Baøi Ñieåm Baùo 1
veà cuoäc haønh höông cuûa ÑTC
taïi Hy laïp, Syrie vaø Malta
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Ñieåm baùo veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Hylaïp, Syrie vaø Malta.
Tröôùc khi leân ñöôøng vieáng thaêm Hy laïp, Syria vaø Malta, baùo chí vaø ñaøi phaùt thanh, truyeàn hình ñeàu loan tin: ñaây laø moät trong caùc chuyeán vieáng thaêm khoù nhaát töø tröôùc tôùi giôø. Nhöng trong luùc vieáng thaêm vaø nhaát laø sau chuyeán vieáng thaêm, ai cuõng phaûi coâng nhaän raèng: xem ra ÑTC Gioan Phaoloâ II öa thích “nhöõng khoù khaên“ vaø saün saøng ñoái phoù, khoâng bao giôø luøi böôùc. Ñuùng nhö lôøi ngaøi noùi leân nhieàu laàn töø 23 naêm nay cuûa Trieàu Giaùo Hoaøng: “Ñöøng sôï“. Vôùi söùc maïnh tinh thaàn, vaø moät ñöùc tin saét ñaù, trong moät theå xaùc giaø yeáu (81 tuoåi), vôùi chieác gaäy trong tay, ngaøi ñaõ can ñaûm vöôït moïi khoù khaên, vaát vaû, ñeå möu ích cho caùc linh hoàn, cho Giaùo hoäi vaø cho theá giôùi nöõa.
Chöông trình vieáng thaêm Hy laïp trong 24 tieáng ñoàng hoà laø moät chöông trình raát naëng ñoái vôùi söùc cuûa moät giaø yeáu nhö ngaøi. Sau hai tieáng ñoàng hoà treân maùy bay töø Roma ñi Atheønes, tieáp ñeán leã nghi tieáp ñoùn taïi Phuû Toång thoáng - vieáng thaêm Toøa Toång giaùm muïc chính thoáng Hy laïp - gaëp gôõ caùc Giaùm muïc coâng giaùo Hy laïp - kính vieáng Nhaø thôø chính toøa coâng giaùo giaùo phaän Atheønes - buoåi caàu nguyeän taïi Dieãn ñaøn (Areopago) kính nhôù Thaùnh Phaoloâ, Toâng ñoà Daân ngoaïi - tieáp kieán Ñöùc TGM chính thoáng Christodoulos taïi Toøa Söù Thaàn Toøa thaùnh, vôùi nhieàu baøi dieãn vaên khaùc nhau vaø di chuyeån, söùc löïc cuûa ngöôøi treû cuõng khoù chòu noåi; nhöng “Cuï giaø gaân naøy “ ñaõ vöôït qua. Ngaøy vieáng thaêm Atheønes ñöôïc keát thuùc toát ñeïp, vaøo saùng thöù baåy baèng thaùnh leã taïi Toøa nhaø theå thao daønh cho coäng ñoàng coâng giaùo, ñöôïc khôûi söï vaøo luùc 7:45 (giôø ñòa phöông).
Sau thaùnh leã, ÑTC leân ñöôøng ñi Damas, chaëng thöù hai vaø chaëng daøi hôn caû cuûa cuoäc haønh höông “khoù khaên“ theo veát chaân Thaùnh Phaoloâ Toâng ñoà Daân ngoaïi.
Nhaät baùo coâng giaùo “Töông Lai” soá ra ngaøy thöù baåy 05.5.2001, daønh 3 trang ñaàu ñeå töôøng thuaät, vôùi caùc baøi nhau, chuyeán vieáng thaêm taïi Atheønes. Trang nhaát chaïy töïa lôùn caû trang: “ÑTC thaéng côn giaù laïnh daøi cuûa Hy laïp“. Sau lôøi “mea culpa“ (xin loãi) taïi Toøa Toång giaùm muïc chính thoáng, ngaøi ñaõ ñöôïc Ñöùc Giaùo chuû Christodoulos vaø caùc giaùm chöùc hieän dieän, voã tay hoan hoâ“.
