Thö cuûa Toøa Toång Giaùm Muïc Thaønh Phoá Saigon
gôûi Chuû Tòch Quoác Hoäi Vieät Nam
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Toaø Toång Giaùm muïc Thaønh phoá Saigon
(Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam)
180 Nguyeãn ÑìnhChieåu, Quaän 3
Tel: 8292828
Kính göûi :
- Cuï Chuû Tòch Quoác Hoäi Nöôùc Coäng hoaø Xaõ hoäi Chuû nghóa Vieät Nam
Ñoàng kính göûi :
- Cuï Toång Bí thö Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam
- Cuï Chuû tòch Nöôùc
- Cuï Thuû töôùng Chính phuû
Ngaøy 27 thaùng 6 naêm 2003
Kính thöa Cuï Chuû tòch,
- Chuùng toâi ñaõ nhaän ñöôïc Baûn döï thaûo soá 16 Phaùp leänh veà Toân giaùo cuûa uyû ban Thöôøng vuï Quoác hoäi göûi tôùi xin goùp yù kieán. Tuy nhieân sau naøy, qua caùc ñaïi bieåu Coâng giaùo trong Quoác hoäi vaø qua maáy thaønh vieân trong Hoäi ñoàng Tö vaán Toân giaùo, chuùng toâi coøn coù ñöôïc caùc baûn döï thaûo soá 19 vaø soá 20.
- Sau khi nghieân cöùu kyõ Baûn döï thaûo cuoái cuøng (soá 20), vaø tham khaûo yù kieán ñoùng goùp cuûa caùc toå chöùc vaø caù nhaân thuoäc giôùi Coâng giaùo göûi cho caùc cô quan lieân heä, chuùng toâi coøn nghieân cöùu Saéc leänh 234 S/L ñaàu tieân cuûa nöôùc ta veà Toân giaùo do chính Chuû tòch Hoà Chí Minh kyù ngaøy 14-6-1955. Ngoaøi ra chuùng toâi cuõng ñöôïc ñoïc moät baøi vieát raát coù giaù trò cuûa Gs. Ts. Ñoã quang Höng, thuoäc Vieän Nghieân cöùu Toân giaùo, veà ñeà taøi HCM vaø neàn taûng luaät phaùp toân giaùo ôû nöôùc ta, ñaêng trong taïp chí Nghieân cöùu Toân giaùo, soá 3-2002 (Trg 3-13). Chính vì vaäy, chuùng toâi xin goùp yù nhö sau:
1. Cuõng nhö haàu heát caùc yù kieán ñoùng goùp cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân thuoäc giôùi Coâng giaùo noùi treân, chuùng toâi hoaøn toaøn nhaát trí vôùi giaùo sö Ñoã quang Höng, khaúng ñònh raèng Saéc leänh 234 cuûa Hoà Chuû tòch "laø vaên baûn coù tính luaät phaùp tieâu bieåu vaø hoaøn chænh nhaát cho nhöõng coáng hieán quan troïng cuûa HCM treân chaëng ñöôøng ñaàu tieân xaây döïng luaät phaùp toân giaùo ôû Vieät Nam" (bñd. trg 7), vaø raèng Saéc leänh noùi treân "cuûa Chuû tòch HCM vôùi nhieàu ñieàu khoaûn phong phuù, heä thoáng, lieân quan ñeán caùc hoaït ñoäng toân giaùo, laàn ñaàu tieân phaûn aùnh roõ quan ñieåm, thaùi ñoä cuûa Nhaø Nöôùc ta trong vieäc theå cheá hoaù chính saùch töï do toân giaùo cuûa mình, ñoàng thôøi cuõng ñaõ boäc loä nhöõng tö töôûng nhaân vaên, coù tình coù lí, giaûi quyeát vaán ñeà toân giaùo theo cung caùch Vieät Nam." (nt. Trg.11). Vì theá, chuùng toâi cuõng nhaát trí vôùi taùc giaû baøi nghieân cöùu noùi treân maø ñeà nghò : "Hoâm nay, hôn luùc naøo heát, chuùng ta caàn phaûi "tìm ñeán ngoïn nguoàn" cho böôùc ñi keá tieáp." (trg.12).
- Thaät vaäy, neáu Saéc leänh 234 lòch söû cuûa Hoà Chuû tòch "coù tính luaät phaùp tieâu bieåu vaø hoaøn chænh nhaát", thieát töôûng chuùng ta neân traân troïng duy trì vaø boå sung cho hôïp vôùi hoaøn caûnh hieän nay. Trong thôøi kyø ñoåi môùi vaø hoäi nhaäp, Ñaûng vaø Nhaø Nöôùc khoâng ngöøng nhaéc nhôû phaûi ñeà cao tö töôûng HCM, chuùng toâi öôùc mong tö töôûng aáy cuõng ñöôïc theå hieän moät caùch troïn veïn trong Phaùp leänh veà Toân giaùo.Saéc leänh 234 tuy ngaén goïn, nhöng laïi suùc tích, ñuû ñieàu. Chæ vôùi moät lôøi môû ñaàu, 5 Chöông vaø 16 Ñieàu, nhöng laïi ñaët ra ñöôïc neàn taûng vöõng chaéc cho moät phaùp leänh lieân quan ñeán toân giaùo, phuø hôïp vôùi luaät phaùp quoác teá (1). Vaø, chæ vôùi maáy caâu ngaén goïn sau ñaây, ñuû cho chuùng ta thaáy tinh thaàn côûi môû cuûa Chuû tòch HCM:
- Ñieàu 13 : "Chính quyeàn khoâng can thieäp vaøo noäi boä caùc toân giaùo",
- Ñieàu 3 : "Caùc nhaø tu haønh ngoaïi quoác maø Chính phuû Vieät Nam Daân chuû Coäng hoaø cho pheùp, thì ñöôïc giaûng ñaïo nhö caùc nhaø tu haønh Vieät Nam...",
- Ñieàu 9 : "Caùc toân giaùo ñöôïc pheùp môû tröôøng tö thuïc. Caùc tröôøng tö thuïc phaûi daïy theo chöông trình giaùo duïc cuûa Chính phuû. Ngoaøi giôø daïy theo chöông trình giaùo duïc cuûa Chính phuû coù theå daïy theâm giaùo lyù cho nhöõng hoïc sinh naøo muoán hoïc".
