Thöû Nhìn veà Hoaït Ñoäng Truyeàn Giaùo

cuûa Giaùo Hoäi taïi Chaâu AÙ

nhaân dòp Ngaøy Quoác Teá Truyeàn Giaùo thöù 75

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Thöû Nhìn veà Hoaït Ñoäng Truyeàn Giaùo cuûa Giaùo Hoäi taïi Chaâu AÙ, nhaân dòp Ngaøy Quoác Teá Truyeàn Giaùo laàn thöù 75 (Chuùa Nhaät Truyeàn Giaùo 21/10/2001).

Naêm 1926, lieàn sau Naêm Thaùnh 1925,  khi quyeát ñònh laäp Ngaøy theá giôùi Truyeàn giaùo, ÑTC Pio XI (1922-1939), noùi: “Moät giaùo xöù (moät coäng ñoàng) boû qua coâng vieäc truyeàn giaùo, töùc laø boû qua  moät coäng vieäc “coâng giaùo hôn caû“ trong caùc coâng vieäc coâng giaùo khaùc, moät “coâng vieäc toâng ñoà  hôn caû“ trong caùc coâng vieäc toâng ñoà khaùc“. ÑTC giaûng daïy vaø ngaøi thi haønh ñieàu ngaøi giaûng daïy. Ngaøi laø moät trong caùc Vò Giaùo Hoaøng cuûa theá kyû XX ñaåy maïnh coâng vieäc truyeàn giaùo. Ngaøi ñaõ vieát Thoâng ñieäp “Maximum illud“ nhö moät Hieán chöông cuûa vieäc truyeàn giaùo. Ngaøi ñaõ toân phong saùu linh muïc Trung quoác leân laøm Giaùm muïc tieân khôûi naêm 1926  vaø chính ngaøi ñaõ taán phong Giaùm muïc ñaàu tieân cuûa Vieät nam: Ñöùc Cha Gioan B. Nguyeãn baù Toøng taïi Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ, vaø boå nhieäm Ñöùc Cha Toøng laøm Giaùm muïc ñaïi dieän Toâng Toøa Phaùt dieäm,  naêm 1933. Chính Ñöùc Pioâ XI ñaõ cho xaây caát Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän  “Urbano VIII“ treân ñoài Gianicolo naêm 1927, ñeå ñoùn nhaän caùc chuûng sinh ñeán töø caùc xöù truyeàn giaùo, theo hoïc taïi caùc Ñaïi Hoïc ôû Roma. Ngaøi cuõng laäp Ñaïi Hoïc Urbaniana treân Ñoài naøy, ñeå huaán luyeän caùc Linh muïc, Chuûng sinh vaø Tu só chuyeân veà vaán ñeà truyeàn giaùo.

Giaùo huaán cuûa ÑTC Pio XI vaø nhöõng coâng vieäc cuûa ngaøi ñaõ laøm vaãn ñöôïc tieáp tuïc vaø ñaåy maïnh hôn trong caùc Trieàu Giaùo Hoaøng cuûa Ñöùc Pio XII (1939-1958), Ñöùc Gioan XXIII (1958-1963), Ñöùc Phaoloâ VI (1963-1978) vôùi Toâng huaán “Evangelii annuntiandi“ (8.12.1975)  vaø nhaát laø Ñöùc Gioan Phaoloâ ñeä nhò, vôùi Thoâng ñieäp “Redemptoris Missio“”Söù Maïng cuûa Ñaáng Cöùu Chuoäc” ban haønh ngaøy  07.12.1990. Caùc Vò keá nghieäp Thaùnh Pheâroâ, Chuû chaên Giaùo hoäi hoaøn vuõ, yù thöùc roõ raøng veà söù meänh truyeàn giaùo, do chính Chuùa Gieâsu, Ñaáng thieát laäp Giaùo hoäi ñaõ ñeå laïi cho caùc ngaøi vaø cho caùc vò keá nghieäp caùc Thaùnh Toâng ñoà, tröôùc khi trôû veà vôùi Chuùa Cha. “Caùc con haõy ra ñi vaø laøm cho muoân daân trôû thaønh moân ñeä, laøm pheùp röûa cho hoï nhaân danh Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn; haõy daïy baûo hoï tuaân giöõ nhöõng ñieàu Thaày ñaõ truyeàn cho caùc con”  (Mt 28, 19).

