Back
to Radio Veritas Asia Home PageCuoâïc phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jean Louis Tauran daønh cho Tuaàn Baùo Famiglia Cristiana veà chieán tranh taïi Kosovo.
Tuaàn baùo Gia Ñình Kitoâ (Famiglia Cristiana) soá 15, ra ngaøy Chuùa Nhaät 18.04.99 ñaêng baøi phoûng vaán, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jean Louis Tauran, phuï traùch lieân laïc vôùi caùc nöôùc coù quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh (chöùc vuï töông ñöông vôùi Boä Tröôûng Ngoaïi Giao), daønh cho Franco Pierini, ñaëc phaùi vieân cuûa Tuaàn Baùo, veà chieán tranh taïi Kosvo hieän nay. Sau ñaây laø baûn dòch baøi phoûng vaán naày.
Hoûi - Thöa Ñöùc Cha, nhieàu laàn trong nhöõng ngaøy naøy caùc nhaø bình luaän ñaõ noùi ñeán moät söï thay ñoåi laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh veà chieán tranh taïi Kosovo. Ñöùc Cha coù theå giaûi thích taïi sao caùc nhaø bình luaän naøy laïi rôi vaøo söï hieåu laàm nhö vaäy?
Ñaùp - Toâi khoâng thaáy coù moät söï thay ñoåi naøo caû. Trong laõnh vöïc Tín Lyù, laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh laø laäp tröôøng ñaõ ñöôïc Coâng Ñoàng Vatican II, Giaùo Huaán cuûa caùc Vò Giaùo Hoaøng vaø Saùch Giaùo Lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo trình baøy roõ raøng. Trong laõnh vöïc thöïc haønh, Toøa Thaùnh ñaõ luoân luoân tìm aùp duïng caùc nguyeân taéc naøy, duø nhaän thaáy raèng vieäc aùp duïng vaøo moät tröôøng hôïp cuï theå khoâng phaûi deã daøng. Trong tröôøng hôïp mieàn Balcan, Toøa Thaùnh luoân luoân öôùc mong raèng caùc vaán ñeà chính trò ñöôïc giaûi quyeát baèng ñoái thoaïi trong söï toân troïng lòch söû vaø quyeàn lôïi, duø coâng nhaän raèng: cuõng caàn coù boån phaän can thieäp nhaân ñaïo, bôûi vì khoâng moät Quoác Gia naøo coù theå vi phaïm caùc quyeàn con ngöôøi, che giaáu sau böùc bình phong cuûa chuû quyeàn quoác gia. Ñaây laø moät bieán chuyeån quan troïng cuûa coâng phaùp quoác teá trong nhöõng naêm vöøa qua.
Trong tröôøng hôïp Kosovo, chuùng ta heát thaûy ñaõ laø nhöõng chuùng nhaân veà moät hoaït ñoäng maïnh meõ, lieân læ veà ngoaïi giao töø nhieàu thaùng nay, nhaèm uûng hoä moät giaûi phaùp nhaèm coå voõ vieäc chung soáng hoøa bình giöõa caùc daân toäc taïi Kosovo. Ñaõ quaù roõ raøng: traùch nhieäm cuûa söï löïa choïn nhö vaäy laø thuoäc nhöõng ngöôøi ñaõ löïa choïn nhö vaäy vaø coi söï löïa choïn cuûa mình laø thuaän lôïi.
Toøa Thaùnh ñaõ ghi nhaän quyeát ñònh nhö vaäy, nhöng ñaõ tìm caùch laøm cho hoï suy tö veà nhöõng haäu quaû cuûa bieän phaùp ñaõ ñöôïc hoï chaáp nhaän.
Hoûi - Toøa Thaùnh ñaõ môøi goïi Coäng Ñoàng quoác teá coâng nhaän nhöõng lyù leõ cuûa "quyeàn lôïi vaø lòch söû" ñeå ñaït tôùi vieäc thoaùt ra khoûi chieán tranh. Ñöùc Cha coù theå cho bieát, caùch roõ raøng trong nhöõng danh töø deã hieåu vaø phoå bieán hôn, Toøa Thaùnh coù yù chuû tröông gì?
Ñaùp - Caàn phaûi löu yù raèng, moät beân, Serbia ñoøi laïi cho mình nhöõng döõ kieän lòch söû saùng laäp veà caên cöôùc cuûa mình vaø nhöõng döõ kieän naøy ñaõ aên reã saâu vaøo Kosovo, vaø ñaøng khaùc, ña soá ngöôøi daân cö nguï taïi Kosovo laïi thuoäc chuûng toäc Albania.
Xeùt raèng mieàn naøy thuoäc Chaâu AÂu, ñieàu quan troïng laø caùc giaûi phaùp caàn ñöôïc tìm kieám trong gia taøi luaät phaùp rieâng cuûa truyeàn thoáng Chaâu AÂu, truyeàn thoáng naøy döïa treân neàn daân chuû, treân vieäc toân troïng caùc quyeàn cuûa con ngöôøi vaø treân vieäc löu haønh töï do cuûa con ngöôøi vaø taøi saûn. Khoâng thieáu nhöõng baèng chöùng nhö vaäy, thí duï caùc baûn vaên cuûa Hoäi Ñoàng Chaâu AÂu vaø cuûa Toå Chöùc veà An Ninh vaø Coäng taùc AÂu Chaâu (Osce, chöõ taét cuûa Organisation de Seùcuriteù et Coopeùration de l’Europe) Nhöõng giaûi phaùp vaø nhöõng coâng thöùc cuûa vieäc chung soáng hoøa bình giöõa caùc daân toäc phaûi muùc laáy töø nôi nhöõng nguoàn maïch naøy.
