Baøi Giaûng cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II
trong thaùnh Leã theo nghi thöùc Ñoâng Phöông
taïi Phi Tröôøng Chayka, Kiev
vaøo saùng thöù Hai 25/06/2001
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Baøi giaûng cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II
trong thaùnh leã theo nghi thöùc Ñoâng Phöông Byzantin, taïi Phi Tröôøng
Chayka, KIEV, vaøo saùng thöù hai 25 thaùng 6/2001. Thaùnh Leã do Ñöùc
Hoàng Y HUSAR, TGM Tröôûng
cöû haønh.
“Laïy
Cha, nhö Cha trong Con vaø Con trong Cha, öôùc chi hoï cuõng ñöôïc neân
Moät trong chuùng ta, ngoõ haàu theá gian tin raèng Cha ñaõ sai Con” (Gn
17, 21).
Caâu
Kinh Thaùnh trích töø Phuùc aâm theo thaùnh Gioan maø chuùng ta vöøa
coâng boá, ñöa taâm trí chuùng ta trôû veà laïi Phoøng Tieäc Ly, nôi
cuûa Böûa AÊn Toái Cuoái Cuøng, nôi Chuùa Gieâsu caàu nguyeän cuøng
Thieân Chuùa Cha cho caùc Toâng Ñoà, tröôùc cuoäc Töû Naïn cuûa Ngöôøi.
Chuùa vöøa ñeå laïi cho caùc ngaøi Bí Tích Thaùnh Theå vaø ñaõ
thieát laäp caùc ngaøi laøm taùc vieân cuûa Giao Öôùc môùi, nhöõng
keû tieáp tuïc söù maïng cuûa Ngöôøi ñeå cöùu roãi theá gian.
Trong
nhöõng lôøi cuûa Ñaáng cöùu theá, chuùng ta thaáy ñöôïc öôùc
muoán maïnh meõ cuûa Ngöôøi muoán cöùu chuoäc nhaân loaïi khoûi
tinh thaàn theá gian vaø nhöõng loái lyù luaän cuûa noù. Ñoàng thôøi,
chuùng ta cuõng thaáy nôi ñoù nieàm xaùc tín raèng ôn cöùu roãi
ñöôïc thöïc hieän nhôø qua söï Hieäp Nhaát; söï hieäp nhaát naày, döïa theo maãu möïc
cuûa ñôøi soáng Ba Ngoâi Thieân Chuùa, caàn phaûi
ghi daáu kinh nghieäm soáng haèng ngaøy vaø nhöõng löïa choïn
cuûa taát caû moïi ñoà ñeä cuûa Chuùa.
2.
“Ut sint Unum” “Öôùc chi taát caû ñöôïc neân Moät”! (Gn 17,
21). Phoøng Tieäc Ly laø nôi cuûa söï hieäp nhaát phaùt sinh töø tình
thöông yeâu. Ñaây laø nôi thöïc hieän söù maïng truyeàn giaùo ...
“ngoõ haàu theá gian tin!” (Ibidem). Khoâng theå
thöïc hieän coâng vieäc rao giaûng phuùc aâm ñích thöïc, neáu
khoâng coù söï hieäp thoâng huynh ñeä troïn veïn.
Vì
theá, vaøo chieàu ngaøy thöù nhaát sau ngaøy Sabat, khi hieän ra cho caùc
moân ñeä nôi phoøng Tieäc Ly, Ñaáng Phuïc Sinh taùi xaùc nhaän moái
daây lieân keát chaët cheõ giöõa söù maïng vaø söï hieäp thoâng,
vôùi nhöõng lôøi nhö sau: “Nhö Cha ñaõ sai thaày, thì Thaày cuõng
sai chuùng con” (Gn 20,22- 23).
