Ba boån phaän neàn taûng cuûa Giaùm Muïc
khoâng bao giôø thay ñoåi
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Ba
boån phaän neàn taûng cuûa Giaùm Muïc khoâng bao giôø thay ñoåi nhöng
vôùi neáp soáng
môùi trong thôøi ñaïi môùi.
“Giaùm
muïc, ngöôøi phuïc vuï Tin Möøng Chuùa Gieâsu Kitoâ cho nieàm hy voïng
cuûa theá giôùi“: ñeà taøi cuûa Khoùa hoïp khoaùng ñaïi thöôøng
leä thöù 10 cuûa THÑGM,
tieáp sau caùc khoùa veà Gia ñình (1980), veà Giaùo daân
(1987), veà Linh muïc (1990), vaø veà Ñôøi soáng taän hieán
(1994); Khoùa Hoïp THÑGM veà Giaùm Muïc
laø moät khoùa quan troïng ñaëc bieät khoâng nhöõng vì vai troø
cuûa Giaùm muïc trong Giaùo hoäi, cuõng nhö trong xaõ hoäi, nhöng coøn
vì söù meänh cuûa ngaøi trong luùc böôùc vaøo Ngaøn Naêm thöù ba.
Trong khoùa khoaùng ñaïi naøy caùc Giaùm muïc khoâng theå khoâng suy
tö vaø ñaët ra nhöõng caâu hoûi: nhaân loaïi ngaøy nay ñang böôùc
treân nhöõng con ñöôøng naøo vaø tieán ñeán nhöõng muïc tieâu naøo,
ñeå, vôùi söùc maïnh cuûa Tin Möøng,
goùp phaàn vaøo vieäc thieát laäp lòch söû vaø xaây döïng moät
theá giôùi toát ñeïp hôn.
Ñieåm
tham khaûo chính cuûa coâng vieäc cuûa THÑGM - nhö ÑTC ñaõ neâu cao
- laø Coâng ñoàng chung Vatican II (1962-1965), trong Vaên kieän veà söù
meänh cuûa Giaùm muïc; vaên kieän naày
nhaán maïnh ñeán ba nhieäm vuï neàn taûng:
1
- Giaùm Muïc laø Thaày daïy ñöùc tin, rao giaûng nhöõng chaân lyù.
Nhöõng chaân lyù naày laø con ñöôøng ñöa ñeán söï cöùu roãi
vaø höôùng daãn nhöõng vaán ñeà cuûa thôøi ñaïi ta baèng söï
khoân ngoan cuûa Tin Möøng. Ñeå chu toaøn boån phaän khoù khaên naøy,
caùc giaùm muïc phaûi tieáp tuïc hoïc haønh, ñeå caäp nhaät hoùa vaø
coù nhöõng ñieàu kieän caàn thieát
höôùng daãn caùc linh muïc, chuûng sinh, tu só nam, nöõ
vaø giaùo daân.
Trong caùc phaùt bieåu yù kieán cuûa nhöõng ngaøy naøy, moät
soá Nghò phuï ñeà nghò ñeán vieäc huaán luyeän thöôøng xuyeân cho
caùc giaùm muïc. Thoâng thöôøng chính caùc ngaøi toå chöùc vieäc
thöôøng huaán cho caùc Linh muïc, nhöng caùc ngaøi cuõng caàn ñeán
caùc lôùp boåi döôõng nhö vaäy.
2
- Giaùm Muïc Thaùnh hoùa caùc linh hoàn
baèng vieäc cöû haønh caùc Bí tích vaø vieäc phuïng töï. Caùc
Bí tích vaø suy gaãm Lôøi Chuùa trong Phuïng vuï vaø trong ñôøi soáng
haèng ngaøy, nuoâi döôõng chính ñôøi soáng cuûa Giaùm muïc vaø
ñôøi soáng cuûa caùc tín höõu ñöôïc phuù thaùc cho ngaøi. Trong
laõnh vöïc naøy, Giaùm muïc khoâng nhöõng phaûi cöû haønh Phuïng
vuï caùch nghieâm trang, soát saéng, nhöng coøn coù nhieäm vuï kieåm
soaùt caùc Linh muïc, Tu só Nam Nöõ vaø Giaùo daân trong giaùo phaän,
ñeå taát caû caùc cöû haønh phuïng vuï vaø aù phuïng vuï
dieãn ra trong tinh thaàn ñöùc tin , trong soát saéng , theo ñuùng caùc
luaät leä cuûa Giaùo hoäi vaø nhöõng chæ thò cuûa HÑGM ñòa phöông.