Trong Saéc Leänh “Ad Gentes“ veà vieäc truyeàn giaùo cho daân ngoaïi, Coâng ñoàng Vatican II noùi roõ: “Giaùo hoäi töï baûn tính laø truyeàn giaùo“. Nhö vaäy coâng vieäc truyeàn giaùo laø nhieäm vuï chính cuûa moïi thaønh phaàn Giaùo hoäi, bôûi vì vôùi Bí tích Röûa toäi, moïi tín höõu Kitoâ trôû neân thaønh vieân cuûa Giaùo hoäi, vôùi moïi quyeàn lôïi vaø nghóa vuï. Trong Thoâng ñieäp Redemptoris Missio, ÑTC GP II vieát: “Taát caû coäng ñoàng Antiochia lieân luïy vaøo vieäc göûi Phaoloâ vaø Barnaba ñi rao giaûng Tin Möøng cho caùc daân ngoaïi“ (soá 61).  Coâng vieäc truyeàn giaùo maø Coäng ñoàng ñaàu tieân cuûa Giaùo hoäi ñaõ laøm vaãn coù giaù trò cho moïi thôøi ñaïi vaø khaån caáp ñoái vôùi Giaùo hoäi thôøi nay (xem RM, ibid).

Trong Coäng ñoàng Daân Chuùa (goàm ÑTC, Giaùm muïc, Linh muïc, Thaày Saùu, Tu só nam, nöõ  vaø Giaùo daân), nhaân vieân truyeàn giaùo ñaàu tieân, dó nhieân, laø giaùm muïc trong hieäp thoâng vôùi Vò keá nghieäp Pheâroâ, bôûi vì chính Chuùa Gieâsu ñaõ trao phoù traùch nhieäm naøy cho caùc ngaøi (x.Gv 20, 21; Mt 28,19; Mc 16,15; Lc 24, 47 vaø Cv 1,8).. Giaùm muïc ñöôïc taán phoâng cho coâng vieäc truyeàn giaùo treân caû theá giôùi, cuøng vôùi Giaùm muïc Roma vaø döôùi quyeàn höôùng daãn cuûa ngaøi. Trong Saéc Leänh veà Giaùm muïc “Christus Dominus“,  Coâng ñoàng Vatican II noùi roõ: “Hoaït ñoäng truyeàn giaùo laø boån phaän quan troïng vaø thaùnh thieän hôn caû cuûa Giaùo hoäi“ (soá 1 vaø caùc soá sau). Ngay töø ñaàu, caùc Toâng ñoà ñaõ yù thöùc roõ veà boån phaän naøy. Caùc ngaøi noùi: “Chuùng ta boû vieäc rao giaûng Lôøi Chuùa, ñeå lo vieäc aên uoáng, phuïc vuï ngöôøi ngheøo, laø ñieàu khoâng phaûi“  (Cv 6, 2). Caùc ngaøi ñaõ löïa choïn vaø phong chöùc Phoù Teá cho moät soá tín höõu ñuû ñieàu kieän, ñeå lo coâng vieäc töø thieän baùc aùi vaø quaûn trò taøi saûn Giaùo hoäi, ñeå caùc ngaøi ñöôïc hoaøn toaøn töï do rao giaøng Lôøi Chuùa.

Trong nhieàu baøi phaùt bieåu taïi THÑGM laàn naøy,  nhieàu Nghò phuï ñaõ nhaéc laïi boån phaän chính yeáu naøy: Phaûi rao giaûng Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ñaáng Cöùu Theá duy nhaát, vì ñaây laø neán taûng ôn cöùu roãi.

