Tòa Thánh và Chính Phủ Việt Nam
Phỏng vấn Ðức Tổng Giám Mục Claudio Celli về cuộc đối thọai giữa Toà Thánh và Chính Phủ Việt Nam, trong vòng 4 ngày, từ ngày 14 đến 18 tháng 10, tại thủ đô Hà Nội.
Vatican (RG, thứ sáu 25/10/1996): Sau gần 4 ngày làm việc với Ban Tôn Giáo của Chính Phủ Việt Nam tại thủ đô Hà Nội, Phái Ðoàn Toà Thánh do ÐTGM Claudio Celli hưống dẩn đã về đến Roma sáng thứ bảy 19/10/96, với lời nhận định tổng quát về cuộc đối thọai như sau: Sau một năm rưỡi, Toà Thánh và Chính Phủ Việt Nam đã nối lại đối thọai một cách thành thật và trong sự kính trọng lẫn nhau. Hảng tin quốc tế Reuter thì cho rằng đây chỉ là ngôn ngữ ngoại giao mà thôi. Còn những vướng mắc chưa được giải quyết. Bản tin của Ðài Vatican thì nhận định là đã có những bước tiến tích cực nhỏ trên con đường dài còn nhiều khó khăn. Cô Fausta Speranza làm việc cho đài phát thanh Vatican đã đến phỏng vấn Ðức Tổng Giám Mục Claudio Celli, liền ngay sau khi ngài từ Việt Nam trở về và được ngài trả lời như sau:
Ðiều mà Toà Thánh luôn cố gắng thực hiện là nối lại cuộc đối thọai về những khía cạnh quan trọng của đời sống Giáo Hội Việt Nam. Giáo Hội Công Giáo muốn là người cộng tác tốt trong công cuộc phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam.
Hỏi: Thưa Ðức Cha, cuộc đối thoại nhằm đến những viển tượng như thế nào?
Ðáp: Về phần mình, Toà Thánh đã trình bày cho chính phủ Việt Nam rằng Toà Thánh muốn cộng tác một cách xây dựng hơn, luôn luôn tuỳ theo mức độ mà Nhà Nước Việt Nam dành cho Giáo Hội khoảng rộng và sự tự do để làm điều đó, trong lãnh vực giáo dục, y tế và nông nghiệp. Chính Phủ Việt Nam đã lặp lại với tôi là chính phủ nhìn sự cộng tác đó với thiện cảm, miễn là không có những hậu ý. Ðiều không thể chối cải là tất cả, một lần nữa, đều dính vào vấn đề chính là Tự do tôn giáo. Nhưng, tiếc thay, trong lãnh vực nầy, dù cuộc đối thọai có tính cách tích cực, nhưng chúng tôi nhận thấy rằng, khi nói về sự tự do tôn giáo, thì chính phủ Việt Nam và Toà Thánh lại nói trên những tần số khác nhau.
Hỏi: Xin Ðức Cha cho biết đâu là những giới hạn chính?
Ðáp: Ðó là những giới hạn của bao lần trước. Quả thật, những nhà thờ được mở cửa, các tín hữu tự do đến tham dự những lễ nghi, tham dự thánh lễ. Nhưng không thể chối cải rằng hoạt động mục vụ thật và riêng biệt của Giáo Hội còn phải chịu nhiều giới hạn.
Hỏi: Nhưng thưa Ðức Cha những ơn gọi cho thấy là đang tiến theo chiều ngược với sự giới hạn.
Ðáp: Con người có thể đặt ra những giới hạn cho sinh họat của Giáo Hội, nhưng không thể nào chận lại tác động của Chúa Thánh Thần. Một đàng. Chúng tôi nhìn nhận sự phong phú và đầy tràn ơn gọi linh mục tu sĩ, nam nữ; tuy nhiên, đàng khác, thật sự chính phủ giới hạn rất nhiều, trong lãnh vực ơn gọi linh mục. Và cho đến hôm nay, chính phủ chưa cho phép mở các tập viện.
Hỏi: Thưa Ðức Cha, về vấn đề giáo sĩ: có nhiều toà giám mục còn trống và có những giám mục đã lớn tuổi. Phái đoàn Toà Thánh có thể làm gì về vấn đề nầy không?
Ðáp: Trong cuộc họp, đã có những trao đổi thật nhiều, không dễ dàng, về vấn đề vị giám quản tông toà của Tổng Giáo Phận Thành Phố Hồ Chí Minh. Cuối cùng, chính phủ đã đồng ý việc bổ nhiệm hai giám mục phó. Như thế, dù là bước tiến nhỏ, nhưng phải kể như là bước tích cực trong cuộc đồng hành không dễ dàng.
Ðó là nội dung cuộc phỏng vấn Ðức Tổng Giám Mục Claudio Celli, trưởng phái đoàn Toà Thánh đến Việt Nam, từ ngày 14 đến 18 tháng 10 năm 1996. Trong thời gian lưu trú tại Nhà Khách của Chính Phủ tại Thủ Ðô Hà Nội, phái đoàn muốn gặp Ðức Cha Nicola Nghi Giám Quản Tổng Giáo Phận Thành Phố HCM, nhưng các vị thẩm quyền đã không cho phép Ðức Cha ra Hà Nội. Phái Ðoàn đành phải nhờ trung gian Ðức Cha Nguyễn Sơn Lâm, Tổng thư ký HÐGM VN, vào Thành Phố HCM, để gặp Ðức Cha. Vả lại, trong thời gian trao đổi với chính phủ, Phái Ðoàn Toà Thánh đã mong ước được cử hành thánh lễ tại Nhà Thờ Chính Toà Hà Nội, để mừng kỷ niệm ngày Ðức Gioan Phaolô II được bầu lên ngai toà thánh Phêrô tại Roma, ngày 16 tháng 10. Nhưng không được phép, và Phái đoàn đã dâng thánh lễ ngày 16 tháng 10 năm 1996 tại Nhà Nguyện của Ðại Chủng Viện Hà Nội.