Cuoäc hoïp baùo trình baøy
Vaên Kieän Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Cuoäc
hoïp baùo trình baøy vaên kieän laøm vieäc cuûa Khoùa hoïp khoaùng
ñaïi cuûa THÑGM saép ñeán.
Thöù
saùu 01.6.2001, ÑHY Jan Schotte, Toång thö kyù THÑGM
chuû toïa cuoäc hoïp baùo trình baøy vaên kieän laøm vieäc (Instrumentum
laboris) cuûa Khoùa hoïp hoïp thöôøng leä thöù 10 cuûa THÑGM theá
giôùi, seõ ñöôïc khai maïc ngaøy 30 thaùng 9/2001 vaø beá maïc ngaøy
27 thaùng 10/2001 tôùi ñaây. Ñeà taøi cuûa Khoùa hoïp laàn naøy laø:
“Giaùm muïc, ngöôøi phuïc vuï Tin Möøng Chuùa Kitoâ, cho nieàm hy
voïng cuûa theá giôùi“. Theo ÑHY Toång thö kyù, thì con soá tham döï
khoaûng 300, ñaïi dieän caùc Hoäi ñoàng Giaùm muïc treân caû theá
giôùi. Cho tôùi luùc naøy môùi coù 240 vò ñöôïc caùc HÑGM göûi
danh saùch veà Vaên Phoøng trung öông. Ngoaøi caùc vò Giaùm muïc ñaïi
dieän cuûa caùc HÑGM theá giôùi ra,
coøn coù moät soá ñaïi dieän cuûa caùc Giaùo hoäi Kitoâ Kitoâ,
caùc chuyeân vieân vaø caùc döï thính nam nöõ ñöôïc môøi tham döï.
Vaên
kieän laøm vieäc (Instrumentum laboris) ñöôïc trình baøy trong cuoäc
hoïp baùo vöøa qua goàm khoaûng 124 trang, ñöôïc chia thaønh 5 chöông.
Ñaây laø thaønh quaû cuûa coâng vieäc laøm vaát vaû vaø laâu daøi
cuûa Vaên Phoøng trung öông THÑGM. Cô quan naøy coù nhieäm vuï thu löôïm
vaø choïn loïc caùc yù kieán, do caùc HÑGM caùc nöôùc guûi veà
Roma, theo caùc caâu hoûi ñaõ ñöôïc Vaên phoøng THÑGM ñaët ra vaø
göûi tôùi caùc Giaùm muïc. ÑHY Toång thö kyù cho bieát: ñaõ coù
56,7% HÑGM theá giôùi goùp yù kieán. Con soá ñuôïc coi laø thaáp;
nhöng saùnh vôùi caùc cuoäc goùp yù kieán veà caùc khoùa hoïp khaùc,
laïi cao hôn. Khoùa
hoïp veà Gia ñình naêm 1980, chæ coù 50% vaø khoùa veà Bí tích Giaûi
toäi, veà vieäc Saùm hoái naêm 1983, coøn thaáp hôn nöõa: 42%.
Caùc
nghò phuï seõ thaûo luaän veà ñeà taøi “Giaùm muïc phaûi laøm gì
vaø laøm nhö theá naøo, ñeå chu toaøn söù vuï cuûa moät vò chuû
chaên cuûa moät Giaùo hoäi ñòa phöông“, vaø veà nhieàu vaán ñeà
khaùc nöõa, trong ñoù coù moät soá vaán ñeà teá nhò vaø phöùc taïp,
nhö moái quan heä giöõa giaùo phaän vaø Giaùo trieàu Roma, vai troø
cuûa HÑGM cuûa moãi quoác gia, cuûa moãi mieàn, -
vaán ñeà boå nhieäm Giaùm muïc, moät vaán ñeà
raát quan troïng vaø caàn thaêm doø yù kieán roäng raõi hôn nöõa,
khoâng phaûi chæ caên cöù vaøo söï ñeà cöû, giôùi thieäu cuûa vò
naøy hay vò khaùc. Vaán ñeà naøy ñaõ ñöôïc nhaán maïnh trong Hoäi
nghò Hoàng Y vöøa qua taïi Vatican - vaán ñeà veà goùp phaàn quan troïng
hôn cuûa caùc giaùm muïc trong vieäc quaûn trò trung öông cuûa Giaùo
hoäi, vaø sau cuøng vaán ñeà coù theå laø caùc giaùm muïc hoài höu
luùc troøn 78 tuoåi
thay vì 75 nhö Giaùo luaät ghi trong khoaûn 401.