Trong baøi xaõ thuyeát, kyù giaû Lugi Gennazzi ñeà tít: “Vôùi chieác gaäy trong tay, nhöng böôùc ñi cuûa “con ngöôøi vó ñaïi”. Kyù giaû laëp laïi lôøi cuûa moät trong caùc nhaät baùo quan troïng nhaát taïi Thuû ñoâ Hy laïp ra saùng thöù saùu (4.5.2001): “Böôùc qua ngöôõng cöûa Toøa Toång giaùm muïc vôùi chieác gaäy vaø vôùi böôùc ñi chaäm chaäm, ngaøi vöôït qua hoá saâu cuûa moät ngaøn naêm chia reõ (töùc 10 theá kyû cuûa chia reõ giöõa Giaùo hoäi coâng giaùo Roma vaø Giaùo hoäi chính thoáng Hy laïp). Baøi xaõ thuyeát vieát tieáp: “Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ phaù ñoå moät böùc töôøng khaùc nöõa, moät böùc töôøng xem ra khoâng theå vöôït qua ñöôïc vaø cuõng laø moät böùc töôøng voâ hình, moät böùc töôøng cuûa nghi kî vaø cuûa thuø ñòch töø moät ngaøn naêm nay ñaõ ngaên caùch Giaùo hoäi chính thoáng Hy laïp khoûi Giaùo hoäi coâng giaùo Roma. Ai ñaõ nghó raèng, sau Ñaïi Toaøn xaù, lôøi caàu nguyeän beân Böùc Töôøng Than khoùc ôû Gieârusalem (vaøo thaùng 3 naêm ngoaùi (2000) trong cuoäc haønh höông Thaùnh ñòa) vaø vieäc tieát loä gaây naùo ñoäng cuûa Fatima, Vò Giaùo Hoaøng giaø yeáu naøy khoâng coøn gì ñeå noùi leân nöõa, thì hoï laïi sai laàm moät laàn nöõa. Nhöõng choáng ñoái cuûa nhoùm thieåu soá tín höõu chính thoáng quaù khích vaø nhöõng khaåu hieäu choáng Giaùo hoaøng kia, ñeàu bieán maát trong giaây phuùt, khi ñaøi truyeàn hình Hy laïp truyeàn ñi nhöõng hình aûnh cuûa cuoäc gaëp gôõ giöõa Ñöùc Gioan Phaoloâ II vôùi caùc vò laõnh ñaïo Giaùo hoäi chính thoáng: taát caû voã tay hoan hoâ vò Giaùo Hoaøng giaø yeáu, nhöng ñaày can ñaûm vaø cöông quyeát naøy.
Trang hai cuûa tôø baùo ñaõ daønh ba baøi veà chuyeán vieáng thaêm:
Baøi moät ñeå hình ÑTC ñang hoân ñaát ñeå trong moät caùi chaäu, do hai em beù mang tôùi, luùc ngaøi xuoáng khoûi maùy bay. Ñaây laø cöû chæ mang yù nghóa saâu. ÑTC vaãn thöïc hieän cöû chæ naøy moãi laàn ngaøi vieáng thaêm ñaàu tieân moät quoác gia naøo ñoù. Cöû chæ noùi leân söï toân troäng cuûa ngaøi ñoái vôùi quoác gia vaø daân cö cuûa quoác gia naøy, baát cöù lôùn hay beù.
Döôùi hình naøy, nhaät baùo ñeà tít lôùn caû trang: “Caùi hoân cuûa ÑTC daønh cho Hy laïp yeâu quí“. “Maëc cho nhöõng chæ trích (veà phía moät soá tín höõu chính thoáng quaù khích), cöû chæ toân troïng naøy môû ñaàu cho chuyeán vieáng thaêm.
