Cuộc họp báo trình bày Tự Sắc của ÐTC "Apostolos suos" về bản chất của Hội Ðồng Giám Mục.
Vatican - 23.07.98. Lúc 11:30 sáng thứ Năm 23.07.98, tại Phòng Báo Chí Tòa Thánh, Ðức Hồng Y Joseph Ratzinger, Tổng Trưởng Bộ Giáo Lý Ðức Tin, đã trình bày với giới báo chí Văn Kiện mới của ÐTC: Tự Sắc Apostolos suos (Các tông đồ của Người). Hiện diện trong cuộc họp báo, có Ðức Hồng Y Miloslav VLK (Vấc), Tổng Giám Mục Praga, Cộng Hòa Tchèque, chủ tịch các Hội Ðồng Giám Mục Châu Âu, Ðức Tổng Giám Mục Tarcisio Bertone, Thư Ký Bộ Giáo Lý Ðức Tin, Ðức Tổng Giám Mục Francesco Monterisi, Thư Ký Bộ Giám Mục, Ðức Tổng Giám Mục Julian Herranz, chủ tịch Hội Ðồng Tòa Thánh về giải thích các bản văn luật pháp.
Tự sắc Apostolos suos đã được ÐTC ký ngày 21.05.98 vừa qua, Lễ Chúa Giêsu lên trời. Văn kiện này nhằm đáp lại một câu hỏi đã được đặt ra từ năm 1985, trong khóa họp khoáng đại ngoại thường của Thượng Hội Ðồng Giám Mục thế giới, để kỷ niệm 20 năm bế mạc Công Ðồng Chung Vatican II. Trong khóa họp này, các nghị phụ đã muốn kiểm điểm lại việc thi hành các giáo huấn và các đường hướng của Công Ðồng. Trong các vấn đề này, các ngài tôn trọng và cổ võ thiết lập các cơ quan mới, nhằm đi đến sự cộng tác mục vụ giữa các giám mục, cách riêng trong Giáo Hội Latinh. Cơ quan mới nầy, được gọi là "Hội Ðồng Giám Mục". Thượng Hội Ðồng Giám Mục đã yêu cầu ấn định bản chất thần học và pháp lý của các Hội Ðồng Giám Mục. ÐTC đã ủy thác công việc này trước hết cho Bộ Giám Mục, cộng tác với Bộ Phúc Âm hóa các dân tộc.
Trong cuộc họp báo, để giới thiệu Tự Sắc "Apostolos Suos" (Các tông đồ của Chúa) Ðức Hồng Y Ratzinger nói về nhiệm vụ và giới hạn của một Hội Ðồng Giám Mục quốc gia theo phương diện thần học. Ngài nói: "Nhiệm vụ thực nhiều và cũng có thể thay đổi tùy theo tình hình và việc phối hợp trong mối tương quan với Nhà Nước và với xã hội dân sự và sự cộng tác đối với các vấn đề lớn lao của xã hội thời nay, và của Giáo Hội trong lãnh vực giảng dạy giáo lý, rao giảng lời Chúa, trong các lãnh vực khác nhau của mục vụ hiện nay. Tất cả những gì một giám mục dấn thân lo lắng, trong tình hình hiện nay, phải được phối hợp giữa các giám mục của một quốc gia hay một miền. Hội Ðồng Giám Mục là một cơ quan giúp đỡ, vì thế chỉ có thể làm luật trong lãnh vực mà Tòa Thánh đã quyết định ban quyền cho Hội Ðồng Giám Mục được làm những nhiệm vụ này mà thôi.
Hôm nay, trong mục thời sự nầy, chúng ta hãy theo dõi thêm về vài điểm nội dung của các bài thuyết trình trong buổi họp báo sáng thứ Năm 13/07/98 vừa qua.
Trước hết, Ðức Hồng Y Ratzinger nói về nhiệm vụ và giới hạn của một Hội Ðồng Giám Mục quốc gia theo phương diện thần học. Ngài nói: "Nhiệm vụ thực nhiều và cũng có thể thay đổi tùy theo tình hình và việc phối hợp trong mối tương quan với Nhà Nước và với xã hội dân sự ,và sự cộng tác đối với các vấn đề lớn lao của xã hội thời nay, và của Giáo Hội trong lãnh vực giảng dạy giáo lý, rao giảng lời Chúa, và trong các lãnh vực khác nhau của mục vụ hiện nay. Tất cả những gì một giám mục dấn thân lo lắng, trong tình hình hiện nay, đều phải được phối hợp giữa các giám mục của một quốc gia hay của một miền. Hội Ðồng Giám Mục có một giới hạn: Ðó là Hội Ðồng Giám Mục là một cơ quan giúp đỡ, vì thế, chỉ có thể làm luật trong lãnh vực mà Tòa Thánh đã quyết định ban quyền cho Hội Ðồng Giám Mục được làm.