Sau Giaùm muïc, moãi linh muïc, vôùi vieäc taán phong, tham döï cuøng vôùi Giaùm muïc vaøo vieäc truyeàn giaùo cuûa Giaùo hoäi hoaøn vuõ “Ad Gentes“. Ôn thieâng lieâng maø linh muïc laõnh nhaän trong ngaøy thuï phong khoâng phaûi chæ chuaån bò caùc ngaøi cho moät söù vuï giôùi haïn, thu heïp, nhöng cho moät söù meänh raát roäng raõi vaø hoaøn vuõ cuûa ôn cöùu roãi: “Caùc con haõy trôû neân chöùng nhaân cuûa Cha cho ñeán cuøng coõi traùi ñaát“ (Cv 1, 8), bôûi vì thöøa taùc vuï cuûa linh muïc tham döï vaøo chính tính caùch  hoaøn vuõ cuûa söù meänh maø Chuùa Gieâsu ñaõ trao cho caùc Toâng ñoà. Söù meänh cuûa caùc linh muïc phaûi vöôït qua bieân giôùi nhoû heïp cuûa moät giaùo xöù, cuûa moät giaùo phaän, cuûa moät quoác gia, vaø caùc ngaøi ñöôïc môøi goïi rao giaûng Tin Möøng treân caû theá giôùi: “Caùc con haõy ra ñi khaép theá giôùi. ÑTC Gioan Phaoloâ II noùi: “Moãi moät linh muïc phaûi coù moät traùi tim haêng say truyeàn giaùo“ (RM ,67).

YÙ thöùc veà traùch nhieäm quan troïng naøy, nhieàu Giaùo hoäi ñòa phöông taïi Chaâu AÙ ñaõ  laäp caùc Vieän truyeàn giaùo vôùi muïc ñích göûi caùc nhaø truyeàn giaùo nam, nöõ ñeán caùc nöôùc khaùc, duø Giaùo hoäi queâ höông cuûa caùc ngaøi vaãn caàn ñeán nhieàu nhaø truyeàn giaùo. Ñaây laø moät haønh ñoäng raát khích leä. Caùc Giaùm muïc Chaâu AÙ traùch nhieäm caùch rieâng veà vieäc coå voõ caùc Vieän truyeàn giaùo nhö vaäy vaø phaûi luoân quan taâm ñeán vieäc trao taëng caùch quaûng ñaïi nhaân söï truyeàn giaùo cho nhöõng mieàn coøn quaù thieáu thoán (RM, 66 vaø Ad Gentes , 23-24).

Sau Giaùm muïc vaø Linh muïc, coâng vieäc truyeàn giaùo lieân heä ñeán caùc Doøng tu nam, nöõ. Taát caû ñeàu coù phaàn quan troïng trong vieäc rao giaûng Tin Möøng. Lòch söû cho thaáy roõ: nhieàu Doøng Tu nam, nöõ töø Taây phöông ñaõ ñem Tin Möøng ñeán cho daân toäc Chaâu AÙ. Ngaøy nay, Chaâu AÂu caàn ñeán söï giuùp ñôõ cuûa caùc Giaùo hoäi treû trung, nôi coù nhieàu ôn keâu goïi. Ñaây khoâng phaûi chæ laø taâm tình bieát ôn; nhöng coøn laø boån phaän  cuûa moãi tín höõu ñaõ laõnh nhaän ñöùc tin, phaûi ñem ñöùc tin cho ngöôøi khaùc trong tinh thaàn hieäp thoâng cuûa Giaùo hoäi. Ñöùc Phaoloâ VI vieát trong Toâng huaán “Evangelii nuntiandi“ nhö sau: “Ñôøi soáng taän hieán laø moät duïng cuï ñaëc bieät cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng“. Chuùng ta töï hoûi mình: Hieán thaân cho Chuùa ñeå laøm gì? Ñeå neân thaùnh vaø ñeå thaùnh hoùa ngöôøi khaùc. Noùi caùch khaùc: Ñeå bieát Chuùa, yeâu meán Chuùa hôn vaø ñeå thoâng ban Chuùa cho ngöôøi khaùc. Ñoù laø truyeàn giaùo. Sau khi gaëp Chuùa Gieâsu, Anreâ daãn Pheâroâ ñeán gaëp Ngöôøi. Trong söù dieäp ngaøy truyeàn naêm nay, ÑTC vieát: “Ai ñaõ gaëp ñöôïc Chuùa Kitoâ roài, khoâng theå chæ giöõ laïi cho mình thoâi“. Caùc linh hoàn taän hieán, vôùi nhöõng lôøi khaán, coù khaû naêng hieán thaân hoaøn toaøn cho coâng vieäc rao giaûng Tin Möøng, vì söï löïa choïn cuûa caùc ngaøi,  vì tính caùch saün saøng hoaøn toaøn: “Naøy con ñeán“, vì tính caùch saùng taïo  nhöõng phöông phaùp truyeàn giaùo - nhö lòch söû truyeàn giaùo ñaõ minh chöùng - vaø veà loøng quaûng ñaïi, nhieät thaønh. Bieát bao nhaø truyeàn giaùo töø ñaàu Giaùo hoäi ñeán ngaøy nay ñaõ hy sinh maïng soáng taïi caùc xöù truyeàn giaùo, ñeà vun troàng vaø laøm cho lôùn maïnh Giaùo hoäi taïi ñaây.

