Hoaøn caûnh xaõ hoäi vaø kinh teá
taïi Macedonia ngaøy moät teä hôn

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Hoaøn caûnh xaõ hoäi vaø kinh teá taïi Macedonia ngaøy moät teä hôn.

 Ba Lan (Varsava) - (CNS 28/03/2001) - Moät vò linh muïc coâng giaùo ngöôøi Macedonia vöøa leân tieáng baùo ñoäng veà hoaøn caûnh xaõ hoäi vaø kinh teá ngaøy moät trôû neân teä haïi hôn, theo sau vuï noåi loaïn cuûa ngöôøi daân goác Albany daïo trung tuaàn thaùng 3/2001 vöøa qua. Tuy nhieân, cha Antun Siramotic, giaùm ñoác Caritas Macedonia, cuõng cho bieát theâm laø giaùo hoäi coâng giaùo taïi ñaây vaãn giöõ moái quan heä toát vôùi caùc coäng ñoaøn toân giaùo khaùc, vaø luoân saün saøng ñöùng ra laøm trung gian ñeå giaûi quyeát caùc cuoäc tranh chaáp.

 Cha Antun Siramotic cho bieát laø giaùo hoäi coâng giaùo Macedonia luoân chuaån bò ñeå laøm chieác caàu noái giöõa caùc phe phaùi. Giaùo hoäi ñang giuùp ñôõ caùc ngöôøi ngheøo, ngöôøi bò loaïi ngoaøi leà xaõ hoäi, vaø giaùo hoäi cuõng khoâng coù tranh chaáp gì vôùi phía giaùo hoäi chính thoáng hay hoài giaùo. Qua söï gaén boù naøy vôùi moät beân coäng ñoaøn, giaùo hoäi coâng giaùo luoân ôû trong tö theá xaây döïng tình hieäp nhaát giöõa caùc coäng ñoaøn toân giaùo vôùi nhau. Trong khi ñoù, chính phuû Macedonia cho bieát laø quaân ñoäi Macedonia ñaõ giaønh laïi ñöôïc quyeàn kieåm soaùt moät soá laøng ñaõ naèm trong tay cuûa caùc phieán quaân ngöôøi goác Albany taïi vuøng bieân giôùi Taây Baéc Macenonia, luoân caû caên cöù cuûa Quaân Ñoäi Giaûi Phoùng Quoác Gia Albany taïi Kale. Trong cuoäc phoûng vaán vôùi thoâng taán xaõ coâng giaùo Hoa Kyø vaøo hoâm thöù ba (27/03/2001), cha Siramotic cho bieát Hoäi Hoàng Thaäp Töï Quoác Teá ñang gaùnh traùch nhieäm saên soùc cho khoaûng 35 ngaøn ngöôøi tò naïn töø Tetovo, vaø do ñoù Caritas Macedonia ñöôïc raûnh tay ñeå taäp trung caùc coâng vieäc cöùu trôï thöôøng xuyeân cho nhöõng ngöôøi ngheøo vaø bò thaát nghieäp taïi Macedonia. Cha noùi tieáp nhö sau: “Hoaøn caûnh hieän giôø khoâng nghieâm troïng nhö khi ngöôøi tò naïn chaïy laùnh naïn khoûi Kosovo. Nhöng chuùng toâi vaãn caàn söï trôï giuùp caøng nhieàu coù theå ñeå tieáp tuïc coâng taùc cuûa chuùng toâi taïi ñaây. Naïn thaát nghieäp ñang lan traøn vaø caùc nhu caàu xaõ hoäi thì quaû thaät nhieàu, töø thöïc phaåm cho tôùi caùc thöù caên baûn nhaát cho cuoäc soáng haèng ngaøy.

 Trong moät baûn thoâng caùo coâng boá hoâm 27 thaùng 3/2001 vöøa qua, Cô Quan Cöùu Trôï Coâng Giaùo Hoa Kyø cho bieát laø hoï ñang cung caáp caùc dòch vuï cöùu trôï cô baûn cho ngöôøi daân taïi Kosovo, nhaát laø cho soá ngöôøi tò naïn Macedonia ngaøy moät nhieàu hôn. Gaàn 5,000 ngöôøi tò naïn töø Macedonia ñaõ vöôït qua daõy nuùi Sar baèng ñöôøng boä ñeå ñeán thaønh phoá Prizen cuûa tænh Kosovo. 50% daân chuùng Macedonia ñang bò thaát nghieäp. Macedonia giaønh ñöôïc ñoäc laäp sau khi coäng hoøa lieân bang Yugoslavia tan raõ vaøo naêm 1990-1991. Caùc vaán ñeà kinh teá taïi ñaây vaãn traàm troïng nhö tröôùc ñaây, coäng theâm laø söï baát maõn cuûa ngöôøi daân goác Albany. Hoâm thöù tö ngaøy 28 thaùng 3/2001 vöøa qua, Ñöùc Cha Joakim Herbut, Giaùm Muïc Skopje-Prizren cho bieát ngaøi döï tính ñöa ra moät lôøi keâu goïi chung vôùi caùc nhaø laõnh ñaïo chính thoáng giaùo vaø Hoài Giaùo, ñeå keâu goïi tín höõu caùc coäng ñoaøn noã löïc xaây döïng moät quan heä toát ñeïp hôn. Theo nhaän ñònh cuûa cha Siramotic, giaùm ñoác Caritas Macedonia, thì vieäc chaám döùt cuoäc tranh chaáp tuøy thuoäc moät phaàn vaøo phaûn öùng cuûa caùc theá löïc beân ngoaøi, cuõng nhö thaùi ñoä cuûa ngöôøi daân ñòa phöông. Vaán ñeà cuûa Macedonia phaùt sinh töø caùc chính trò gia, vì vaäy caùc chính trò gia phaûi laø ngöôøi giaûi quyeát, nhöng Macedonia hy voïng laø caùc theá löïc beân ngoaøi seõ giuùp giaûm bôùt tình hình caêng thaúng hieän giôø.
 
 


Back to Radio Veritas Asia Home Page