Ðiểm Báo về chuyến viếng thăm
của ÐTC Gioan Phaolô II tại Balan (31/05-10/06/1997)

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Ðiểm báo về chuyến thăm của ÐTC tại Ba lan
Bài 1: Ðiểm báo ngày 01.06.1997

Ðiểm báo về chuyến thăm của ÐTC tại Ba lan (bài 1).

Các báo chí xuất bản tại Ý sáng Chúa nhật 01.6.97 bắt đầu dành nhiều bài tướng thuật về chuyến viếng thăm lần thứ sáu của Ðức Gioan Phaolô II (Chính là chuyến trở về lần thứ bẩy, nhưng chuyến viếng thăm năm 1991 và chuyến viếng thăm vào ngày thế giới thanh niên - cách nhau ít tháng) đuợc coi là một mà thôi. Thực sự chuyến viếng thăm tại Czestochowa để chủ tọa Ngày thế giới thanh niên không phải là chuyến viếng thăm mục vụ tại Ba lan và cho Ba lan. Trong những ngày này, có ngưòi viết : đây là chuyến viếng thăm lần thứ bẩy, thực ra họ cũng có lý do viết như vậy.

Tờ Il Messaggero ( 01.6.97 ) viết với tít 5 cột trên trang dành cho các biến cố: "ÐTC nói : Ba lan trở nên tồi tệ hơn". Ðây là lời Ngài nói trong buổi gặp các phóng viên báo chí lúc máy bay đang bay từ Roma đến Wroclaw. Ngài không giải thích lý do của việc tồi tệ hơn này. Nhưng ký giả Orazio Petrosillo chú thích lời của ÐTC như sau: Tất cả đều hiểu rằng Ðức Gioan Phaolô II không hài lòng vì các người cựu cộng sản trở lại quyền tại Ba lan. Họ chủ trương phá thai , họ đưa ra một hiến pháp "có tính cách bố đời" , loại trừ các giá trị tôn giáo ra ngoài. 60% người dân Ba lan không đi bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý về Hiến pháp mới.

Dù Tối cao Pháp viện phán quyết: luật phá thai trái hiến pháp, nhưng họ quyết định tổ chức cuộc trưng cầu dân ý để phế bỏ phán quyết của Tối cao pháp viện.

Orazio Petrosillo trưng lại lời của tờ báo Ba lan "Xzycie" xuất bản tại Warsawa: "Chúng ta đang sống trong một quốc gia tự do, nhưng chia rẽ nhau". Ðặc phái viên của Tờ Il Messaggero viết tiếp : ÐTC không muốn đào sâu thêm những chia rẽ này giữa các người đồng hương của Ngài. Ngài đã nói ngay khi tới sân bay Wroclaw: "Ca ngợi những thành công đã thu lượm được và lo lắng về những căng thẳng trong nước".

Trong diễn văn chào mừng ÐTC tại sân bay, Tổng thống Kwasniewski hãnh diện về Ba lan hiện nay và ông chắc rằng "ÐTC cũng có thể hãnh diện về Quê hương của Ngài , vì Ba lan đã thay đổi và tiến đến chỗ tốt đẹp hơn".

Tờ Il Messaggero loan tin: Nếu không có thay đổi bất ngờ vào giờ chót, thì Ðức Gioan Phaolô II sẽ gặp Ðức Alexis đệ nhị Giáo chủ Giáo hội chính thống Nga ngày 21 tháng 6 tới đây tại Wien, thủ đô Áo quốc. Ðây là cuộc gặp gỡ lịch sử và đầu tiên giửa Vị Giám mục Roma và vị Giáo chủ của một Giáo Hội Chính Thống đông số nhất trên thế giới. Cuộc gặp gỡ sẽ diễn ra tại Ðan viện Xitô Heiligenkreuz. Sau cuộc thảo luận riêng giữa ÐTC và Ðức Giáo chủ, cuộc gặp gỡ được kết thúc bằng buổi cẩu nguyện chung.

Nhật báo công giáo của Giáo hội Ý , tờ Avvenire (01.6.97) dành hai trang đặc biệt: trang hai và trang ba, cho chuyến viếng thăm của ÐTC tại Ba lan.

