Laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh

veà chieán tranh coù theå xaûy ra

do vuï taán coâng khuûng boá cuûa Hoa Kyø

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Laäp tröôøng Toøa Thaùnh veà chieán tranh coù theå xaåy ra do vuï taán  coâng khuûng boá taïi Hoa kyø.

Trong baøi giaûng Thaùnh leã taïi thaønh phoá Frosinone, Chuùa nhaät 16.9.2001 vöøa qua, tröôùc phaùi ñoaøn chính phuû YÙ vaø khoaûng hôn 40 ngaøn ngöôøi döï leå, moät laàn nöõa ÑTC caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân cuûa nhöõng vuï taán coâng khuûng boá taïi New York vaø Washington xaåy ra thöù ba 11.9.2001 vöøa qua, ñoàng thôøi ngaøi keâu goïi daân toäc Hoa kyø “ñöøng nhöôøng böôùc cho thuø gheùt vaø baïo ñoäng, traùi laïi haõy daán thaân phuïc vuï coâng baèng vaø hoøa bình“. Laïi moät laàn nöõa, Toøa Thaùnh hoâ haøo vaø göûi söù ñieäp hoøa bình cho theá giôùi, keâu goïi thaän troïng trong nhöõng quyeát ñònh coù theå ñöa ñeán nhöõng haäu quaû khoâng theå löôøng truôùc ñöôïc cho toaøn nhaân loaïi.  Vôùi nhöõng thieät haïi quaù lôùn lao veà sinh maïng vaø vaät chaát trong vuï khuûng boá chöa töøng thaáy trong lòch söû, söï lo sôï veà nhöõng haäu quaû voâ cuøng lôùn lao cuûa moät chieán tranh,  luoân luoân laø moái quan taâm cuûa ÑTC vaø cuûa caùc vò coäng taùc cuûa ngaøi trong nhöõng ngaøy naøy. Trong lôøi caàu nguyeän giaùo daân trong thaùnh le,ã (Chuùa nhaät vöøa qua 16/09/2001), taát caû coäng ñoàng phuïng vuï,  cuøng vôùi ÑTC, ñaõ caàu xin nhö sau: “Caùch rieâng trong nhöõng ngaøy ñaày khoù khaên naøy, öôùc gì caùc daán thaân vaø hoaït ñoäng haèng ngaøy tieáp tuïc luoân luoân höôùng veà Thieân Chuùa vaø Nöôùc cuûa Ngöôøi, nöôùc cuûa tình lieân ñôùi vaø cuûa hoøa bình“.

Ñeå hieåu roõ laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh, chuùng toâi xin chuyeån dòch  baøi phoûng vaán cuûa Ñöùc OÂng Anthony Felix Machado, phoù toång thö kyù Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân, daønh cho nhaät baùo La Stampa, soá ra ngaøy Chuùa nhaät 16.9.2001 vöøa qua.

Hoûi - Thöa Ñöùc OÂng Machado, Toång thoáng George W. Bush ñaõ yeâu caàu ngöôøi daân Hoa kyø chuaån bò saün saøng cho moät chieán tranh vaø ñoàng thôøi Toång thoáng loan baùo: chieán tranh naøy seõ khoâng ngaén haïn. Nhö vaäy, vieäc ñoái thoaïi lieân toân, caùch rieâng vôùi theá giôùi Hoài giaùo coøn coù yù nghóa khoâng?

Ñaùp - Neáu chuùng ta khoâng chaën ñöùng guoàng maùy chieán tranh hieän ñaõ ñöôïc huy ñoäng, taát caû chuùng ta seõ chòu nhöõng haäu quaû kinh khuûng cuûa moät tai hoïa voâ cuøng lôùn lao cuûa thôøi ñaïi. Moät söï phaûn öùng muø quaùng vaø phaãn noä tröôùc cuoäc khuûng boá taøn baïo xaåy ra taïi New York vaø Washington, khoâng nhöõng seõ laø cô hoäi gia taêng bieát bao cuoäc  “huûy dieät” (kamikaze) khaùc vaø seõ gia taêng thuø gheùt choáng laïi Hoa kyø nôi caùc theá heä Hoài giaùo. Hieän nay chuùng ta ñang ñöùng tröôùc vöïc saâu thaúm, vaø söï cöùu vôùt duy nhaát heä taïi  ôû vieäc  gia taêng theâm vieäc ñoái chieáu vaø ñoái thoaïi vôùi caùc ngöôøi Hoài giaùo oân hoøa, hieän ñang bò xuùc phaïm bôûi dö  luaän theá giôùi vaø bôûi tính caùch cuoàng tín cuûa nhöõng nhoùm Hoài giaùo khuûng boá.

