Vaøi yù kieán cuûa caùc nghò phuï
lieân quan ñeán tình hình hieän nay
sau vuï khuûng boá ngaøy 11/09/2001
phaùt bieåu trong phieân hoïp
Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Theá Giôùi
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Vaøi
yù kieán cuûa caùc nghò phuï lieân quan ñeán tình hình hieän nay sau
vuï khuûng boá ngaøy 11 thaùng 9/2001.
Ñeà
taøi cuûa Khoùa hoïp thöôøng leä thöù 10 cuûa THÑ
laø moät ñeà taøi ñeán ñuùng luùc: luùc theá giôùi ñang ñi
vaøo moät côn khuûng hoaûng traàm troïng, sau vuï khuûng boá khieáp sôï
taïi New York vaø Washington ngaøy 11 thaùng 9/2001. Nhìn vaøo
nhöõng ngaøy ñaàu cuûa THÑGM, caùc Hoàng Y, Toång Giaùm muïc, Giaùm
muïc ra vaøo caùc coång cuûa Vatican, ngöôøi ta coù
theå nghó raèng Khoùa hoïp naøy cuõng seõ nhö caùc Khoùa hoïp
khaùc. Nhöng neáu quan taâm moät chuùt, chuùng ta thaáy ngay caùc Nghò
phuï, vì laø nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm naëng neà vaø quan
troïng trong Giaùo hoäi vaø treân caû theá giôùi nöõa,
ñang soáng trong moät baàu khí khaùc thöôøng cuûa nhöõng ngaøy
naøy, nhöõng ngaøy maø ÑTC goïi laø “nhöõng ngaøy ñen toái cuûa
lòch söû nhaân loaïi”, nhöõng ngaøy coù theå chuyeån töø hoøa bình
sang chieán tranh, nhöõng ngaøy luoàng gioù chieán tranh ñang thoåi vaø
moãi ngaøy moãi trôû neân maïnh hôn. Ai coi caùc ñaøi truyeàn hình
hay theo doõi tin töùc qua ñaøi phaùt thanh vaø baùo chí, ñeàu thaáy
nhöõng laøn soùng ngöôøi daân Afganistan ngheøo khoå ñang chaïy tìm
nôi truù aån hoaëc troán traùnh ra khoûi nöôùc, bò ñoùi, bò khaùt,
vaø caû bò cheát doïc ñöôøng. Chính phuû Hoa kyø vaø caùc ñoàng
minh cuûa Hoa kyø vaø töø hai ngaøy nay NATO (toå chöùc Phoøng thuû
caùc nöôùc Baéc Ñaïi Taây duông (goàm soá lôùn quoác gia Chaâu
AÂu, Hoa kyø vaø Canada vaø nay
mai caû Nga nöõa) ñang chuaån
bò vaø huy ñoäng löïc löôïng quaân söï huøng haäu, vôùi nhöõng
loaïi vuõ khí toái taân chöa tuøng coù, hôn ñeä nhò theá chieán vaø
hôn chieán tranh chôùp nhoaùng taïi Vuøng Vònh Ba Tö caùch ñaây 10
naêm.
Cuøng
vôùi ÑTC, moät soá Nghò phuï bieåu loä söï lo laéng tröôùc nhöõng
ñe doïa chieán tranh coù theå xaåy
ra, sau cuoäc khuûng boá taïi Hoa kyø ngaøy 11 thaùng 9/2001.
ÑHY Joseù Saraiva Martins, Toång tröôûng Boä Phong Thaùnh,
tuyeân boá: “Thaät laø nhöõng ngaøy ñen toái cho taát caû
nhaân loaïi, nhö ÑTC ñaõ noùi, sau vuï khuûng boá kinh khuûng. Vì
theá Khoùa hoïp THÑ cuûa chuùng toâi trôû neân quan troïng hôn nöõa.
Chuùng toâi tuï hoïp nhau ñaây ñeå noùi veà nieàm hy voïng. Theá giôùi
trong luùc naøy hôn luùc naøo heát raát caàn ñeán moät söù ñieäp
nhö vaäy“.
Thöïc
söï, nieàm hy voïng höôùng ñeán neàn hoøa bình,
ñoøi phaûi coù moät söï hoøa ñoàng yù kieán, töû töôûng.
Hoøa bình, nhö ÑHY Dionigi Tettamanzi, TGM Genova (baéc Italia), moät
trong caùc Nghò phuï, ñaõ noùi: “nieàm hy voïng khoâng theå taùch lìa
khoûi lôøi caàu nguyeän (ñeå ñöôïc ôn hoøa bình) vaø khoûi
ñöùc coâng bình (ñeå thöïc hieän hoøa bình)“. ÑHY TGM Genova nhaán
maïnh raèng: “Chuùng ta phaûi gia taêng lôøi caàu nguyeän,
bôûi vì ôn cao caû cuûa hoøa bình do töø Thieân Chuùa. Lôøi
caàu nguyeän coù theå xem ra nhö laø moät söï yeáu ôùt, nhöng söùc
maïnh huøng haäu hôn ôû nôi Thieân Chuùa,caàu nguyeän ñeå ñöôïc
ôn khoân ngoan, khieâm toán vaø can ñaûm cho caùc vò caàm quyeàn treân
Traùi ñaát naøy“. ÑHY Tettamanzi, moät trong boán vò ñaëc uûy cuûa
HÑGM YÙ tham döï Khoùa hoïp laàn naøy, noùi theâm nhö sau: “Chuùng
ta phaûi ñeå mình höôùng daãn bôûi lôøi
cuûa Tieân Tri Isaia, khi ngaøi noùi raèng: “coâng lyù vaø hoøa bình
oâm hoân nhau“.Thöïc ra ñaây laø hai danh töø khoâng theå taùch lìa
nhau ñöôïc. Chæ khi naøo coâng lyù vaø hoøa bình luoân luoân
ñöôïc giöõ vöõng vaø gaén lieàn vôùi nhau, thì coâng lyù seõ
thaéng moïi caùm doã cuûa baùo oaùn, cuûa traû ñuõa, cuûa nhöõng cöû
chæ quaù möùc”. ÑHY keát thuùc: “Hoøa bình cuøng vôùi coâng lyù
trôû neân moät phuïc vuï cho caùc quyeàn thaùnh thieâng cuûa moãi moät
caù nhaân, cuûa caùc nhoùm, cuûa caùc daân toäc. Noùi toùm laïi, cuûa
taát caû nhaân loaïi“.
