Cuoäc phoûng vaán ÑTGM John Foley

veà nhöõng ngaøy ñau khoå cuûa Hoa Kyø

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Asia

Cuoäc phoûng vaán Ñöùc TGM John Foley, ngöôøi Hoa Kyø, daønh cho nhaät baùo  “Töông Lai” (Avvenire) trong nhöõng ngaøy ñau khoå cuûa Queâ höông.

Ñöùc TGM John Foley, ngöôøi Hoa Kyø, sinh taïi Philadephia, töø 17 naêm nay ñöôïc boå nhieäm laøm Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà truyeàn thoâng xaõ hoäi, ñaõ daønh cho nhaät baùo coâng giaùo YÙ “Töông lai” (Avvenire), soá ra ngaøy 20.9.2001, moät cuoäc phoûng vaán veà nhöõng ngaøy ñau khoå, tang toùc cuûa Queâ höông ngaøi. Duø soáng laâu naêm taïi Roma vaø noùi thaønh thaïo tieáng YÙ, Ñöùc TGM John Foley vaãn giöõ tinh thaàn hoaøn toaøn cuûa ngöôøi daân Hoa kyø. Nhöõng ngaøy ñau khoå caøng qua ñi, ngaøi caøng caûm thaáy mình haõnh dieän veà Queâ höông, moät quoác gia huøng  cöôøng veà kinh teá, quaân söï nhaát treân theá giôùi, duø trong nhöõng ngaøy vöøa qua bò thöông ngay trong nöôùc moät caùch baát ngôø vaø quaù naëng neà. Ñöùc TGM tuyeân boá nhö sau: “Toâi caûm thaáy mình ñöôïc haïnh phuùc vì thaáy cho tôùi luùc naøy söï khoân ngoan trong quyeát ñònh,  thaéng  vöôït  treân nhöõng laøn soùng xuùc ñoäng quaù maïnh gaây neân bôûi nhöõng vuï taán coâng khuûng boá khieáp sôï, xaåy ra ngaøy 11 thaùng 9/2001 vöøa qua taïi New York vaø Washington“.

Sau ñaây laø cuoäc phoûng vaán daønh cho nhaät baùo coâng giaùo YÙ. Chuùng toâi xin dòch laïi nguyeân vaên, ñeå caùc quyù vò vaø caùc baïn coù dòp pheâ phaùn vaø hieåu bieát nhöõng taâm tình cuûa  Ñöùc TGM trong luùc ñau khoå cuûa Queâ höông, nhöng cuõng ñeå theo göông hy sinh quaûng ñaïi, ñoaøn keát  cuûa moät daân toäc trong côn thöû thaùch naëng neà cuûa Ñaát  nöôùc.

Hoûi - Thöa Ñöùc Cha, Hoa kyø seõ choãi daäy khoâng?

Ñaùp -  Ñieàu ñaõ xaåy ra thaät laø moät tai hoïa quaù lôùn lao: chuùng toâi ñaõ maát ñi yù nghóa veà an ninh  vaø söï tín nhieäm ñoái vôùi ngöôøi khaùc, moät thaùi  ñoä ñaëc ñieåm cuûa Hoa kyø. Vaø haõy tin toâi ñi: ñaây laø moät söï maát maùt voâ cuøng lôùn lao.

Hoûi – Duø bò ñaû thöông,  nhöng tinh thaàn aùi quoác trong moät Nöôùc hieän ñang tröng leân töøng trieäu laù côø Quoác gia. Vaäy Ñöùc Cha Cha nghó sao?

Ñaùp - Ñoái vôùi toâi: ñaây khoâng phaûi laø moät ngaïc nhieân. Ñaây laø moät tinh thaàn ñoaøn keát gaây xuùc ñoäng chung quanh nhöõng lyù töôûng cuûa töï do vaø cuûa vieäc toân troïng nhaân quyeàn, maø Hoa kyø nhaäp theå cho nhöõng ai ñaõ choïn soáng taïi ñaây. Toâi chæ hy voïng raèng: tinh thaàn  ñoaøn keát, hieäp  nhaát naøy khoâng che giaáu beân trong moät söï khaùt khao baùo oaùn. Ñoàng thôøi, ñaây laø  moät daáu hieäu toát cho thaáy Chính phuû Bush tieán böôùc caùch khoân ngoan, khoâng voäi vaøng trong nhöõng quyeát ñònh, coù theå  gaây neân  haäu quaû khoâng theå löôøng tröôùc ñöôïc.