Hoûi - Coäng ñoàng quoác teá hieän ñang soâi ñoäng. Nhieàu quoác gia ñoaøn keát nhau nhaèm ñi ñeán chieán tranh. Vaäy laäp tröôøng Toøa Thaùnh nhö theá naøo?

Ñaùp - Lôøi cuûa ÑTC khoâng theå laø haøm hoà ñöôïc, nhöng ñaõ quaù roõ raøng. Giaùo huaán cuûa ngaøi laø moät baøi ca veà hoøa bình vaø laäp tröôøng cuûa Vatican khoâng theå roõ raøng hôn trong vieäc khöôùc töø luaät  cuû ngaøy xöa: “maét thay maét, raêng thay raêng“. Chuùa Gieâsu, khoâng coù vuõ khí naøo caû, ñaõ ñaùnh baät vieäc thuø gheùt, baùo oaùn. Giaùo hoäi hieän höõu  laø ñeå phuïc vuï toaøn theá giôùi. Giaùo hoäi khoâng lieân keát vôùi chính phuû,  vôùi yù thöùc heä naøo. Chieán tranh khoâng giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà, traùi laïi laøm cho caùc vaán ñeà trôû neân phöùc taïp hôn, baèng caùch bieán caùc ngöôøi voâ toäi thaønh nhöõng muïc tieâu, nhöõng naïn nhaân cuûa chieán tranh. Trong Giaùo hoäi coù theå coù nhöõng cuoäc ñoái thoaïi, ñoái chieáu vôùi Hoài giaùo; giaùo huaán cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ ñöôïc nhaéc ñi nhaéc laïi nhieàu laàn, khoâng theå khöôùc töø hay tranh luaän ñöôïc.Töông lai cuûa hoøa bình khoâng theå xaây döïng treân baùo thuø; giaûi phaùp ñaùp laïi baèng quaân söï seõ gia taêng khaép nôi  chính saùch khuûng boá. Ñeå hieåu chuû nghóa hoøa bình thöïc cuûa coâng giaùo, baøi dieãn vaên cuûa ÑTC ñoïc cho oâng taân Ñaïi söù Hoa kyø caïnh Toøa Thaùnh hoâm 14.9.2001 vöøa qua, laø caàn thieát vaø laø neàn taûng. Neáu nhöõng ngöôøi Hoài giaùo quaù khích thöïc söï ñaët Vatican vaøo soå caùc muïc tieâu caàn phaûi ñaùnh phaù, thì hoï ñang phaïm moät laàm loãi lôùn lao, gaây neân tieáng vang khaép nôi. Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân môùi ñaây,  ñaõ cuøng vôùi nhaø caàm quyeàn Hoài giaùo,  kyù moät vaên kieän leân aùn cuoäc taán coâng khuûng boá taïi Hoa kyø vaø moät baûn tuyeân ngoân hoâ haøo hoøa bình giöõa caùc toân giaùo. Vò laõnh ñaïo caùc ngöôøi Hoài giaùo Sunites taïi Ai caäp ñaõ leân aùn nhöõng ngöôøi khuûng boá laø nhöõng ngöôøi phaïm toäi aùc ñoái vôùi nhaân loaïi. Chieán tranh laø meï sinh ra caûnh ngheøo khoå vaø Giaùo hoäi ôû beân caïnh  caùc ngöôøi ñau khoå.

Hoûi - Toång thoáng Saddam Hussein (cuûa Irak) ñaõ göûi  moät böùc thö ngoû cho caùc cöôøng quoác Taây phöông, yeâu caàu ñöøng ñi vaøo con ñöôøng vuõ khí. Ñöùc OÂng nghó sao?

Ñaùp - Hoa kyø coù theå theo hai con ñöôøng naøy: moät cuoäc traû ñuõa khaép nôi: con ñöôøng naøy seõ gaây neân thuø gheùt maõi maõi. Con ñöôøng thöù hai laø tìm kieám nhöõng thuû phaïm coù traùch nhieäm veà vuï taán coâng khuûng boá vöøa roài. Con ñöôøng thöù nhaát ñöôïc ñeà nghò do bôûi söï caàn thieát töùc khaéc cuûa baùo thuø- Con ñöôøng thöù hai ñöôïc thuùc ñaåy bôûi öôùc muoán veà coâng lyù. Trong giôø phuùt bi thaûm naøy, soá phaän cuûa nhaân loaïi quan  troïng hôn  dö luaän quaàn chuùng. Xaû suùng, doäi bom vaøo ngöôøi daân, töùc laø bieán ñoåi nhöõng ngöôøi khuûng boá thaønh nhöõng göông maãu cuûa thaùnh thieän vaø bieán ñoåi nhöõng ngöôøi Hoài giaùo oân hoøa thaønh nhöõng ngöôøi uûng hoä nhöõng keû quaù khích; Nhöõng ngöôøi oân hoøa trong noäi boä Hoài giaùo, seõ tìm caùch laøm cho caùc nhoùm baïo ñoäng buoâng vuõ khí xuoáng. Hieän chuùng ta ñang soáng nhöõng ngaøy kinh khuûng, vaø töông lai chuùng ta tuøy thuoäc vaøo ñaây.

