THỜI SỰ: Ðại diện các Giám Mục Châu Mỹ tham dự cuộc họp thượng đỉnh tại Cuba.
Sáng Chúa Nhật vừa qua, ngày 14.02.99 cuộc gặp gỡ lịch sử của những đại diện các Giám Mục Châu Mỹ đã được khai mạc bằng thánh lễ đồng tế tại Ðền Thánh Ðức Bà của Ðức Ái, tại Cobre (Nuestra Senora de la Caridad del Cobre), do Ðức Hồng Y Lucas Moreira Neves, Tổng Trưởng Bộ Giám Mục chủ sự. Sau đó các vị tham dự trở về La Havana, thủ đô, để bắt đầu công việc. Tham dự cuộc họp này có 31 vị, gồm 5 Hồng Y, 25 Tổng Giám Mục và Giám Mục, một linh mục, đến từ các nước Châu Mỹ Latinh, miền Caraibes, Hoa Kỳ và Canada.
Ðây là cuộc gặp gỡ đầu tiên như vậy diễn ra tại Cuba, nhất là được tổ chức đúng sau một năm của chuyến viếng thăm lịch sử của Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II tại quốc gia này, vào cuối tháng Giêng năm ngoái (1998). Cuộc gặp gỡ đã được dời lại ít ngày, vì cuối tháng Giêng 1999 vừa qua, ÐTC viếng thăm Mexico, để kết thúc Khóa họp riêng của Thượng Hội Ðồng Giám Mục thế giới về Châu Mỹ và công bố văn kiện Hậu-Thượng Hội Ðồng Giám Mục có tựa đề là: Giáo Hội tại Châu Mỹ, tại Ðền Thánh Ðức Mẹ Guadalupe (Thành phố Mexico), trước sự hiện diện của 500 Hồng Y, Tổng Giám Mục và Giám Mục đến từ các quốc gia Châu Mỹ. Ðức Cha Oscar Rodriguez Madariga, Tổng Giám Mục giáo phận Tegucigalpa, thủ đô Honduras, Chủ Tịch Liên Hội Ðồng Giám Mục Châu Mỹ đã tuyên bố như sau: "Trong cuộc gặp gỡ có tính cách đại lục này, ngoài việc làm bản thông kê về chuyến viếng thăm lịch sử của ÐTC tại Cuba, các Hồng Y, Giám Mục còn có cơ hội thuận tiện để bắt đầu học hỏi, nghiên cứu Tông Huấn Hậu-Thượng Hội Ðồng Giám Mục "Giáo Hội tại Châu Mỹ" được công bố cách đây một tháng. Các vị tham dự coi đây là một sự trùng hợp Quan Phòng của Thiên Chúa, để có một cái nhìn chung về tình hình các Giáo Hội tại Lục Ðịa Mỹ Châu, 10 tháng trước khi Cửa Thánh của Ðại Toàn Xá năm 2000 được mở ra.
Về cuộc gặp gỡ của các đại diện Giáo Hội Công Giáo Mỹ Châu tại Cuba, Cha José Felix Perez Riera, phó thư ký của Hội Ðồng Giám Mục Cuba tuyên bố như sau: Cuộc gặp gỡ này phải đẩy mạnh tất cả những gì mà chuyến viếng thăm của ÐTC để lại; trước hết là sự hiện diện của ÐTC tại Cuba, và sứ diệp của ngài để lại cho Giáo Hội và người dân Cuba, không những cho người Công Giáo mà cả người ngoài Công Giáo nữa. Sau đó là những suy tư về các thực tại và thách đố của Giáo Hội tại Cuba. Nguyên việc hội họp của các Hồng Y, Giám Mục, đại diện cả Châu Mỹ được tổ chức tại Cuba cho thấy rõ ràng rằng: các Giáo Hội chị em tại Châu Mỹ liên đới với nhau và cách riêng với Giáo Hội tại Cuba, một Giáo Hội trong nhiều năm đã phải sống trong cảnh cô lập và khó khăn. Cha nói thêm: Dĩ nhiên, Tông Huấn "Ecclesia in America" (Giáo Hội tại Châu Mỹ), cũng là đề tài quan trọng của những ngày học hỏi và suy tư này. Như mọi người biết: Ðây là một văn kiện quan trọng đặc biệt cho tất cả các Giáo Hội tại Mỹ Châu, liên hệ đến chương trình hoạt động mục vụ và rao giảng Tin Mừng trong Ngàn Năm thứ ba của Kỷ Nguyên Kitô và của Ðại Toàn Xá năm 2000. Ðây là cơ hội đầu tiên và thuận lợi, sau việc công bố Tông Huấn cách đây ít tuần lễ, để đào sâu và đi vào chi tiết nhiều khía cạnh khác nhau mà văn kiện đề nghị như đường hướng về giáo huấn; như những môi trường hoặc đề tài cần phải khai triển và, nhất là, như chỉ dẫn cho Ngàn Năm thứ ba. Trong bối cảnh này, các vị tham dự cũng sẽ bàn đến Khóa khoáng đại của Thượng Hội Ðồng Giám Mục thế giới thường lệ được triệu tập vào năm 2000.
