Ñieåm Baùo
veà cuoäc haønh höông cuûa ÑTC
taïi Hy laïp- Syrie vaø Malta,
theo veát chaân Thaùnh Phaolo
Prepare for Internet by Mgsr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
ÑIEÅM BAÙO
veà cuoäc haønh höông cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II theo veát chaân Thaùnh
Phaoloâ taïi Hy laïp- Syrie vaø Malta.
Chuyeán vieáng thaêm
cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi HY laïp - Syrie vaø Malta ñöôïc khôûi söï saùng
thöù saùu moàng 4/05/2001 vaø keát thuùc vaøo ngaøy moàng 9 thaùng 5 naêm
2001. Theo baùo chí, thì ñaây laø moät trong caùc chuyeán vieáng thaêm
khoù khaên hôn caû, caùch rieâng taïi Hy laïp, nôi ñaây Giaùo hoäi
chính thoáng töø 10 theá kyû nay vaãn choáng ñoái kích lieät Giaùo
hoäi coâng giaùo Roma. Vieäc choáng ñoái naøy chæ dòu ñi
sau chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC vaøo cuoái thaùng hai naêm
2000 vöøa qua, taïi Tu vieän chính thoáng daâng kính Thaùnh Catarina
thaønh Alexandria treân Nuùi Sinai, thuoäc
quyeàn sôû höõu cuûa Giaùo hoäi chính thoáng Hy laïp. Thaùi ñoä hoøa
giaûi vaø khieâm toán cuûa ÑTC taïi Tu vieän ñaõ taïo ñöôïc baàu
khí môùi trong moái quan heä giöõa Giaùo hoäi chính thoáng Hy laïp
vaø vaø Giaùo hoäi coâng giaùo Roma. Thaùng Gieâng naêm nay
(2001), Toång thoáng coäng hoøa Hy laïp ñaõ vieáng thaêm
Vatican vaø chính thöùc môøi ÑTC ñeán Hy laïp. Sau ñoù, Thaùnh Hoäi
nghò Giaùo hoäi chính thoáng Hy laïp cuõng tuyeân boá: khoâng caûn
trôû chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi Atheøna, nôi ñaây
Thaùnh Phaoloâ Toâng ñoà Daân ngoaïi, sau khi trôû laïi Ñaïo coâng
giaùo, ñaõ rao giaûng Chuùa Gieâsu Kitoâ, taïi Dieãn Daøn, Areopagus,
tröôùc Hoäi nghò cuûa Thaønh phoá.
Moät khoù khaên ñaõ
vöôït qua. Saùng thöù saùu 4/05/2001 luùc 11:15, sau khi chieác maùy bay haï caùnh
xuoáng phi tröôøng quoác teá cuûa Atheønes, vaø sau nghi leã chaøo ñoùn
taïi Phi Tröôøng do Vò Ngoaïi Tröôûng cuûa Chính Phuû Hy Laïp caàm
ñaàu, ÑTC ñaõ ñöôïc Toång
thoáng Coäng hoøa tieáp ñoùn taïi Phuû Toång thoáng, vôùi söï hieän
dieän cuûa Thuû töôùng chính phuû, caùc Boä tröôûng, Chuû tòch
Quoác hoäi vaø Ngoaïi giao ñoaøn. Khoâng coù daân chuùng nhieàu nhö
taïi nhieàu nôi khaùc, nhöng baàu khí bình thaûn vaø thaân thieän.