Trong baøi, taùc giaû nhaéc laïi caùc chaëng chính cuûa ngaøy vieáng thaêm: OÂm hoân Ñöùc giaùo chuû chính thoáng - leã nghi taïi Areopago - moät laàn nöõa keâu goïi hieäp nhaát. Taùc giaû vieát: ÑTC ñeán Hy laïp ñeå xoùa boû dó vaõng. Ngoaøi ra, ngaøi coøn yù thöùc roõ raøng raèng : töø quaù khöù cuûa Hy laïp, ngöôøi ta coøn coù theå ruùt keùo ñöôïc moät baøi hoïc quan troïng. Ngaøi ñaõ noùi leân ñieàu naøy trong baøi dieãn vaên ñoïc tröôùc Toång thoáng Kostas Stephanopuolos, luùc nhaéc laïi raèng: “Truyeàn thoáng laâu ñôøi cuûa cuoäc gaëp gôõ giöõa neàn vaên hoùa Hy laïp vaø Kitoâ giaùo, laø neàn taûng thöïc ñeå ñaët neàn moùng cho Chaâu AÂu môùi“. Roài vôùi caùc Giaùm muïc coâng giaùo Hy laïp, ngaøi môøi goïi “haõy ngöôùc maét leân, vöôït khoûi nhöõng thaùi ñoä ti tieän vaø nhöõng loãi laàm xöa kia”, ñeå chieâm ngöôõng nhöõng kyø coâng Thieân Chuùa ñaõ laøm“.
Taùc giaû vieát tieáp nhö sau: Ngay töø ngaøy ñaàu, ngöôøi ta ñaõ coù caûm giaùc deã chòu, thoaûi maùi, vì baàu khí cuûa chuyeán vieáng thaêm ñaõ thay ñoåi. Khoâng phaûi vôùi söï thaønh coâng cuûa chaëng thöù nhaát taïi Toøa Toång giaùm muïc chính thoáng vaø chuyeán vieáng thaêm ñaùp leã cuûa Ñöùc Giaùo chuû Hy laïp taïi Toøa Söù Thaàn maø thoâi, nhöng coøn vôùi söï toø moø keøm theo tình yeâu meán ñoái Vò Thöôïng khaùc khieâm toán, giaø yeáu, nhöng ñaày yù chí vaø nghò löïc naøy, maø daân cö Atheønes ñaõ muoán theo doõi töøng böôùc cuûa ngaøi. Dó nhieân khoâng coù nhöõng ñaùm ñoâng bieån ngöôøi, nhöng chieác xe “berline“, thay theá cho “papamobile“, luoân luoân chaïy giöõa nhöõng ñaùm daân, nhaát laø giôùi treû, tuï hoïp treân caùc loái qua laïi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II, thaäm chí caû nhöõng tieáng voã tay hoan hoâ nöõa. Coù leõ nghó ñeán tình yeâu meán naøy cuûa ngöôøi daân Atheønes, ÑTC noùi trong cuoäc gaëp gôõ caùc Giaùm muïc Hy Laïp nhö sau: “Chuùng ta mô öôùc bieát bao caùc vò chuû chaên cuûa mieàn Ñaát thôøi danh naøy, baát cöù thuoäc Giaùo hoäi chính thoáng hay coâng giaùo, moät khi ñaõ vöôït qua ñöôïc nhöõng khoù khaên cuûa quaù khöù vaø trong luùc ñoái phoù vôùi nhöõng khoù khaên cuûa hieän taïi, vôùi can ñaûm vaø tinh thaàn ñöùc aùi, cuøng nhau caûm thaáy mình coù traùch nhieäm veà moät Giaùo hoäi duy nhaát cuûa Chuùa Kitoâ vaø veà tính caùch ñaùng tin tröôùc maét theá giôùi“. Vaø ñeå giaác mô thaønh söï thöïc, ÑTC môøi goïi caùc giaùm muïc “tieàn tuyeán“ naøy, thöïc hieän “söï nhaãn naïi cuûa ñöùc aùi“ vaø trong moái quan heä ñaïi keát.
