ÑTC traû lôøi böùc thö cuûa
Toång Giaùm Muïc Chính Vladimir
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
ÑTC
traû lôøi böùc thö cuûa TGM chính thoáng Vladimir, Giaùo phaän Kiev,
taïi Ukraine, lieân quan ñeán chuyeán vieáng thaêm taïi ñaây.
“Chuyeán vieáng thaêm cuûa toâi taïi Ukraine muoán ñeà cao söï löu yù lieân læ vaø ñaày toân troïng ñoái voái caùc anh chò em chính thoáng giaùo, cuøng vôùi söï cöông quyeát daán thaân tieáp tuïc con ñöôøng ñoái thoaïi trong chaân lyù vaø trong ñöùc aùi . Daáu hieäu cuûa yù muoán saâu xa naøy ( ---toâi quyeát ñònh vöôït qua moïi vaán ñeà coù theå ñaët ra giöõa chuùng ta )--- laø Uûy Ban hoãn hôïp goàm caùc thaønh vieân cuûa Giaùo hoäi Hy laïp-coâng giaùo Ukraine vaø cuûa Giaùo hoäi chính thoáng Ukraine - trong ñoù coù hai ñaïi dieän cuûa Toøa Giaùo chuû Moscowa vaø hai ñaïi dieän cuûa Toøa Thaùnh - ñöôïc thieát laäp môùi ñaây, ñeå ñaùp laïi yù muoán cuûa Ñöùc Giaùo chuû Alexis ñeä nhò, veà vieäc cöùu xeùt caùc moái quan heä giöõa caùc ngöôøi coâng giaùo vaø chính thoáng taïi mieàn Taây Ukraine. Öôùc mong tha thieát cuûa toâi laø Uûy ban naøy khôûi söï sôùm heát söùc coâng vieäc cuûa mình“.
Treân ñaây laø ñoaïn chính trong böùc thö Ñöùc GP II göûi cho TGM chính thoáng Vladimir, giaùo phaän Kiev, ñeå traû lôøi böùc thö cuûa ñöùc TGM göûi cho ÑTC, hoâm ngaøy 23 thaùng gieâng naêm 2001 naày, nhaân danh Hoäi nghò Giaùo hoäi chính thoáng vaø nhaân danh Toøa Giaùo chuû Moscowa. Trong böùc thö, TGM Vladimir xin ñình laïi chuyeán vieáng thaêm taïi Ukraine cho tôùi luùc thuaän tieän hôn, trong moái quan heä giuõa caùc ngöôøi coâng giaùo vaø chính thoáng taïi Ukraine.
Theo caùc quan saùt vieân vaø theo nhaän xeùt cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo taïi Ukraine, thì vieäc ñình laïi “voâ thôøi haïn” coù nghóa töông ñöông laø “ huûy boû haún “ chuyeán vieáng thaêm ñaõ ñöôïc aán ñònh. Giaùo hoäi chính thoáng taïi Nga vaø taïi Ukraine lo laéng nhieàu veà chuyeán vieáng thaêm naøy , nhö chuùng toâi ñaõ coù dòp trình baøy trong caùc baûn tin vaø baøi noùi chuyeän tröôùc ñaây.
Böùc thö cuûa ÑTC ñöôïc kyù ngaøy 26 thaùng ba 2001, vaø ñaõ ñöôïc Ñöùc Hoàng Y Roberto Tucci trao taän tay cho TGM chính thoáng Vladimir ngaøy 7 thaùng tö vöøa qua taïi Toøa TGM Kiev. Nhöng böùc thö naøy chæ döôïc Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh phoå bieán thöù naêm vöøa qua, 26.4.2001.
Nhaät baùo coâng giaùo YÙ “Töông Lai”, soá ra ngaøy 27.4.2001 nhaán maïnh raèng: Ñaây laø moät böôùc quan troïng lieân heä ñeán chuyeán vieáng thaêm raát teá nhò taïi Ukraine, ñaõ ñöôïc aán ñònh trong chöông trình töø ngaøy 23 ñeán 27 thaùng 6/2001 tôùi ñaây.
ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ ñaùp laïi lôøi yeâu caàu “ñình laïi chuyeán vieáng thaêm taïi Ukraine “, baèng vieäc môû laïi vaø xuùc tieán con ñöôøng ñoái thoaïi, veà moät ñieåm coøn tranh luaän soâi noåi trong luùc naøy : ñoù laø moái quan heä giöõa caùc ngöôøi coâng giaùo vaø chính thoáng giaùo, taïi mieàn Taây Ukraine. Ñöùc Gioan Phaoloâ II vieát nhö sau: “Toâi muoán baûo ñaûm vôùi Ngaøi TGM, laø toâi ñaõ chuù yù ñoïc nhöõng gì Ngaøi ñaõ muoán noùi vôùi toâi, veà cuoäc haønh höông toâng ñoà cuûa toâi taïi Ukraine. Chuyeán vieáng thaêm naøy, vôùi tö caùch laø chuû chaên toái cao cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo, sau cuøng toâi coù theå thöïc hieän ñöôïc, do lôøi môøi cuûa caùc Giaùm muïc coâng giaùo vaø cuûa Toång thoáng Coäng hoøa Ukraine , chuyeán vieáng thaêm, maø vôùi ôn Chuùa, toâi saép thöïc hieän vaøo thaùng saùu tôùi ñaây , ñeå ñaùp laïi öôùc mong tha thieát cuûa caùc ngöôøi coâng giaùo Ukraine, raát ñoâng ñaûo vaø coù töø laâu ñôøi trong Xöù sôû naøy, vöøa gaëp gôõ hoï vaø cuûng coá hoï trong ñöùc tin nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ, Chuùa duy nhaát cuûa chuùng ta“. ÑTC coøn vieát tieáp nhö sau: “Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Kiev , TGM Nikola Eterovic, ñaõ baùo tin ñaày ñuû cho Ngaøi veà nhöõng lôøi môøi naøy, cuõng nhö veà chöông trình cuûa chuyeán vieáng thaêm”.
Vôùi nhöõng lôøi leõ naøy, khoâng theå ñöôïc coi vaø ñöôïc giaûi thích nhö moät thaùi ñoä ñoùng kín, ñoái vôùi coäng ñoàng chính thoáng. ÑTC nhaán maïnh : “ Toâi caûm thaáy nieàm an vui ñöôïc gaëp caùc anh chò em chính thoáng vaø caùc con caùi coâng giaùo vaø toâi caûm thaáy taâm tình yeâu meán vaø tình huynh ñeä Phuùc Aâm ñoái vôùi taát caû nhöõng ai trong quoác gia thaân yeâu naøy cuøng chia seû ñöùc tin nôi Chuùa Kitoâ, vaø muoán laøm chöùng, nhö chuùng ta , cho tình yeâu meán Chuùa Cha , ñöôïc bieåu loä nôi Con cöïc thaùnh cuûa Ngöôøi, laø Chuùa Gieâsu Kitoâ, trong quyeàn löïc cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn “.
ÑTC coøn giaûi thích theâm nhö sau: “ Chính ñeå nhaán maïnh ñeán loøng mong öôùc hieäp nhaát, theo meänh leänh cuûa Thaày chí thaùnh, maø toâi öôùc mong tha thieát , trong chuyeán vieáng thaêm saép tôùi, ñöôïc gaëp gôõ Ngaøi, vaø ñích thaân bieåu loä vôùi Ngaøi, baèng moät caùi oâm hoân huynh ñeä, ( bieåu loä) tình yeâu meán maø toâi vaãn nuoâi döôõng ñoái vôùi Ngaøi vaø ñoái vôùi taát caû caùc tín höõu cuûa Giaùo hoäi chính thoáng taïi Ukraine “.
Böùc Thô traû lôøi cuûa ÑTC cho Ñöùc TGM chính thoáng giaùo, laø moät böôùc tieán ñaùp laïi thaéc maéc vaø lo laéng cuûa Toøa Toång GM Vladimir vaø cuûa Toøa Giaùo chuû chính thoáng Moscowa ñoái vôùi chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Ukraine . Trong thö vieát 23 thaùng Gieâng vöøa qua, Ñöùc TGM chính thoáng giaùo phaän Kiev bieåu loä noãi lo laéng naøy: laø söï hieän dieän cuûa Ñöùc GP II taïi Ukraine, coù theå ñöôïc hieåu nhö laø moät söï pheâ chuaån döùt khoaùt cho “tình traïng hieän nay” ( Status quo),cuûa moái quan heä taïi mieàn Taây Ukraine, moät tình traïng ñöôïc caùc ngöôøi chính thoáng coi laø baát lôïi, vì caùc nhaø thôø coâng giaùo , bò cheá ñoä coäng saûn tòch thu trao cho Giaùo hoäi chính thoáng, nay bò caùc ngöôøi coâng giaùo ñoøi vaø chieám laïi sau naêm 1989, nghóa laø sau khi cheá ñoä coäng saûn suïp ñoå. Nhöõng vuï tranh chaáp naøy gaây neân nhieàu caêng thaúng giöõa hai Giaùo hoäi coâng giaùo vaø chính thoáng giaùo trong nhieàu naêm, nay ñaõ laéng dòu hôn.