Sau leã nghi chaøo côø
tröôùc Phuû Toång thoáng, Toång thoáng giôùi thieäu vôùi ÑTC caùc
nhaân vaät quan troïng trong guoàng
maùy Nhaø nöôùc. Tieáp ñoù, ÑTC giôùi thieäu caùc nhaân vaät thuoäc
phaùi ñoaøn Toøa Thaùnh, goàm caùc
ÑHY Angelo Sodano, Quoác vuï khanh, - ÑHY
Francis Arinze, chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà ñoái thoaïi
lieân toân, - ÑHY Walter Kasper, chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh
veå coå voõ söï hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ, - ÑHY Roberto
Tucci, ngöôøi ñaõ coù coâng toå chöùc chuyeán vieáng thaêm sau cuøng
naøy, tröôùc khi ñöôïc toân phong laøm Hoàng Y (ngaøy 21.2.2001)
vaø caùc Ñöùc Gím muïc: ÑTGM Leonardo Sandri, Phuï taù Quoác vuï
Khanh, - Ñöùc Cha James Harvey, Boä tröôûng Phuû Giaùo Hoaøng, -
Ñöùc Cha Stanislaw Dziwicsz, Thö kyù rieâng cuûa ÑTC; - Ñöùc OÂng
Renato Boccardo, Giaùm chöùc ñöôïc boå nhieäm giöõ chöùc vuï
toå chöùc caùc chuyeán vieáng thaêm quoác teá cuûa ÑTC, thay
theá Cha Roberto Tucci, thaêng Hoàng Y.
Treân may baùy töø Roma ñi Atheønes coù hôn 60 phoùng vieân baùo chí vaø nhaân vieân caùc ñaøi phaùt thanh, truyeàn hình quoác teá cuøng ñi, ñeå theo doõi chuyeán vieáng thaêm, ñöôïc coi laø raát khoù khaên. Thöïc söï ñaây laø moät chuyeán vieáng thaêm ñaùng lo ngaïi. Tröôùc ngaøy ÑTC tôùi Atheønes, ñaõ xaåy ra moät vuï noå; moät phuï nöõ ngöôøi Anh bò thieät maïng. Chính phuû Hy laïp ñaõ ñöa ra nhöõng bieän phaùp raát nghieâm ngaët, ñeå baûo veä an ninh.
Trong dieãn vaên ñoïc
taïi Phuû Toång thoáng, ÑTC caûm ôn Toång thoáng ñaõ vieáng thaêm
Vatican thaùng Gieâng 2001 vöøa qua. Caûm ôn Toång thoáng veà lôøi môøi
vieáng thaêm Hy laïp - caûm ôn
Thaùnh Hoäi nghò Giaùo hoäi chính thoáng ñaõ taïo ñieàu kieän ñeå
coù theå thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm
ngaøy hoâm nay. Caûm ôn Chính phuû vaø Ngoaïi giao ñoaøn veà söï
hieän dieän vaø caùm ôn daân chuùng
Hy laïp veà cuoäc ñoùn tieáp daønh cho ngaøi.
Ngaøi ñeán Atheøna
theo veát chaân Thaùnh Phaoloâ, moät hình aûnh lòch
söû quan troïng ñaàu tieân ñaõ môû con ñöôøng ñoái thoaïi
giöõa caùc tín höõu Kitoâ vôùi theá giôùi Hy laïp vaø nhaát laø
vôùi neàn vaên hoùa Hy laïp. Neàn vaên hoùa naøy ñaõ giöõ vai troø
raát quan troïng trong Kitoâ giaùo: Baûn vaên Kinh Thaùnh, Cöïu cuõng
nhö Taân öôùc ñaõ ñöôïc vieát baèng tieáng Hy laïp vaø ñöôïc
xöû duïng töø caùc theá kyø ñaàu Giaùo hoäi vaø maõi cho tôùi luùc
naøy, ñeå rao giaûng Tin Möøng, truyeàn laïi ñöùc tin cho caùc theá heä.
ÑTC nhaéc ñeán Thaùnh Justin töû ñaïo (vaøo theá kyû thöù hai) moät trieát gia noåi tieáng ñaõ rao giaûng söï phuø hôïp giöõa ñöùc tin vaø lyù trí con ngöôøi. Nhieàu Thaùnh Tieán só cuûa nhöõng theá kyû ñaàu, nhö Thaùnh Gioan Crisostomo, Thaùnh Gregorio Nazianzeno... ñaõ haáp thuï ñöôïc neàn vaên hoùa Hy laïp vaø sau ñoù Thaùnh Tomas Tieán só ñaõ ca ngôïi neàn Trieát hoïc cuûa Aristote, (383-322, tröôùc Chuùa giaùng sinh, moät trieát gia noåi tieáng cuûa Hy laïp.
