Giaùm Muïc ngöôøi phuïc vuï Tin Möøng

cho nieàm hy voïng cuûa theá giôùi

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Khoùa hoïp thöôøng leä cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc laàn thöù 10 hoaøn toaøn daønh rieâng cho Giaùm muïc ñeå suy tö veà ñeà taøi : “Giaùm muïc ngöôøi phuïc vuï Tin Möøng cho nieàm hy voïng cuûa theá giôùi“.

Ngaøy 30 thaùng 9/2001 tôùi ñaây, Khoùa hoïp khoaùng ñaïi thöôøng leä laàn thöù 10 cuûaThöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc theá giôùi, seõ ñöôïc khai maïc baèng thaùnh leã troïng theå  do ÑTC chuû teá vôùi caùc Nghò phuï ñeán töø khaép nôi treân theá giôùi. Khoùa hoïp seõ dieãn ra taïi Phoøng Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc trong Noäi Thaønh Vatican vaø seõ ñöôïc keát thuùc vaøo ngaøy 27 thaùng 10/2001, sau boán tuaàn laøm vieäc.  Ñeà taøi cuûa Khoùa hoïp thöôøng leä laàn thöù 10 naøy laø “Giaùm muïc, ngöôøi phuïc vuï Tin Möøng cho nieàm hy voïng cuûa theá giôùi“.

Trong baøi noùi chuyeän hoâm nay, tröôùc heát chuùng toâi nhaèc laïi vaøi ñoaïn trích töø Coâng Ñoàng Vaticanoâ II noùi veà giaùm muïc, vaø sau ñoù nhaéc ñeán hai vò giaùm muïc ñaõ ñaüc bieät soáng taùc vuï muïc vuï cuûa mình phuïc vuï ngöôøi ngheøo: Ñöùc Cha Helder Camara, ngöôøi BaTaây vaø Ñöùc Cha Tonino Bello, ngöôøi Italia.

Giaùm muïc ngaøi laø ai? Saéc leänh “Christus Dominus“ cuûa Coâng ñoàng chung Vatican II, coâng boá ngaøy 28 thaùng 10 naêm 1965, noùi roõ Giaùm muïc laø “nhöõng vò ñöôïc chính Chuùa Thaùnh Thaàn ñaët leân keá vò caùc Toâng ñoà, nhö chuû chaên caùc linh hoàn vaø ñöôïc uûy thaùc söù meänh duy trì maõi maõi coâng vieäc cuûa Chuùa Kitoâ, Chuû chaên ñôøi ñôøi, hieäp nhaát vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng  vaø döôùi quyeàn ngaøi. Thöïc vaäy, Chuùa Kitoâ ñaõ trao cho caùc Toâng ñoà vaø caùc vò noái nghieäp caùc ngaøi meänh leänh vaø quyeàn daïy doã moïi daân nöôùc, thaùnh hoùa moïi ngöôøi trong chaân lyù vaø chaên daét hoï. Do ñoù, nhôø Thaùnh Thaàn maø caùc ngaøi ñaõ laõnh nhaän (trong ngaøy taán phong), caùc Giaùm muïc trôû thaønh thaày daïy ñöùc tin, chaùnh teá, chuû chaên thöïc thuï vaø chính thöùc“ (soá 2).

Hieán cheá “Lumen Gentium“ veà Giaùo hoäi, coâng boá ngaøy 21 thaùng 11 naêm 1964, trong chöông III veà Phaåm traät Giaùo hoäi, noùi roõ nhö sau: “Thaùnh coâng ñoàng daïy raèng: chính Chuùa ñaõ laäp caùc Giaùm muïc keá vò caùc Toâng ñoà laøm chuû chaên Giaùo hoäi. Bôûi vaäy, ai nghe lôøi caùc ngaøi laø nghe lôøi Chuùa Kitoâ, coøn ai khinh deå caùc ngaøi  laø khinh deå Chuùa Kitoâ vaø Ñaáng daõ phaùi Chuùa Kitoâ ñeán“ (Lc 10,16)  (soá 20).