Trên trang 2, báo này để hình ÐTC ở giữa các chủng sinh đại chủng viện Wroclaw - hình nhà thờ Thánh Micae, nhà thờ giáo xứ của Chân Phước Edith Stein (sắp được phong lên bậc Hiển Thánh) và hình Tổng Thống Cộng hòa Ba lan, ông Aleksander Kwasniewski. Trên đầu trang, Avvenire đặt tít lớn chiếm cả trang: "Ðến Ba lan để rao giảng hòa giải". Trên tít lớn này, tờ báo công giáo Ý viết: Trước hình ảnh của một quốc gia mơ ước trở thành "con hùm của nền kinh tế Châu Âu, ÐTC nhắc lại các quyền của mỗi một con người, cả quyền của những ngưòi không được bênh vực. Lời ám chỉ luật phá thai đã được Quốc hội phê chuẩn và bị Tối cao Pháp viện bác bỏ. Cuộc nói chuyâện riêng với Tổng Thống Ba lan.

Duới tít lớn, Avvenire viết: Một cuôïc trưng cầu dân ý cho biết: người đồng hương của Ngài ủng hộ và theo Ngài. Báo này đưa ra con số chi tiết về cuộc trưng cầu dân ý. 47% người được phỏng vấn tuyên bố mình sẽ đi xưng tội trong dịp ÐTC viếng thăm - 81% cho rằng chuyến viếng thăm sẽ củng cố đức tin và đời sống thiêng liêng - 51 % củng cố cả đời sống xã hội và chính trị nữa. Chỉ có 3% tỏ thái dộ lãnh đạm đối với chuyến viếng thăm.

Bài hai của trang hai dành nói về Chân Phước Edith Stein. Bên cạnh hình nhà thờ Thánh Micae, nhà thờ giáo xứ của Edith Stein, báo này viết: Bên hữu ngạn sông Oder, Edith Stein nhà triết học và đồ đệ của Triết gia Husserl, đến đây suy tư trước khi quyết định chọn con đường Tu Dòng Kín. Nhà của Bà nay chỉ còn các bức tường, nhưng công việc sửa lại đã được khởi sự.

Nơi trang ba, Avvenire để hình lớn lúc ÐTC đến sân bay Wroclaw. Duới hình này, viết tít cả trang: Ngày trở lại nhà. Bên cạnh hình, báo này ghi những lời sau đây: "Dù Tôi phải sống xa quê hương, Tôi vẫn cảm thấy mình là nguời con của đất nuớc này". Vừa xuống khỏi máy bay, ÐTC nói : "Tôi muốn cùng với các người đồng hương của Tôi tuyên xưng Ðức Tin nơi Ðấng là Trung Tâm của lịch sử thế giới và của quốc gia này, đã lãnh phép rửa tội hơn một ngàn năm nay".

Bài hai của trang ba, thuật lại buổi gặp gỡ đại kết ở tòa nhà thể thao: "Từ Halla Ludowa, lời kêu gọi tha thiết của ÐTC : hiệp nhất? Ðây là một việc bắt buộc. Chúng ta không thể dừng lại được nữa. Trước hơn 6 ngàn người: công giáo, chính thống, Tin Lành, .Ðức Gioan Phaolô II mời gọi các tín hữu Kitô đối thoại và lắng nghe tiếng Chúa và lắng nghe nhau.

Bài ba của trang ba đăng lại bài của sử gia Michnik viết trên báo "Gazeta Wyborcza", bình luận về chuyến viếng thăm của ÐTC: "Chúng ta cần đến Giáo hội".. Ông viết : Nền dân chủ Ba lan cần đến Giáo hội , nhưng tôi ước mong Giáo hội nói với giọng nói của Phúc âm , không phải với giọng nói của những đạo binh thánh giá . Chúng ta cần đến một Giáo hội làm cho chúng ta tin rằng có thể thắng sự dữ bằng sự lành, như ÐTC dạy.

Báo Avvenire cũng nhắc lại lời của Tờ báo Pháp Libération ( thiên tả , có cái nhìn chính trị hơn là tôn giáo, mục vụ ) : Ðức Gioan Phaolô II "tournée" để ủng hộ phe hữu, nhất là những đoàn viên của Solidarnosc. Tờ Libération chú thích: Thời cộng sản, Giáo hội đại diện cho ngưòi dân, nhưng ngày nay nguời dân không muốn các giám mục can thiệp vào sự lựa chọn chính trị của họ nữa.

