Baøi phoûng vaán
Giaùo Sö Konstantin Sigov, tín höõu chính thoáng
veà chuyeán vieáng thaêm Ukraine cuûa ÑTC
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Baøi
phoûng vaán Giaùo sö Konstantin Sigov, tín höõu chính thoáng, daønh
cho Nhaät baùo Töông Lai (Avvenire): veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC
taïi Ukraine.
Giaùo
sö Konstantin Sigov, naêm nay 40 tuoåi, moät trieát gia vaø thaàn hoïc
gia, hieän
laø Giaùm ñoác Vieän Khoa hoïc nhaân baûn taïi Haøn Laâm vieän
Mohyla ôû thaønh phoá Kiev. Vieän ñaïi hoïc naøy ñaõ ñöôïc ÑTC Gioan
Phaoloâ II goïi laø “chieác haûi ñaêng cuûa neàn vaên hoùa nhaân
baûn vaø Kitoâ“.
Giaùo
sö Sigov thuoäc Giaùo hoäi chính thoáng Ukraine, trung thaøng vôùi Toøa
Giaùo chuû Moscowa. Giaùo hoäi naøy, theo leänh Moscowa, ñaõ phaûn ñoái
vaø taåy chay chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi
Ukraine. Nhöng Giaùo sö Sigov coù moät laäp tröôøng raát quaân bình
vaø khaùc haún caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo cuûa mình.
Giaùo
sö môû ñaàu baøi phoûng vaán baèng nhöõng lôøi sau ñaây: “Caùc
böùc töôøng chia reõ chuùng ta khoâng tieán ñeán trôøi cao“. Lôøi
naøy laø cuûa moät vò TGM chính thoáng noùi leân töø naêm 1800, nay
ñöôïc Giaùo sö nhaéc laïi vôùi nhieàu laïc quan. Giaùo sö nhaän
xeùt veà chuyeán vieáng thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhö sau:
“Chuyeán vieáng thaêm naøy ñaõ laøm cho ñoài Areopago
taïi Atheønes, vöøa ñöôïc Vò Giaùm muïc Roma vieáng thaêm môùi
ñaây, xích laïi gaàn vôùi ñoài Thaùnh Vladimir ôû Kiev. Nhö vaäy
laàn naøy chuùng ta coù theå noùi, nhö lôøi Chuùa: “Ñöùc tin
chuyeån vaän ñöôïc nuùi non“.
Ñaëc
phaùi vieân “Töông Lai” ñaõ gaëp Giaùo sö Sigov sau thaùnh leã taïi
Saân bay Chayka, saùng thöù hai 25.6.2001 vöøa qua. Giaùo sö khoâng phaûi
laø tín höõu chính thoáng duy nhaát hieän dieän trong thaùnh leã
ñöôïc cöû haønh theo leã nghi Bizantin vôùi söï hieän dieän cuûa
Ñöùc Gioan Phaoloâ II. Cuøng vôùi Giaùo sö coøn coù raát nhieàu tín
höõu chính thoáng khaùc nöõa. Coâng giaùo vaø chính thoáng,
ít ra trong thaùnh leã naøy, khoâng coøn coi nhau nhö thuø ñòch,
nhöng nhö anh em cuøng nhau caàu nguyeän vaø ñaây laø moät pheùp laï
nhoû.
Trong
phaàn ñieåm baùo hoâm nay, chuùng toâi xin dòch nguyeân vaên baøi phoûng
vaán Giaùo sö Konstantin Sigov daønh cho nhaät
baùo “Töông Lai”
tröa ngaøy 25.6.2001, sau thaùnh leã.
Hoûi
- Thöa Giaùo sö Sigov, taïi sao Giaùo sö quyeát ñònh laøm moät cöû
chæ nhö vaäy: laø ñeán döï thaùnh leã vôùi caùc ngöôøi coâng
giaùo?
Ñaùp
- Toâi tin raèng: chuyeán vieáng thaêm cuûa Vò Giaùm muïc Roma taïi
Kiev laø moät bieán coá ñaëc bieät, seõ ñeå laïi moät daáu veát saâu
daäm taïi mieàn naøy cuûa theá giôùi.
