Giáo Hội Công Giáo tại Áo và Ðức tưởng nhớ những người Do Thái bị Ðức Quốc Xã sát hại lần đầu tiên cách đây 60 năm.
Cách đây đúng 60 năm, trong đêm 9 rạng ngày 10/11 năm 1938, Ðức Quốc Xã công khai loan báo "giải pháp cuối cùng" nhằm tiêu diệt nguời Do Thái trên mọi lãnh thổ do họ chiếm đóng. Chỉ trong một đêm, khi lệnh này vừa được ban hành, hàng trăm ngàn nguời Do Thái bị đánh đập, sát hại hay bị lưu đày. Trên một ngàn hội đường Do Thái làm mồi cho các vụ đốt phá và cơn điên loạn của quân Ðức Quốc Xã. Ðêm đó được mệnh danh là "Ðêm Thủy Tinh", vì tiếng vở vụn của các cửa kính trong các hội đường và các hiệu buôn của người Do Thái bị đập phá.
Sau vụ một viên chức ngoại giao của Ðức Quốc Xã là ông Herschel Grynszpan bị mưu sát tại Paris, từng đoàn người điên loạn, được kích thích bởi sự tuyên truyền của Ðức Quốc Xã, cầm mã tấu và gậy gộc tuôn ra các ngã đường để gieo rắc chết chốc và kinh hoàng. Ðây không phải là một cơn giận dữ tức thời, mà là thể hiện của một chương trình có xếp đặt và tính toán trên mọi lãnh thổ do Ðức Quốc Xã kiểm soát.
Nhân dịp kỷ niệm đúng 60 năm "cái Ðêm Thủy Tinh" mà những vết sẹo vẫn chưa khép kín, các nhà lãnh đạo chính trị và tôn giáo tại Ðức và Áo đã đưa ra một lời cảnh cáo: cần phải nhớ lại những biến cố đau thương này và rút ra những bài học cho thời đại. Nhớ lại không chỉ có nghĩa là vạch ra lỗi lầm của những nguời đi trước, mà là khuyến khích con người hôm nay tỉnh thức để chiến đấu chống lại hận thù ngay từ những biểu hiện đầu tiên của nó.
Trên đây là nội dung của lời kêu gọi được các Ðức Giám Mục Ðức đưa ra trong tuyên ngôn công bố tại Bonn nhân dịp kỷ niệm cuộc thảm sát trong Ðêm Thủy Tinh cách đây 60 năm.
Chủ tịch của Hội Ðồng Trung Ương những nguời Do Thái tại Ðức, ông Ignatz Bubis, cũng kêu gọi đề cao cảnh giác trước khuynh hướng mà ông gọi là nền văn hóa làm ngơ và muốn quên đi quá khứ. Theo ông, những gì đã diễn ra dưới thời Ðức Quốc Xã ngày nay cũng đang tái diễn qua những hành động bài ngoại. Phần đông dân chúng vẫn làm ngơ. Ông Ignatz Bubis cũng than phiền rằng nhiều người trẻ đang chạy theo các khẩu hiệu của phe cực hữu.
Về phần mình, tổ chức Công Giáo Tiến Hành Áo nhận định rằng nhìn nhận lỗi lầm của các tín hữu và các Giáo Hội là điều kiện để thực thi "hòa giải trong sự gặp gỡ".
Trong tuyên ngôn của mình, các Ðức Giám Mục Ðức đã rút ra một bài học như sau: "Bạo động mở đường mỗi khi chúng ta bày tỏ sự thù hằn với người ngoại quốc, mỗi khi chúng ta khước từ những người suy nghĩ khác với chúng ta, mỗi khi chúng ta gieo rắc sợ hãi và mỗi khi chúng ta không sẵn sàng để đón tiếp những người mà mạng sống đang bị đe dọa trong xứ sở của họ".
Trong ngày bế mạc phiên họp khoáng đại hôm thứ Sáu vừa qua, các Ðức Giám Mục Áo cũng đã nhấn mạnh đến sự cần thiết phải nhìn nhận những lỗi lầm của quá khứ nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ðức Quốc Xã mở màn cuộc diệt chủng đối với nguời Do Thái. Các ngài nhìn nhận rằng óc bài Do Thái trong môi trường Kitô giáo là một trong những nguyên nhân dẫn đến chủ nghĩa bài Do Thái.
Các Ðức Giám Mục Áo tuyên bố như sau: "Với tư cách là tín hữu Kitô, chúng tôi nhìn nhận điều đó và chúng tôi muốn nhân cơ hội này củng cố cuộc sống chung mới giữa người Do Thái và các tín hữu Kitô".