Hoûi - Caùi gaây ngaïc nhieân nöõa laø ngöôøi daân Hoa kyø hôïp nhau caàu nguyeän  caùch töï nhieân, ñôn sô trong hoaøn caûnh khoù khaên naøy ...

Ñaùp - Ñaây laø moät caùi gì chung cho  taát caû chuùng toâi, moät giaù trò ñöôïc hoïc töø nhoû trong nhaø tröôøng. Chuùng toâi caûm thaáy mình laø moät daân toäc khoâng theå chia reõ ñöôïc, moät xöù sôû ñem laïi töï do vaø coâng bình cho moïi ngöôøi, moät xöù sôû ñöôïc  cö nguï bôûi moät daân toäc caûm thaáy mình ñöôïc ñaët döôùi quyeàn cuûa Thieân Chuùa, nhö ngöôøi Cha chung. George Washington, vò saùng laäp Hoa kyø, ñaõ noùi nhö sau: “Chuùng ta laø moät daân toäc coù tín ngöôõng, coù toân giaùo, suøng ñaïo“. Ngaøy nay vaãn coøn thaät nhö vaäy, nhö moïi ngöôøi thaáy.

Hoûi - Vaäy tính caùch suøng ñaïo “God bless America“, ñöôïc moïi ngöôøi haùt leân  (nhö baøi quoác ca)  thuoäc veà kieåu maãu naøo cuûa loøng suøng ñaïo?

Ñaùp - Laø moät bieåu loä thaønh thöïc tinh thaàn tuøng phuïc, leä thuoäc Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ chuùc laønh cho Hoa kyø (America)  vôùi moïi doài daøo, thieâng lieâng cuõng nhö daân söï vaø ñaây cuõng laø moät bieåu loä taâm tình  bieát ôn veà caùc aân hueä naøy. Ngaøy nay ngöôøi daân Hoa kyø vaãn laëp ñi laëp laïi: “Khoâng phaûi chuùng ta laøm neân taát caû nhöõng söï naøy: Ñaây laø moät ôn ban“. Trong luùc naøy, coâng nhaän nhö vaäy laø moät ñieàu raát quan troïng.

Hoûi - Taïi Queâ höông cuûa Ñöùc Cha coù caùi gì ñaõ thay doåi khoâng?

Ñaùp - Khuûng boá laø thuø ñòch khoâng coù boä maët naøo caû, moät ung thö gaây nhieãm truøng xaõ hoäi töø beân trong. Chuùng toâi ñaõ yù thöùc ñöôïc raèng Hoa kyø baáp beânh, baát an nhö theá naøo.

Hoûi - Ñaëc tính cuûa tinh thaàn Hoa kyø laø yù nghóa saâu saéc cuûa coâng bình. Nhöng luùc naøy ñaây coâng bình naøo vaäy?

Ñaùp - Toâi ñöôïc bieát coù moät vaøi haønh ñoäng baát khoan dung ñoái vôùi ngöôøi daân AÛ raäp taïi Hoa kyø. Ñaây laø moät vieäc raát ñaùng buoàn. Ngöôøi daân AÛ raäp ñeán trong caùc Bang cuûa Hoa kyø, chính vì hoï caûm thaáy ôû ñoù laø queâ höông cuûa töï do vaø cuûa khoan dung. Vieäc hoï trôû neân muïc tieâu cuûa nhöõng haønh ñoäng nhö vaäy laø ñieàu khoâng theå hieåu ñöôïc. Nhöng toâi tin raèng: xaõ hoäi Hoa kyø laø moät xaõ hoäi can ñaûm.

Hoûi - Xöû duïng vuõ khí coù theá giaûi quyeát ñöôïc gì chaêng?

Ñaùp - Vuõ löïc choáng laïi caû moät xaõ hoäi khoâng phaûi laø moät ñaùp öùng hôïp lyù. Toâi raát haøi loøng laø Hoa kyø nhaän ñöôïc tình lieân ñôùi cuûa moïi ngöôøi. Ñaây laø daáu hieäu baùo raèng: hoï coù theå cuøng nhau hieán thaân cho vieäc tìm kieám caùc ngöôøi traùch nhieäm,  ñeå ñöa hoï ra tröôùc phaùp luaät. Caàn phaûi cho hoï moät göông saùng, moät baøi hoïc, baèng caùch laøm cho hoï hieåu raèng: baïo ñoäng phaûi traû giaù.

