Diễn Văn của ÐTC
trong chuyến thăm Liban.
Ngày thứ nhất: Thứ bảy
10/5/97.
"Tôi đến Nhà Anh Chị Em, hỡi những người Liban thân mến, như một người bạn, đến thăm một dân tộc mà tôi muốn nâng đỡ trên con đường cuộc sống hằng ngày. Như là người bạn của đất nước Liban, tôi đến để khuyến khích những con cái nam nữ của đất nước nầy, một đất nước có truyền thống văn hóa và tôn giáo lâu đời, một đất nước đang mong ước được độc lập và tự do".
Ðó là những lời đầu tiên ÐTC đã thốt lên khi đặt chân xuống phi trường thủ đô Beirut, vào lúc 12:22 phút trưa hôm qua, thứ bảy 10/5/97. Chuyến viếng thăm Liban chỉ kéo dài trong vòng 32 tiếng đồng hồ. Chiều hôm nay, Chúa Nhật, ÐTC trở về lại Roma, sau khi đã cử hành thánh lễ vào ban sáng, để chính thức kết thúc Khóa Họp Ðặc Biệt của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Liban, đã được diễn ra tại Vatican vào tháng 11 và 12 năm 1995 vừa qua. Vì sự khác biệt thời giờ, chúng tôi chỉ có thể tường thuật những biến cố của ngày hôm nay, chúa nhật 11/5, trong các chương trình của ngày mai thứ hai 12/5 mà thôi.
Giờ đây, chúng ta hãy theo dõi những chi tiết của ngày viếng thăm hôm qua, thứ bảy 10/5. Cuộc tiếp đón ÐTC tại Phi Trường thủ đô Beirut thật là nồng nhiệt. Vừa xuống khỏi máy bay, của hảng hàng không Alitalia, có vẽ huy hiệu quốc gia Liban và huy hiệu Tòa Thánh Vatican, ÐTC đã đưa tay chúc lành rồi cúi mình hôn đất Liban, được hai bạn trẻ dâng lên, để ÐTC khỏi phải quỳ xuống hôn đất, theo như thói quen vẩn làm khi đến thăm một quốc gia nào đó lần đầu tiên. Hai bạn trẻ nầy bị mồ côi do hậu quả của cuộc nội chiến tại Liban từ năm 1975 cho đến 1990. Chuyến viếng thăm Liban là một trong những mong ước khó thực hiện nhất của ÐTC nay thành sự thật. Thật vậy, ÐTC đã mong ước viếng thăm Sarajevo, và ngài đã thực hiện xong cuối tháng Tư vừa qua. ÐTC đã ước mong viếng thăm Liban, và nay ngài đang thực hiện. ÐTC đã ước mong viếng thăm Cuba, và ngài sẽ thực hiện nó vào tháng giêng năm tới 1998. Còn hai chuyến viếng thăm đã được ÐTC công khai nhắc đến, nhưng cho đến giây phút nầy, chưa có dấu hiệu chuẩn bị nào được thực hiện, đó là viếng thăm Thánh Ðịa và viếng thăm Trung Quốc.
Phi Trường Quốc Tế Beirut nằm mở ra biển, và thời tiết lúc ÐTC đến, trưa hôm qua, có nắng tốt. Ðón ÐTC tại Phi Trường, có những vị lảnh đạo cao nhất từ phía chính phủ và từ phía cộng đồng tôn giáo. Giây phút ÐTC xuống khỏi máy bay, 21 tiếng súng đại bác nổ vang, và chuông các nhà thờ công giáo trên toàn quốc Liban đã đổ vang trong vòng 15 phút, để mừng ÐTC đến thăm. Trong bài diễn văn đầu tiên tại Phi Trường Quốc Tế Beirut , ÐTC đã bộc lộ những tâm tình của ngài đối với đất nước và toàn dân Liban không phân biệt niềm tin tôn giáo, để kêu gọi sự hòa giải và cộng tác của mọi người để xây dựng tương lai. ÐTC đã nói như sau:
Trong những năm chiến tranh, cùng với toàn thể giáo hội, tôi đã chú ý theo dõi những giây phút khó khăn mà dân tộc Liban phải trải qua. Cùng với lời cầu nguyện, tôi đã hiệp thông với những đau khổ mà dân tộc Liban phải chịu. Trong nhiều trường hợp, ngay từ khởi đầu triều giáo hoàng của tôi, tôi đã lên tiếng kêu gọi cộng đoàn quốc tế, hãy giúp đỡ cho nguời dân Liban tìm gặp lại Hòa Bình, bên trong một lảnh thổ được nhìn nhận và được kính trọng bởi tất cả mọi người, và hãy giúp cho công cuộc tái thiết một xã hội công bằng và đầy tình huynh đệ. Xét trên bình diện tự nhiên, nhiều người đã chết một cách vô ích vì cuộc xung đột. Các gia đình bị phân tán. Một số người dân Liban phải di cư, xa quê hương của họ. Những con người thuộc nền văn hóa và tôn giáo khác biệt nhau, trước đây đã sống trong sự thông cảm và hòa hợp, nhưng rồi bị chia lìa, và cả chống đối nhau dữ dội. Cuối cùng, giai đoạn nầy đã qua rồi. Nó chỉ còn hiện diện trong ký ức và để lại nhjiều vết thương trong con tim. Tuy nhiên đất nước Liban được mời gọi nhất quyết hướng về tương lai, một tương lai được quyết định một cách tự do, do bởi chọn lựa của nguời dân sinh sống trên đất nước nầy….