Vaø
cuõng trong Phoøng Tieäc Ly, vaøo ngaøy leã Hieän Xuoáng, caùc Toâng
Ñoà hieäp nhau vôùi Meï Maria, Meï Chuùa Gieâsu, laõnh nhaän Chuùa
Thaùnh Thaàn, Ñaáng hieän xuoáng nhö
“tieáng ñoäng lôùn töø trôøi vaø
chieám troïn caû nôi caùc toâng ñoà ñang coù maët, trong khi
nhöõng hình löôõi löûa... chia ra vaø ñaäu xuoáng treân töøng ngöôøi”
(TÑCV 2, 3). Töø hoàng AÂn cuûa Chuùa Kitoâ Phuïc Sinh, phaùt sinh nhaân
loaïi môùi, laø Giaùo Hoäi, trong ñoù söï hieäp thoâng thaéng vöôït
nhöõng chia reõ vaø söï phaân taùn, gaây ra do bôûi tinh thaàn theá gian vaø ñöôïc bieåu
töôïng bôûi baøi töôøng thuaät Kinh Thaùnh veà Thaùp Babel: “moãi
ngöôøi ñeàu nghe hoï noùi tieáng rieâng cuûa mình” (TDCV 2, 6).
Ñöôïc trôû neân “Moät” do bôûi taùc ñoäng cuûa Ñaáng An uûi,
caùc moân ñeä trôû neân nhöõng
phöông tieän ñeå ñoái thoaïi vaø thöïc hieän hoøa bình vaø caùc
ngaøi baét ñaàu söù maïng rao giaûng Tin Möøng cho caùc daân toäc.
3.
“Ngoõ haàu taát caû ñöôïc neân moät”. Ñaây laø maàu nhieäm cuûa
Giaùo Hoäi nhö Chuùa Kitoâ
mong muoán. Söï hieäp nhaát ñöôïc xaây döïng treân Söï Thaät
maïc khaûi vaø treân Tình Yeâu; söï hieäp nhaát ñoù khoâng
huûy dieät con ngöôøi, neàn vaên hoùa vaø lòch söû cuûa con ngöôøi,
nhöng ñöa con ngöôøi vaøo
trong söï thoâng hieäp Ba Ngoâi Thieân Chuùa, trong ñoù taát caû nhöõng
gì thaät söï laø con ngöôøi, thì ñöôïc phong phuù hoùa vaø
ñöôïc kieän cöôøng.
Ñaây
laø maàu nhieäm ñöôïc dieãn taû roõ raøng bôûi Phuïng Vuï hoâm
nay, ñöôïc ñoàng teá vôùi caùc giaùm muïc vaø linh muïc coâng giaùo
thuoäc truyeàn thoáng ñoâng phöông vaø truyeàn thoáng latinh. Trong
nhaân loaïi môùi, phaùt sinh töø con tim cuûa Thieân Chuùa Cha, coù
Chuùa Kitoâ laøm thuû laûnh vaø soáng nhôø hoàng aân Chuùa Thaùnh
Thaàn, (trong nhaân loaïi môùi naày, laø Giaùo Hoäi)
vaãn coøn toàn taïi nhieàu truyeàn thoáng, nghi thöùc vaø kyû
luaät giaùo hoäi; nhöõng ñieàu naày, thay vì aâm möu laøm hö söï hieäp nhaát cuûa
Nhieäm Theå Chuùa Kitoâ, thì ngöôïc laïi
laøm cho Nhieäm Theå ñoù ñöôïc phong phuù bôûi nhöõng hoàng
aân moãi ngöôøi mang ñeán. Trong Giaùo Hoäi naày,luoân luoân
ñöôïc laëp laïi pheùp laï Ngaøy Leã Hieän Xuoáng: nhöõng con ngöôøi
thuoäc ngoân ngöõ, truyeàn thoáng vaø vaên hoùa khaùc nhau, ñeàu caûm
thaáy hieäp nhaát vôùi nhau trong vieäc tuyeân xöng cuøng moät ñöùc
tin beân trong söï hieäp thoâng duy nhaát
ñöôïc phaùt sinh töø Ñaáng
ngöï treân cao.
