Coâng boá chöông trình chính thöùc

chuyeán vieáng thaêm muïc vuï

cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II

taïi Kazakhstan vaø Armenia

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Coâng boá chöông trình chính thöùc chuyeán vieáng thaêm  muïc vuï cuûa ÑTC taïi Kazakhstan vaø Armeùnie.

Thöù saùu vöøa qua 24.8.2001, Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh cho coâng boá chöông trình chính thöùc chuyeán vieáng  thaêm muïc vuï cuûa ÑTC taïi hai quoác gia: coäng hoøa Kazakhstan vaø coäng hoøa Armeùnie.

Chieàu thöù baåy 22 thaùng 9/2001, maùy bay chôû ÑTC vaø ñoaøn tuøy tuøng seõ ñaùp xuoáng phi tröôøng quoác teá Astana, thuû ñoâ coäng hoøa Kazakhstan. Astana, thaønh phoá môùi  ñöôïc  xaây caát caùch ñaây ba naêm, ôû trung taâm Chaâu AÙ, sau khi Kazakhstan laáy laïi neàn ñoäc laäp naêm 1991, khoâng coøn leä thuoäc  Lieân xoâ. Thuû ñoâ cuõ laø Alma Alta. Kazakhstan laø quoác gia meânh moâng, roäng hôn hai trieäu caây soá vuoâng, lôùn baèng 9 laàn Vieät nam, nhöng daân soá laïi thöa thôùt, khoaûng 15 trieäu. ÑTC seõ vieáng thaêm coäng hoøa naøy töø 22 ñeán 25 thaùng 9/2001.

Sau leã nghi tieáp ñoùn taïi phi tröôøng Astana, ÑTC kính vieáng ñaøi kính nhôù caùc naïn nhaân cuûa cheá ñoä coäng saûn Lieân xoâ, ñoâng ñaûo hôn caùc nôi khaùc, vì Nhaø caàm quyeàn coäng saûn Lieân xoâ ñaõ duøng Kazakhstan nhö nôi taäp trung vaø löu ñaày caùc ngöôøi choáng ñoái cheá ñoä vaø caùc tín höõu Kitoâ.

Saùng Chuùa nhaät 23.9.2001, taïi thuû ñoâ Astana, ÑTC cöû haønh thaùnh leã vaø sau ñoù ñoïc kinh Truyeàn tin taïi Quaûng tröôøng “Queâ höông-Meï“ vôùi söï tham döï cuûa coäng ñoàng coâng giaùo. Soá ngöôøi coâng giaùo taïi Kazakhstan khoaûng 180 ngaøn, ñöôïc chia thaønh 4 giaùo phaän, döôùi söï höôùng daãn cuûa 4 giaùm muïc, 37 giaùo xöù do 57 linh muïc coi soùc. Ban chieàu, ÑTC ñeán vieáng thaêm xaõ giao Toång thoáng coäng hoøa Kazakhstan, oâng Nursultan Nazabaev. Naêm 1998, chính toång thoáng ñeán Vatican vaø chính thöùc môøi ÑTC vieáng thaêm Kazakhstan.

Ngaøy Chuùa nhaät cuûa ÑTC taïi Kazakhstan ñöôïc keát thuùc baèng cuoäc gaëp gôõ giôùi treû taïi Phoøng hoäi lôùn cuûa Ñaïi hoïc “Eurasia“.

Saùng thöù hai 24.9.2001, vaãn taïi thuû ñoâ Astana, ÑTC cöû haønh thaùnh leã taïi nhaø thôø chính toøa daâng kính Ñöùc Meï Haèng Cöùu giuùp. Ban chieàu ngaøi ñeán Toøa nhaø  “daønh cho caùc ñaïi hoäi quoác gia vaø quoác teá“, ñeå tieáp xuùc vôùi giôùi Vaên hoùa, Ngheä thuaät vaø Khoa hoïc. Ñaây laø moät cuoäc gaëp gôõ quan troïng, neáu chuùng ta nghó ñeán gia taøi raát naëng neà do cheá ñoä coäng saûn ñeå laïi trong caùc coäng hoøa tröôùc ñaây thuoäc Lieân xoâ: yù thöùc heä voâ thaàn, moâi sinh, naêng löôïng nguyeân töû vaø caùc loaïi vuõ khí... Nhö theá cuoäc vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi coäng hoøa Kazakhstan chæ dieãn ra taïi moät ñòa ñieåm maø thoâi, laø thuû ñoâ môùi ASTANA.

