Baøi phaùt bieåu cuûa
ÑHY Ratzinger vaø ÑHY Re thöù Baûy 6/10/2001
trong khoùa hoïp
Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Theá Giôùi
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Töôøng
thuaät tieáp veà Khoùa hoïp khoaùng ñaïi thöôøng leä thöù 10 cuûa
THÑGM: Ñaëc
bieät laø hai baøi phaùt bieåu cuûa ÑHY Ratzinger vaø cuûa ÑHY
Re, hoâm thöù baûy muøng 6 thaùng 10/2001.
Saùng
thöù baåy 06/10/2001 ñaõ coù 20 Nghò phuï phaùt bieåu yù kieán. Ñaây
laø moät trong caùc phieân hoäi chung keùo daøi hôn caû. Chieàu thöù
baåy 6/10/2001 cuõng nhö ngaøy Chuùa nhaät 7/10/2001, khoâng coù hoïp
THÑGM. Caùc nghò phuï chæ trôû laïi laøm vieäc vaøo ngaøy thöù hai
8/10/2001. Trong caùc baøi phaùt bieåu saùng thöù baåy 6/10/2001, caùc
Nghò phuï löu yù caùch rieâng ñeán baøi phaùt cuûa ÑHY Joseph
Ratzinger, Toång tröôûng Boä Giaùo lyù Ñöùc Tin, moät trong caùc Vò
Hoàng y noåi tieáng vaø uy tín trong Giaùo hoäi. Boä Giaùo lyù ñöùc
tin laø boä quan troïng nhaát cuûa Giaùo Trieàu Roma. Tröôùc Coâng ñoàng
Vatican II, chính ÑTC giöõ chöùc vuï Toång tröôûng Boä naøy. ÑHY
Ratzinger giöõ chöùc vuï Toång tröôûng Boäï Giaùo lyù Ñöùc tin,
vöøa kieâm luoân chöùc Chuû tòch UÛy Ban Thaùnh Kinh vaø UÛy Ban Thaàn
hoïc quoác teá töø naêm 1981 tôùi nay (trong boán khoùa lieàn, moãi
khoùa 5 naêm). Naêm 1998, ngaøi ñöôïc caùc Hoàng Y Giaùm muïc baàu
laøm phoù Nieân tröôûng Hoàng Y ñoaøn, thay theá ÑHY Aogostino
Casaroli, qua ñôøi. Vò Hoàng Y nieân tröôûng Hoàng Y ñoaøn hieän
nay laø ÑHY Bernardin Gantin.
ÑHY
Ratzinger noùi veà “Munus docendi“ (boån phaän giaùo huaán cuûa Giaùm
muïc) moät
phuïc vuï cho Tin Möøng vaø cho nieàm hy voïng. Ngaøi giaûi thích: Boån
phaän giaùo huaán (munus docendi) ñöôïc trao phoù cho Giaùm muïc laø
moät phuïc vuï cho
Tin Möøng vaø nieàm Hy voïng. Nieàm hy voïng coù moät khuoân maët
vaø moät teân goïi roõ raøng: laø chính Chuùa Gieâsu Kitoâ: Thieân
Chuùa-ôû-cuøng-chuùng ta (Emmanuel). Moät theá giôùi khoâng coù Thieân
Chuùa laø moät theá giôùi khoâng coù hy voïng. Phuïc vuï nieàm hy voïng
coù nghóa laø rao giaûng Thieân Chuùa vôùi khuoân maët cuûa con ngöôøi,
vôùi khuoân maët cuûa Chuùa Kitoâ. Theá giôùi ngaøy nay khaùt khao
ñöôïc bieát, khoâng phaûi caùc vaán ñeà xaõ hoäi cuûa chuùng ta,
nhöng khao khaùt ñöôïc bieát “Löûa“ maø Chuùa Gieâsu ñaõ ñem
xuoáng theá gian naøy (Lc 12,50). Chæ khi naøo chuùng ta trôû neân
“nhöõng ngöôøi ñoàng thôøi“ vôùi Chuùa Kitoâ, vaø chæ khi naøo
“löûa“ naøy chaùy leân trong chuùng ta, thì Tin Möøng
ñöôïc rao giaûng môùi coù söùc ñaùnh ñoäng taâm hoàn con ngöôøi
thôøi ñaïi chuùng ta.
