Baøi phoûng vaán
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jean-LouisTauran
Ngoaïi Tröôûng Toøa Thaùnh
daønh cho nhaät baùo "Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu"
(Corriere delle sera)

Prepared for internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Baøi phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jean-LouisTauran, Ngoaïi Tröôûng Toøa Thaùnh, daønh cho nhaät baùo "Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu" (Corriere delle sera).

Vôùi baøi phoûng vaán daønh rieâng cho nhaät baùo "Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu" (Corriere della sera), moät trong caùc nhaät baùo lôùn nhaát cuûa YÙ, xuaát baûn taïi Milano, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jean-Louis Tauran, phuï traùch veà caùc moái quan heä vôùi caùc quoác gia (töông ñöông vôùi chöùc vuï Ngoaïi Tröôûng ), traû lôøi cho nhöõng ñieàu kieän tieân quyeát do oâng Jiang Zemin (Giang Traïch Daân), chuû tòch Nhaø Nöôùc Trung Quoác ñaët ra, nhaân dòp oâng vieáng thaêm Coäng Hoøa YÙ trong nhöõng ngaøy naøy. Ñöùc Toång Giaùm Muïc khoâng cho raèng vieäc quan taâm cuûa ÑTC ñeán caùc ngöôøi Coâng Giaùo Trung Quoác, laø nhö moät vieäc xen laán vaøo noäi boä cuûa Trung Quoác. Ñoàng thôøi Ngoaïi Tröôûng Toøa Thaùnh quaû quyeát "moïi khoù khaên coù theå vuôït qua trong moät ñoái thoaïi tröïc tieáp". Ñoái vôùi Ñöùc Toång Giaùm Muïc Tauran, söï quan taâm cuûa chuû tòch Nhaø Nöôùc Trung Quoác veà vieäc bình thöôøng hoùa quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh laø ñieàu quan troïng. Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho nhaät baùo "Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu" (Corriere della sera), soá ra ngaøy 18 thaùng 3 vöøa qua, chuû tòch Jiang Zemin quaû quyeát raèng: Ñeå caûi tieán moái quan heä vôùi Trung quoác, Vatican phaûi ñoaïn tuyeät vôùi Ñaøi Loan vaø ñình chæ moïi vuï xen laán vaøo noäi boä. Ñoái laïi vôùi laäp tröôøng treân, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Tauran noùi: Chuùng toâi yù thöùc ñöôïc raèng ñeå bình thöôøng hoùa caùc moái quan heä vôùi Baéc Kinh, chuùng toâi phaûi thay ñoåi hình thöùc cuûa caùc moái quan heä vôùi Ñaøi Loan. Coù nhöõng khoù khaên, nhöng vôùi moät cuoäc ñoái thoaïi tröïc tieáp coù theå vöôït qua taát caû". Ñoái vôùi vò ngoaïi giao Toøa Thaùnh, moät cuoäc ñaøm phaùn nhaèm ñi ñeán vieäc bình thöôøng hoùa quan heä ngoaïi giao giöõa Trung Quoác vaø Toøa Thaùnh ngaøy nay laø vieäc coù theå laøm.

Sau ñaây, chuùng ta haõy theo nguyeân vaên baøi phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc Tauran daønh cho Nhaät Baùo "Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu" (Corriere della sera):

Hoûi - Thöa Ñöùc Cha, chuû tòch Jiang Zemin (Giang Traïch Daân) ñang ôû Roma. Seõ löu laïi ôû YÙ boán ngaøy, nhöng oâng khoâng ñeán Vatican. Traùi laïi, trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho Nhaät Baùo Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu (Corriere della sera), oâng ñaõ ñaët nhöõng ñieàu kieän ñeå "caûi tieán moái quan heä vôùi Vatican": Vatican caàn ñoaïn tuyeät vôùi Ñaøi Loan vaø ñình chæ nhöõng xen laán vaøo noäi boä cuûa Trung Quoác. Vaäy Ñöùc Cha ñaùp laïi nhö theá naøo?