Vôùi
nhöõng taâm tình naày, toâi xin chaøo chuùc taát caû moïi nguôøi
hieän dieän. Toâi xin chaøo ñaëc bieät Quyù Ñöùc Hoàng Y Lubomyr
Husar, Toång Giaùm Muïc Tröôûng cuûa Lvov cuûa ngöôøi Ukaine, vaø ÑHY
Marian Jaworski, TGM cuûa Lviv cuûa ngöôøi coâng giaùo nghi thöùc
Latinh, cuøng vôùi nhöõng vò giaùm muïc cuûa caû hai nghi thöùc, caùc
linh muïc vaø giaùo daân. Toâi xin chaøo moïi thaønh phaàn cuûa coäng
ñoaøn giaùo hoäi, ñang theå hieän söï phong phuù muoân hình thöùc
cuûa mình, moät caùch ñaëc bieät, treân maûnh ñaát Ukraine naày, nôi
gaëp gôõ cuûa truyeàn thoáng Ñoâng phöông vôùi truyeàn thoáng Taây
Phöông. Vieäc anh chò em chung
soáng trong tình baùc aùi naày, ñöôïc môøi goïi trôû thaønh maãu
göông cho söï hieäp nhaát soáng ñoäng giöõa söï ña dieän hôïp
phaùp vaø ñöôïc baûo ñaûm bôûi vò giaùm muïc Roma, Ñaáng keá vò
Thaùnh Pheâroâ.
4.
Thaät vaäy, ngay töø khôûi ñaàu, Giaùo hoäi cuûa anh chò em ñaõ coù
theå höôûng ñöôïc nhieàu moái töông quan treân bình dieän vaên
hoùa vaø thöøa höôûng nhöõng chöùng taù kitoâ töø nhieàu nguoàn
goác khaùc nhau. Theo truyeàn thoáng, ngay töø khôûi ñaàu cuûa kitoâ
giaùo, chính thaùnh toâng ñoà Anreâ, khi ñeán thaêm nôi maø chuùng
ta ñang hieän dieän hoâm nay, ñaõ chöùng kieán söï thaùnh thieän cuûa
nôi naày. Thaät vaäy, ngöôøi ta keå laïi raèng, khi chieâm ngaém doøng
soâng Dniepr, thaùnh toâng ñoà Anreâ chuùc laønh cho vuøng ñaát taïi
Kiev vaø noùi: “Treân nhöõng ñoài nuùi naày, seõ chieáu saùng vinh
quang cuûa Thieân Chuùa”. Nhö theá, thaùnh nhaân ñaõ loan baùo tröôùc
vieäc trôû laïi vôùi Ñöùc Tin Kitoâ cuûa OÂng Hoaøng Vó Ñaïi cuûa
KIEV, thaùnh Volodymur, ngöôøi coù bieät danh laø “keû ban bí tích Röûa
Toäi”; nhôø vieäc laøm cuûa thaùnh nhaân maø con soâng Dniepr ñaõ
trôû thaønh nhö “con soâng
Giordanoâ cuûa Ukraine”, vaø thuû ñoâ Kiev trôû neân nhö
thaønh Gieârusalem môùi, Meï cuûa kitoâ giaùo slavoâ taïi Ñoâng
AÂu. Bieát bao laø chöùng taù cuûa söï thaùnh thieän ñaõ noùi tieáp
nhau treân maûnh ñaát cuûa anh chò em, töø ngaøy laûnh nhaän bí tích
Röûa Toäi ñeán nay! Vaøo khôûi ñaàu (cuûa lòch söû kitoâ giaùo
taïi ñaát nöôùc anh chò em) coù noåi baäc nhöõng vò töû ñaïo cuûa
Kiev; ñoù laø hai OÂng Hoaøng Boris vaø Hlip, ñöôïc anh chò em goïi
laø “nhöõng ngöôøi mang laáy khoå naïn”, hoï chaáp nhaän caùi
cheát töû ñaïo töø ngöôøi anh mình, maø khoâng caàm laáy khí giôùi
choáng laïi. Chính caùc ngaøi ñaõ veõ leân dung maïo thieâng lieâng cuûa Giaùo Hoäi taïi
Kiev, nôi maø cuoäc töû ñaïo nhaân danh tình thöông huynh ñeä, nhaân
danh söï hieäp nhaát cuûa nhöõng ngöôøi kitoâ, ñaõ ñöôïc maïc
khaûi nhö laø moät ôn ñoaøn suõng ñích thaät cho taát caû moïi ngöôøi.
Lòch söû cuûa quaù khöù vöøa traûi qua cuõng
xaùc nhaän maïnh meõ cho ñieàu vöøa noùi.
5.
