ÑTC boå nhieäm
Taân Toång Tröôûng Boä Truyeàn Giaùo
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
ÑTC
boå nhieäm Taân Toång tröôûng Boä Truyeàn Giaùo.
Vatican
- 10.4.2001 - Thöù hai 09.4.2001, ÑTC boå nhieäm Ñöùc Hoàng Y Crescenzo
Sepe laøm Toång Tröôûng Boä Rao Giaûng Tin Möøng cho caùc Daân toäc,
thay theá ÑHY Jozef Tomko, 77 tuoåi, ñeán haïn hoài höu theo khoaûn Giaùo
luaät 354, sau 16 naêm laõnh ñaïo moät trong caùc Boä quan troïng nhaát
cuûa Giaùo Trieàu Roma.
ÑHY
Crescenzo Sepe ñöôïc ÑTC phong töôùc Hoàng
Y ngaøy 21 thaùng 2 vöøa qua. Ngaøi laø moät nhaân vaät ñöôïc
noùi ñeán vaø bieát ñeán nhieàu , nhaát laø trong ba naêm giöõ chöùc
vuï Toång thö kyù Uûy Ban trung öông Naêm Thaùnh 2000.
Ngaøi
sinh ngaøy 2 thaùng 6 naêm 1943, taïi Carinaro, trong tænh Caserta, thuoäc
Giaùo phaän Aversa, mieàn Nam Nöôùc YÙ. Thuï phong Linh muïc naêm
1967. Sau khi toát nghieäp taïi Ñaïi Hoïc Laterano vaø Ñaïi Hoïc Nhaø
nöôùc Sapienza ôû Roma, naêm 1972, Cha Sepe vaøo tröôøng Ngoaïi giao
vaø ñöôïc cöû ñi laøm vieäc taïi Toøa Söù Thaàn beân Brazil. Naêm
1975, trôû veà Roma, Cha Sepe ñöôïc boå nhieäm giöõ nhieàu chöùc
vuï khaùc nhau, sau ñoù thaêng Phuï taù Phoù Quoác vuï Khanh, laøm
vieäc beân caïnh Ñöùc TGM Gioavanni Battista Re, ( ñöôïc boå nhieäm
laøm Toång tröôûng Boä Giaùm muïc thaùng 9 naêm 2000 vaø thaêng Hoàng
Y ngaøy 21 thaùng 2 vöøa qua ) . Sau nhieàu naêm giöõ chöùc vuï Phuï
taù Quoác Vuï Khanh, Cha Sepe ñöôïc boå nhieäm laøm TGM vaø giöõ chöùc vuï
Toång thö kyù Boä Giaùo só. Trong nhöõng naêm laøm vieäc döôùi
quyeàn ÑHY Joseù Sanchez, ngaøi ñaõ toå chöùc nhieàu cuoäc gaëp gôõ
caùc Linh muïc theá giôùi ñeå chuaån bò Ñaïi Toaøn xaù naêm 2000,
taïi caùc Ñeàn Thaùnh kính Ñöùc Meï ôû caùc Chaâu: Guadalupe
(Mexico- Myõ chaâu) - Yamoussoukro (Coâte d’Ivoire - Phi chaâu) vaø sau
ñoù taïi Thaùnh ñòa (AÙ chaâu), roài trôû veà Roma trong Naêm Ñaïi
Toaøn xaù (AÂu Chaâu). Hai cuoäc gaëp gôõ sau cuøng naøy, Ñöùc Sepe
khoâng tröïc tieáp toå chöùc, vì luùc ñoù
ngaøi ñang giöõ chöùc vuï Toång thö kyù UÛy ban trung öông
Naêm Thaùnh 2000, nhöng ngaøi vaãn ñöôïc coi laø nhaân vaät ñöa ra
saùng kieán vaø tham döï baèng nhöõng baøi giaùo huaán. Cuõng trong
nhöõng naêm giöõ chöùc vuï Toång thö kyù Boä Giaùo só, Ñöùc TGM
Sepe ñaõ coù coâng toå chöùc Leã Kim Khaùnh Linh muïc cuûa ÑTC Gioan
Phaoloâ II (01.11.1946-1996), vôùi söï tham döï cuûa töøng ngaøn Linh
muïc töø nhieàu nôi treân theá giôùi tuoán veà Roma,
ñeå chuùc möøng vaø caàu nguyeän vôùi vaø cho Ngöôøi Cha
chung vaø Vò Chuû chaên toaøn Giaùo hoäi.