Nhö vaäy chuùng ta thaáy roõ: caùc Giaùm muïc, nhöõng ngöôøi keá vò caùc Thaùnh Toâng ñoà, trong hieäp thoâng vaø döôùi quyeàn cuûa Ñaáng keá vò Thaùnh Pheâroâ, Giaùm muïc Roma vaø Chuû chaên toaøn Giaùo hoäi, laõnh ñaïo Giaùm muïc ñoaøn; caùc giaùm muïc coù traùch nhieäm khoâng nhöõng veà moãi Giaùo hoäi ñòa phöông ñaõ ñöôïc phuù thaùc, nhöng, cuøng vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng, coøn coù traùch nhieäm veà toaøn theå Giaùo hoäi nöõa. Saéc leänh Christus Dominus noùi roõ: “Caùc Giaùm muïc laø nhöõng ngöôøi chia seû noãi lo aâu cuûa taát caû Giaùo hoäi, thi haønh nhieäm vuï giaùm muïc maø caùc ngaøi ñaõ laõnh nhaän do vieäc taán phong giaùm muïc, trong söï hieäp thoâng vaø döôùi quyeàn Ñöùc Giaùo Hoaøng, ñoái vôùi nhöõng gì thuoäc quyeàn giaùo huaán cuõng nhö quyeàn cai quaûn muïc vuï; taát caû caùc ngaøi hoïp thaønh Coäng ñoàng Giaùm muïc hay Giaùm muïc ñoaøn, ñoái vôùi toaøn theå Giaùo hoäi“ (soá 3).

Khoùa hoïp thöôøng leä cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc laàn thöù 10 naøy hoaøn toaøn daønh rieâng cho Giaùm muïc ñeå suy tö veà ñeà taøi: “Giaùm muïc ngöôøi phuïc vuï Tin Möøng cho nieàm hy voïng cuûa theá giôùi“.

Tröôùc khi veà trôøi Chuùa Gieâsu, Ñaáng thieát laäp Giaùo hoäi treân neàn taûng caùc Toâng ñoà, truyeàn daïy: “Caùc con haõy ñi khaép theá rao giaûng Tin Möøng cho moïi daân nöôùc“. Tin Möøng ghi laïi taát caû ñôøi soáng cuûa Chuùa Gieâsu, Ñaáng laø Ñöôøng ñi, laø Söï Thaät vaø laø Söï soáng.  Ñaây kho taøng Giaùo lyù caùc Giaùm muïc ñeán muùc kín ñeå soáng vaø sau ñoù ñeå thoâng truyeàn cho caùc linh hoàn ñaõ ñöôïc phuù thaùc cho caùc ngaøi. Ñeå vieäc rao giaûng Tin Möøng ñöôïc hieäu nghieäm, tröôùc heát phaûi soáng Tin Möøng ñaõ. Moät vò Linh muïc nhaân ñöùc ñaõ noùi caùch raát hôïp lyù: “Tin Möøng rao giaûng chöa thaät laø Tin Möøng. Tin Möøng ñöôïc soáng, ñöôïc thöïc haønh, ñoù môùi laø Tin Möøng thaät“. “Nemo dat quod non habet“ (Khoâng cho caùi maø mình khoâng coù). Caùc vò rao giaûng Tin Möøng, tröôùc heát phaûi laø nhöõng ngöôøi soáng Tin Möøng, nghóa laø minh chöùng lôøi giaûng baèng chöùng taù ñôøi soáng göông maãu. Göông saùng loâi keùo, lôøi noùi bay qua. Trong buoåi tieáp kieán 153 giaùm muïc môùi thuï phong trong naêm 2000 vaø ñaàu naêm 2001, ñeán Roma tham döï lôùp tu nghieäp, do Boä Giaùm muïc toå chöùc cuoái thaùng saùu naêm 2001 vöøa qua,  ÑTC noùi: “Thaønh coâng cuûa quyù  Ñöùc Cha laø söï thaùnh thieän ñôøi soáng cuûa quyù Ñöùc Cha“. Lôøi quaû quyeát cuûa ÑTC raát phuø hôïp vôùi ñôøi soáng cuûa ngaøi. Giöõa bieát bao coâng vieäc cuûa Giaùo hoäi, ngaøi caàu nguyeän moãi ngaøy 7 tieáng ñoàng hoà. Ñaây laø nhaän xeùt cuûa ÑHY Giovanni Battistta Re, Toång tröôûng Boâï Giaùm muïc, moät trong caùc vò coäng taùc  gaãn guõi hôn caû cuûa ÑTC, caùch rieâng trong nhöõng naêm giöõ chöùc “Phuï taù Quoác Vuï Khanh“. Moät vò Hoàng Y khaùc trong Giaùo Trieàu quaû quyeát: “ÑTC laøm caùi maø ngaøi ñaõ noùi leân vaø noùi leân caùi maø ngaøi ñaõ laøm“.