Hoûi - Moät cuoäc doäi bom xuoáng Afghanistan coù theå laøm cho ngöôøi daân Hoa kyø khoan khoaùi hôn chaêng?

Ñaùp -  Ngöôøi daân muoán thaáy coù nhöõng phaûn öùng, nhöng khoâng coù moät chieán tranh khaùc, khoâng muoán tröøng phaït caû moät nöôùc, vì nhöõng loãi laàm cuûa ngöôøi khaùc.

Hoûi - Vaäy sao laïi noùi ñeán chieán tranh?

Ñaùp - Toång thoáng Bush tuyeân boá chieán tranh choáng laïi khuûng boá, nghóa laø choáng laïi thuø ñòch ôû trong nöôùc hôn laø ôû ngoaøi. Nhöng toâi khoâng öa thích vieäc duøng danh töø: “chieán tranh“, cuõng nhö khi Toång thoáng goïi nhöõng ngöôøi khuûng boá laø “heøn haï“. Vaán ñeà quan troïng hieän nay laø laøm theá naøo ñeå nhoå saïch söï döõ naøy vaø tieán ñeán hoøa bình. Nhöng hoøa bình coù bao giôø ñaït ñöôïc vôùi nhöõng ngöôøi cuoàng tín? Toâi lo sôï nhieàu cho caùc ngöôøi coâng giaùo taïi caùc nöôùc ña soá theo Hoài giaùo. Ñaây laø giôø phuùt raát khoù khaên khoâng nhöõng cho Hoa kyø, cho nhaân loaïi, nhöng coøn cho caû Giaùo hoäi nöõa.

Hoûi - Vaäy Hoa kyø  coù theå laøm gì ñeå ngaên chaën thuø gheùt ñoái vôùi caùc ngöôøi coâng giaùo naøy?

Ñaùp - Thuø gheùt sinh bôûi ghen töông veà söï giaàu coù vaø bôûi taâm traïng töùc giaän veà Trung Ñoâng. Toøa Thaùnh ñaõ luoân luoân chæ veõ nhöõng giaûi phaùp coâng bình cho vieäc phaùt trieån baát quaân bình, cuõng nhö cho côn khuûng hoaûng Trung Ñoâng. Coù leõ trong luùc naøy ngöôøi ta quan taâm hôn ñeán nhöõng ñeà nghò cuûa Toøa Thaùnh vaø bi kòch naøy seõ ñem ñeán cho Hoa kyø söùc maïnh suy tö veà hoaït ñoäng nhö theá naøo cho coâng bình theá giôùi , caû coâng bình veà kinh teá nöõa.

Hoûi - Laø chuû tòch moät cô quan Vatican phuï traùch veà mass-media. Vaäy cô quan naøy trao nhöõng traùch nhieäm naøo cho Ñöùc Cha vaø caùc vò coäng taùc cuûa Ñöùc Cha trong giai ñoaïn naøy?

Ñaùp - Nhôø mass-media, chuùng ta ñaõ thaáy  khoâng nhöõng Hoa kyø maø thoâi, nhöng coøn caû nhöõng ñau khoå vaø loøng quaûng ñaïi, moät xaõ hoäi bò thöông tích , nhöng ñaõ bieát phaûn öùng vôùi taâm hoàn quaûng ñaïi. Giôø ñaây caàn phaûi canh phoøng ñeå traùnh khoûi vieäc lan roäng cuûa tuyeân truyeàn.

Hoûi - Caâu hoûi sau cuøng. Ñöùc Cha caàu xin gì cho Hoa kyø?

Ñaùp - Toâi yeâu meán Queâ höông cuûa toâi. Toâi caàu nguyeän ñeå chuùng toâi coù theå haønh ñoäng khoân ngoan vaø cöông quyeát choáng laïi nhöõng ngöôøi tìm caùch taïo neân baát coâng môùi. Toâi cuõng caàu nguyeän ñeå Hoa kyø thöïc haønh söï coâng baèng cho moïi ngöôøi, ngöôøi coù toäi trong vuï naøy cuõng nhö cho caùc naïn nhaân. Coâng baèng ñích thöïc, nhöng vôùi tình yeâu thöông.

Back to Radio Veritas Asia Home Page