Hoûi - Ñöùc Cha ñaõ gaëp Toång Thoáng Milosevic ít ngaøy tröôùc leã Phuïc Sinh Coâng Giaùo. Taïi sao, theo quan ñieåm cuûa Ñöùc Cha, ñeà nghò ñình chieán töø leã Phuïc Sinh Coâng Giaùo ñeán leã Phuïc Sinh Chính Thoáng ñaõ khoâng ñöôïc chaáp nhaän?
Ñaùp - Toâi xin minh xaùc ngay laø Toøa Thaùnh ñaõ yeâu caàu ñình chieán khoâng nhöõng nôi Toång Thoáng Milosevic, nhöng caû nôi Toång Thoáng Clinton vaø Toång Thö Kyù NATO nöõa. Muïc ñích cuûa cuoäc ñình chieán naøy do ÑTC yeâu caàu, laø ñeå cho ngöôøi daân soáng treân laõnh thoå Coäng Hoøa Lieân Bang Yougoslavie ñöôïc höôûng moät chuùt söï bình thaûn vaø hoøa bình trong dòp Ñaïi Leã cuûa Kitoâ Giaùo, ñoàng thôøi cuõng ñeå cho caùc phe ñang chieán ñaáu vôùi nhau, coù ñöôïc ít ngaøy suy tö. Khi ngöôøi daân bò cöôõng böùc boû nhaø cöûa hay khi caùc traùi bom rôùt xuoáng, thì dó nhieân khoâng phaûi laø luùc thuaän lôïi cho hoaït ñoäng ngoaïi giao vaø cho vieäc ñieàu ñình. Vì theá, Chuùa Nhaät Leã Laù, ÑTC khoâng ngaàn ngaïi quaû quyeát: "Luùc naøo cuõng laø giôø cuûa hoøa bình. Khoâng bao giôø coù theå noùi: ñaõ quaù treã, ñeå ñoái thoaïi, ñeå ñieàu ñình". Do ñoù chuùng ta chôø ñôïi caùc vò ñoùng vai chính cuûa côn khuûng hoaûng, ñoùn nhaän saùng kieán naøy, ñeå laøm cho hoøa bình chieán thaéng.
Hoûi - ÑTC ñaõ nhieàu laàn môøi goïi caùc phe tranh chaáp ñieàu ñình vaø ñaõ noùi ñeán "vieäc môû haønh lang nhaân ñaïo ñeå cöùu trôï cho caùc ngöôøi tò naïn", vôùi muïc ñích laøm cho hoï trôû laïi nhaø cuûa hoï. Theo nhaän xeùt cuûa Ñöùc Cha, caùi gì ñaõ ngaên chaën lôøi keâu goïi nhö vaäy?
Ñaùp - Caùc khoù khaên do söï kieän naøy laø haønh lang nhaân ñaïo naày phaûi ñöôïc keøm theo baèng nhöõng ñieàu kieän roõ raøng: ñình chæ caùc cuoäc haønh quaân vaø vieäc thanh tröøng chuûng toäc veà phía chính phuû Lieân Bang Belgrad vaø ngöøng caùc cuoäc doäi bom veà phía NATO; vieäc trôû veà cuûa caùc ngöôøi tò naïn vaø di taûn vôùi söï giuùp ñôõ cuûa caùc toå chöùc nhaân ñaïo, nhöng caùc toå chöùc naøy phaûi ñöôïc baûo ñaûm bôûi moät löïc löôïng can thieäp quoác teá, ñöôïc moïi ngöôøi tín nhieäm. Vaø taát caû caùc ñieàu naøy ñoøi nhöõng nhöôïng boä laãn nhau; nhöng nhöõng nhöôïng boä naøy hieän nay chöa chín muoài.
Trong luùc chôø ñôïi, moät phong traøo roäng lôùn cuûa tình lieân ñôùi baét ñaàu hoïat ñoäng. Toâi phaûi thaønh thöïc noùi: daân toäc YÙ ñang tham döï vaøo phong traøo naøy vôùi tinh thaàn quaûng ñaïi lôùn lao. Taát caû caùc cô quan Toøa Thaùnh ñeàu daán thaân trong vieäc laøm giaûm bôùt caùc ñau khoå cuûa chieán tranh. Phuû Quoác Vuï Khanh vaø chính Ñöùc Hoàng Y Angelo Sodano, Quoác Vuï Khanh, cuõng nhö Hoäi Ñoàng Coâng Lyù vaø Hoøa Bình vaø Hoäi Ñoàng Ñoàng Taâm (Cor Unum) ñang hoaït ñoäng theo chieàu höôùng naøy. Chính vò chuû tòch Hoäi Ñoàng Cor Unum, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Paul Cordes, trong nhöõng ngaøy vöøa qua, ñaõ ñeán Albania ñeå phoái hôïp vieäc cöùu trôï Coâng Giaùo. Roài taïi Belgrad, Toøa Söù Thaàn luoân luoân hieän dieän vaø hoaït ñoäng. Taát caû ñeàu daán thaân trong moät noã löïc chung veà hoøa bình. Ñieàu quan troïng laø moïi ngöôøi hieåu raèng Chaâu AÂu khoâng theå keát thuùc Ngaøn Naêm thöù hai naøy, bò taøn phaù bôûi tai hoïa vaø bôûi söï ñau buoàn.
Nhöõng taâm tình veà nhaân ñaïo, vieäc toân troïng coâng phaùp quoác teá vaø hoøa bình cho moïi ngöôøi phaûi tuyeät ñoái chieán thaéng. Khoâng bao giôø chuùng ta soáng haïnh phuùc maø khoâng coù nhau, hay teä haïi hôn nöõa, khoâng bao gioø chuùng ta soáng haïnh phuùc, neáu chuùng ta choáng ñoái nhau.
Back
to Radio Veritas Asia Home Page