Từ giây phút nầy, mỗi nguời đều được mời gọi dấn thân cho hòa bình, cho sự hòa giải và tình huynh đệ, vừa thực hiện những cử chỉ tha thứ và vừa hoạt động để phục vụ cho cộng đồng quốc gia, ngỏ hầu không bao giờ bạo lực sẽ thắng thế trên đối thoại, sự sợ hải và thất vọng thắng thế trên niềm tin tưởng, sự hiềm thù thắng thế trên tình yêu thương huynh đệ.
Trên đất nước Liban mới nầy, đang từ từ được xây dựng lại, cần phải để cho mỗi một công dân một chổ đứng, nhất là cho những ai, với tâm tình yêu mến quê hương thôi thúc, muốn dấn thân trong lãnh vực chính trị và trong sinh hoạt kinh tế. Từ quan điểm nầy, điều kiện trước tiên cho mọi hoạt động thật sự dân chủ, được kết thành bởi sự quân bình đúng giữa những sức mạnh sống động của đất nước, theo nguyên tắc hổ trợ nhau, nguyên tắc đòi hỏi sự tham dự và tinh thần trách nhiệm của mỗi người trong những quyết định. Hơn nữa, việc quản trị "việc nước", cần được đặt trên tinh thần đối thoại và thông cảm, không phải để đặt ưu tiên những lợi lộc riêng, hay để duy trì những ưu tiên, nhưng bởi vì mỗi hành động là một việc phục vụ cho anh chị em, bất luận sự khác biệt về văn hóa và tôn giáo.
Ðó là những tâm tình của ÐTC và những lời khuyên hết sức thiết thực của ngài cho mọi người dân Liban. Vào cuối bài diển văn, ÐTC đã nhắc đến mục tiêu thứ hai của chuyến viếng thăm, là kết thúc khóa họp đặc biệt THÐGM Liban. ÐTC nói là ngài mang đến cho tất cả người Kitô và mọi nguời thiện chí, kết quả của khóa họp của các giám mục công giáo. Văn Kiện Hậu THÐGM mà ngài sẽ ký nhận trong cuộc gặp gỡ sắp đến với các bạn trẻ Liban, là lời mời gọi người dân hãy tin tưởng mở ra trang mới cho lịch sử của họ, vượt qua những chia rẽ giữa các giáo hội khác nhau, góp phần vào sự phát triển đất nước.
Sau biến cố tiếp đón tại Phi Trường, ÐTC dùng xe tiến về Dinh Tổng Thống, đi qua các vùng của người hồi giáo Sunit, và sciit, và vùng của người Kitô, để nói lên rằng ÐTC muốn thăm tất cả những cộng đoàn chính tại thủ đô. Dân chúng đứng hai bên đường chào đón ÐTC với nhiều xúc động, nhiều nguời đã khóc vì vui mừng. Tại Dinh Tổng Thống, ÐTC gặp một bất ngờ: Ðó là Tổng Thống Liban cùng ban nhạc đã hát bài mừng sinh nhật thứ 77 của ÐTC vào ngày 18/5. Ðây là chuyến viếng thăm thứ 77 của ÐTC, và còn vài ngày nữa là đến ngày sinh nhật, ÐTC bước vào tuổi 77. Tại Dinh Tổng Thống nầy, ÐTC chào thăm Tổng Thống, rồi chào thăm vị chủ tich quốc hội, và chào thăm vị Chủ Tịch Hội Ðồng chính phủ. Sau đó, cũng tại Dinh Tổng thống Liban nầy, ÐTC gặp gỡ những vị lãnh đạo của các cộng đồng Hồi Giáo. Sau những giây phút chào thăm nầy, ÐTC dùng trực thăng đi đến địa điểm BKERKE, nằm cách thủ đô Beirut 15 cây số về hướng Ðông Bắc. Rồi từ BKERKE, ÐTC lại dùng xe đến Tòa Sứ Thần Tòa Thánh ở HARISSA, cách BKERKE 5 cây số, để dùng cơm và nghỉ trưa.