Trái lại tờ New York Times so sánh sự quan trọng của chuyến viếng thăm lần này như sự quan trọng của chuyến viếng thăm lần đầu: đem lại sức mạnh cho Solidaronsc.

(Roma ngày 01.6.97 - P. Trần đoàn Kết, Lm)

Ðiểm báo về chuyến thăm của ÐTC tại Ba lan
Bài 2: Ðiểm báo ngày 02.06.1997

Ðiểm báo ngày 02.06.1997 về chuyến viếng thăm của ÐTC tại Ba lan (bài 2) Các báo chí chú trọng nhiều đến bài giảng ÐTC đọc trong Thánh lễ bế mạc Ðại hội Thánh Thể quốc tế thứ 46 tại Wroclaw (Ba-lan), trong đó ÐTC nhắc đến nạn đói trên thế giới, đến vấn đề tự do. Tờ Il Messaggero (2.6.97) dành một bài trên trang "các biến cố quốc tế" viết với tít lớn: ÐTC: bánh ăn và tự do cho thế giới. Duới tít này, tác giả viết: Ðức Gioan Phaolô II đòi lại vai trò của Giáo hội trong việc chiến đấu chống lại các chế độ độc tài. Hơn 200 ngàn ngưòi dự thánh lễ kết thúc Ðại hội Thánh Thể tại Wroclaw. Trong bài, Báo này nhắc lại lời ÐTC về tự do: "Sự tự do thực đòi phải có trật tự luân lý, trật tự của các giá trị, của sự thật, nếu không, khi nào trong lãnh vực luân lý có sự hỗn loạn ngự trị, lúc đó sự tự do chết đi và con nguời từ tự do trở thành nô lệ của các bản năng và của các giá trị giả dối". Vấn đề tự do này, tác giả viết tiếp, vẫn còn là một chuyến ra đi của Ðức Wojtyla sau khi bức tường sụp đổ. Mục tiêu của chuyến viếng thăm là để giúp các nguời đồng hương của Ngài xây dựng một nền tự do thực, vì tự do thực đòi nhiều hy sinh.

Tờ Il Tempo, một tờ báo lớn của Roma, dành ba bài cho chuyến viếng thăm.

Tít của bài nhất chiếm cả trang 6 : "Ðám đông chung quanh ÐTC". Trên tít này: " Ðức Gioan Phaolô II kết thúc Ðại Hội Thánh Thể quốc tế tại Wroclaw . Ngài tố cáo những "xuyên tạc chưa hề nghe thấy" của chế độ tự do. Duới tít lớn: "Tự do thực là tự do xây dựng không phải tự do chia rẽ. Báo này viết: Những quan sát viên "bố đời" (nghịch đạo, chống Giáo hội, ghét giáo sĩ) cả thế giới nói đến "sự lãnh đạm của Ba lan" đối với chuyến viếng thăm của ÐTC, Nhưng tại Wroclaw chúa nhật vừa qua hơn 200 ngàn nguời dự Thánh Lễ duời trời mưa lạnh (ban đêm 4 độ và nhiều người ngủ ngoài trời để chiếm chỗ, không nề quản thời tiết) và khoảng một triệu ngưòi chờ đợi hai bên đưòng từ sân bay về nhà thờ chính tòa Wroclaw, để hoan hô và chào mừng "ngưòi con ưu tú nhất của Ba lan" trở lại thăm Quê hương. Phải chăng đây là một sự lãnh dạm của người dân Ba lan, như các quan sát viên "bố đời kia" đã quả quyết? - Phát ngôn viên Tòa Thánh, tiến sĩ Navarro Valls, ngưòi theo sát ÐTC trong các chuyến viếng thăm , tuyên bố: "Chính Ðức Gioan Phaolô II cũng ngạc nhiên về tâm tình của người dân tuốn ra các ngả đường, dù trời xấu.