Ngaøi khoâng queân nhaéc laïi nguoàn goác “Theá Vaän Hoäi Olympics” ñöôïc toå chöùc cho tôùi luùc naøy, laø do saùng kieán cuûa Hy laïp, tröôùc heát taïi Thaønh phoá Olympie cuûa Hy laïp. Ñaây laø nhöõng cô hoäi taïo tình huynh ñeä giöõa caùc daân toäc, caùch rieâng giöõa caùc theá heä treû. Hy laïp, theo ÑTC, laø chieác caàu giöõa Ñoâng vaø Taây. Ngaøi nhaán maïnh ñeán söï coäng taùc giöõa caùc Giaùo hoäi. Caùc tín höõu Coâng giaùo luoân luoân saün saøng ñoái thoaïi vaø coäng taùc vôùi moïi taàng lôùp xaõ hoäi, ñeå coå voõ vaø baûo veä hoøa bình, ñeå cuøng nhau xaây döïng moät theá giôùi toát ñeïp hôn. Nhö ngaøi ñaõ nhaéc ñeán nhieàu laàn trong Trieàu Giaùo Hoaøng: Giaùo hoäi caàn phaûi thôû baèng hai laù phoåi Ñoâng vaø Taây.
Trong dieãn vaên chaøo
möøng, Toång thoáng coäng hoøa Hy laïp nhaán maïnh raèng: chuyeán
vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II laø moät giai ñoaïn quan troïng: giai
ñoaïn cuûa söï coäng taùc chaët cheõ vaø höõu hieäu trong luùc böôùc
vaøo Ngaøn naêm môùi, coäng taùc trong vieäc xaây döïng moät Chaâu
AÂu hieäp nhaát , theo ôn goïi
vaø döïa treân neàn vaên hoùa Kitoâ, moät gia taøi chung cuûa taát
caû Luïc ñòa, ngay töø caùc theá kyû ñaàu Kitoâ giaùo.
Toång thoáng cuõng nhaéc ñeán cuoäc gaëp gôõ giöõa Ñöùc Phaoloâ VI (1963-1978) vaø Ñöùc Athenagoras ñeä nhaát, Giaùo chuû ñaïi keát chính thoáng, moät cuoäc gaëp gôõ dieãn ra trong ñöùc aùi vaø tình yeâu thöông.
Trong dòp naøy, Toång
thoáng taëng ÑTC böùc aûnh kín maøu mosaic Thaùnh Phaoloâ, toâng ñoà.
Töø giaõ Toång thoáng luùc 12:15, ÑTC ñeán vieáng thaêm xaõ giao Ñöùc Christodoulos, TGM Atheønes vaø Giaùo chuû Giaùo hoäi chính thoáng Hy laïp. Veà cuoäc gaëp gôõ naøy, chuùng toâi xin daønh laïi phaàn ñieåm baùo ngaøy mai. Qua ñaøi truyeàn hình tröïc tieáp, chuùng toâi chæ xin nhaán maïnh ñieåm naøy: trong khi Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø Ñöùc Giaùo chuû gaëp rieâng taïi Toøa TGM chính thoáng, keùo daøi hôn nöûa tieáng ñoàng hoà, baàu khí giöõa hai phaùi ñoaøn Toøa Thaùnh vaø chính thoáng raát côûi môû, thoaûi maùi, khoâng coù baàu khí caêng thaúng nhö nhöõng tin loan baùo tröôùc.
Nhaät baùo coâng giaùo
“Töông Lai” soá ra ngaøy 03.5.2001, tröôùc ngaøy ÑTC leân ñöôøng
ñi Atheønes, Damas vaø Malta, chaïy töïa ñeà
lôùn nôi trang 19 nhö sau: Thaùnh
Phaoloâ, vò tieân phong cuûa vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa“. Döôùi tít
lôùn naøy, Cha Padovese, nhaø thaàn hoïc Doøng Phanxicoâ, Vieän tröôûng
Vieän Tu ñöùc cuûa Antonianum, giaùo sö Ñaïi hoïc Gregoriana, tuyeân
boá: Ñöùc Karol Wojtyla nhö Vò Toâng ñoà Daân ngoaïi, thaøy cuûa
vieäc rao giaûng Tin Möøng vaø cuûa ñoái thoaïi.