“Moät thaân theå, moät Thaùnh Thaàn,
chæ coù moät nieàm hy voïng maø
anh chò em ñöôïc goïi ñeán, nieàm hy voïng cuûa ôn goïi anh chò em”
(Epheso 4,4). Nhöõng bieán coá trong cuoäc ñôøi cuûa nhöõng vò töû
ñaïo cuûa Giaùo Hoäi anh chò em, phaûi chaêng chuùng khoâng xuaát hieän
nhö laø vieäc thöïc hieän nhöõng lôøi cuûa thaùnh Phaoloâ Toâng Ñoà,
nhöõng lôøi vöøa ñöôïc coâng boá trong phaàn ñoïc Thaùnh Thô,
hay sao? Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi vôùi nhöõng ngöôøi kitoâ taïi EÂpheâsoâ
nhö sau: Toâi, ngöôøi bò caàm tuø cuûa Chuùa Kitoâ, toâi khuyeán khích
anh chò em haõy soáng moät caùch xöùng vôùi ôn goïi maø anh chò em
ñaõ laõnh nhaän, vôùi loøng khieâm toán, dòu hieàn vaø kieân nhaãn,
vöøa yeâu thöông naâng ñôõ nhau, vaø coá gaéng gìn giöõ söï hieäp
nhaát cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, nhôø qua moái daây raøng buoäc cuûa
Hoøa Bình” (eph 4, 1- 3).
Giôø
ñaây, neàn ñoäc laäp vöøa chieám laïi ñöôïc, ñaõ môû ra moät
thôøi môùi vaø ñaày höùa heïn; moät thôøi keâu goïi söï daán
thaân cuûa nhöõng con daân Ukraine, nhö
Ñöùc Giaùo chuû tröôùc ñaây, Ñöùc Andrey Sheptytsky, thöôøng hay
nhaéc laïi, laø:haõy nhaém ñeán
muïc tieâu “xaây döïng ngoâi nhaø rieâng cuûa mình” laø Ukraine.
Töø 10 naêm qua, quoác gia Ukraine laø moät Quoác Gia töï do vaø ñoäc
laäp. Thaäp nieân qua ñaõ chöùng
minh raèng, maëc cho nhöõng caùm doã cuûa söï baát hôïp phaùt vaø
tham nhuõng, nhöõng goác reã thieâng lieâng cuûa Ukraine ñöôïc vöõng
maïnh. Lôøi caàu chuùc chaân
thaønh cuûa toâi, laø sao cho Ukraine ñöôïc tieáp tuïc nuoâi soáng mình
baèng nhöõng lyù töôûng cuûa neàn luaân lyù caù nhaân, xaõ hoäi
vaø giaùo hoäi, baèng lyù töôûng
cuûa vieäc phuïc vuï cho coâng ích, cuûa söï lieâm khieát vaø söï
hy sinh, vöøa vaãn khoâng queân hoàng aân Möôøi Ñieàu Raên Chuùa.
Söùc soáng maõnh lieät cuûa Ñöùc Tin nôi
daân chuùng Ukraine, vaø söùc maïnh
cuûa söï taùi sinh cuûa Giaùo Hoäi,
ñoù laø nhöõng ñieàu ñaùng khaêm phuïc: nhöõng goác reã cuûa
thôøi quaù khöù cuûa anh chò em ñaõ trôû thaønh nhö laø baûo chöùng
cuûa nieàm hy voïng cho töông lai.
Anh
chò em raát thaân meán, söù c maïnh cuûa Chuùa ñaõ naâng ñôõ ñaát
nöôùc anh chò em; söùc maïnh ñoù laø moät söùc maïnh dòu daøng,
caàn ñöôïc söùc ngöôøi coäng taùc vaøo. Söùc maïnh naày taùc
ñoäng nhôø qua loøng trung thaønh vaø
quaûng ñaïi cuûa anh chò em, ñeå ñaùp laïi lôøi môøi goïi cuûa
Chuùa Kitoâ.
Trong
giaây phuùt ñaëc bieät naày, toâi muoán toân vinh nhöõng ai ñi tröôùc
anh chò em trong ñöùc tin, vaø ñaõ gìn giöõ
Truyeàn Thoáng Thaùnh, maëc cho giöõa nhöõng thöû thaùch phaûi
chòu. Maãu göông saùng choùi cuûa caùc ngaøi khuyeán khích anh chò
em ñöøng sôï. Ñöôïc traøn ñaày
Thaùnh Thaàn cuûa Chuùa Kitoâ, anh chò em haõy sieâng naêng
trong vieäc xaây döïng töông lai cuûa anh chò em theo
döï aùn tình yeâu cuûa Chuùa.