Hoûi - Trong luùc naøy maïng löôùi cuûa tình lieân ñôùi chung quanh Hoøa Bình caøng ngaøy caøng lan roäng. Thí duï, AÙo quoác, quoác gia trung laäp, saün saøng töø boû laäp tröôøng cuûa mình ñeå coäng taùc vaø giuùp ñôõ Hoa kyø.

Ñaùp - Baàu khí quoác teá caøng soâi noåi taïi moïi nôi treân Traùi ñaát naøy, thì “phe boà caâu “ coù theå lieàu ñi ñeán choã laán aùt “phe dieàu haâu“. Toâi ñaõ soáng taïi Hoa kyø trong 10 naêm vaø toâi khoâng theå tin vaøo söï thay ñoåi laäp tröôøng cuûa ngöôøi coâng giaùo taïi ñaây, töø hoøa bình trôû neân hieáu chieán. Töø tröôùc tôùi giôø hoï vaãn laø nhöõng ngöôøi uûng hoä caùc cuoäc ñoái thoaïi vôùi caùc toân giaùo khaùc. Nhöõng ñe ñoïa cuûa nhoùm  Taliban (hieän caàm quyeàn taïi  Afghanistan) ñang ñaët ñaïi ña soá Hoài giaùo oân hoøa vaø khoan dung trong moät theá bí. Nhöõng ngöôøi cuoàng tín Afghanistan naøy caûnh caùo raèng: hoï coù theå taán coâng baát cöù moät nöôùc naøo lieân luïy vaøo cuoäc taán coâng coù theå xaåy ra cuûa Hoa kyø; lôøi keâu goïi cuûa hoï veà  “söï ñoaøn keát caùc anh em Hoài giaùo“ choáng laïi Taây phöông,  traùi ngöôïc vôùi vieäc leân aùn baïo ñoäng do caùc theå cheá Hoài giaùo coù nhöõng tieáp xuùc vôùi Toøa Thaùnh. Hoài giaùo khoâng phaûi laø moät cô caáu ñoàng nhaát; coù ñoái khaùng maïnh meõ trong noäi boä. Neáu caùc cöôøng quoác Taây phöông ñaùp laïi baïo ñoäng baèng baïo ñoäng, thì nhöõng ngöôøi Hoài giaùo oân hoøa ñoái thoaïi seõ bò phe quaù khích ñöa vaøo vöïc saâu, bôûi vì nhöõng nhoùm quaù khích naøy nhìn thaáy trong tình hình kinh khuûng ñoù,  chæ coù “thaùnh chieán” nhö laø con ñöôøng ñeå thoaùt khoûi caûnh coâ laäp vaø chieám ñöôïc quyeàn laõnh ñaïo theá giôùi Hoài giaùo. Caùi ñaõ xaåy ra taïi Hoa kyø thaät khuûng khieáp vaø vieäc ÑTC leân aùn laø tuyeät ñoái. Nhöng, caàn phaûi ñaùp laïi söï ñieân roà cuûa nhöõng ngöôøi cuoàng tín naøy baèng nhöõng nguyeân taéc phuø hôïp lyù trí con ngöôøi. Quæ thaàn hoùa taát caû Hoài giaùo, baèng vieäc ít quan taâm ñeán nhöõng khaùc bieät noäi boä Hoài giaùo  laø moät ñieàu phi lyù vaø coù theå phaûi traû moät giaù raát cao. Duø sao, caùc ngöôøi traùch nhieäm nhöõng vuï taán coâng khuûng boá naøy phaûi ñöôïc tìm kieám vaø ñöa ra phaùp luaät. Ñaây laø coâng baèng; nhöng caàn loaïi tröø tröø moïi hình thöùc baùo thuø.

Noùi toùm laïi: Khoâng gaây chieán tranh, khoâng ñaùp laïi baïo ñoäng baèng baùo thuø. Ñaùp laïi baïo ñoäng baèng baïo ñoäng seõ gaây neân thaûm hoïa voâ cuøng lôùn lao cho caû nhaân loaïi. Hoa kyø vaø caùc ñoàng minh cuûa Hoa kyø khoâng ñöôïc ñeå mình rôi vaøo caïm baãy cheát ngöôøi cuûa nhöõng nhoùm Hoài giaùo quaù khích naøy.

Back to Radio Veritas Asia Home Page