Về tự do, ÐTC đặt câu hỏi: Con nguời có thể xây dựng được tự do tự mình và hơn nữa chống lại Chúa Kitô không? Ðây là ý thức hệ của chế độ tự do và của chế độ độc tài đỏ, nay đã thất bại. Báo này nhắc lại lời ÐTC trong bài giảng chúa nhật: "Nguời ta tìm cách thuyết phục con ngưòi và các xã hội rằng Thiên Chúa là ngăn trở của tự do, tìm cách thuyết phục con nguời rằng Giáo hội không những không hiểu tự do mà còn sợ tự do nữa..." Ðức Gioan Phaolô II quả quyết: "Ðây là một sự xuyên tạc chưa hề nghe thấy. Tự do là ơn gọi của Giáo hội....". Rồi Ngài ứng khẩu với giọng cứng cát: "Lời tố cáo và xuyên tạc kia không thể nói về Giáo hội tại Ba lan được. Trên đất này biết bao lần Giáo hội là người bênh vực tự do giữa ngưòi dân và cho người dân, nhất là trong 50 năm qua...".

Về nạn đói thế giới, cũng với giọng cứng cát ÐTC nhắc đến nạn đói khổ của các dân tộc, nhất là các dân tộc thuộc thế giới thứ ba. Ngài nhắc đến hố sâu giữa ngưòi giầu và người nghèo. Ngài yêu cầu tỏ tình liên đới và khuyên các ngưòi giầu, các nhà sản xuất dừng chỉ nhằm trục lợi, nhưng hãy nhìn vào con ngưòi truớc hết và phẩm giá của họ. Lời lẽ của ÐTC gây xúc động nhiều nơi Ðức TGM chính thống Damaskinos, Ðại diện của Tòa Giáo chủ Constantinopoli tại Ðại hội Thánh Thể. Trong lễ nghi ban bình an, ÐTC và Ðức TGM đã ôm chặt nhau, sau đó Ðức TGM chính thống cúi hôn tay ÐTC, một cử chỉ bất ngờ và cảm động ít khi xẩy ra.

Báo Il Tempo nhắc đến phái đoàn Cuba, do Bộ trưởng Tôn giáo cầm đầu, đến Wroclaw, để theo dõi chuyến viếng thăm của Ðức Gioan Phaolô II. Phát ngôn viên Tòa Thánh, tiến sĩ Navarro Valls, giải thích: Phái đoàn cũng đến để học hỏi về cách tổ chức chuyến viếng thăm của ÐTC tại Cuba vào cuối thàng giêng năm tới đây.

Tờ báo Roma còn dành một bài về trẻ em, vì chúa nhật vừa qua, tại Ba lan cử hành ngày nhi đồng. Nhân dịp này ÐTC gửi "cái hôn" cho tất cả các em nhỏ. ÐTC nói: "Tôi xin gửi tới các em nhỏ tại Wroclaw, tại Ba lan và trên cả thế giới" cái hôn âu yếm của Tôi, cách riêng Tôi muốn nói với các em bị bỏ rơi, các em đau khổ, vì thiếu tình thương của những người mà các em đang sống với họ, và các em không được sinh ra".

La Stampa, tờ báo xuất bản tại Torino, thành phố xe hơi của Ý, dành hai bài cho chuyến viếng thăm nơi trang về các biến cố thế giới.

Bài nhất với tít lớn chiếm cả trang, viết: ÐTC quở trách Ba lan và thế giới. Duới tít báo này viết: Nhắm tới cuộc gặp gỡ lịch sử với Ðức Giáo chủ Moscowa. Trên trang này, la Stampa để hình các tín hữu đang theo dõi thánh lễ trên màn ảnh bự tại Wroclaw. Trong bài báo này viết: hai bài học, một bài về lời kêu gọi các nhà chính trị, kinh tế về trách nhiệm của họ trong việc phân phối các tài sản, các sản phẩm trên cả thế giới cũng như tại mỗi quốc gia , để chấm dứt nạn đói khổ trên mặt đất này. Bài học hai: về tự do. Ba lan và các nước Trung-Ðông Âu đã nếm mùi vị của nô lệ, nay lấy lại được tự do và chủ quyền, sau nhiều năm duới chế dộ độc tài Ðức Quốc xã và Cộng sản. Tại đây từ ngữ "tự do" có một ý nghĩa riêng biệt: chúng ta biết rõ chiến tranh, bất công và nô lệ. Nhưng tự do phải được xử dụng đứng đắn, không phải chỉ chiếm hữu và rồi làm mất đi.