Ñaùp - Toâi xin thöa ngay raèng: quan taâm cuûa chuùng toâi laø coù ñöôïc moät söï lieân laïc toân giaùo vôùi nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo Trung Quoác; quan taâm naøy khoâng theå coi nhö moät vieäc xen laán vaøo noäi boä chính trò, nhöng chuùng toâi yù thöùc raèng ñeå bình thöôøng quan heä ngoaïi giao vôùi Baéc Kinh, caàn phaûi thay ñoåi hình thöùc cuûa nhöõng moái lieân heä cuûa chuùng toâi vôùi Ñaøi Loan. Nhöng tröôùc khi ñoái phoù vôùi nhöõng khoù khaên, toâi muoân noùi leân moät lôøi veà cô hoäi thuaän tieän ñeán vôùi chuùng toâi trong luùc naøy: Toøa Thaùnh vui möøng ghi nhaän söï saün saøng cuûa Chính Phuû Baéc Kinh muoán "caûi tieán moái quan heä vôùi Vatican". Vieäc baûo ñaûm naøy, bôûi vì do töø quyeàn bính chính trò toái cao cuûa Quoác Gia, mang theo moät söï quan troïng ñaëc bieät vaø coù tính caùch chính thöùc maïnh meõ hôn cho nhöõng lôøi tuyeân boá nhö vaäy; nhöõng lôøi tuyeân boá naøy ñaõ ñöôïc noùi leân nhieàu laàn bôûi nhöõng vò caàm quyeàn Chính Phuû hoaëc bôûi nhöõng phaùt ngoân vieân cuûa caùc ngaøi vaø Toøa Thaùnh ñaõ löu yù nhieàu".

Hoûi - Chuùng ta thöû cöùu xeùt xem ñieàu kieän thöù nhaát trong caùc ñieàu kieän do chuû tòch Nhaø Nöôùc Trung Quoác ñaët ra: nghóa laø tröôùc heát caùc Ngaøi phaûi ñoaïn tuyeät vôùi caùi ñöôïc goïi laø lieân laïc ngoaïi giao vôùi Ñaøi Loan.

Ñaùp - "Toøa Thaùnh, töø nhieàu theá kyû, chuù yù theo doõi lòch söû cuûa daân toäc Trung Quoác. Cuoäc ñoái thoaïi vôùi Trung Quoác, nhìn laïi trong lòch söû, coù töø thôøi Trung Coå, khi coù nhöõng vuï trao doåi ñaàu tieân caùc vò ñaïi dieän giöõa trieàu ñình Giaùo Hoaøng vaø trieàu ñình Moâng Coå. Moái quan heä vôùi Trung Quoác trôû neân oån ñònh vöõng chaéc vaø tröïc tieáp keå töø naêm 1922, nhôø vaøo söï hieän dieän thöôøng tröïc taïi Baéc Kinh, tröôùc heát cuûa "moät Khaâm Söù Toøa Thaùnh" vaø sau ñoù, töø naêm 1946, cuûa "moät vò Söù Thaàn Toøa Thaùnh". Nhöng nhöõng bieán coá lòch söû, khoâng tuøy thuoäc Toøa Thaùnh, trong naêm 1951 ñaõ ñöa ñeán vieäc ra ñi mieãn cöôõng cuûa vò Söù Thaàn, Ñöùc Cha Antonio Riberi, khoûi laõnh thoå Trung Quoác.

Hoûi - Taïi sao mieãn cöôõng? Vaäy khoâng phaûi ngaøi ñaõ töï quyeát ñònh chuyeån veà Ñaøi Loan sao?

Ñaùp - Khoâng, ngaøi ñaõ bò cöôõng eùp ñeán böôùc tieán ñoù. Chæ thò cuûa Toøa Thaùnh luùc ñoù laø ngaøi phaûi ôû laïi laâu heát söùc coù theå taïi choã cuûa mình treân laõnh thoå Trung Quoác. Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ nhieàu laàn baøy toû thieän chí cuûa Toøa Thaùnh veà bình thöôøng hoùa moái quan heä vôùi Coäng Hoøa Nhaân Daân Trung Quoác, trong öôùc muoán vöøa ñeå beânh vöïc nhöõng quyeàn lôïi toân giaùo cuûa coäng ñoàng Coâng Giaùo Trung Quoác, vöøa ñeå goùp phaàn vaøo vieäc tìm kieám ñoái thoaïi veà hoøa bình giöõa Coäng Ñoàng Quoác Teá. Ñöùc Hoàng Y Quoác Vuï Khanh ñaõ nhaéc laïi, caùch ñaây moät thaùng, söï saün saøng veà ñoái thoaïi, moät cuoäc ñoái thoaïi ñöa ñeán vieäc bình thöôøng hoùa caùc moái quan heä, vôùi yù thöùc cuï theå vaø minh baïch laø coâng vieäc naøy seõ ñoøi moät söï thay ñoåi veà moái quan heä vôùi Ñaøi Loan. Taát caû nhöõng ñieàu naøy phaûi laøm, khoâng vì nhöõng khoù khaên vôùi Nhaø Caàm Quyeàn Ñaøi Baéc, nhöng chæ vì trong vieäc tìm kieám coâng ích cuûa Giaùo Hoäi taïi Trung Quoác.

Hoûi - Vaäy thì caùc Ngaøi chaáp nhaän ñieàu kieän thöù nhaát naøy khoâng?