Nhieàu ngöôøi ñaët caâu hoûi : vieäc thaønh laäp Uûy ban hoãn hôïp ñeå daøn xeáp nhöõng caêng thaúng giöõa caùc ngöôøi coâng giaùo vaø chính thoáng taïi Ukraine coù theå thuyeát phuïc TGM Vladimir töø boû cuoäc gaëp gôõ vôùi ÑTC khoâng ? Theo nhöõng gì ÑTC vieát cho TGM : “ Toâi öôùc mong tha thieát ñích thaân bieåu loä vôùi ngaøi baèng moät caùi oâm hoân huynh ñe, (bieåu loä) ä tình yeâu meán maø toâi vaãn coù ñoái vôùi ngaøi vaø vôùi taát caû caùc tín höõu chính thoáng taïi Ukraine “, qua nhöõng lôøi taâm söï treân, chuùng toâi hy voïng Ñöùc TGM vaø Toøa Giaùo chuû Moscowa thay ñoåi thaùi ñoä.
Ngoaøi nhöõng caêng thaúng giöõa caùc tín höõu coâng giaùo vaø chính thoáng taïi Ukraine, coøn coù nhöõng chia reõ traàm troïng trong chính noäi boä Giaùo hoäi chính thoáng taïi ñaây nöõa. Trong thö göûi cho ÑTC thaùng Gieâng naêm nay, TGM Vladimir xin ÑTC, trong chuyeán vieáng thaêm taïi Ukraine, ñöøng gaëp ñaïi dieän hai giaùo hoäi chính thoáng maø toøa giaùo chuû Mascova cho laø “ roái ñaïo “ taïi Ukraine. Ñoù laø Giaùo hoäi chính thoáng ñoäc laäp khoûi Toøa Giaùo chuû Moscowa , do Ñöùc Filarete, Giaùo chuû chính thoáng Kiev, laõnh ñaïo . Ñöùc Filarete ñaõ bò Toøa Giaùo chuû Moscowa ra vaï tuyeät thoâng töø naêm 1992, vì toäi li khai haún khoûi Toøa Giaùo chuû Moscowa. Giaùo hoäi chính thoáng khaùc laø Giaùo hoäi töï trò , khoâng leä thuoäc Giaùo chuû Nga Alexis ñeä nhò nhö tröôùc ñaây, luùc coøn döôùi cheá ñoä coäng saûn Lieân xoâ. TGM Vladimir ñe doïa nhö sau: Trong tröôøng hôïp coù cuoäc gaëp gôõ giöõa Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø hai Giaùo hoäi naøy, thì “seõ coù söï chaám döùt thôøi ñaïi cuûa Coâng ñoàng Vatican II trong moái quan heä giöõa caùc tín höõu coâng giaùo vaø chính thoáng“. Cho tôùi luùc naøy chöa theå bieát möùc ñoä cuûa söï ñe doïa naøy nhö theá naøo. Trong luùc naøy chuùng ta chæ bieát raèng : ñaây laø chuyeán vieáng thaêm khoù khaên hôn caû cuûa nhöõng naêm vöøa qua vaø söï ñe doïa kia cuõng coù theå gaây neân haäu quaû khoâng toát trong töông lai. Thöïc sö,ï Ñöùc Gioan Phaoloâ II coù moät ñöùc tin khoâng theå lay chuyeån vaø moät söï tín nhieäm maïnh meõ vaøo Chuùa Quan Phoøng, Ñaáng ñaõ vaø seõ coøn höôùng daãn moïi saùng kieán, moïi böôùc ñi vaø moïi haønh ñoäng cuûa ngaøi trong Thöøa taùc vuï cuûa Vò Chuû chaên toaøn Giaùo hoä, i vaø trong phuïc vuï vieäc hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ. Chuyeán vieáng thaêm Rumani thaùng 5 naêm 1999 ñaõ thaønh coâng: ñoù laø moät chuyeán vieáng thaêm taïi moät quoác gia coù treân 80% thuoäc Giaùo hoäi chính thoáng vaø cuõng ñöôïc coi laø raát khoù khaên. Chuùng ta, caùc ngöôøi coâng giaùo, hy voïng vaø caàu nguyeän, ñeå cho chuyeán vieáng thaêm taïi Ukraine saép ñeán,--- nhö ÑTC vieát trong thö göûi TGM Vladimir--- “nhôø ôn Chuùa“, maø ñem laïi nhöõng thaønh quaû toát ñeïp.