Vieäc rao giaûng naøy ñoøi söï can ñaûm noùi leân söï thaät
vaø söï saün saøng hy sinh ñau khoå vì söï thaät (xem 1 Tess, 2,2). Böôùc
vaøo chöùc vuï keá vò caùc Toâng ñoà, töùc laø böôùc vaøo cuoäc
chieán ñaáu cho Tin Möøng (chieán ñaáu cho chaân lyù). Trong neàn vaên
hoùa theo thuyeát voâ tri vaø
voâ thaàn, Giaùm muïc, thaày daïy Ñöùc tin, ñöôïc goïi ñeå
phaân bieät tinh thaàn vaø daáu hieäu cuûa thôøi ñaïi. Vaàn ñeà chính
cuûa thôøi ñaïi chuùng ta laø loaïi boû hình aûnh lòch söû cuûa
Chuùa Gieâsu Kitoâ. Moät Chuùa Gieâsu bò giaûm bôùt vaø ngheøo naøn
ñi, khoâng theå laø moät Ñaáng Cöùu theá duy nhaát vaø laø Vò
Trung gian, laø Thieân Chuùa-ôû-cuøng-chuùng toâi ñöôïc: nhö
vaäy Chuùa Gieâsu bò thay theá baèng yù töôûng cuûa “caùc giaù trò
nöôùc trôøi” , vaø “trôû neân moät nieàm hy voïng
troáng roãng.
Chuùng ta phaûi trôû laïi vôùi söï minh baïch Chuùa Gieâsu
cuûa Phuùc AÂm, bôûi vì chæ mình Ngöôøi laø Chuùa Gieâsu thöïc
cuûa Lòch söû (x. Ga 6,68). Neáu caùc Giaùm muïc coù can ñaûm pheâ
phaùn vaø quyeát ñònh vôùi theá giaù quyeàn bính cuûa mình trong
cuoäc chieán ñaáu cho Tin Möøng, thì nhö vaäy vieäc phaân quyeàn (töø
Trung öông) ñöôïc
mong öôùc töø laâu, töùc khaéc ñöôïc thöïc hieän. Ñaây
khoâng phaûi laø vieäc quyeát ñònh veà nhöõng vaàn ñeà thaàn hoïc
cuûa caùc chuyeân vieân, nhöng laø moät söï coâng nhaän ñöùc tin
cuûa Pheùp Röûa toäi, neàn taûng cuûa moïi neàn thaàn hoïc. Ñöùc
tin laø kho taøng ñích thöïc cuûa Giaùo hoäi (x. Mt 13, 45...).
Baøi
phaùt bieåu cuûa ÑHY ñöôïc voã tay nhieàu laàn vaø sau cuøng baèng
moät traøng phaùo tay thaät daøi. Cöû chæ naøy chöùng toû raèng: lôøi
cuûa ngaøi ñaõ ñöôïc caùc nghò phuï ñoùn nhaän caùch raát tích
cöïc. ÑHY Toång tröôûng Boä Giaùo lyù ñöùc tin
ñaõ noùi leân söï thaät vaø beânh vöïc söï thaät. Ngaøi
khuyeán khích nhöõng ngöôøi baïn trong chöùc Giaùm muïc haõy can ñaûm
chieán ñaáu cho Tin Möøng, cho söï thaät, cho Ñaáng ñaõ töï xöng
mình: “Ta laø Söï Thaät, Ta laø Söï Soáng vaø Ta laø Ñöôøng ñi“.
Baøi phaùt bieåu cuûa ÑHY Ratzinger giuùp caùc giaùm muïc suy tö vaø
kieåm ñieåm laïi “boån phaän giaùo huaán“ (moät trong ba boån phaän
chính yeáu cuûa Giaùm muïc) ñaõ ñöôïc trao phoù cho caùc ngaøi:
“boån phaän laøm
thaày daïy ñöùc tin“. Nhieàu vò ñaõ khoâng coù
can ñaûm noùi leân söï thaät, khoâng daùm beânh vöïc söï
thaät, vì
sôï haõi, vì tö lôïi caù nhaân... Thaùi ñoä naøy gaây neân hoang
mang vaø laïc höôùng nôi ñaøn chieân ñaõ ñöôïc phuù thaùc cho
caùc ngaøi. Ñaây laø moät nguy haïi lôùn cho Giaùo hoäi. Giaùm muïc
coù traùch nhieäm naëng neà veà nhöõng thieáu soùt cuûa mình tröôùc
maët Chuùa vaø tröôùc Coäng ñoàng Giaùo hoäi.“
Ngoaøi
baøi phaùt bieåu cuûa ÑHY Joseph Ratzinger, nguôøi ta cuõng chuù yù
ñeán Baøi phaùt bieåu cuûa ÑHY Giovanni Batista Re, Toång tröôûng
Boä Giaùm muïc. Ñaây cuõng laø moät trong caùc Boä quan troïng hôn
caû; vaø tröôùc Coâng ñoàng Vatican, ñöôïc goïi laø Boä “Ñaëc
Nghò” (Consitoriale), cuõng do ÑTC caàm ñaàu, nhö Boä Giaùo lyù
ñöùc tin. ÑHY Re ñöôïc chæ ñònh giöõ chöùc vuï Toång
Tröôûng Boä Giaùm muïc, töø thaùng 9 naêm 2000, luùc ngaøi chöa
laøm Hoàng Y. Ngaøi ñaõ toå chöùc vaø höôùng daãn Ngaøy Toaøn xaù
daønh cho caùc Giaùm muïc theá giôùi taïi Roma,
ñaàu thaùng 10 naêm Thaùnh 2000.