Dân chúng hoan hô : Viva il Papa ( hoan hô, vạn tuế ÐTC ) - Ngài trả lời khôi hài: "Tôi còn sống, dù 77 tuổi rồi". Toàn dân cất hát bài "Stolat". (chúc thọ, chúc 100 tuổi). Báo này nhắc lại: ÐTC xem ra mệt nhọc, ngay từ lúc đầu lễ.Nhưng tiếng nói vẫn mạnh mẽ và hấp dẫn. Báo này cho biết: bên sau bàn thờ (phòng mặc áo) ban tổ chức dọn một giường sẵn cho ÐTC, nếu cần đến, Ngài không phải đi xa. Nhưng ÐTC không muốn biết đến sự tiện nghi này.

Hãng Reuter nhắc đến những biện pháp an ninh rất nghiêm nhặt. Các linh mục, nam nữ tu sĩ cũng phải qua máy "detector" và khám xét khi vào dự thánh lễ. Báo Corriere della sera nói đến một số người ngủ đêm ngoài trời bị cảm lạnh phải đưa vào bênh viện.

(Roma ngày 2.6.97 - P. Trần đoàn Kết, Lm).

Ðiểm báo về chuyến thăm của ÐTC tại Ba lan
Bài 3: Ðiểm báo ngày 03.06.1997

Ðiểm Báo ngày 03.06.1997 về chuyến viếng thăm của ÐTC tại Ba lan (bài 3)

Các báo chí Ba lan có tính cách quốc gia cũng như địa phương, bất cứ thuộc khuynh hướng nào, đều dành nhiều trang cho chuyến viếng thăm của Ðức Gioan Phaolô II tại Quê hương. Xét chung các báo này không có bình luận, mà chỉ thuật lại các lời của ÐTC đã nói lên, rồi kể lại một vài sự việc xẩy ra.

Tờ Gazeta Wyborcza, khuynh hướng tự do, một tờ báo phổ biến nhất trong nước, trước đây là của Công đoàn Solidarnosc, dành tới 8 trang trên 40 trang (tức 20%) cho chuyến viếng thăm. Thuật lại việc ÐTC bác bỏ những tố cáo Giáo hội chống lại tự do, báo này nhấn mạnh đến việc người dân vổ tay hoan hô ÐTC, kể cả những vị ngồi hàng đầu trong thánh lễ: Tổng Thống Aleksander Kwasniewski . Tờ Gazeta Wyborcza là nhật báo duy nhất đăng lại hoàn toàn các diễn văn của ÐTC. Trong chuyến viếng thăm 1991, báo này đã chỉ trích ÐTC về các diễn văn về Mười Ðiều Răn. Lần này, tỏ thái độ rất dè đặt, ít là trong lúc này, chỉ tường thuật , nhưng không bình luận gì cả. Ðiểm được báo này nhấn mạnh hơn cả và dành nhiều bài là những những diễn văn ÐTC nói về nên dân chủ và tự do.

Hai tờ khác: Rzeczpospolitica (Respublica), thiên chính phủ và tờ Gazeta Krakowska (Gazette của Cracovia), chú ý đến những sự kiện gây xúc động. Các tít của hai báo này nói lên khuynh hướng này: nhưng tác động xúc cảm . Tờ Gazeta Krakowska tin chắc rằng lời then chốt của chuyến viếng thăm này sẽ là "Solidarnosc", rồi đặt câu hỏi: ÐTC sẽ nói về tình liên đới nào? Tờ Rzeczpospoliica dành 2 trong 32 trang cho chuyến viếng thăm. Còn tờ Gazeta Krakowska dành 2 trong số 12 trang (16%).

Nhật báo Zycie ( sự sống ), khuynh hướng độc lập, ôn hòa, phổ biến trong cả nước, dành nhiều trang hơn cả, sánh với số trang của báo này : 5 trên 16 trang (tức 32%), với phụ trương "đời sống của Người hành hương" (ÐTC) . Báo này cho rằng trong bài giảng ÐTC có những lời gắt gao đối với ý thức hệ tự do. Báo này cũng thuật lại chính lời ÐTC nói: "Tôi đến với anh chị em nhân danh Chúa Giêsu, Ðấng có hôm qua, hôm nay và mãi mãi".