Tông huấn về Giáo Hội tại Mỹ Châu là một văn kiện lịch sử được gửi đến cho hơn 700 triệu người dân Mỹ Châu, một văn kiện có thể được gọi là "Hiến Chương" phác họa chương trình của Giáo Hội tại Châu Mỹ, để bước vào Ngàn Năm thứ ba. Trong Hiến Chương này, điểm trung tâm được nêu cao rõ ràng cho Giáo Hội và cho các người Công Giáo Mỹ Châu, là chính Chúa Kitô, Ðấng Cứu Thế duy nhất có khả năng soi sáng mầu nhiệm về con người và mầu nhiệm về vũ trụ. Và từ điểm trung tâm này là Chúa Kitô, có ba đề nghị của ÐTC được đề cao; đó là: Con đường trở lại - Con đường hiệp thông và Con đường liên đới. Ba con đường này đều liên kết chặt chẽ với nhau. Sẽ chỉ có sự hiệp thông, nếu có sự trở lại; nếu có sự hiệp thông và trở lại, dĩ nhiên sẽ có sự liên đới. Ðây là những thách đố của thế kỷ và của Ngàn Năm tới đây. Không phải chỉ cho các người Công Giáo, mà cho tất cả nhân loại. Và đây chính là sự quan trọng của văn kiện Hậu Thượng Hội Ðồng về Châu Mỹ.
Một ký giả thuộc miền Châu Mỹ Latinh tuyên bố trên Ðài Vatican như sau: ÐTC có một khả năng rất lớn về phân tích những tình hình của mổi một nơi, trong những gì có liên hệ đến việc rao giảng Tin Mừng trong một xã hội như xã hội của Trung Mỹ, Nam Mỹ và miền Caraibes, những miền nghèo nàn cùng cực, và chậm tiến, nơi mà sứ điệp của Chúa Kitô được nhập thể theo từng giai đoạn, để thực sự đáp lại điều mà người dân nghĩ và ước muốn.
Cuộc gặp gỡ các vị đại diện của Giáo Hội Công Giáo Mỹ Châu tại Cuba, như Ðức Hồng Y Jaime Ortega, Tổng Giám Mục giáo phận La Havavna, tuyên bố, là giờ phút mang ý nghĩa sâu xa về hiệp thông Giáo Hội, trong bối cảnh chuẩn bị Khóa Họp thường lệ của Liên Hội Ðồng Giám Mục Châu Mỹ Latinh, vào tháng 5/1999 tới đây, tại Lima, thủ đô Perù. Khóa họp sắp tới sẽ được triệu tập để bầu lại Ban Chủ Tịch và phác họa chương trình mục vụ cho 4 năm tới đây, dựa theo những gợi ý của Tông Huấn hậu Thượng Hội Ðồng Giám Mục Mỹ Châu vừa được ÐTC công bố. Với văn kiện này, ÐTC mời gọi các Giáo Hội anh em hiện đã gần gũi với nhau, vì cùng thuộc nền văn hóa Tây Ban Nha, hãy cũng cố hơn nữa những giây liên kết cộng tác và tình liên đới, để tiếp tục và làm cho công việc cứu chuộc của Chúa Kitô trong lịch sử Châu Mỹ được lớn mạnh và sống động mỗi ngày mỗi thêm mãi, bằng việc khám phá chính nơi Con Thiên Chúa con đường để thực hiện sự trở lại, sống hiệp thông và liên đới.
Công việc của cuộc họp tại Cuba được kết thúc tại giáo xứ Corpus Domini ở thủ đô La Havana, hôm thứ Ba vừa qua, ngày 16 tháng 2/1999, với thánh lễ ngoài trời, với sự tham dự đông đảo của các tín hữu.