Vì
theá, ÑHY Tettamanzi nhaán maïnh:
“Trong neàn luaân lyù coâng giaùo, vieäc töï veä luoân luoân
ñöôïc pheùp, nhöng coøn ñoøi caû coâng lyù vaø söï tha thöù nöõa.
Khoâng nhö moät soá ngöôøi nghó: Coâng lyù, hoøa bình vaø tha thöù
khoâng maâu thuaãn nhau, traùi laïi raát lieân keát chaët cheõ vôùi
nhau“.
Hoøa
bình ñoøi phaûi ñöôïc lieân keát vôùi tình lieân ñôùi. Ñöùc
Cha Gregorio Roa Chavez, giaùm muïc phuï taù Toång giaùo phaän San
Salvador (Trung Myõ chaâu), moät trong caùc Nghò phuï, tuyeân boá: “Ñoái
vôùi chuùng toâi, Hoa kyø phaûi traùnh caïm baãy cuûa chieán tranh vaø
khaùm phaù tröôùc heát caùc caên côù gaây neân naïn khuûng boá
ngaøy nay. Ñaây laø moät cô hoäi thuaän tieän ñeå tieán ñeán moät
söï thay ñoåi döùt khoaùt
trong ñöôøng loái chính trò quoác teá vaø yù thöùc roõ raøng
raèng: ngöôøi giaàu vaø ngöôøi ngheøo, chuùng ta ñeàu soáng vôùi
nhau treân ñòa caàu naøy. Hôn
nöõa, caùc nöôùc giaàu thònh caøng toû ra khaû naêng veà tình lieân
ñôùi bao nhieâu ñoái vôùi caùc nöôùc ngheøo, thì neàn an ninh cuûa
hoï caøng ñöôïc chaéc chaén vaø baûo ñaûm hôn baáy nhieâu“.
Trôû
sang Chaâu AÙ, nôi ñaây trong luùc naøy luoàng gioù chieán tranh thoåi
moãi ngaøy moãi maïnh theâm, Ñöùc Cha Oswald Gomis, Giaùm muïc
Anuradhapura (Sri Lanka) quaû quyeát nhö sau: “Hoøa bình trong luùc naøy
caàn hôn luùc naøo heát. Chuùng ta phaûi hy voïng raèng: nhöõng ngöôøi
uûng hoä hoøa bình sau cuøng seõ thaéng. Traùi laïi, chieán tranh
seõ gaây neân töøng ngaøn
naïn nhaân vaø laøm thieät haïi nhaát laø caùc ngöôøi ngheøo khoå“.
Ñöùc
Cha Joaquim Phayao Manisap, Giaùm muïc Ratchasima (Thaùi Lan) moät trong caùc
Nghò phuï, nhaéc nhôû raèng: “Haõy tìm nhöõng ngöôøi gaây neân
toäi aùc trong vuï khuûng boá môùi ñaây, gaây xaùo troän ngöôøi
daân Hoa kyø vaø theá giôùi. Hoï laø nhöõng ngöôøi coù toäi, vaø
vì coù toäi, seõ phaûi xeùt xöû tröôùc moät toøa aùn, chieáu
theo phaùp luaät“.
Sau cuøng, veà moái quan heä vôùi ngöôøi Hoài giaùo, Ñöùc Cha Ludwig Schick, giaùm muïc phuï taù Fulda (Ñöùc) nhaán maïnh: “Ñieàu quan troïng laø traùnh moïi hình thöùc “vô ñuõa caû naém“. Caàn phaân bieät: Khuûng boá khaùc Hoài giaùo. Hoài giaùo khoâng phaûi laø khuûng boá. Caùc tín höõu Kitoâ phaûi toân troïng moïi ngöôøi, khoâng phaân bieät maàu da, tín ngöôõng. Nhöng caû caùc tín ñoà Hoài giaùo cuõng ñöôïc môøi goïi cö xöû nhö vaäy. Vaø nhaát laø ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ñang soáng giöõa chuùng ta. Taïi Chaâu AÂu, chuùng ta ñuøng ñeå maát cô hoäi noái keát moät cuoäc ñoái thoaïi coù tính caùch giaùo duïc vaø saâu xa hôn. Moät cuoäc ñoái thoaïi veà hoøa bình, veà coâng lyù vaø veà tình lieân ñôùi“.