Ñaùp - Chuùng toâi saün saøng thaûo luaän. Nhöng vì Toøa Thaùnh laø moät thöïc taïi toân giaùo, moät vieäc bình thöôøng hoùa quan heä vôùi Baéc Kinh nhaát thieát phaûi bao haøm moät söï thoûa thuaän veà moät soá khía caïnh cuûa söï hieän dieän vaø cuûa hoaït ñoäng cuûa Giaùo Hoäi taïi Trung Quoác.

Hoûi - Vaäy ñieàu yeâu caàu naøy cuûa caùc Ngaøi khoâng ñoái nghòch vôùi ñieàu kieän do Chuû Tòch Jiang Zemin (Giang Traïch Daân) ñaët ra, nghóa laø caùc ngaøi ñình chæ vieäc xen laán vaøo noäi boâï cuûa Trung Quoác sao?

Ñaùp - Thaønh thöïc noùi, nhaéc ñeán vieäc xen laán vaøo noäi boä, nhö ñaõ ñöôïc quaû quyeát treân ñaây, khoâng theå khoâng gaây neân nhieàu ngaïc nhieân. Thöïc ra, chuùng toâi khoâng thaáy moät vieäc lieân laïc coù tính caùch toân giaùo, nhö vieäc lieân laïc giöõa caùc ngöôøi Coâng Giaùo vôùi ÑTC, laïi coù theå taïo neân moät söï xen laán vaøo noäi boä cuûa Xöù Sôû hoaëc gaây haïi cho chuû quyeàn hay neàn ñoäc laäp cuûa Nhaø Nöôùc nhö theá naøo. Hôn nöõa, khoâng thaáy coäng ñoàng Coâng Giaùo hieän nay taïi Trung Quoác coù theå gaây neân nhöõng caêng thaúng veà traät töï xaõ hoäi hoaëc gaây khoù khaên coù tính caùch chính trò nhö theá naøo.

Hoûi - Trong thöïc teá, xin Ñöùc Cha cho bieát tình hình cuûa coäng ñoàng Coâng Giaùo taïi Trung Quoác hieän nay.

Ñaùp - Döïa vaøo nhöõng ñieàu ñöôïc bieát, xem ra caùc vò Giaùm Muïc trong hieäp thoâng hoaøn toaøn vôùi ÑTC, vôùi caùch cöû xöû cuûa caùc ngaøi, ñaõ taïo neân nhöõng vaán ñeà hoaëc gôïi leân nhöõng deø daët nôi nhaø caàm quyeàn chính trò. Traùi laïi chuùng toâi ñöôïc bieát caùc ngaøi daán thaân maïnh meõ trong vieäc coå voõ coâng ích cuûa ngöôøi daân vaø cuûa Xöù Sôû. Veà nhöõng gì lieân heä ñeán caùc tín höõu Coâng Giaùo ñôn sô chaát phaùc, theo söï chuùng toâi bieát, hoï cuõng ñöôïc nhaø caàm quyeàn daân söï ñaùnh giaù cao vì nhöõng daán thaân xaõ hoäi cuûa hoï vaø trong nhieàu laøng maïc hoï coøn ñöôïc coâng nhaän vaø thaêng thöôûng nöõa, nhö nhöõng coâng daân göông maãu. Vì theá moät söï bình thöôøng hoùa caùc quan heä seõ ích lôïi khoâng nhöõng cho coäng ñoàng Coâng Giaùo Trung Quoác, nhöng cho caû Xöù Sôû nöõa. Ñaát nöôùc coù theå tin töôûng vaøo söï coäng taùc coøn quaûng ñaïi hôn nöõa veà phía caùc coâng daân Coâng Giaùo. Do ñoù, caùi maø Nhaø Nöôùc Trung Quoác coi nhö moät söï xen laán vaøo noäi boä, treân thöïc teá, coù theå trôû neân söï coäng taùc cho coâng ích cuûa chính nhöõng ngöôøi vöøa laø coâng daân cuûa moät quoác gia, vöøa laø thaønh vieân cuûa moät coäng ñoàng toân giaùo.

Hoûi - Ñöùc Cha coù laïc quan veà söï coù theå tieán ñeán moät thoûa uôùc khoâng?

Ñaùp - Toøa Thaùnh yù thöùc raèng coù nhöõng khoù khaên, nhöng cuõng vaãn tin töôûng raèng coù theå tìm ra nhöõng giaûi phaùp ñöôïc caû hai beân thoûa thuaän cho caùc vaán ñeà khaùc nhau, nhôø vaøo moät cuoäc ñoái thoaïi tröïc tieáp vaø xaây döïng giöõa hai beân.

Ñoù laø noäi dung baøi phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc Tauran, Ngoaïi Tröôûng Toøa Thaùnh, veà nhöõng vaán ñeà coù lieân heä ñeán lieân laïc ngoaïi giao giöõa Toøa Thaùnh vaø Trung Quoác.


Back to Radio Veritas Asia Home Page