Ñöôïc thaêng Hoàng Y ngaøy 21-22 thaùng 02 naêm 2001. Laø Toång
tröôûng Boä Giaùm muïc, ÑHY coù traùch nhieäm naëng neà, caùch rieâng
trong vieäc löïa choïn vaø ñeà cöû leân ÑTC “caùc vò döï tuyeån“
vaøo chöùc vuï
Giaùm muïc. Lôøi cuûa ngaøi coù theá giaù rieâng, vì
ngaøi coù traùch nhieäm rieâng veà caùc Giaùm muïc treân theá
giôùi, tröø caùc nôi truyeàn giaùo, thuoäc quyeàn cuûa Boä Rao giaûng
Tin Möøng cho caùc Daân toäc.
Baøi phaùt bieåu cuûa ÑHY Toång tröôûng Boä Giaùm
muïc ñöôïc taäp trung vaøo ñeà taøi: “Giaùm
muïc, ngöôøi höôùng daãn chæ ñöôøng phaûi ñi, baèng lôøi giaûng
daïy vaø baèng chöùng taù ñôøi soáng“.
Vaên kieän laøm vieäc (Instrumentum laboris) keå laïi nhieàu laàn hình aûnh Vò Chuû chaên nhaân laønh. Ñaây laø hình aûnh moâ taû ñuùng hôn caû veà vò Giaùm muïc vaø ñaõ höôùng daãn caùc giaùm muïc trong nhieàu theá kyû qua. Hình aûnh “chuû chaên nhaân laønh” naøy nhaéc laïi moät boån phaän phaûi chu toaøn, cho ñeán ñoä “hy sinh söï soáng”.
a)
Caû trong theå kyû vöøa qua ñi (theá kyû XX), nhieàu Giaùm muïc ñaõ
ñoå maùu ñeå trung thaønh vôùi Chuùa Kitoâ. Vò khaùc, tuy khoâng ñi
ñeán vieäc töû ñaïo, cuõng ñaõ traû moät giaù cao vì söï trung
thaønh cuûa mình. Coù maáy vò trong soá naøy hieän dieän trong phoøng
THÑGM cuûa chuùng ta ñaây. Nhöng thöïc söï con ñöôøng töû ñaïo
luoân luoân laø moät ôn ban ngoaïi leä.
b)
Nhöng nguyeân taéc “Bonus Pastor dat vitam pro ovibus suis“, “Chuû chaên
nhaân laønh lieàu söï soáng vì ñaøn chieân cuûa mình”, laø nguyeân
taéc coù
giaù trò cho heát thaûy chuùng ta, bôûi vì moãi moät giaùm muïc phaûi
hy sinh söï soáng baèng vieäc taän hieán chính baûn thaân mình: hieán
daâng con tim, taâm trí, nghò löïc, ñau khoå ... cho coâng ích cuûa
caùc tín höõu ñaõ ñöôïc trao phoù cho nhöõng lo laéng muïc vuï
cuûa mình. Vaø ngay naøy ngöôøi ta ñoøi hoûi raát nhieàu nôi giaùm
muïc.
1.
Moät giaùm muïc, ñeå trôû neân chöùng nhaân cuûa hy voïng, tröôùc
heát phaûi coù yù thöùc roõ raøng veà nhöõng thaùch ñoá maø xaõ
hoäi bò töïc
hoaù coù
mang theo mình; vaø
vò giaùm muïc caàn phaûi coù can ñaûm ñoái phoù nhöõng thaùch ñoá
naøy baèng trung thaønh vaø gaén boù ñeán cuøng.
2.
