnh ñaïo Phaät Giaùo Laøo Quoác. Keát quaû toát ñeïp cuûa caùc cuoäc gaëp gôõ vaø ñoái thoaïi huynh ñeä naøy laø chuyeán vieáng thaêm Roma cuûa phaùi ñoaøn hoãn hôïp: Phaät Giaùo, Coâng Giaùo vaø buoåi tieáp cuûa ÑTC Phaoloâ VI daønh cho Phaùi Ñoaøn naêm 1973.