Ðức Tổng Giám Mục Tarcisio Bertone, Tổng Thư Ký Bộ Giáo Lý Ðức Tin, trình bày về nội dung của Văn kiện mớùi. Ngài nói: "Ðáp lại những câu hỏi của các giám mục, Văn Kiện có ý đặt lại một cách tổng hợp giáo lý về giá trị của các Hội Ðồng Giám Mục, như một biểu lộ của sự hiệp thông giám mục, và trên cấp bậc nào đó, biểu lộ cả đặc tính giám mục đoàn nữa, trong sự cộng tác mục vụ, nghĩa là để cùng nhau đối phó với những vấn đề trong một thời gian lịch sử nhất định, gây nên bởi những tình hình khẩn trương của các Giáo Hội địa phương, hiện đang hoạt động trong cũng một quốc gia hay ít ra trong cũng một vùng. Trước hết, văn kiện của ÐTC lược tóm lại giáo lý đã được bảo đảm chắc chắn về phương diện thần học cũng như về phương diện pháp lý. Thể thức điều hành của các Hội Ðồng Giám Mục về những gì liên hệ đến nhiệm vụ quản trị và pháp lý, đã được nói rõ trong Bộ Giáo Luật, công bố năm 1983. Bộ Giáo Luật vẫn giữ tất cả hiệu lực của nó. Văn kiện không thay đổi những gì đã ghi trong các khoản của Bộ Giáo Luật về Hội Ðồng Giám Mục. Văn kiện chỉ đào sâu nhiệm vụ giáo huấn hay giáo lý của Hội Ðồng Giám Mục. Ở đây chúng ta biết rằng có một vấn đề "thành phần" (composizione), vấn đề quân bình (equilibrio) giữa nhiệm vụ giáo huấn của ÐTC, khi ngài giáo huấn long trọng "tại Tòa" "ex cathedra", và nhiệm vụ giáo huấn của Giám Mục Ðoàn (Collegio episcopale): Vị đứng đầu Giám Mục Ðoàn là Vị Kế Nghiệp Thánh Phêrô, Giám Mục Roma.
Một điểm tế nhị hơn là giáo huấn của các Hội Ðồng Giám Mục về đức tin và luân lý: Các Hội Ðồng GIám Mục có một nhiệm vụ giáo huấn riêng, nhưng chỉ với những điều kiện rõ ràng. Khi các Giám Mục của một Hội Ðồng Giám Mục đều đồng thanh lên tiếng, thì việc tuyên bố của các giám mục, có một nhiệm vụ giáo huấn thực sự, và phải được tuân giữ (vincolante). Khi các giám mục không đi đến chỗ đồng thanh lên tiếng, nhưng bỏ phiếu chấp nhận một đường hướng, hay một điều khoản nào đó về giáo lý, với đa số đáng kể, lúc đó phải được Tòa Thánh duyệt lại. Một giáo huấn đích thực đòi các giám mục và các tín hữu phải vâng phục trong tâm trí và trong tâm hồn.
Văn kiện minh xác những điều kiện, để nhiệm vụ giáo huấn của Hội Ðồng Giám Mục có thể khai triển. Ðây là một mới lạ đáng đề cao của văn kiện và vì nhiệm vụ giáo huấn này, cả những điều kiện và những đòi hỏi pháp lý, cần thiết được ấn định.
Sau đó, đến phiên Ðức Tổng Giám Mục Francesco Monterisi, Tổng Thư Ký Bộ Giám Mục. Ngài nói về Hội Ðồng Giám Mục như sau: Các Hội Ðồng Giám Mục trên cả thế giới đã trở thành một cơ quan được các giám mục của một quốc gia hay một lãnh thổ nhất định ước muốn, ưa chuộng để trao đổi các quan điểm khác nhau, để tham khảo và để cộng tác với nhau nhằm mưu ích cho Giáo Hội. Các Giám Mục họp nhau trong Hội Ðồng Giám Mục và hoạt động trong đó không những vì những lý do lịch sử, văn hóa, xã hội và vì những mục tiêu mục vụ riêng biệt, nhưng cả trong tinh thần của sức mạnh của hiệp thông và của sự lo lắng chung về toàn Giáo Hội: Giáo Hội, do thánh ý Chúa, phải thúc đẩy hoạt động của tất cả các Giám Mục. Nhưng Tự Sắc cũng đặt giới hạn cho các hoạt động của các Hội Ðồng Giám Mục, cách riêng, các Hội Ðồng Giám Mục không thể thay thế mỗi một giám mục trong nhiệm vụ quản trị các Giáo Hội địa phương, đã được ủy thác cho mỗi một giám mục; các ngài là "như vị đại diện và vị được ủy thác của Chúa Kitô"â
Nói tóm lại: Văn Kiện Apostolos suos được công bố hôm 23.07.98 có mục đích chính này là nhấn mạnh đến sự quan trọng của các Hội Ðồng Giám Mục và, đồng thời, minh xác cho rõ hơn một số giới hạn của các hoạt động của Hội Ðồng Giám Mục.
Về thái dộ đối với Văn Kiện, một ký giả đặt câu hỏi: nhân viên làm việc trong truyền thông xã hội (mass-media) có thể có thái độ chỉ trich không? Câu hỏi được trả lời như sau: Ký giả có nhiệm vụ thông tin, không có nhiệm phụ xét xử. Nhưng sau khi hiểu thấu đáo văn kiện, thì có thể phát biểu ý kiến của mình, nếu cần.