Ngaøy 3 thaùng 11 naêm 1997, ÑTC boå nhieäm Ñöùc TGM Crescenzo Sepe laøm Toång thö kyù Uûy Ban trung öông Naêm Thaùnh, laøm vieäc beân caïnh ÑHY Roger Etchegaray. Trong ba naêm ngaøi ñaõ toå chöùc raát chu ñaùo caùc chöông trình tæ mæ vaø phöùc taïp cuûa Naêm Ñaïi Toaøn xaù vôùi söï coäng taùc cuûa caùc cô quan khaùc nhau cuûa Giaùo Trieàu Roma vaø Uûy Ban Naêm Thaùnh cuûa Chính phuû YÙ, Thò xaõ Roma vaø caùc Uûy ban quoác gia cuûa moãi nöôùc. Dó nhieân ñeå thöôûng coâng vò coäng taùc raát nhieät thaønh vaø coù taøi toå chöùc naøy trong nhöõng naêm phuïc vuï taïi Phuû Quoác Vuï Khanh , taïi Boä Giaùo só vaø nhaát laø taïi UÛy Ban trung öông Naêm Thaùnh, ÑTC phong Ñöùc TGM Sepe laøm Hoàng Y ngaøy 21 thaùng 2/2001 vöøa qua. Ngaøi laø Vò Hoàng Y treû trung nhaát trong soá 44 Taân Hoàng Y.
Vieäc
boå nhieäm Ñöùc Taân Hoàng Y Sepe laøm Toång tröôûng Boä Rao giaûng
Tin Möøng cho caùc Daân toäc ñaõ ñöôïc noùi ñeán nhieàu, tuy khoâng
chính thöùc. Vieäc boå nhieäm
chính thöùc ñaõ ñöôïc coâng boá saùng thöù hai 09.4.2001. Vôùi
vieäc boå nhieäm moät Vò Toång tröôûng treû trung vaø hoaït ñoäng
nhö vaäy ñöùng ñaàu Boä Rao giaûng Tin Möøng cho caùc Daân toäc,
chaéc chaén ÑTC nhaèm ñaåy maïnh söù vuï truyeàn giaùo cuûa Giaùo
hoäi trong Ngaøn Naêm thöù ba, nhö ngaøi ñaõ noùi ñeán trong Toâng
thö beá maïc Naêm Ñaïi Toaøn xaù 2000: “Duc in altum - Haõy ra khôi
- Haõy vaâng lôøi Thaày chí thaùnh thaû löôùi baét caù. Tín nhieäm
vaøo lôøi Thaày, khoâng sôï soùng gioù baõo taùp ngoaøi bieån caû,
chuùng ta seõ baét ñöôïc raát nhieàu
caù“.
Boä
rao giaûng Tin Möøng hieän nay chòu traùch nhieäm
1/3 toång soá caùc Giaùo
phaän treân caû theá giôùi, vôùi hôn moät ngaøn giaùm muïc raûi raéc
khaép Naêm Chaâu.
ÑHY
Jozef Tomko, vò tieàn nhieäm cuûa ÑHY Crescenzo Sepe, ñaõ giöõ chöùc
vuï Toång tröôûng Boä Rao giaûng Tin Möøng cho caùc Daân toäc trong
16 naêm.