Ñaây laø moät söï xaâm nhaäp cuûa moät söï kieän lòch söû
trong lòch söû. Ngoaøi vieäc laø moät tín höõu, nhö laø moät trieát
gia, toâi xuùc ñoäng saâu xa ñöôïc thaáy Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi
Kiev. Ñaây laø moät quang caûnh vó ñaïi vaø gaây xuùc ñoäng hôn caùi
maø Hegel töôûng töôïng luùc thaáy Napoleon côõi ngöïa tieán vaøo
Nöôùc Ñöùc. Khoâng, toâi khoâng nghó raèng Chuùa Thaùnh Thaàn hieän
thaân trong chieác xe “Ñöa ÑTC Ñi”, nhöng toâi tin chaéc raèng: coù
moät caùi gì vó ñaïi ñaõ ñöôïc thöïc hieän.
Hoûi
- ÑTC ñeán Kiev gia taêng nhöõng chia reõ hay môû ñöôøng cho vieäc
hoøa giaûi?
Ñaùp
- YÙ nghóa saâu xa cuûa chuyeán vieáng thaêm naøy, dó nhieân nhaèm
vieäc ñoái thoaïi vaø hoøa giaûi. Saùng nay (töùc 25.6.2001) cuøng
nhau chuùng ta ñaõ nghe moät ñoaïn cuûa böùc thö Thaùnh Phaoloâ göûi
cho tín höõu Epheâsoâ veà moái lieân keát hoøa bình.
Trong tieáng Hy laïp duøng danh töø
“sindesmos“ vaø moät cô quan coù tính caùch hoaøn vuõ hôn caû,
tuï hoïp taát caû caùc Giaùo hoäi chính thoáng, nhö Huynh ñoaøn theá
giôùi, laø moät ñieàu raát hay, raát toát ñeïp.
Hoûi - Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñeán ñaây ñeå xin tha thöù
vaø saün saøng tha thöù ñoái vôùi Giaùo hoäi chính thoáng. Vaäy caùc
ngaøi ñaùp laïi nhö theá naøo?
Ñaùp
- Ñaây laø phöông phaùp ñuùng hôn caû ñeå tìm laïi söï hieäp
nhaát. Môùi ñaây, Ñöùc Giaùm muïc Kallistos Ware d’Oxford, thuoäc
Toøa Giaùo chuû Constantinopoli, ñaõ xin loãi caùc ngöôøi coâng giaùo
leã nghi Bizantin veà Hoäi nghò giaû taïo naêm 1946. Vôùi Hoäi nghò
naøy, Stalin ñaõ ñaët ngoaøi phaùp luaät caùc tín höõu hieäp nhaát
vôùi Roma (Uniati). Coù moät caùi gì ñoù ñang
thay ñoåi.
Hoûi - Vaäy Giaùo sö giaûi thích nhö theá naøo vieäc ñoùng
kín cuûa Toøa Giaùo chuû chính thoáng Moscowa ñoái vôùi chuyeán vieáng
thaêm cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi Ukraine?
Ñaùp
- Nhö oâng thaáy, caùc lyù do khaùc nhau khoâng phaûi ñoái vôùi caùc
tín höõu coâng giaùo. Nhöng toâi nghó coù moät söï gioáng heät saâu
xa giöõa tình hình hieän nay cuûa Giaùo hoäi chính thoáng vaø tình hình
Ñaïo coâng giaùo ñaõ phaûi traûi qua sau Coâng ñoàng chung Vatican
II. Nhö beân caùc oâng coù nhöõng ngöôøi baûo thuû, choáng laïi
vieäc caûi caùch. Beân chuùng toâi cuõng vaäy. Sau khi cheá ñoä coäng
saûn suïp ñoå, tìm laïi ñöôïc töï do, luoân luoân coù nguy hieåm
xaåy ra beø ñaûng. Vì theá caàn leân tieáng choáng ñoái, ñaû kích
nhöõng ngöôøi beân ngoaøi, caùch rieâng ngöôøi coâng giaùo, vôùi
muïc ñích thaét chaët haøng nguõ beân trong cuûa Giaùo hoäi chính
thoáng.