Các Giám Mục Châu Mỹ kêu gọi cải tiến quan hệ giữa Hoa Kỳ và Cuba.
(Reuters 16/02/99) - Cuba (Havana) - Giám Mục các nước thuộc Châu Mỹ đã bày tỏ cảm nghĩ rằng Hoa Kỳ nên chấm dứt lệnh cấm vận kinh tế trên Cuba, đồng thời quan hệ thân thiện giữa hai quốc gia nên được vãn hồi.
Lên tiếng hôm thứ Ba (16/02/99) nhân cuộc họp cấp vùng giữa các Giám Mục đại diện vùng Bắc, Trung và Nam Mỹ, lần đầu tiên diễn ra tại thủ đô Havana của Cuba, các nhà lãnh đạo Giáo Hội Châu Mỹ đã bày tỏ lập trường của giáo hội chống lại việc các chính phủ dùng võ lực hay bạo động, chẳng hạn như án tử hình hay ban hành lệnh cấm vận kinh tế, để giải quyết các vấn nạn chính trị cũng như xã hội. Ðức Hồng Y Jaime Ortega, Tổng Giám Mục Havana và là người chủ tọa cuộc họp, nói rằng, giáo hội Công Giáo, dưới sự hướng dẫn của ÐTC Gioan Phaolô II, ủng hộ con đường của "thương xót, cảm thông, hòa bình và hòa giải". Dựa trên những lời tuyên bố của ÐTC, Ðức Hồng Y Ortega và ba vị Giám Mục khác khẳng định rằng giáo hội chống lại lệnh cấm vận kinh tế do Hoa Kỳ áp đặt trên Cuba. Ðức Tổng Giám Mục Oscar Rodriguez Maradiaga của Tegucigalpa bên Hondura và cũng là chủ tịch Liên Hội Ðồng Giám Mục Châu Mỹ La Tinh, xác định rằng giáo hội sẽ tiếp tục dấn thân trong công tác kêu gọi bãi bỏ cấm vận kinh tế Cuba.
Về phần mình, Ðức Cha Theodore McCarrick, Tổng Giám Mục Newark thuộc bang New Jersey và người cầm đầu phái đoàn các Giám Mục Hoa Kỳ, đã đối chiếu sự căng thẳng giữa hai chính phủ Hoa Kỳ và Cuba, với quan hệ mật thiết giữa hai giáo hội Công Giáo Hoa Kỳ và Cuba. Ðức Cha McCarrick đã nói như sau: "Tôi hy vọng rằng trong một tương lai không xa nữa, quan hệ giữa hai chính phủ Hoa Kỳ và Cuba cũng sẽ trở nên tốt đẹp như vậy."
Ðức Hồng Y Tổng Giám Mục Havana lên án cuộc cấm vận của Hoa Kỳ đối với Cuba.
Havana [Apic 15/02/99] - Ðức Hồng Y Jaime Ortega, Tổng Giám Mục thủ đô Havana, lên án cuộc cấm vận kinh tế của Hoa Kỳ đối với Cuba.
Lên tiếng trong nghi thức khai mạc cuộc gặp gỡ các Ðức Giám Mục toàn Châu Mỹ hôm Chúa Nhựt [14/02/99] vừa qua, Ðức Hồng Y Tổng Giám Mục thủ đô Havana nói như sau: "Các ý thức hệ chính trị không thể thay thế cho tình yêu đối với tha nhân".
Ðức Hồng Y Ortega cũng lên tiếng chống lại án tử hình và hành động phá thai. Ngài cũng bày tỏ hối tiếc rằng quyền con nguời không được tôn trọng trong tất cả các quốc gia của lục địa.
Cuộc gặp gỡ các Ðức Giám Mục Công Giáo Bắc Mỹ và đại diện của liên hiệp các Hội Ðồng Giám Mục Mỹ Châu Latinh diễn ra mỗi năm một lần. Ðây là lần đầu tiên một cuộc gặp gỡ như thế được tổ chức tại Cuba.
Trong những vấn đề then chốt được đem ra bàn thảo, có việc chuẩn bị đón mừng năm thánh 2000 và học hỏi về tông thư hậu Thượng Hội Ðồng Giám Mục Mỹ Châu vừa được Ðức Thánh Cha công bố nhân chuyến viếng thăm Mehicô vừa qua.
Cuộc gặp gỡ sẽ kết thúc vào thứ Tư 17/02/99 với thánh lễ trọng thể tại giáo xứ "Corpus Christi" thuộc thủ đô Havana.