Giaùm Muïc Laø moät ngöôøi gieo vaõi hy voïng, chæ khi naøo ngaøi
quan taâm caùch rieâng ñeán Haøng giaùo só cuûa mình, baèng caùch
thieát laäp vôùi töøng linh muïc moät moái quan heä thaân maät, tröïc
tieáp, ñôn sô, moái quan heä veà tín nhieäm vaø taâm söï.
Vieäc
giaùm muïc gaàn guûi vôùi caùc linh muïc cuûa mình laø neàn taûng:
ngaøi phaûi laø moät ngöôøi cha cuûa caùc linh muïc, coù boån phaän
giaùo duïc, khuyeán khích, höôùng daãn vaø söûa sai, nhöng cuõng
phaûi laø moät ngöôøi anh vaø ngöôøi baïn. Moãi moät linh muïc phaûi
caûm thaáy mình ñöôïc giaùm muïc mình yeâu thöông.
3.
Ñeå trôû neân chöùng nhaân hieäu nghieäm cuûa hy voïng, giaùm muïc
phaûi taïo neân söï coäng taùc chung quanh mình. Ñoái thoaïi laø ñieàu
quan troïng. Ñieàu caàn thieát laø giaùm muïc luoân luoân laéng nghe
trong vieäc soaïn thaûo nhöõng quyeát ñònh; nhöng
cuoái cuøng chính
chính giaùm muïc phaûi laø ngöôøi quyeát ñònh vaø quyeát
ñònh theo löông taâm cuûa mình, trong söï thaät vaø trong töï do
hoaøn toaøn truôùc maët Chuùa, khoâng phaûi caên cöù treân söùc eùp
cuûa caùc coá vaán.
4.
Trong nhöõng ngaøy naøy, ngöôøi ta
noùi nhieàu ñeán caùc khía caïnh khaùc nhau cuûa tính caùch hôïp
ñoaøn. Toâi muoán neâu leân moät trong caùc khía caïnh naøy treân bình
dieän ñòa phöông: Coù theå coù moät söï hieäu nghieäm hôn veà muïc
vuï laø Toång giaùm muïc Giaùo tænh ñoùng moät vai troø coù moät aûnh
höôûng lôùn, baèng vieäc coå voõ tính caùch hôïp ñoaøn nhieàu hôn
treân bình dieän ñòa phöông giöõa caùc giaùm muïc trong moät Giaùo
Tænh, baèng moät vieäc phoái hôïp chaët cheõ veà muïc vuï. Nhöõng
ñieàu qui ñònh cuûa Boä Giaùo luaät veà caùc Vò Toång giaùm muïc
Giaùo Tænh coøn
nhöõng ñieåm chöa ñöôïc
roõ raøng, vaø vì theá maø khoâng ñuôïc löu yù; vaø do ñoù,
vai troø cuûa caùc ngaøi xem ra trôû neân khoâng coù yù nghóa gì. Söï
gaàn guõi vaø moái quan heä thaân caän nhieàu hôn giöõa caùc coäng
ñoàng giaùo hoäi cuûa moät Giaùo Tænh,
coù theå ñöa ra deã daøng nhöõng saùng kieán muïc vuï chung.
Coøn
nhieàu vaán ñeà ñeø naëng treân Giaùm muïc. Vì theá caàn phaûi nuoâi
döôõng moät möùc soáng thieâng lieâng maïnh meõ,
giuùp cho söï bình tónh vaø quaân bình. Vaø
nhö vaäy môùi coù theå tìm thaáy nôi giaùm muïc loøng nhaân
haäu , söï caûm thoâng, nieàm hy voïng vaø söï khuyeán khích, vaø môùi
coù theå trôû neân cho moïi ngöôøi “moät chuû chaên nhaân laønh“
ñoå xuoáng traøn treà treân caùc taâm hoàn nieàm hy voïng.
Nhöõng ñieåm treân töø baøi phaùt bieåu cuûa ÑHY Toång tröôûng Boä Giaùm muïc raát ñaùng suy tö , ñeå kieåm ñieåm nhöõng thieáu soùt, ñeå giaùm muïc trôû neân moãi ngaøy moãi theâm maõi “vò chuû chaên nhaân laønh“ theo göông Chuùa Gieâsu. Giaùo phaän tieán hay khoâng laø do giaùm muïc. Giaùo hoäi hoaøn caàu phaùt trieån hay khoâng laø tuøy thuoäc vaøo söï thònh vöôïng thieâng lieâng cuûa caùc Giaùo hoäi ñòa phöông. Vì theá Giaùm muïc coù traùch nhieäm khoâng nhöõng veà Giaùo phaän cuûa mình, nhöng coøn veà Giaùo hoäi hoaøn caàu nöõa.