Ngoaøi
ra coøn coù nhieàu vaán ñeà gai goùc hôn nöõa caùc Giaùm muïc phaûi
nghó ñeán. Theo yù kieán cuûa nhieàu HÑGM, thì giaùm muïc phaûi hieän
dieän luoân luoân trong giaùo phaän cuûa mình vaø laøm vieäc “toaøn
phaàn”, bôûi vì vieäc thöôøng xuyeân vaéng maët
vaø keùo daøi seõ gaây haïi cho coâng vieäc muïc vuï. Caùc Giaùm
muïc phaûi hieän dieän vaø luoân saün saøng nhö nhöõng vò muïc töû
nhieät thaønh cuûa ñaøn chieân ñaõ ñöôïc phuù thaùc cho. Giaùo
trieàu Roma öôùc muoán coù moät söï oån ñònh hôn cuûa moät giaùm
muïc ñaõ ñöôïc choïn laøm chuû chaên cuûa moät giaùo phaän, nghóa
laø : khoâng neân thuyeân chuyeån deã daøng töø giaùo phaän naøy qua
giaùo phaän khaùc.
Vaên kieän coøn nhaéc ñeán vieäc phaûi heát söùc traùnh moät
soá vaán ñeà coù tinh caùch “quaù theá tuïc” nhö öôùc mong
ñöôïc thuyeân chuyeån veà nhöõng giaùo phaän roäng lôùn, thôøi
danh, vaø giaàu coù hôn, hoaëc veà nhöõng giaùo phaän ít vaán ñeà
hôn. Noùi caùch khaùc: caàn traùnh heát söùc “vieäc ham chöùc quyeàn,
tìm thaêng quan tieán chöùc, truïc lôïi”. Thöøa taùc vuï trong Giaùo
hoäi laø “moät phuïc vuï cuûa tình yeâu“, khoâng phaûi laø nôi
“tìm lôïi loäc vaät chaát“. Veà ñieåm naøy, ÑTC cuõng ñaõ nhaán
maïnh trong dieãn vaên ñoïc cho Giaùo Trieàu Roma, ngaøy 22.12.2000,
trong buoåi tieáp caùc Hoàng Y, TGM, Giaùm muïc, Giaùm chöùc vaø caùc
nhaân vieân laøm vieäc trong caùc cô quan Toøa Thaùnh.
Moät
vaán ñeà khaùc: vaán ñeà quaûn trò taøi chính trong Giaùo phaän. Caàn
phaûi canh phoøng vaø nghieâm chænh trong vieäc quaûn trò taøi chaùnh,
kinh teá cuûa Giaùo phaän, cuõng nhö ñoái vôùi caùc theå cheá khaùc
cuûa Giaùo phaän. Trong Hoäi ñoàng giaùo phaän traùch nhieäm veà quaûn
trò taøi chaùnh, kinh teá, phaûi ñöôïc trao cho nhöõng ngöôøi coù
sôû tröôøng, chuyeân moân vaø nhaát laø lieâm khieát. Vaên kieän
laøm vieäc nhaán maïnh raèng: “Ñöùc baùc aùi muïc vuï ñoøi nhöõng
kieåu soáng vaø nhöõng hình thöùc khoù ngheøo trong
ñôøi soáng, theo göông Chuùa Gieâsu khoù ngheøo vaø khieâm toán“.
Nhö vaäy Giaùm muïc, nhö moät vò chuû chaên nhaân laønh, môùi deã
gaàn guõi ñaøn chieân, baát cöù thuoäc giai caáp naøo. Giaùm muïc
phaûi ñeán vôùi ñaøn chieân maø khoâng gaây hoå theïn cho hoï vaø
chính mình cuõng khoâng hoå theïn“.