Nhìn laïi Chaâu  AÙ, soá ngöôøi coâng giaùo quaù ít (khoâng tôùi 3%); nhöng traùi laïi Chaâu AÙ hieän nay ñöôïc Chuùa chuùc laønh baèng caùc ôn keâu goïi, moãi ngaøy moãi gia taêng. Coâng ñoàng Vatican II vaø Giaùo huaán cuûa Giaùo hoäi, yeâu caàu caùc Doøng Tu Nam, Nöõ haõy môû roäng nhaõn giôùi cuûa coâng vieäc toâng ñoà truyeàn thoáng vaø gia taêng caùc hoaït ñoäng truyeàn giaùo, nhö ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi roõ trong Thoâng ñieäp “Söù Maïng cuûa Ñaáng Cöùu Chuoäc” (Redemptoris Missio).

Cuõng nhìn veà Chaâu AÙ, trong  coâng vieäc truyeàn giaùo “Ad Gentes“ taïi ñaây, ngöôøi giaùo daân naém giöõ vai troø raát quan troïng, bôûi vì caùnh doàng truyeàn taïi ñaây quaù meânh moâng, coù raát nhieàu vaán ñeà phöùc taïp veà vaên hoùa, toân giaùo, xaõ hoäi, chính trò... Boån phaän ngöôøi giaùo daân taïi ñaây, tröôùc heát trôû neân men vaø muoái ñaát, ñeå ñem Chuùa vaøo caùc moâi tröôøng hoaït ñoäng, ñeå ñem Tin Möøng cho töøng trieäu, trieäu ngöôøi chöa bieát Chuùa Gieâsu Kitoâ, Ñaáng cöùu theá duy nhaát cuûa nhaân loaïi vaø laø Ñaáng sinh soáng vaø rao giaûng Tin Möøng tröôùc heát taïi Chaâu AÙ. Ñeå chu toaøn boån phaän naøy, caàn phaûi coù moät caùi nhìn chung veà tình hình caùc Giaùo hoäi ñòa phöông taïi Luïc ñòa naøy, caùch rieâng veà nhöõng cô caáu vaø chöông trình huaán luyeän haøng giaùo daân. Phaûi thaønh thöïc coâng nhaän raèng: taïi nhieàu quoác gia coâng vieäc toå chöùc vaø huaán luyeän Haøng giaùo daân coøn thieáu soùt nhieàu. Coâng vieäc truyeàn giaùo xem ra vaãn naèm trong tay Haøng giaùo só. Ngöôøi giaùo daân chöa tham gia tích cöïc vaøo coâng vieäc rao giaûng Tin Möøng. Giaùo hoäi Ñaïi Haøn ñöôïc thaønh laäp vaø tieán maïnh laø nhôø vaøo giaùo daân  ngay töø buoåi ñaàu vaø vaãn tieáp tuïc cho tôùi luùc naøy.

Nhìn laïi lòch söû truyeàn giaùo taïi Chaâu AÙ, chuùng ta thaáy raèng: ngay töø ñaàu,  caùc giaùo lyù vieân ñaõ goùp coâng raát lôùn lao trong coâng vieäc truyeàn giaùo: giaûng daïy giaùo lyù, chuaån bò caùc anh chò em taân toøng laõnh caùc Bí tích. Göông Thaày Giaûng Anreâ Phuù Yeân, töû ñaïo, ñöôïc phong Chaân phöôùc Naêm Thaùnh 2000, cho thaáy roõ coâng vieäc cuûa caùc giaùo lyù vieân ñem laïi nhieàu ích lôïi cho coâng vieäc truyeàn giaùo.