Trong
baøi, cha
Padovese vieát: Vieäc tìm nhöõng tónh töø xöùng hôïp cho chuyeán
vieáng thaêm môùi naøy cuûa ÑTC thöïc gay go. Moät chuyeán vieáng
thaêm gôïi laïi nhöõng döõ kieän chính trò, lieân toân giaùo.
Damasco, thaønh phoá ñaïi ñoàng
cuûa ngöôøi daân ñeán töø nhieàu quoác gia khaùc nhau, laø thaønh
phoá cuûa ôn keâu goïi truyeàn giaùo vaø thaønh phoá ñoùn nhaän thaùnh
Phaoloâ caùch raát noàng haäu. Giaùo hoäi mang ôn nhieàu ñoái vôùi
Thaønh phoá naøy. Coøn taïi
Atheøna, thuû ñoâ cuûa neàn trieát hoïc cuûa thôøi ñaïi, Vò Toâng
ñoà daân ngoaïi giôùi thieäu mình nhö ngöôøi ñem ñeán söù ñieäp
cuûa Chuùa Kitoâ, duø bieát raèng seõ gaëp
nhieàu choáng ñoái. Ñöùc Wojtyla cuõng coù moät söï can ñaûm
nhö chính thaùnh Phaoloâ. Taùc
giaû baøi nhaän ñònh ñaõ giaûi thích nhö sau:
Khoâng phaûi tình côø, Ñöùc Wojtyla ñaõ nhaän teân hieäu
laø Gioan PHAOLOÂ, nhaèm
theo tinh thaàn truyeàn giaùo cho daân ngoaïi nhö thaùnh Phaoloâ toâng
ñoà vaø nhö vò Tieàn nhieäm
cuûa ngaøi: ñöùc coá Giaùo Hoaøng Phaolo Ñeä Luïc . Moät teân goïi vaø moät
lòch söû. Roài taùc giaû quaû quyeát: Thaät khoù töôûng töôïng
ra ñöôïc moät vò toâng ñoà daân ngoaïi hôn Ñöùc Gioan Phaoloâ ñeä
nhò“.
Ñöôïc
hoûi: caùi
gì lieân keát Ñöùc Gioan Phaoloâ II vôùi Thaùnh Phaoloâ thaønh
Damasco, Cha
Padovese traû lôøi: Thaùnh Phaoloâ bieát roõ raèng: Caùc thaønh phoá
lôùn treân theá giôùi, nhö Damasco chaúng haïn, thaønh phoá hoãn
hoäp,
ña hình thöùc, nhöng khoan dung hôn Gieârusalem, luoân luoân laø moät
“ Ñeàn Thaùnh. Vôùi yù chí cöông quyeát, vôùi söï minh baïch, Ñöùc
Gioan Phaoloâ II yù thöùc veà ôn goïi cuûa mình, nhö thaùnh Phaoloâ,
ñem Chuùa Kitoâ cho caùc neàn vaên
hoùa khaùc nhau. Vaø ngaøi hieåu raèng: ôn keâu goïi cuûa mình laø
ôn keâu goïi cuûa vieäc rao giaûng löu ñoäng vaø laø vieäc rao giaûng
naøy khoâng luoân luoân deã daøng, thuaän tieän.