Trong
vieäc quaûn trò Giaùo phaän, nhaát laø nhöõng giaùo phaän roäng lôùn,
coù nhieàu toå chöùc, nhieàu vaên phoøng....Giaùm muïc vaãn phaûi nhôù
mình khoâng phaûi nhö laø “coâng chöùc caáp cao”. Caàn soáng laøm
sao ñeå ngöôøi daân khoâng coi mình nhö “ngöôøi coù ñòa vò, ngöôøi
quyeàn theá“.
Moät ñieåm khaùc caàn traùnh, töùc laø söï hieän dieän, hay noùi
ñuùng hôn söï xuaát hieän thöôøng xuyeân giöõa nhaø caàm quyeàn
daân söï. Thaùi ñoä
naøy raát coù theå laøm lu môø hình aûnh cuûa moät vò giaùm
muïc vaø gaây haïi ñeán tính caùch “töï laäp, töï trò “cuûa
Giaùo hoäi“. Vaên kieän nhaán maïnh raèng: “Moät soá hình thöùc
beân ngoaøi veà ñòa vò, ñaëc aân, nhö töôùc hieäu, y phuïc, huaân
chöông..., khoâng ñöôïc laøm lu môø thöøa taùc vuï giaùm muïc
trong vieäc giaûng daïy baèng lôøi noùi vaø vieäc laøm”.
Ngoaøi
caùc vaán ñeà khoù khaên treân ñaây, giaùm muïc ngaøy nay coøn phaûi
quan taâm ñeán caùc vaán ñeà môùi cuûa thôøi ñaïi, nhö baïo ñoäng,
chieán tranh, coâng lyù vaø hoøa bình, thuyeát töông ñoái luaân lyù,
caûnh ngheøo khoå gaây neân bôûi cheá ñoä tö baûn “röøng ruù“
vaø bôûi vieäc hoaøn caàu hoùa kinh teá, vieäc thoâng truyeàn ñöùc
tin trong nhöõng hoaøn caûnh thöïc khoù khaên, moái quan heä vôùi ngöôøi
di daân, tò naïn, vôùi caùc toân giaùo khaùc, vôùi caùc giaùo phaùi
xuaát hieän vaø lan traøn khaép nôi, vôùi giôùi chính trò, trí thöùc,
vôùi nhöõng ngöôøi choáng Giaùo hoäi hoäi, aùc caûm vôùi Haøng
giaùo só, thuø gheùt Ñaïo coâng giaùo v.v...
Thöøa
taùc vuï giaùm muïc laø moät söù vuï raát khoù khaên. Vì theá
caàn phaûi coù nhöõng saùng kieán rieâng nhaèm giuùp caùc giaùm muïc,
nhaát laø caùc vò
môùi ñöôïc boå nhieäm, ñeå coù theå chu toaøn söù vuï khoù
khaên vaø ñoái phoù vôùi nhöõng thaùch ñoá lôùn lao cuûa thôøi
ñaïi. Nhöõng khoùa “tu nghieäp“ giuùp caùc ngaøi ñöôïc chuaån
bò nhieàu hôn, nhaèm ñaùp laïi nhöõng ñoøi hoûi cuûa Thöøa taùc
vuï, veà thaàn hoïc, muïc vuï, giaùo luaät, tu ñöùc vaø quaûn trò...laø
ñieàu raát caàn thieát vaø höõu ích.
Khoùa hoïp khoaùng ñaïi tôùi ñaây coù muïc ñích giuùp caùc giaùm muïc trôû neân nhöõng vò chuû chaên xöùng ñaùng hôn vaø thích nghi hôn cuûa Ngaøn naêm môùi, bôûi vì trong nhöõng thaäp nieân vöøa qua, hình aûnh cuûa giaùm muïc thay ñoåi raát nhieàu ñoái vôùi nhöõng traùch nhieäm môùi moãi ngaøy moãi gia taêng, khoù khaên vaø naëng neà hôn vaø thay ñoåi caùch mau leï trong xaõ hoäi.