Nhaân Khoùa hoïp khoaùng ñaïi cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà ñeà taøi "Giaùm muïc", Nguyeät san Jesus, soá thaùng 9/2001, daønh baøi xaõ thuyeát vaø nhieàu baøi khaùc nöõa veà Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc. Trong baøi xaõ thuyeát, Nguyeät san neâu leân göông saùng cuûa hai vò giaùm muïc cuûa thôøi nay (dó nhieân coøn bieát bao vò khaùc nöõa treân caû theá giôùi), ñoù laø Ñöùc Cha Helder Camara (ngöôøi Brazil) vaø Ñöùc Cha Tonino Bello (ngöôøi YÙ). Hai vò giaùm muïc naøy, cuõng nhö bieát bao vò giaùm muïc khaùc, trong aâm thaàm ñaõ soáng Tin Möøng moät caùch göông maãu khoâng nhöõng baèng giaûng daïy, nhöng nhaát laø baèng chöùng taù ñôøi soáng.

Ñöùc Cha Helder Camara TGM giaùo phaän Recife (Brazil) soáng raát ngheøo khoå, luoân luoân vieáng thaêm caùc ngöôøi ngheøo taïi caùc vuøng ngoaïi oâ thaønh phoá, caùc laøng xaõ xa xoâi.  Coù laàn  nghe tin moät ngöôøi ngheøo bò baét giam, Ñöùc Cha goïi ñieän thoaïi ñeán sôû caûnh saùt: “Caùc oâng baét giam ngöôøi anh em cuûa toâi“. Caûnh saùt traû lôøi: “Thöa Ñöùc Cha, xin loãi Ñöùc Cha, chuùng toâi khoâng bieát ñaây laø ngöôøi anh em cuûa Ñöùc Cha“. Ngaøi traû lôøi: “Toâi ñeán ngay baây giôø ñeå nhaän laïi ngöôøi anh em naøy“.

Nhaân danh caùc ngöôøi ngheøo khoå, ngaøi keâu goïi haõy nghó ñeán soá phaän cuûa hoï. Ngaøi caûnh caùo giôùi kyõ ngheä, nhöõng ngöôøi kinh taøi vaø nhöõng ngöôøi thoáng trò boùc loät khai thaùc caùc ngöôøi ngheøo. Ñöùc Phaoloâ VI hieåu roõ ngaøi, khuyeán khích ngaøi vaø coù leõ ÑTC cuõng ñöôïc thuùc ñaåy bôûi  söï can ñaûm vaø göông saùng cuûa vò giaùm muïc caùc ngöôøi ngheøo naøy, khi vieát Thoâng ñieäp “Populorum Progressio“ (Phaùt trieån caùc daân toäc), moät thoâng ñieäp gaây tieáng vang treân caû theá giôùi. Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ oâm hoâm vò giaùm muïc cuûa ngöôøi ngheøo naøy trong chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân taïi Brazil vaø tröôùc maët daân chuùng ÑTC goïi ngaøi laø “Ngöôøi Cha, ngöôøi Anh, ngöôøi Baïn  cuûa caùc ngöôøi ngheøo khoå“. Ñöùc Cha Helder Camara ñaõ noùi moät caâu yù nghóa: “Soáng giöõa ngöôøi ngheøo, giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo, khoâng phaûi laø vieäc khoù khaên; nhöng soáng nhö ngöôøi ngheøo, ñaây laø caùi gay go“. Phaûi coù kinh nghieäm cuûa ngöôøi ngheøo, môùi hieåu ñöôïc ngöôøi ngheøo vaø môùi bieát thöông ngöôøi ngheøo, môùi quyeát taâm soáng ñöùc khoù ngheøo Phuùc aâm.

Moät vò Giaùm muïc khaùc, Ñöùc Cha Tonino Bello, giaùm muïc Molfetta, môùi qua ñôøi caùch ñaây ít naêm, luoân luoân môû cöûa ñoùn tieáp caùc ngöôøi ngheøo khoå, caùc ngöôøi maøn trôøi chieáu ñaát, caùc ngöôøi caàn ñöôïc giuùp ñôõ. Ngaøi ñi tìm kieám caùc thanh nieân sa ñoïa, caùc ngöôøi giaø caû say söa, soáng coâ ñôn, nhöõng phuï nöõ bò khai thaùc trong ngheà maõi daâm, nhöõng ngöôøi di cö leùn luùt... Ngaøi luoân luoân ra ñi vôùi caùc baïn höõu, caùc töï nguyeän vieân, caùc ngöôøi “Samari“ nhaân haäu, ñeå cuøng  vôùi hoï giuùp ñôõ nhöõng ai caàn ñeán. Ngaøi vieát vaø noùi leân roõ raèng raèng: Moät tín höõu Kitoâ, moät Tu só nam, nöõ, moät linh muïc, moät giaùm muïc phaûi can ñaûm thöùc tænh vaø nhaäy caûm hoùa löông taâm con ngöôøi. Ngaøi giaûng treân thuyeàn tröôùc khi rôøi beán, ngaøi giaûng trong caùc tuùp leàu cuøng vôùi caùc ngöôøi coäng taùc döïng leân ñeå ñoùn tieáp caùc ngöôøi maøn trôøi chieáu ñaát, khoâng nôi döïa thaân. Ngaøi khoâng duøng nhöõng kieåu noùi cao sieâu cuûa moät linh muïc, giaùm muïc thoâng thaùi; ngaøi duøng nhöõng lôøi ñôn sô, gaây xuùc ñoäng, phaùt xuaát bôûi taâm hoàn.