Saùng thöù ba 25.9.2001, töø giaõ Kazakhstan, ÑTC leân ñöôøng vieáng thaêm Coäng hoøa Armeùnie, tröôùc ñaây cuõng thuoäc khoái Lieân xoâ. Ñaây laø chaëng thöù hai trong chuyeán vieáng quoác teá laàn thöù 95 cuûa ÑTC. Maùy bay ñaùp xuoáng phi tröôøng quoác teá Erewan (Jerevan) vaøo tröa ngaøy 25.9.2001. Thöïc söï, chuyeán vieáng thaêm Armeùnie tröôùc ñaây ñaõ ñöôïc aán ñònh vaøo ñaàu thaùng 7 naêm 1999, töùc caùch ñaây hai naêm ba thaùng, nhöng bò ñình laïi, vì Ñöùc Giaùo chuû Karekin ñeä nhaát cuûa caùc tín höõu Kitoâ Armeùnie qua ñôøi ngaøy 29 thaùng 6/2001. Tröôùc bieán coá naày 15 ngaøy, trong luùc vieáng thaêm Ba lan, ÑTC ñöôïc tin veà tình hình söùc khoûe cuûa Ñöùc Giaùo chuû trôû neân traàm troïng. Töø Cracovia, ngaøi muoán ñi thaúng ñeán Armeùnie; nhöng vì bò caûm soát vaø phaûi trôû veà Roma, theo chöông trình aán ñònh; Vaø  ÑTC ñaõ phaûi dôøi  laïi chuyeán vieáng thaêm cho tôùi luùc naøy.

Laàn naøy ñaây, Ñöùc Giaùo chuû môùi Karekin ñeä nhò seõ ñoùn tieáp ÑTC. Ñöùc Karekin ñeä nhò ñöôïc baàu laøm Giaùo chuû, vaøo thaùng 11 naêm 1999. Cuõng thaùng 11 Naêm Thaùnh 2000, ngaøi ñeán Roma ñeå chính thöùc nhaéc laïi lôøi môøi Ñöùc Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm Armeùnie trong dòp möøng kyû nieäm 1,700 naêm Pheùp röûa toäi cuûa daân toäc naøy. Soá ngöôøi coâng giaùo taïi Armeùnie khoaûng 150 ngaøn, chieám 4% daân soá toaøn quoác.

Sau leã nghi tieáp ñoùn taïi saân bay Erewan (Jerevan), ÑTC ñi ñeán Toøa Giaùo chuû Etchmiadzin. Taïi ñaây, ngaøi vaøo nhaø thôø chính toøa caàu nguyeän vaø sau ñoù ñöôïc Ñöùc Karekin ñeä nhò ñoùn tieáp taïi Toøa Giaùo chuû.

Saùng hoâm sau 26 thaùng 9/2001, ÑTC ñeán vieáng thaêm xaõ giao Toång thoáng coäng hoøa Armeùnie, roài kính vieáng Ñaøi kyû nieäm kính nhôù caùc naïn nhaân cuûa cuoäc dieät chuûng taïi Tzitzernagaberd, xaåy ra naêm 1915. Sau ñoù, ÑTC trôû laïi Etchmiadzin, duøng böõa tröa taïi Toøa Giaùo chuû do Ñöùc Karekin ñeä nhò khoaûn ñaõi.