Ñöôïc
hoûi: Vaäy
Atheøna ñoái vôùi Phaoloâ coù yù nghóa gì, nhaø thaàn hoïc doøng
Phanxicoâ traû lôøi nhö sau:
Rao Giaûng taïi Dieãn Ñaøn
(Areopago), coù nghóa laø giaûng taïi nôi vaø cho chính trung taâm cuûa neàn vaên
hoùa Hy laïp. Ñaây laø luùc cao ñieåm cuûa thöøa taùc vuï cuûa Thaùnh
Phaoloâ. Tröôùc maét ngöôøi daân Atheøna Phaoloâ phaùc hoïa
phöông phaùp truyeàn giaùo cuûa mình. Ngaøi khoâng chæ trích
vieäc hoï toân thôø Trôøi, Ñaáng maø hoï khoâng bieát,, nhöng khôûi
ñaàu baèng vieäc ca ngôïi tinh thaàn suøng ñaïo cuûa hoï: “Toâi
thaáy raèng anh em coù tinh thaàn raát suøng ñaïo”. Vôùi lôøi ca
ngôïi naøy, Thaùnh Phaolo ñaõ môû con ñöôøng tieáp xuùc tröïc
tieáp vôùi thính giaû. Ñeà nghò ñoái thoaïi cuûa Thaùnh Phaolo coù
theå döøng laïi baèng lôøi quaû quyeát naøy laø “Thieân Chuùa ñaõ döïng neân trôøi ñaát vaø taát
caû nhöõng gì trong vuõ truï naøy“. Nhöng Phaoloâ bieát raèng: ôn
goïi cuûa ngaøi ñoøi caùi khaùc nöõa vaø ngaøi bieát raèng nhöõng
ngöôøi ñoái thoaïi cuûa ngaøi baát ñoàng yù kieán vôùi ngaøi
ôû ñieåm naøo. Vaø ngaøi ñaõ vöôït qua ñieåm naøy baèng vieäc
giaûng cho hoï veà Chuùa soáng laïi, khoâng baèng caùch chung chung
thoâi.
Ngaøi bieát coù theå thaát baïi hoaëc gaëp choáng ñoái, nhöng khoâng
theå thieáu soùt boån phaän trong
vieäc rao giaûng chaân lyù. Ñaây cuõng chính laø kieåu caùch vaø con
ñöôøng cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II.
Coøn veà chaëng döøng taïi ñaûo Malta, Cha Padovese giaûi thích nhö sau: Phaoloâ khoâng chuû yù ñeán ñaây rao giaûng Tin Möøng. Treân ñöôøng ñi Roma, Phaoloâ bò daém taàu. Ñaây laø moät thöû thaùch cuõng nhö bieát bao thöû thaùch khaùc gaëp phaûi trong hôn 30 naêm truyeàn giaùo, treân con ñöôøng daøi 10 ngaøn daäm. Vieäc rao giaûng Tin Möøng ñi song song vôùi ñau khoå. Vaø Malta laø bieåu hieäu cuûa con ñöôøng rao giaûng vaø ñau khoå naøy, vaø cuõng laø bieåu hieäu roõ raøng Trieàu Giaùo Hoaøng cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II. Töø Atheønes ñeán Damas vaø trôû veà Malta noùi ñuùng ra cuõng laø moät con ñöôøng. Ôn goïi truyeàn giaùo (taïi Damasco), rao giaûng Tin Möøng (taïi Atheøna), chòu ñau khoå (taïi Malta vaø trong hôn 30 naêm truyeàn giaùo löu ñoäng) ôn goïi ñoù cuûa Thaùnh Phaoloâ cuõng laø ôn goïi truyeàn giaùo, söù vuï rao giaûng Tin möøng vaø ñau khoå cuûa Ñöùc Thaùnh Cha töø 23 naêm nay. Ñaây laø yù nghóa saâu xa cuûa cuoäc haønh höông theo veát chaân Thaùnh Phaoloâ maø ÑTC ñang thöïc hieän, ñeå neâu göông cho toaøn Giaùo hoäi, trong luùc böôùc vaøo Ngaøn Naêm môùi. “Duc in altum, haõy ra khôi, haõy thaû löôùi, baát chaáp soùng gioù baõo taùp, bieån ñoäng; haõy tín nhieäm vaøo Chuùa Kitoâ hieän dieän trong Giaùo hoäi: “Ta ôû vôùi caùc con moïi ngaøy cho ñeán taän theá“.