Hoûi - Ñöùc TGM
Volodymir, laõnh ñaïo Giaùo hoäi chính thoáng Kiev, cuõng laø Giaùo hoäi
cuûa Giaùo sö, töø choái gaëp Ñöùc Gioan Phaoloâ II...
Ñaùp
- Toâi tin chaéc raèng: ngaøi ñaõ haønh ñoäng traùi vôùi nhöõng
thaønh tín cuûa ngaøi. Toâi raát bieát ngaøi. Ngaøi laø moät ngöôøi
coù ñöùc tin maïnh meõ vaø vaên hoùa cao. Khi coøn laøm giaùm muïc
ôû Taây AÂu, taïi Paris, ngaøi ñaõ thöïc hieän nhöõng cöû chæ raát
côûi môû vaø luaän aùn thaàn hoïc cuûa ngaøi laø moät beânh vöïc
Vladimir Soloviev vaø Serghei Bulgalov, nghóa laø beânh vöïc truyeàn thoáng
quan troïng hôn caû cuûa chính thoáng.
Hoûi - Nhöng coù nhoùm
ñaõ thaønh hình taïi Ukraine vôùi Ñöùc Filarete. Vaäy Giaùo sö khoâng
thaáy sao?
Ñaùp
- Chuùng toâi ñang ñi tìm caên cöôùc cuûa chuùng toâi vaø ñieàu
naøy thöôøng xaåy ra, khi ngöôøi ta soáng trong thôøi kyø xaùo ñoäng,
luùc ñoù coù nhöõng giaûi phaùp cöïc ñoan. Moïi ngöôøi ñeàu bieát
Ñöùc Filarete, moät thôøi kyø ñaõ cöông quyeát choáng laïi caùc tín
höõu coâng giaùo Uniati (hieäp nhaát) vaø vieäc Ukraine hoùa Giaùo hoäi.
Luùc naøy ñaây ngaøi töø thaùi cöïc naøy qua thaùi cöïc khaùc vaø
ñöôïc nhöõng ngöôøi cöïc ñoan uûng hoä. Chuùng toâi phaûi thay
ñoåi, nhöng vôùi quaân bình vaø khoân ngoan.
Hoûi - Thöa Giaùo sö,
vaäy tö töôûng cuûa Giaùo sö coù gaây neân vaán ñeà cho Giaùo sö
trong noäi boä Giaùo hoäi chính thoáng khoâng?
Ñaùp
- Khoâng coù. Tö töôûng cuûa toâi cuõng laø yù kieán cuûa nhieàu
linh muïc vaø giaùo
daân chính thoáng. Vaán ñeà trung taâm ngaøy nay laø vieäc huaán luyeän.
Chuùng toâi ñaõ xaây caát ñöôïc nhieàu nhaø thôø trong 10 naêm
qua, nhöng chuùng toâi ñaõ khoâng thaønh coâng trong vieäc thieát laäp
moät heä thoáng giaùo huaán theo möùc ñoä cuûa thôøi môùi vaø côûi
môû vôùi thöïc taïi cuûa thôøi ñaïi. OÂng haõy töôûng töôïng
xem: taïi Moscowa ngaøy nay ngöôøi ta coøn ñua nhau trôû laïi nhöõng
thuû baûn veà thaàn hoïc tín lyù cuûa nhöõng naêm 1800!
Hoûi - Sau chuyeán vieáng
thaêm naøy seõ coù moät thôøi gian giaù laïnh veà ñaïi keát giöõa
Vatican vaø Toøa Giaùo chuû Moscowa khoâng?
Ñaùp - Toâi khoâng loaïi tröø moät söï laáy laïi vieäc ñoái thoaïi, vaø öôùc gì ñoái thoaïi treân nhöõng neàn taûng vöõng chaéc hôn. Neáu chuùng toâi thaønh coâng trong vieäc thay ñoåi heä thoáng giaùo huaán, thì toâi tin raèng seõ coù lôùp ngöôøi môùi vaø côûi môû hôn. Dó nhieân caàn coù thì giôø, nhöng ñaây laø chính con ñöôøng phaûi theo.