Taïi Erewan (Jerevan) ÑTC seõ tham döï leã nghi ñaïi keát trong nhaø thôø chính toøa kính Thaùnh Gregorio “Ñaáng soi saùng“, vò saùng laäp Giaùo hoäi Armeùnie. Giaùo hoäi Armeùnie khoâng phaûi Giaùo hoäi coâng giaùo, khoâng phaûi Giaùo hoäi leã nghi Ñoâng phöông (Bizantin) hieäp nhaát vôùi Giaùo hoäi Roma, cuõng khoâng phaûi Giaùo hoäi chính thoáng. Ñaây laø moät trong caùc Giaùo hoäi coù tröôùc Coâng ñoàng Calcedonia. Coâng ñoàng naøy ñöôïc trieäu taäp naêm 451, leân aùn thuû laõnh laïc giaùo Eutiches vaø tuyeân boá “Chuùa Gieâsu Kitoâ coù hai baûn tính: Thieân Chuùa vaø nhaân loaïi, nhöng chæ coù moät ngoâi maø thoâi“. Caùc Giaùo hoäi naøy chöa hoaøn toaøn hieäp nhaát vaø hieäp thoâng vôùi Roma, nhöng raát gaàn guõi Roma hôn caùc Giaùo hoäi chính thoáng vaø Giaùo hoäi Anh giaùo. Trong chuyeán vieáng thaêm Vatican naêm 1996, Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø Ñöùc Giaùo chuû Karekin ñeä nhaát ñaõ cuøng nhau kyù Baûn tuyeân ngoân chung toû thieän chí tieán ñeán hieäp nhaát vaø hieäp thoâng hoaøn toaøn. Ngoaøi ra coøn coù nhieàu cuoäc gaëp gôõ khaùc giöõa hai beân. Ñöùc Karekin ñeä nhi, sau khi ñöôïc baàu laøm Giaùo chuû, ñaõ ñeán Roma ñeå gaëp Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø nhaéc laïi lôøi môøi vieáng thaêm Armeùnie trong dòp möøng kyû nieäm 1700 naêm Pheùp Röûa toäi.  Nhö vaäy Giaùo hoäi Armeùnie laø moät Giaùo hoäi coù töø laâu ñôøi vaø ñöôïc goïi laø “Giaùo hoäi thôøi caùc Thaùnh Toâng ñoà“,  (Ecclesia Apostolica) vaø cuõng laø moät trong caùc Giaùo hoäi bò baùch haïi döõ doäi, caùch rieâng thôøi coäng saûn Lieân xoâ thoáng trò.  Vì caùc cuoäc baùch haïi, caùc tín höõu Armeùnie di taûn taïi nhieàu nöôùc treân theá giôùi. Giaùo hoäi coâng giaùo Armeùnie ñaõ cung caáp cho Giaùo hoäi hoaøn caàu moät Vò Giaùo só raát loãi laïc: Ñöùc Hoàng Y Pierre Greùgoire  Agagianian, Toång tröôûng Boä Truyeàn giaùo. Ngaøi ñaõ vieáng thaêm Vieät nam Coäng hoøa vaøo naêm 1959, vaø thaùng 11 naêm 1960, Haøng giaùo phaåm ñöôïc chính thöùc thaønh laäp taïi Vieât nam.

Saùng thöù naêm 27.9.2001, theo chöông trình coù  ba buoåi gaëp gôõ: Thaùnh leã theo leã nghi Latinh taïi baøn thôø beân ngoaøi nhaø thôø chính toøa Etchmiadzin - Böõa tröa taïi Trung taâm coâng giaùo Kanader. - roài Vieáng thaêm “Gieáng cuûa Thaùnh Gregorio“. Ban chieàu sau leã nghi töø giaõ taïi saân bay Erewan, ÑTC leân ñöôøng trôû veà Roma.

Armeùnie laø moät quoác gia nhoû beù goàm 2,800 caây soá vuoâng, vôùi daân soá 3 trieäu 765 ngaøn (theo thoáng keâ naêm 1995), trong soá naøy coù hôn moät trieäu sinh soáng taïi thuû ñoâ Erewan (Jerevan). Armeùnie giaùp giôùi Coäng hoøa Georgia, Azerbaigian vaø Thoå nhó kyø. Armeùnie , cuõng nhö caùc coäng hoøa khaùc thuoäc Lieân xoâ, laáy laïi neàn ñoäc laäp naêm 1991, sau khi cheá ñoä coäng saûn Lieân xoâ suïp ñoå.

Back to Radio Veritas Asia Home Page