Thánh lễ đặc biệt tưởng niệm cuộc thảm sát tại Dili.
(AFP, Reuter 10/11/98) - Ðông Timor (Dili) - Thứ Năm 12/11/98 là ngày tưởng niệm lần thứ 7 cuộc thảm sát tại Dili và giáo hội Công Giáo Ðông Timor sẽ cử hành thánh lễ đặc biệt tại các giáo xứ để tưởng nhớ các nạn nhân.
Vụ thảm sát Dili xảy ra ngày 12/11/1991 khi quân đội Indonesia nổ súng vào đoàn người trên đường tới nghĩa trang an táng một thiếu niên bị binh sĩ Indonesia bắn chết một tuần trước đó. Không ai biết rõ có bao nhiêu người bị thiệt mạng trong vụ thảm sát này. Một ủy ban điều tra của chính phủ Indonesia nói có 50 người chết, 90 người bị mất tích và 91 người bị thương, trong khi giáo hội Công Giáo Ðông Timor nói số người chết lên tới 200 và khoảng 100 người khác bị thương. Thứ Ba hôm 9/11/98, Ðức Cha Carlos Ximenes Belo, giám quản tông tòa Ðông Timor, yêu cầu thân nhân của các nạn nhân tưởng nhớ biến cố đau buồn này bằng cách tham dự các thánh lễ đặc biệt. Họ có thể nộp tên của con em mình bị chết trong vụ thảm sát để mọi người có thể cầu nguyện cho người quá cố. Tuy nhiên vị giám quản tông tòa Dili cũng gợi ý là giáo hội Công Giáo sẽ không chịu trách nhiệm về bất cứ sinh hoạt nào khác như biểu tình để tưởng nhớ cuộc thảm sát này.
Các sinh viên Ðông Timor dự tính sẽ tổ chức một cuộc biểu tình ôn hòa tại Dili để tưởng nhớ các nạn nhân. Một sinh viên thuộc phong trào tranh đấu đòi độc lập cho Ðông Timor đã bày tỏ cảm nghĩ như sau: "Có thể nói đây là lần đầu tiên một cuộc mit ting trên đường phố được tổ chức để kỷ niệm cuộc thảm sát tại nghĩa trang Sta. Cruz ở Dili, nhờ cuộc cải tổ chính trị đang diễn ra tại Indonesia. Trong quá khứ chúng tôi không dám tổ chức biểu tình vì lý do an ninh". Về phần mình, ông Tono Suratman, tư lệnh quân đội Indonesia tại Ðông Timor đã nói như sau: "Chúng tôi biết trước sẽ có những sinh hoạt để tưởng niệm vụ thảm sát, nhưng hy vọng sẽ không có hành động khiêu khích hay gây rối trật tự nào từ phía người Ðông Timor. Ðiều này tùy thuộc nơi các sinh viên. Miễn sao cuộc diễn hành của các sinh viên không quấy rối người khác, bằng không chúng tôi buộc phải có biện pháp".
Năm nay dân cư tại thủ phủ Dili cảm thấy tình hình bớt căng thẳng hơn so với những năm trước khi ngày tưởng niệm biến cố vụ thảm sát đang gần kề. Tuy nhiên Ðức Cha Belo, vừa mới đi thăm một số tỉnh thuộc miền Ðông của Ðông Timor trở về và ngài ghi nhận là hoạt động của quân đội Indonesia tại những vùng này đang gia tăng. Ðức Cha cho biết như sau: "Tôi vừa từ miền Ðông về và tôi thấy trên đường có rất nhiều trạm gác của binh sĩ Indonesia được dựng lên. Tôi cũng nhận được báo cáo về tình trạng tương tự xảy ra tại các khu vực thuộc miền Nam và miền Tây của Ðông Timor. Jakarta nói là số binh sĩ trú đóng trên lãnh thổ này đã giảm bớt nhưng lại có quá nhiều trạm kiểm soát. Cần phải có một nhóm điều tra độc lập để tìm hiểu về sự kiện này". Vị giám quản tông tòa Dili không giải thích thêm.