Goùp coâng vaøo vieäc truyeàn giaùo, chuùng ta coøn phaûi keå ñeán caùc gia ñình coâng giaùo, nôi thoâng truyeàn ñöùc tin ñaàu tieân cho caùc theá heä treû vaø laø nôi phaùt xuaát nhieàu ôn keâu goïi. Trong xaõ hoäi Chaâu AÙ, gia ñình vaãn coøn khaù chaët cheõ. Nhöng coâng vieäc giaùo duïc veà ñaïo ñöùc, toân giaùo, trong hoaøn caûnh thay ñoåi hieän nay, bò sa suùt raát nhieàu. Nhieàu gia ñình khoâng coøn giöõ thoùi quen ñoïc kinh chung, caàu nguyeän chung nöõa, nhaát laø taïi caùc thaønh phoá lôùn. Gia ñình hö hoûng, xaõ hoäi cuõng khoâng theå laønh maïnh ñöôïc.

Ngoaøi ra, coøn phaûi löu yù ñeán caùc Phong traøo vaø Hoäi ñoaøn Giaùo hoäi, nhaát laø caùc Phong traøo vaø Hoäi ñoaøn môùi ñöôïc thaønh laäp trong theá kyû naøy vaø sau Coâng ñoàng chung Vatican II. Caùc Phong traøo vaø Hoäi ñoaøn naøy raát haêng say vaø nhieät thaønh trong coâng vieäc toâng ñoà vaø truyeàn giaùo. Chuùng ta phaûi coâng nhaän raèng: Chuùa Thaùnh Thaàn luoân luoân hoaït ñoäng trong Giaùo hoäi. ÑTC Gioan Phaoloâ II quaû quyeát nhö sau: “Caùc Phong traøo vaø Hoäi ñoaøn naøy laø moät yeáu toá quan troïng vaø khoâng theå phuû nhaän trong vieäc thieát laäp caùc Giaùo hoäi môùi taïi ñòa phöông“ (Christifideles laici).

Vôùi Toâng huaán “Eccelsia in Asia“, Giaùo hoäi coâng giaùo taïi Chaâu AÙ ñang chôø ñôïi moät cuoäc canh taân truyeàn giaùo. Moãi giaùm muïc, linh muïc, Tu só nam, nöõ vaø moãi moät laõnh vöïc cuûa Daân Chuùa haõy yù thöùc veà boån phaän quan troïng naøy. “Luùa chín ñaày ñoàng, nhöng thôï gaët laïi quaù ít. Caùc con haõy xin Chuû ruoäng sai nhieàu thôï ñeán laøm vieäc trong caùnh ñoàng cuûa Ngöôøi“. Dó nhieân boái caûnh khoù khaên vaø phöùc taïp hieän nay taïi nhieàu nöôùc Chaâu AÙ ngaên trôû hay khoâng cho pheùp xuùc tieán töï do coâng vieäc truyeàn giaùo. Chuùng ta khoâng theå truyeàn giaùo theo phöông thöùc cuûa Thaùnh Phanxicoâ Xavieâ, nhöng moãi ngöôøi trong chuùng ta luoân luoân coù theå truyeàn giaùo, trong baát cöù hoaøn caûnh naøo,  theo kieåu caùch cuûa Thaùnh Nöõ Teâreâsa Haøi ñoàng Gieâsu, nghóa laø baèng hy sinh vaø caàu nguyeän, theo kieåu caùch cuûa Chaân  Phöôùc Freùdeùric Ozanam, baèng caùc coâng vieäc töø thieän baùc aùi, vaø cuûa Ñaày tôù Chuùa Pauline Jariocot, baèng vieäc caàu nguyeän vaø goùp tieàn cuûa, tuøy khaû naêng cuûa chuùng ta cho caùc xöù truyeàn giaùo. Trong söù ñieäp ngaøy truyeàn giaùo theá giôùi naêm nay, ÑTC nhaéc laïi lôøi keâu goïi trong Toâng thö “Khôûi ñaàu ngaøn naêm môùi” (Novo Millennio ineunte): “Duc in altum“: haõy ra khôi, baát cöù trong hoaøn caûnh khoù khaên naøo. Vieäc thuùc ñaåy tieán veà töông lai, ñöôïc höôùng daãn bôûi nieàm hy voïng, phaûi laø neàn taûng cuûa haønh ñoäng cuûa toaøn Giaùo hoäi trong ngaøn naêm môùi naøy“.

Back to Radio Veritas Asia Home Page