Chiều thứ bảy, ÐTC đến Vương Cung Thánh Ðường Ðức Bà của Liban, để gặp gỡ các bạn trẻ toàn quốc Liban. Và trong cuộc gặp gỡ nầy, trước mặt các bạn trẻ, ÐTC ký nhận Tông Huấn Hậu THÐGM Liban. Trong bài diễn văn sau đó, ÐTC giải thích ý nghĩa của việc làm nầy như sau:
Ngày hôm nay, Cha đã chọn chúng con làm người chứng đặc biệt vừa đồng thời là người nhận lảnh sứ điệp canh tân mà Giáo Hội và đất nước chúng con cần đến. Cha khuyến khích chúng con hăng say tham dự tích cực vào việc áp dụng những định hứng của khóa họp THÐGM Liban. Cùng với các vị Giáo Chủ, các giám mục, các linh mục, tu sĩ nam nữ, với toàn thể dân Chúa, chúng con có trách vụ làm chứng cho Ðấng Phục Sinh bằng lời nói và bằng trọn cả đời sống chúng con.Trong cộng đoàn Kitô, mỗi người chúng con được mời gọi lãnh lấy phần trách nhiệm của mình. Lắng nghe Chúa Kitô mời gọi chúng con và muốn làm cho đời sống chúng con được hoàn thành tốt đẹp, chúng con hãy đáp trả ơn gọi đặc biệt của chúng con, trong chức linh mục, trong đời tận hiến, hay trong đời hôn nhân. Trong mọi bậc sống, việc dấn thân theo Chúa là nguồn mạch ban niềm vui lớn lao cho chúng con.
Trước đó, trong bài diễn văn cho các bạn trẻ Liban, ÐTC nhắc lại hình ảnh Chúa Giêsu Phục Sinh hiện đến với hai môn đệ trên đường Eâmau, để cũng cố lại niềm tin, và ban lại cho các ngài sức mạnh chu toàn sứ mạng. Và ÐTC áp dụng điều nầy cho cuộc đời các bạn trẻ. ÐTC khuyên các bạn trẻ đừng để mình ngã lòng vì thử thách thập giá, như hai môn đệ về làng Eâmau, đã ngã lòng trước biến cố Chúa chịu chết. Nhưng hãy để cho Chúa đến đồng hành với mình. ÐTC đã khuyên các bạn trẻ như sau:
Hởi các bạn trẻ Liban, Chúa Kitô muốn đồng hành với chúng con. Khi chúng con chu toàn bổn phận hằng ngày, học hành hay làm việc, khi chúng con phục vụ anh chị em, khi chúng con chia sẻ với nhau những nghi ngờ và những niềm hy vọng, khi chúng con suy niệm kinh thánh, riêng cá nhân hay chung cộng đoàn, khi chúng con tham dự bí tích Thánh Thể, Chúa Kitô đến cùng đồng hành với chúng con. Ngài đi bên cạnh chúng con; ngài là sức mạnh của chúng con, là của ăn nuôi sống chúng con, là ánh sáng của chúng con. Các bạn trẻ thân mến, trong cuộc sống hằng ngày, đừng sợ để cho Chúa Kitô đến đồng hành với mình. Chúa Kitô đồnghành với chúng con và ban cho chúng con niềm hy vọng. Chúa Kitô tin tưởng vào chúng con, vì chúng con có trách nhiệm về cuộc sống của mình, cũng như cuộc sống của anh chị em, có trách nhiệm về tương lai của Giáo Hội tại Liban, về tương lai của đất nước chúng con.
Với cuộc gặp gỡ với các bạn trẻ, ÐTC kết thúc ngày thứ nhất viếng thăm Liban.