6.
Vieäc nhaéc laïi loøng trung thaønh vôùi Phuùc aâm töø bao theá
kyû, töø phía Ñaát Nöôùc
cuûa anh chò em, töï nhieân hoâm
nay daãn ñöa chuùng ta veà laïi Phoøng Tieäc Ly vaø laéng nghe nhöõng
Lôøi Chuùa Kitoâ ñaõ noùi, vaøo luùc saép
böôùc vaøo cuoäc khoå naïn.
Giaùo
Hoäi lieân læ trôû veà Phoøng Tieäc Ly, nôi
Giaùo Hoäi ñaõ ñöôïc sinh ra, vaø baét ñaàu söù maïng cuûa
mình. Giaùo Hoäi caàn trôû laïi ñoù,
nôi maø caùc Toâng Ñoà, sau khi Chuùa soáng laïi, ñöôïc traøn
ñaày Chuùa Thaùnh Thaàn, vöøa laõnh nhaän hoàng aân caùc thöù tieáng,
ñeå coù theå coâng boá, giöõa caùc daân toäc vaø caùc quoác gia,
nhöõng coâng vieäc vó ñaïi cuûa Chuùa (x. TDCV 2, 11).
Ngaøy
hoâm nay, trong tinh thasn, chuùng
ta haõy böôùc vaøo trong Phoøng Tieäc Ly, ñeå coù theå hieåu
nhöõng lyù do cuûa söï hieäp nhaát vaø cuûa söù maïng,
nhöõng lyù do ñaõ höôùng daãn ñeán ñaây, beân bôø soâng
Dniepr, nhöõng böôùc ñi cuûa caùc vò anh huøng Phuùc aâm, ngoõ haàu
giöõa bao tieáng noùi, cuõng coù tieáng noùi cuûa daân
toäc cö nguï taïi Russ naày.
“Ut
sinh unum!” Chuùng ta haõy hieäp
vôùi lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa cho taát caû moïi ñoà ñeä cuûa
Ngöôøi ñöôïc hieäp nhaát.
Ñaây laø moät söï khaån caàu cho söï hieäp nhaát nhöõng
ngöôøi kitoâ. Ñaây laø moät lôøi caàu nguyeän lieân læ ,
ñöôïc vang leân töø nhöõng
con tim khieâm toán vaø saún saøng ñeå caûm nghieäm, suy tö vaø haønh
ñoäng caùch quaõng ñaïi, ngoõ haàu öôùc muoán cuûa Chuùa Kitoâ coù
theå ñöôïc thöïc hieän. Töø maûnh ñaát naày, ñöôïc thaùnh hoùa
nhôø maùu cuûa töøng ñoaøn ngöôøi töû ñaïo,
toâi muoán cuøng vôùi anh chò em daâng lôøi caàu nguyeän leân
cuøng Chuùa, xin cho taát caû
nhöõng ngöôøi kitoâ ñöôïc trôû
neân “Moät”, theo öôùc muoán cuûa Chuùa Gieâsu trong phoøng
Tieäc Ly.Öôùc chi nhöõng ngöôøi kitoâ cuûa ngaøn naêm thöù ba,
coù theå xuaát hieän tröôùc
theá giôùi vôùi cuøng moät con tim vaø moät
tinh thaàn.
Toâi xin phoù daâng öôùc muoán soát meán naày cho Ñöùc Maria, Meï Chuùa Gieâsu, Ñaáng ngay töø ñaàu, luoân caàu nguyeän cho Giaùo Hoäi vaø vôùi Giaùo Hoäi. Nhö trong Phoøng tieäc ly, chính Meï naâng ñôõ chuùng ta vôùi lôøi khaån caàu cuûa Ngöôøi. Xin Meï höôùng daån chuùng ta treân con ñöôøng hoaø giaûi vaø hieäp nhaát, ngoõ haàu töø khaép nôi treân maët ñaát, nhöõng ngöôøi kitoâ cuoái cuøng coù theå loan baùo Chuùa Kitoâ vaøsöù ñieäp cuûa Ngöôøi, cho moïi nguôøi nam nöõ cuûa ngaøn naêm môùi.