Noùi toùm laïi hai vò giaùm muïc Helder  Camara vaø Tonino Bello laø nhöõng vò chuû chaên soáng Tin Möøng vaø phuïc vuï Tin Möøng, ñeå ñem laïi nieàm hy voïng cho caùc ngöôøi ngheøo khoå, caùc ngöôøi bò loaïi ngoaøi leà xaõ hoäi. Caùc ngaøi yeâu meán Lôøi Chuùa vaø nhaát laø soáng Lôøi Chuùa caùch cuï theå;  vì theá lôøi giaûng daïy cuûa caùc ngaøi coù söùc thu huùt taâm hoàn vaø gaây neân söï caûm phuïc. Caùc ngaøi yeâu meán Giaùo hoäi trong chieàu kích ñích thöïc hôn caû: hieäp thoâng vaø phuïc vuï. Caùc ngaøi yeâu meán tha thieát con ngöôøi, baát cöù xa hay gaàn, vì hoï laø nhöõng ngöôøi ñau khoå, vì hoï laø söï hieän dieän Chuùa Kitoâ ñoùng ñanh. Caùc ngaøi can ñaûm lieàu söï soáng, nhö Chuùa Gieâsu Chuû chaên nhaân laønh lieàu maïng soáng vì ñaøn chieân.

Ngaøy nay chuùng ta caàn ñeán nhieàu vò giaùm muïc nhö vaäy. Chuùng ta caàn ñeán nhöõng vò höôùng daãn caùc coäng ñoàng Kitoâ treân caû theá giôùi bieát trôû neân nhöõng chöùng nhaân can ñaûm cuûa söùc maïnh canh taân  cuûa Tin Möøng. Chuùng ta caàn ñeán nhöõng vò chuû chaên bieát thuùc ñaåy caùc tín höõu ñaõ ñöôïc thuù thaùc cho caùc ngaøi chaêm soùc, ñeå hoï bieát hieân ngang soáng ñöùc tin vaø tuyeân xöng ñöùc tin, caû trong nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên. Chuùng ta caàn ñeán caùc vò giaùm muïc bieát giuùp ñôõ chuùng ta  tìm laïi caùc giaù trò cao quí cuûa Tin Möøng: ñôøi soáng ñôn sô, khoù ngheøo. Chuùng ta caàn caùc vò giaùm muïc laø thaät nhöõng ngöôøi cha, nguôøi thaày,  ngöôøi baïn, ngöôøi höôùng daãn, ngöôøi coå voõ söï hieäp nhaát,  hieäp thoâng, tình  huynh ñeä.

Trong khoùa hoïp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc tôùi ñaây, dó nhieân caùc Nghò phuï seõ baøn thaûo nhieàu veà “kieåu soáng môùi“ cuûa caùc giaùm muïc trong theá kyû vaø Ngaøn naêm môùi. Caùc ngaøi bieát roõ raèng: muoán caûi toå xaõ hoäi, muoán ñem laïi hy voïng cho theá giôùi, caùc ngaøi phaûi laø nhöõng ngöôøi xung phong. Trong Hoäi nghò Hoàng Y thaùng 5 naêm 2001 vöøa qua, vaán ñeà naày ñaõ ñöôïc noùi ñeán, vaø chaén chaén seõ ñöôïc thaûo luaän sau roäng hôn  trong Khoùa hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc tôùi ñaây, khoùa daønh rieâng cho caùc Giaùm muïc, caùc vò laõnh ñaïo Coäng ñoàng Giaùo hoäi. Nhö vaäy, chuùng ta thaáy: khoùa hoïp tôùi ñaây raát quan troïng ñoái vôùi ñôøi soáng Giaùo hoäi ñòa phöông cuõng nhö Giaùo hoäi hoaøn caàu. Chuùng ta haõy caàu nguyeän nhieàu, ñeå Khoùa hoïp naøy ñem laïi nhieàu thaønh quaû  toát ñeïp.

Back to Radio Veritas Asia Home Page