Giaùm Muïc neân nhôù laïi raèng : ngaøi seõ chòu traùch nhieäm tröôùc
maët Chuùa veà nhöõng laïm duïng trong laõnh vöïc naøy trong giaùo
phaän cuûa ngaøi.
3
- Giaùm Muïc Höôùng daãn ñaøn chieân nhö vò muïc töû nhaân laønh
luoân luoân ñi tröôùc caùc con chieân vaø chæ daãn moät con ñöôøng
trong caùc con ñöôøng khaùc nhau: con ñöôøng ñöa ñeán söï soáng
ñôøi ñôøi. Ñeå höôùng daãn ñaøn chieân, giaùm muïc phaûi bieát
töøng con chieân trong ñaøn vaø ñeå bieát töøng con chieân, giaùm
muïc phaûi vieáng thaêm moïi con chieân trong ñaøn, phaûi ñeán vôùi
con chieân, khoâng phaûi ngoài ôû nhaø chôø hoï ñeán vôùi mình.
Thôøi nay khoâng phaûi laø thôøi soáng xa caùch, quan lieâu, tröôûng
giaû. Giaùm muïc khoâng phaûi nhö laø moät coâng chöùc, nhöng laø
moät ngöôøi phuïc vuï. Göông Chuùa Gieâsu, Vò Muïc Töû nhaân laønh,
vaãn chieáu saùng tröôùc maét chuùng ta.
Thöïc
ra, caùc boån phaän naøy khoâng phaûi chæ laø boån phaän cuûa thôøi
nay, nhöng laø boån phaän voán coù maõi vaø baét nguoàn töø thaùnh
yù Chuùa Gieâsu Kitoâ: Ngöôøi laø lyù do chính cuûa hình aûnh Giaùm
muïc. Caùc boån phaän naøy khoâng bao giôø thay ñoåi vaø seõ khoâng
bao giôø thay ñoåi baát cöù thôøi ñaïi naøo. Nhöng nhöõng gì lieân
heä ñeán kieåu soáng cuûa giaùm muïc, cuûa linh muïc thay ñoåi nhieàu
trong nhöõng thaäp nieân
vöøa qua; hình aûnh cuûa Giaùm muïc khaùc nhieàu saùnh vôùi
quaù khöù. Ngaøy
nay giaùm muïc khoâng theå ngoài yeân trong Toøa Giaùm muïc quaûn trò
giaùo phaän baèng nhöõng chæ thò, thö chung muïc vuï hay baèng nhöõng
cöû haønh long trong veà phuïng vuï caùc ngaøy leå troïng taïi Nhaø
thôø chính toøa, vôùi söï tham döï cuûa caùc ñoaøn theå giaùo xöù,
ñöôïc huy ñoäng trong caû Giaùo phaän, vôùi nhöõng cuoäc röôùc
saùch linh ñình beân ngoaøi. Nhöõng thôøi ñaïi naøy phaûi coi nhö
ñaõ ñi vaøo quaù khöù. Chuùa Gieâsu trong Phuùc AÂm khoâng daïy chuùng
ta neáp soáng tröôûng giaû nhö vaäy. Ngaøy nay kieåu soáng cuûa giaùm
muïc phaûi luoân luoân ñôn sô, luoân luoân gaãn guõi hôn daân chuùng,
löu yù hôn ñeán nhöõng nhu caàu cuûa ngöôøi
khoù ngheøo, ñau khoå, trôû neân ñeã ñeán gaàn ñoái vôùi
moïi ngöôøi, khoâng phaûi rieâng vôùi haïng ngöôøi naøo: taát caû
caùc tín höõu, caû ngöôøi ngoaøi coâng giaùo, trong giaùo phaän cuûa
mình. Giaùm muïc tröôùc heát vaø nhaát laø phaûi trôû neân moät
ngöôøi cha yeâu thöông caùc linh muïc, nhöõng ngöôøi coäng taùc
rieâng cuûa mình, phaûi naêng tieáp xuùc vôùi caùc vò naøy vaø tìm
hieåu nhöõng nhu caàu thieâng lieâng vaø vaät chaát cuûa moãi moät
linh muïc. Giaùm muïc phaûi laø moät ngöôøi cha ñoái vôùi taát caû
caùc tín höõu trong giaùo phaän, ñeå an uûi, ñeå khuyeán khích vaø
cuõng ñeå söûa loãi nöõa. Giaùm muïc phaûi laø moät ngöôøi cha
giaùo duïc vaø höôùng daãn caùc löông taâm, laøm cho coäng ñoàng
giaùo phaän lôùn leân maõi vaø vöõng maïnh trong ñöùc tin, ñeå coù
theå doái phoù vôùi nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên cuûa ñôøi soáng.