Ngaøi
sinh ngaøy 11 thaùng 3 naêm 1924 taïi Kosice, beân Coäng Hoøa Slovak, moät
quoác gia tröôùc ñaây cuøng vôùi Coäng hoøa Tcheøque ñaõ soáng döôùi
cheá ñoä coäng saûn vaø leä thuoäc Lieân Soâ.
Jozef
Tomko thuï phong Linh muïc ngaøy 12 thaùng 3 naêm 1949 taïi Roma. Naêm
1979, ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùm muïc vaø naêm 1985, thaêng Hoàng
Y. Suoát ñôøi giaùo só cuûa ngaøi coù theå noùi laø laøm vieäc taïi
Giaùo Trieàu Roma. Tröôùc heát taïi Boä Giaùo lyù Ñöùc tin. Roài töø
naêm 1979 ñeán 1985, giöõ chöùc
vuï Toång thö kyù THÑGM theá giôùi. Trong 16 naêm giöõ chöùc vuï
Toång tröôûng Boä Rao giaûng Tin Möøng cho caùc Daân toäc, soá caùc
giaùo phaän thuoäc Cô quan naøy taêng leân ñeán 1049, trong ñoù coù
171 Toång giaùo phaän vaø 744 giaùo phaän.
Boä
Rao giaûng Tin Möøng cho caùc Daân toäc ñöôïc thaønh laäp naêm 1622
thôøi ÑTC Gregorio XV (1621-1623), vôùi muïc ñích truyeàn baù ñöùc
tin vaø coå voõ söï hieäp nhaát Giaùo hoäi treân caû theá giôùi. Töø
ngaøy thaønh laäp, Cô quan naøy vaãn ñöôïc goïi laø “Sacra
Congregatio de Propaganda Fide“ (Thaùnh Boä truyeàn baù ñöùc tin). Vôùi
Hieán cheá Regimini Ecclesiae universae cuûa Ñöùc Phaoloâ VI (1963-1978),
coâng boá ngaøy 15.8.1967 veà caûi toå Giaùo Trieàu , cô quan naøy
ñöôïc goïi laø “ Boä Rao giaûng Tin Möøng cho caùc Daân toäc hay
“De Proganda Fide“. Nhöng trong Hieán cheá Pastor Bonus cuûa Ñöùc Gioan
Phaoloâ II, coâng boá ngaøy 28.6.1988, chæ coøn giöõ teân “Boä Rao
giaûng Tin Möøng cho caùc Daân toäc“ maø thoâi.
Hieän nay Boä ñang chôø ñôïi ÑTC boå nhieäm vò Toång thö kyù môùi. Neân nhaéc laïi: Ñöùc TGM Marcello Zago, ñöôïc boå nhieäm laøm Toång thö kyù chöa ñaày ba naêm, ñaõ qua ñôøi caùch ñaây hôn moät thaùng. Söï qua ñi cuûa ngaøi laø moät thieät thoøi lôùn lao - xeùt theo phöông dieän nhaân loaïi - cho Boä noùi rieâng vaø caùc xöù truyeàn giaùo noùi chung. Ngaøi laø moät nhaø truyeàn giaùo thaùnh thieän, thoâng thaùi, nhieät thaønh vaø göông maãu cho caùc Linh muïc, Giaùm muïc vaø nhaát laø cho caùc nhaø truyeàn giaùo. Ñöùc Cha Zago thuoäc Doøng caùc Tu só taän hieán Ñöùc Maria voâ nhieãm, chuyeân veà truyeàn giaùo. Ngaøi ñaõ truyeàn giaùo taïi Laøo quoác trong 15 naêm vaø bieát roõ tình hình AÙ chaâu. Sau ñoù ngaøi ñöôïc goïi veà Roma giöõ nhieàu chöùc vuï quan troïng trong Doøng vaø trong Giaùo hoäi. Ngaøi ñöôïc ÑTC boå nhieäm laøm Toång thö kyù Boä Rao giaûng Tin Möøng cho caùc daân toäc trong luùc laøm Beà treân Toång quyeàn cuûa Doøng.