Tờ Zycie và một tờ báo khác ở Cracovia : "Dziennik Polski" (nhật báo Ba lan) đề cao lời ÐTC nói về nạn đói trên thế giới.

Các báo xuất bản tại Ý vẫn tiếp tục dành nhiều bài về chuyến viếng thăm.

Tờ Il Tempo (3.6.97) dành hai bài: Bài nhất: Tôi mỗi ngày mỗi già thêm mãi. Anh chị em cầu nguyện cho Tôi được tới năm 2000. Trên tít, báo này viết: Ðức Gioan Phaolô II tiết lộ ngài đến Ba lan để xin Thánh Adalberto ơn mở Năm Thánh 2000 - Duới tít: Một chương mới của Giáo huấn của ÐTC: "Nạn thất nghiệp là dấu chỉ của một sự thụt lùi của một dân tộc".

Bài hai là bài bình luận với tít: "Gánh nặng của thế giới trên vai của Ngài". Trong bài này tác giả Citterich nói đến việc tiết lộ lời của Ðức Cố HY Wyszinski nói với Ðức Karol Wojtyla khi được bầu làm Giáo Hoàng: "Chúa đã chọn Cha, thì Cha sẽ phải đưa Giáo hội vào Ngàn Năm Thứ ba". Tác giả nói đến tình bằng hữu giữa hai vị Hông Y Ba lan. Lần này Ngài tiết lộ công khai tại quê hương lời của Ðức cố HY Wyszinski và nói đến tuổi già yếu mỗi ngày mỗi gia tăng. Vì thế Ngài trở về Quê hương (như thể từ giã) để xin cầu nguyện hầu đủ sức để đưa Giáo hội vào Ngàn Năm thứ ba.

Nhật báo La Stampa dành một bài nơi trang 10 với tít lớn cả trang: Nguời dân Ba lan, Tôi kêu lên để chống lại những bất công . Một bài giảng cứng rắn về các vấn đề xã hội. Trên tít, báo này viết: "Tôi muốn hướng dẫn Giáo hội vào Ngàn Năm thứ Ba". Dân chúng hô lên : Stolat : chúc 100 tuổi . Trong bài, báo này để hình ÐTC đang bước lên bàn thờ dâng thánh lễ và một hình khác của một phụ nữ tuổi khá cao giơ tay lên trời không biết để hoan hô ÐTC hay để cầu nguyện.

Tờ Avvenire (3.6.97) dành 2 trang đặc về chuyến viếng thăm với nhiều bài khác nhau trong đó có bài: Châu Âu nơi trường học của Thánh Adalberto - Ðức Cha Muszynski, TGM giáo phận Gniezno nói: "Thánh Adalberto là một nhà truyền giáo trong thời kỳ hỗn loạn và sợ hãi. Có thể ÐTC sẽ tuyên bố Thánh Nhân làm Quan Thầy của cựu Lục địa".

Trong bài , báo này để hình 7 vị Quốc trưởng được ÐTC mời dự thánh lể kính Thánh Adalberto tại Gneizno:

7 quốc gia này đã được Thánh Adaleberto rao giảng Tin Mừng cách đây hơn một ngàn năm.

Bài khác, Avvenire viết: Việc khai thác là một tội . Lời của ÐTC nói lên trong bài giảng tại sân bay cũ của Quân đội Sô viết ở Legnica (Ba lan) - Ðức Wojtyla nói: Ðối với những ai có phướng tiện , tạo nên công ăn việc làm cho người khác là một bổn phận bắt buộc. Thiếu việc làm là một dấu chỉ chậm tiến xã hội và kinh tế. Tôi xin Thiên Chúa để tất cả những ai muốn có cơm bánh hằng ngày một cách liêm khiết, được những điều kiện để tiến đến điều họ ước mong".

(Roma ngày 3.6.97 - P. Trần đoàn Kêt, Lm).

Back to Radio Veritas Asia Home Page