Taùc giaû keát thuùc vôùi gioïng laïc quan: “Töø ngaøy hoâm nay, xem ra coù theå noùi ñöôïc: moïi söï trôû neân deã daøng hôn, caùch rieâng sau khi ñaõ xin tha thöù vaø caùi hoân bình an, nhö daàu thôm xöùc treân caùc veát thöông cuûa lòch söû, do moät cöïu sinh vieân, nay trôû neân Giaùo Hoaøng, nhöng luoân luoân say meâ Hy laïp (Ñöùc Karol Wojtyla ñaõ vieáng thaêm Hy laïp luùc coøn laø sinh vieân).
Nôi baøi thöù hai, nhaät baùo Coâng giaùo YÙ thuaät laïi baøi dieãn vaên cuûa ÑTC vaø cuûa Toång thoáng Hy laïp. Toång thoáng ca ngôïi daán thaân cuûa Ñöùc Karol Wojtyla veà daân chuû vaø hoøa bình. Trong dieãn vaên ñaùp töø, Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi: vôùi neàn vaên hoùa Hy laïp vaø Kitoâ Giaùo: Chaâu AÂu ñöôïc taùi sinh bôûi nguoàn goác Kitoâ cuûa mình.
Nôi baøi thöù ba, baùo naøy ñaêng dieãn vaên chaøo möøng cuûa Ñöùc Christodoulos, TGM Atheønes vaø Giaùo chuû Giaùo hoäi chính thoáng Hy laïp. Töïa ñeà cuûa baøi baùo laø: “Moät lôøi can ñaûm sau côn giaù laïnh laâu daøi“. Ñaïi yù baøi naøy noùi raèng: Huûy boû caùc vaï tuyeät thoâng chöa ñuû ñeå loaïi tröø caùc caên côù cuûa noù. Chuùng ta seõ tieáp tuïc cuoäc ñoái thoaïi thaønh thöïc vaø thaàn hoïc cuûa chuùng ta“.
Trang ba , nhaät baùo “Töông Lai” coù ñaêng hình lôùn veà cuoâïc gaëp gôõ giöõa ÑTC vaø Ñöùc TGM Giaùo chuû Giaùo hoäi chính thoáng Hy laïp. Beân caïnh hình naøy, nhaät baùo chaïy tít lôùn: Ñöùc Wojtyla môû ra moät loã hoång trong böùc töôøng laâu ñôøi cuûa nghi kî. Keøm theo töïa lôùn, laø lôøi giaûi thích theâm: “Cuoäc gaëp gôõ caûm ñoäng vôùi Ñöùc Giaùo chuû chính thoáng Christodoulos, sau 10 theá kyû yeân laëng“.
Baøi hai cuûa trang ba laø baøi phoûng vaán, phaùt ngoân vieân cuûa Toøa TGM chính thoáng, Haris Konidaris, daønh cho baùo “Töông Lai”, vôùi töïa ñeà nhö sau: “Nhöõng taûng ñaù lôùn ñaõ ñöôïc caát ñi khoûi con ñöôøng ñoái thoaïi“. Chuùng toâi seõ dòch nguyeân vaên baøi phoûng vaán naøy trong baøi noùi chuyeän sau.
Trong baøi ba, nhaät baùo “Töông Lai” ñaêng baøi dieãn vaên cuûa ÑTC ñoïc tröôùc Ñöùc Giaùo chuû vaø caùc vò laõnh ñaïo Giaùo hoäi chính thoáng, vôùi tít ñeà baèng chính lôøi ÑTC nhö sau: “Hoï boû maát nhau chæ vì nhöõng xuùc phaïm cuûa ngaøy xöa vaø ngaøy nay“.
Baøi nhoû sau cuøng cuûa trang ba: “Nhöõng veát thöông cuûa lòch söû: Trong naêm 1054, cuoäc bao vaây thaønh Constantinopoli vôùi vieäc tuyeân boá Ñeá quoác Latin: “Huûy boû Ñeá quoác Bizantin”. (Hy laïp luùc ñoù thuoäc veà Ñeá quoác Byzantin naøy).