Nhöng hôn nöõa, Giaùm muïc khoâng nhöõng laø nguôøi cha, maø nhieàu
luùc coøn phaûi trôû neân nguôøi “samaritano nhaân haäu“, bieát
cuùi mình tröôùc nhöõng ñau khoå, nhöõng veát thöông cuûa nhaân
loaïi, thôøi nay cuõng nhö thôøi xöa, voâ vaøn voâ soá vaø ôû khaép
nôi. Dó nhieân, töø Coâng ñoàng Vatican II ñeán nay, nhieäm vuï giaùm
muïc caøng ngaøy caøng theâm nhieàu vaø lan roäng trong moät Giaùo hoäi
moãi ngaøy moãi quan taâm hôn ñeán caùc nhu caàu cuûa theá giôùi.
Giaùm muïc caàn ñeán “vieäc caäp nhaät hoùa“, ñeà coù khaû naêng
ñoái phoù vôùi nhöõng thaùch doá môùi moãi ngaøy moãi nhieàu theâm.
Trong
vaên kieän laøm vieäc cuûa Khoùa hoïp laàn naøy (Instrumentum laboris),
vai troø cuûa giaùm muïc ñöôïc ñònh nghóa laø “moät vieäc phuïc
vuï“ (servitium). Giaùm muïc giaùo phaän ñöôïc coi nhö laø “ngöôøi
phuïc vuï“ cuûa nieàm hy voïng, hay hôn nöõa laø nguôøi rao giaûng
vaø chöùng nhaân cuûa Tin Möøng. Coâng ñoàng Vatican II giaûi thích
nhö sau: “Trong khi thi haønh nhieäm vuï nguôøi cha vaø chuû chaên,
caùc Giaùm muïc haõy soáng giöõa daân mình nhö
nhöõng nguôøi phuïc vuï“ (Christus Dominus, 16). Nhö vaäy danh
töø “Servitor“ (ngöôøi phuïc vuï) laø danh töø chìa khoùa môû
ñeà taøi cuûa Khoùa hoïp thöôøng leä thöù 10 cuûa THÑ. Thöïc ra,
Thöøa taùc vuï giaùm muïc laø moät “phuïc vuï cuûa tình yeâu“;
moät boån phaän. Thaùnh Augustino goïi laø “moät gaùnh naëng“; gaùnh
naëng naøy ñöôïc laõnh nhaän vôùi tình yeâu meán, vì tình yeâu
meán. Thöøa taùc vuï naøy chæ tìm ñöôïc cuûa nuoâi döôõng vaø
söï naâng ñôõ trong tình yeâu maø thoâi: tình yeâu ñoái vôùi
Thieân Chuùa, ñoái vôùi anh chò em mình. Thaùnh giaù giaùm muïc mang
treân mình haèng ngaøy nhaéc nhôû cho bieát: Thöøa taù vuï cuûa ngaøi
naëng neà, nhöng vì tình yeâu, vôùi tình yeâu, thaùnh giaù naøy trôû
neân nheï nhaøng. “AÙch Ta eâm dòu, gaùnh ta nheï nhaøng“. Thöøa
taùc vuï naøy ñoøi moät tình yeâu lôùn hôn tình yeâu cuûa caùc
nguôøi khaùc: “Simon Pheâroâ, con coù yeâu meán Thaày khoâng? yeâu
meán hôn ngöôøi
khaùc khoâng?“. Laø ñaïi dieän Chuùa Kitoâ trong giaùo phaän,
giaùm muïc laø daáu hieäu vaø söï gôïi
laïi cuûa moät thöïc taïi maø con maét khoâng thaáy vaø tay
khoâng rôø ñöôïc , ñoù laø thöïc taïi Thieân Chuùa. Theá giôùi
ngaøy nay caàn ñeán thöïc taïi naøy, ñeå nhìn veà töông lai vôùi
tín nhieäm.
(vieát theo baøi cuûa ÑHY Giovanni Battista Re, Toång tröôûng Boä Giaùm muïc vieát trong Avvenire, nhaân dòp THÑGM baøn veà Giaùm muïc).