2. Theo Ñieàu 2 Chöông I cuûa Saéc leänh 234: "Caùc nhaø tu haønh vaø caùc tín ñoà ñeàu ñöôïc höôûng moïi quyeàn lôïi cuûa ngöôøi coâng daân vaø phaûi laøm moïi nghóa vuï cuûa ngöôøi coâng daân", chuùng toâi mong muoán ñieàu naøy ñöôïc aùp duïng trong Phaùp leänh veà Toân giaùo. Ngoaøi ra, theo Ñieàu 5 cuûa Saéc leänh naøy: "Caùc toân giaùo ñöôïc môû tröôøng ñaøo taïo nhöõng ngöôøi chuyeân hoaït ñoäng toân giaùo cuûa mình", vì theá, Nhaø Nöôùc khoâng neân haïn cheá con soá tuyeån sinh, ñaët ra heä thoáng "quota" cho töøng ñôn vò, qui ñònh thôøi gian nhaát ñònh cho vieäc tuyeån sinh nhö hieän nay.
3. Chuùng toâi ñoàng yù vôùi nhieàu ngöôøi cho raèng Ñieàu 24 cuûa döï thaûo Phaùp leänh (laàn thöù 20) bieåu hieän yù muoán can thieäp quaù saâu vaøo noäi boä toân giaùo, khi buoäc caùc chöùc saéc toân giaùo, tuyø theo caáp baäc, phaûi ñöôïc Chính quyeàn trung öông hay ñòa phöông chaáp thuaän vaø coâng nhaän baèng vaên baûn môùi ñöôïc hoaït ñoäng. Ñieàu naøy vöøa khoâng thöïc teá, vöøa laøm cho caùc chöùc saéc toân giaùo quaù leä thuoäc vaøo chính quyeàn, deã sinh ra phieàn toaùi vaø tieâu cöïc.
4. Veà quan heä ñoái ngoaïi, khi ñoïc Saéc leänh 234, chuùng toâi thaáy raèng Hoà Chuû tòch quaû laø moät caùi nhìn ñi tröôùc thôøi ñaïi khi vieát: "... Rieâng veà coâng giaùo, quan heä veà toân giaùo giöõa Giaùo hoäi Vieät Nam vôùi Toaø thaùnh La-maõ laø vaán ñeà noäi boä cuûa coâng giaùo." (Chöông IV, Ñieàu 13). Trong khi vieäc giao löu, hoäi nhaäp quoác teá ngaøy caøng trôû neân bình thöôøng, vaø nhöõng xa loä thoâng tin toaøn caàu ñang môû roäng, chuùng toâi ñeà nghò söûa laïi Chöông IV cuûa döï thaûo Phaùp leänh Toân giaùo theo tinh thaàn Hoà Chuû tòch.
5. Vaäy, ñeå "phaùt huy söùc maïnh ñaïi ñoaøn keát toaøn daân toäc" vì "daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh", vaø thöïc hieän chính saùch "toát ñaïo ñeïp ñôøi", chuùng toâi ñeà nghò Nhaø Nöôùc neân laáy Saéc leänh 234 cuûa Hoà Chuû tòch laøm caên baûn cho Phaùp leänh veà nhöõng hoaït ñoäng toân giaùo, chæ caàn thay ñoåi noäi dung Chöông III cuûa Saéc leänh naøy. Trong hoaøn caûnh hieän nay, thieát töôûng Nhaø Nöôùc neân ñaët ra caùc nguyeân taéc hôïp tình hôïp lyù ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà veà cô sôû, ñaát ñai, nhaø cöûa cuûa caùc toân giaùo.
- Trong tinh thaàn ñaïi ñoaøn keát daân toäc vaø goùp phaàn phaùt trieån ñaát nöôùc, chuùng toâi chaân thaønh goùp nhöõng yù kieán treân ñaây cho Baûn döï thaûo Phaùp leänh veà toân giaùo. Kính chuùc Cuï khang an vaø haïnh phuùc.
(AÁn Kyù)
Phaïm Minh Maãn
Toång Giaùm Muïc Tp Saigon
Ghi chuù:
(1) Luaät Taùch rôøi caùc Giaùo Hoäi vaø Nhaø nöôùc cuûa Phaùp, 9-12-1905; Tuyeân ngoân nhaân quyeàn cuûa Lieân Hieäp Quoác, 10-12-1948 (Ñieàu 18); Coâng öôùc quoác teá veà caùc Quyeàn Daân söï vaø chính trò (Ñieàu 18); Coâng öôùc Chaâu AÂu 1950.
Phuï Luïc:
Saéc Leänh veà Quyeàn Töï Do Toân Giaùo naêm 1955 cuûa Nhaø Nöôùc Vieät Nam
Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page